Bích Hậu - Từ thiện, sức mạnh to lớn của cộng đồng

 

Nhiều tỉ phú đô la là những người làm từ thiện chuyên nghiệp. Một nhóm tỉ phú Mỹ đã đưa ra sáng kiến Giving Pledge từ 2010, tới nay có 250 tỉ phú đô la từ 30 quốc gia đã tham gia sáng kiến này. Đại thể họ cam kết sẽ cống hiến 50 % tài sản của mình trở lên cho từ thiện.

Số tiền này rất khủng. Trong đó chỉ riêng tỉ phú Warren Buffett đã cam kết dùng 99 % tài sản của ổng làm từ thiện. Đến 99 % của con số 149 tỉ USD trị giá tài sản hiện nay mà ổng đang sở hữu thì các bạn tự tính ra là bi nhiu nha.

Sau đó các nhà khoa học Mỹ là Hans Peter Schmitz, Elena McCollim và George E. Mitchell đã làm một nghiên cứu khoa học xem các tỉ phú đô la vì sao họ muốn làm từ thiện. Kết quả họ làm vì các lý do chính như sau :

+ Muốn tạo khác biệt (40,82 % số thư cam kết)

+ Tri ân cộng đồng, mong muốn đền đáp (39,80 %)

+ Thỏa mãn cá nhân qua trải nghiệm (28,57 %)

+ Gắn kết gia đình với xã hội (25,51 %)

Tất nhiên ai cũng có thể tham gia làm từ thiện. Người nghèo giúp kiểu nghèo, người giàu giúp kiểu giàu, ai có công giúp công, ai của của giúp của. Nhưng nếu làm từ thiện nho nhỏ, lâu lâu có sự kiện gì cùng đóng góp một chút thì khác với làm chuyên nghiệp. Là vì quy mô nhỏ, thời gian ngắn thì dễ báo cáo, dễ quản lý cho minh bạch.

Làm chuyên nghiệp cần có năng lực, ít nhiều tiền bạc, khả năng quản trị cả một hệ thống dưới quyền, cũng như cần tuân thủ mọi quy định luật pháp trong và ngoài nước tùy theo quỹ từ thiện đó rải tiền đi đâu. Nếu không, với số tiền hàng tỉ, hàng chục tỉ, hàng ngàn tỉ, kéo dài hết năm này qua năm khác mà quản lý không ổn thì toi đặc.

Một ví dụ thế này, có thể một quỹ từ thiện X nào đó có đủ hệ thống nhân viên kế toán, tài chính... Nhưng nếu những người lãnh đạo quỹ đó không đủ năng lực để đọc báo cáo tài chính, báo cáo kế toán thì sao ?

Còn nếu mà quỹ từ thiện đó thu hút cả núi tiền rồi chẳng có hệ thống kế toán, tài chánh chuyên nghiệp nào, cũng không có kiểm toán gì thì rất tai hại. Vì dễ sai sót, nhầm lẫn, thất thoát. Đó là trong trường hợp thuần túy là sai sót về kỹ thuật.

Còn nếu sai sót về ăn chặn, ăn gian thì khó mà biết được. Vì có khi chủ quỹ đó ăn gian, nhưng cũng có khi chỉ cần các nhân viên thuộc quyền hay bộ phận nào đó ăn gian cũng chết ngắc.

Ở nhiều quốc gia trên thế giới, họ có xây dựng khung sườn cơ bản cho hệ thống làm từ thiện của họ. Ngoài ra họ có hướng dẫn chi tiết cho những ai tham gia vào công tác này. Ví dụ người đứng ra làm các quỹ từ thiện, người đóng góp, người thụ hưởng. Căn vào các hướng dẫn đó có thể biết về cơ bản phải làm gì cho đúng. Từ đó cũng sẽ biết có nên đóng tiền vào các quỹ nào đó khi họ kêu gọi hay không.

Từ thiện là một sức mạnh khủng của cộng đồng. Nếu làm tốt thì giúp được bao cảnh đời khó khăn, lá lành đùm lá rách. Nếu làm không tốt thì sẽ bị mất lòng tin, cuối cùng nguồn lực từ thiện có mà không thể giúp cộng đồng.

Khi đó không phải là mấy ông tỉ phú đi làm từ thiện, mà mấy ông làm từ thiện ăn gian ăn chặn sẽ làm tỉ phú đút tiền túi.

Hình : Tỉ phú Warren Buffett, người cam kết cho đi 99 % tài sản của mình.

BÍCH HẬU 08.12.2025 (Tựa bài do Thụy My đặt)