Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Hôm nay tôi sẽ làm một việc, mà như nhiều bác vẫn gọi bài của tôi là “bản tin” dù trong đó không có tin tức. Hôm nay, tôi điểm tin và thêm phần bình luận, nếu có.
1. Kỷ lục mới đã được xác lập. Kinh dị. 2.200 “kiện hàng 200.”
Về kỷ lục này, chúng ta nên nhường bình luận cho… Putox. Trong talkshow truyền hình cuối năm hôm qua, hắn ta nói như thế này: “Quân đội của chúng ta đang giành lại lãnh thổ theo từng kilômét vuông mỗi ngày.” Ở đây có hai lãnh thổ, vậy hắn muốn nói đến lãnh thổ nào vậy?
1. Đầu tiên, tôi muốn nói về khó khăn của Ukraine trong thời gian qua, ít nhất là trong vài tuần trở lại đây xung quanh hướng chung Pokrovsk và Kurakhove.
Sáng sớm hôm nay trên Báo Mới dẫn một bài nào đó, nói về việc ở Kurakhove có 700 quân Ukraine đang bị vây hay sắp bị vây gì đó. Điều này khó đánh giá được đúng sai, vì tất cả chúng ta đều nghe tin nguy ngập, ngay cả các tài khoản mạng xã hội nguồn Ukraine cũng viết là rất khó khăn và việc bị vây là có thể.
Trong buổi tọa đàm mới đây, chúng tôi cũng nói đến khả năng này và việc Bộ chỉ huy Ukraine thay thế chỉ huy (chỉ huy Lực lượng đặc nhiệm chung Donetsk, Oleksandr Lutsenko, đã bị cách chức và thay thế bằng chuẩn tướng Oleksandr Tarnavskyi). Anh Q từ Kyiv cũng nói về một khía cạnh bị phàn nàn nhiều trong quân đội Ukraine, là cách chỉ huy rặt lính tẩy, theo kiểu xô-viết ngày xưa.
(Bài đăng lại do viết thêm)
Rất nhiều người, thường là những người ủng hộ Nga trong cuộc chiến tranh mà Putin đang tiến hành ở Ukraine có câu cửa miệng: “Cuộc chiến tranh do phương Tây ủy nhiệm để chống Nga.” Vậy nó có phải đúng như vậy hay không?
Đầu tiên chúng ta sơ lược về khái niệm “chiến tranh ủy nhiệm” và ở nguồn dễ thấy nhất: Wikipedia tiếng Việt. Trang này viết:
“Chiến tranh ủy nhiệm là một cuộc xung đột vũ trang giữa hai quốc gia hoặc các chủ thể phi quốc gia hoạt động, vì sự xúi giục hoặc nhân danh các bên trung lập khác không liên quan trực tiếp đến chiến sự.
Đấy nhé, thưa quý vị độc giả thân mến của tôi. Thật bõ công ngồi đếm xe tăng trên ảnh vệ tinh… Tôi báo cáo quý vị từ nửa năm trước rồi phải không nhỉ: khoảng tháng Tám năm nay, Nga sẽ cạn kho xe tăng, và nó sẽ bộc lộ ra ở mức độ nghiêm trọng vào khoảng sau đó 3 tháng.
Tin này đã có nhiều nguồn xác nhận trong suốt thời gian qua, nhưng hôm nay lại thêm tin nữa, tất nhiên nguồn mạng xã hội thôi, nhưng bây giờ riêng chuyện này thì tôi tin. Nhóm này viết:
“Cuối cùng chúng ta cũng đến nơi! Một căn cứ lưu trữ lớn của Nga gần như trống rỗng, không còn bất kỳ thiết bị nào! Một chủ đề về cảnh quay mới nhất về Căn cứ Dự trữ Xe tăng Trung tâm số 1295. Trước hết, chủ đề này gần như là một bài phân tích về một đống rác hơn là một căn cứ dự trữ. Và trước khi ai đó tỏ ý kén cá chọn canh, tôi muốn nói về một căn cứ lưu trữ lớn. Bạn có thể thấy rằng một số căn cứ nhỏ hơn đã trống rỗng từ một thời gian trước đây rồi.”
Như vậy đến hết ngày 05/12 số kiện hàng 200 ở mức cao (trên 1.500 kiện), thì liên tiếp 5 ngày cho đến tận hôm qua, 10/12 số kiện luôn ở mức xấp xỉ 1;400 hoặc thấp hơn một chút.
Hiện tại, nhiệt độ ở khu vực Donetsk xung quanh mức không độ C, có mưa. Trong điều kiện thời tiết như vậy, các hoạt động chiến đấu mặt đất và di chuyển đều khó khăn. Vì thế chính những con số đó còn nói lên nỗ lực của quân Nga trong duy trì nhịp điệu tấn công là đáng kể, chứ không phải là suy giảm.
Theo báo cáo của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine lúc 10 giờ tối ngày 10/12, trong ngày hôm đó hai hướng quân Nga tổ chức nhiều đợt tấn công nhất vẫn là Pokrovsk (52 đợt) và Kurakhiv, 44 đợt. Ngoài ra các hướng Kharkiv (khu vực Vovchansk) và Kupyansk cũng có một vài đợt tấn công nhưng sức mạnh của chúng đã suy giảm đi nhiều.
