Lưu Trọng Văn - Nhà hát tuồng, chèo, cải lương : Niềm tự hào văn hóa dân tộc không thể mất tên

 

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã ký Quyết định 1270/QĐ-TTg ban hành danh sách các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Theo đó, ba nhà hát đại diện cho các loại hình sân khấu truyền thống lâu đời là Nhà hát Cải lương Việt Nam, Nhà hát Chèo Việt Nam, và Nhà hát Tuồng Việt Nam sẽ chính thức hợp nhất thành một đơn vị mới mang tên Nhà hát Sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam.

Tinh gọn bộ máy là điều cần thiết, nhưng có những loại hình không thể tinh gọn vào một mớ được.

Huy Đức - "Sáu câu vọng cổ..."

 

Cho dù Đài Tiếng Nói Việt Nam vẫn phát những chương trình của Đoàn Cải lương Chuông Vàng. Nhưng, phải sau 30-4-1975, tôi mới thực sự biết thế nào là cải lương, vọng cổ...

Nghe riết, cho tới khi "rành sáu câu".

Cho dù, trên hệ thống loa phóng thanh, Thanh Tuấn - Lệ Thủy luôn chiếm sóng với "Cô Gái Tưới Đậu", Út Trà Ôn với "Đài Hoa Dâng Bác". Akai, cassette cũng mang đến cho chúng tôi những Thành Được, Út Bạch Lan, Thanh Kim Huệ... và Văn Hường.

Xin nghe lại những khúc hát này để tiễn biệt "Vua Vọng Cổ" Văn Hường (1934-2023).

HUY ĐỨC 08.12.2023

Mai Bá Kiếm - Vua vọng cổ hài Văn Hường qua đời !

Văn Hường, Hề Minh, Kim Quang là ba danh hề cải lương mà tôi mê từ thuở lên bảy. Dường như ba ông đã khơi gợi tánh cà khịa trong tôi từ nhỏ.

Từ năm 1990, khi biết ông nghỉ hát, về mở quán nghệ sĩ Văn Hường ở quê nhà, xã Long Thạnh Mỹ, huyện Thủ Đức, mỗi khi đi lấy tin, viết bài ở Thủ Đức tôi đều ghé quán Văn Hường ủng hộ.

Thật ra tôi không thích nghe mấy cô đào trẻ nghiệp dư hát vọng cổ. Tôi chỉ muốn nghe ông hát mấy bài vọng cổ, mà soạn giả tài danh Viễn Châu đã "đo ni đóng giày" từng lời hát cho ông. Đặc biệt, bài Vợ Tôi Nói Tiếng Tây, mà lúc tôi mười mấy tuổi rất thán phục khi nghe ông hát vọng cổ bằng tiếng Tây, bắt đầu nói lối:

Hoàng Hải Vân - Vĩnh biệt Nghệ sĩ nhân dân Văn Hường

 

“Nghệ sĩ nhân dân” là tôi “phong” cho ông đó, chứ ông không quan tâm đến các danh hiệu.

Nghe nói trước đây “cơ quan chức năng” có cử người đến bảo ông làm hồ sơ đề nghị để họ làm thủ tục phong Nghệ sĩ nhân dân. Nhưng ông dứt khoát từ chối, nói rằng ông nghỉ hát từ lâu rồi, nhận cái danh hiệu đó để làm gì, trông kỳ cục lắm.

Theo quy chế thì người nghệ sĩ phải tự đề nghị thì Nhà nước mới phong, nhưng ông không đề nghị nên Nhà nước không phong.

Tuấn Khanh - Nghệ sĩ Thành Được, người về lòng giũ sạch vinh hoa

 

Tin nghệ sĩ Thành Được qua đời tại tư gia ở San Jose hôm 16 tháng 11 năm 2023, hưởng đại thọ 90 tuổi được lan truyền rộng rãi và nhanh chóng trên báo chí cũng như ở các trang mạng xã hội.

Khán giả mến mộ sân khấu cải lương từ thế kỷ trước cho đến bây giờ, hầu như ai nấy cũng biết đến tên tuổi người nghệ sĩ tài danh này, cùng với cuộc đời vinh hoa trong nghề nghiệp cũng như ở chốn tình trường.

Với năng khiếu bẩm sinh và lòng đam mê nghệ thuật cải lương từ tuổi nhỏ, Thành Được dấn thân vào nghề này từ một gánh hát tỉnh lẻ của người cậu ruột. Ít lâu sau, Thành Được rực sáng trên sân khấu đoàn ca kịch Thúy Nga với vai tuồng Tô Điền Sơn trong vở hát "Khi hoa anh đào nở" của hai soạn giả Hà Triều và Hoa Phượng.

Nguyễn Gia Việt - Cặp đào kép độc nhứt vô nhị của cải lương Miền Nam: Thành Được và Út Bạch Lan

 

Khi đào thương Út Bạch Lan đã có tiếng ở đô thành Sài Gòn thì kép Thành Được còn là kép tỉnh. Năm 1958, Thành Được về đoàn Kim Chưởng hát chung với Út Bạch Lan thành một cặp hoàn hảo, thượng hạng của cải lương, thành cặp nam châm hút khán giả tới phòng vé.

Út Bạch Lan ở đoàn Thanh Minh Thanh Nga trong tuồng cải lương “Khi hoa anh đào nở” đóng cặp kép chánh Thành Được cũng có tiếng cháy rạp.

Đệ nhứt đào thương Út Bạch Lan có giọng ca thiên phú buồn rười rượi, giọng đồng pha thổ nghe thương cảm chơi vơi, cách lấy hơi nhẹ nhàng như đang nói chuyện. Còn giọng Thành Được thì chững chạc, ca chân phương, lấy hơi từ tốn, phát âm rất đàn ông.