(Về cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine – ngày 08/12/2024)
1. Hôm qua tôi viết với các bác: có thể chuyện Syria đến đây là… hết, mà cũng có thể là chưa hết. Y như rằng, chưa hết thật.
Cái sự chưa hết của nó là do không ngờ chính quyền Assad sụp quá nhanh, dù tôi đã cẩn thận tính: Đến hôm qua là được 10 ngày, giỏi lắm được 10 ngày nữa là sụm bánh chè. Ai dè, được có vài giờ. Các lực lượng đối lập còn chưa kịp chiếm xong thành phố Homs, thì cái sự sụp đổ nó diễn ra ầm ầm như núi lở.
Rất cẩn thận, tôi đã viết “bất cứ lúc nào (nghe thấy tin) Assad chạy ra nước ngoài thì lúc đó là lúc sụp đổ (chính thức).” Sáng nay CNN xác nhận Assad đã biến mất khỏi Damascus, không còn ở thủ đô nữa. Đi đâu thì còn phải xác minh thêm…
(Về cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine – ngày 07/12/2024)
1. Phần này cũng có thể là… chưa hết, miễn là Assad còn tồn tại thì còn chuyện để nói.
Trên các bản đồ chiến sự xung đột Syria, đồng thời có nhiều bác bình: Nếu phiến quân tiến thêm một… tí nữa thôi, là căn cứ Tartus của Nga bị cắt rời khỏi thủ đô Damascus.
Theo tôi nói như thế cũng được, nhưng cũng có thể coi là nói ngược. Mời quý vị xem bản đồ. Nếu bây giờ phiến quân cắt đứt hành lang – xa lộ M1 đến biên giới Syria-Liban thì đúng là tình trạng cắt rời sẽ diễn ra, nhưng mà phải nói chính xác là thủ đô Damascus sẽ bị cắt khỏi dải đất bờ biển.
Khi đó, các bác ấy nói là đúng khi lực lượng quân đội chính phủ Assad ở dải bờ biển này với hai thành phố chính của nó: Latakia và Tartus sẽ bị chia cắt khỏi lực lượng chính và trung tâm chỉ huy đầu não Damascus. Nhưng với cách nhìn ngược lại, thì Damascus hết đường ra biển, và nhóm quân trong đó coi như bị bao vây, chỉ còn đường chạy sang Liban.
(Về cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine – ngày 06/12/2024)
Lịch sử can dự của người Nga vào Trung Đông, nếu mở rộng ra đến tận… Afghanistan thì có rất nhiều chuyện để nói. Riêng khu vực Địa Trung Hải, quan hệ Nga – Syria mà trước đây là Liên Xô đã mang lại cho người Nga một điểm tựa vững chắc trên đường ra biển.
Riêng về điểm này, những hậu duệ của Piotr Đại đế đã vượt được ông ta. Vị Sa Hoàng có tư tưởng cách tân này mới chỉ tìm đường ra biển Baltic và sau đó, đặt nền móng cho những cuộc chinh phục biển Đen, chứ chưa đi xa quá được cửa ải của người Thổ Nhĩ Kỳ, ra được đến Địa Trung Hải.
Trong thập niên 1970, Assad bố bắt đầu xây dựng quân đội Syria với sự hỗ trợ của Liên Xô. Cũng trong thời gian này, Liên Xô bắt đầu vận hành căn cứ hải quân ở Tartus năm 1971, ngoài ra có thể có những căn cứ khác mà việc đi sâu vào tìm hiểu chúng tạm thời tôi xin phép gác lại. Đồng thời, tôi còn có một phần so sánh giữa các quốc gia được gọi là ‘cường quốc đại dương,’ trong đó đúng nghĩa chỉ có Hoa Kỳ. Anh quốc, là cường quốc đại dương quá khứ. Pháp, là một cường quốc đại dương khu vực, không đủ năng lực có hành động mức độ toàn cầu.
(Về cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraina ngày 04/12/2024)
Trong tình thế “nước sôi lửa bỏng” nhất (xin quý vị hãy để ý dấu ngoặc kép) của cuộc chiến tranh Nga- Ukraine, trong số cả trăm bài báo đượcBMZ tung ra, mỗi ngày hàng chục bài, đột nhiên tôi gặp một bài rất đáng chú ý.
“Mỹ và phương Tây đang muốn rút lui khỏi Ukraine trong danh dự?” – Đó là tít của bài báo. Tác giả của nó được tòa soạn này thông tin: đại tá Nguyễn Minh Tâm – Ô là la! Không rõ ông này là đại tá trong bộ môn gì nhỉ? Tò mò quá – nào vậy chúng ta cùng đọc. Link bài báo ở đây.
Đọc bài báo này, tôi có cảm giác như một bài đáng nhẽ ra tôi phải viết nó, nhưng bây giờ đã có người khác viết hộ. Đầu tiên, tít cấp dưới của nó giật phát thứ nhất: “Mục-tư-khoa đang nắm đằng chuôi!” và lão tác giả này bắt đầu biện luận. Dẫn đề bằng cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba 1962, làm cả thế giới sợ chết khiếp vì hiểm họa chiến tranh hạt nhân. Lão tác giả viết:
1. Hôm qua là ngày tôi quá bận, nhưng vẫn được tiếp chuyện dăm bảy bác, tất cả đều quanh một sự kiện, mà nó còn được RFI đưa lại và như thế là xác thực rồi.
Trích: “Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Anh Sky News, nguyên thủ Ukraina (ông Zelenskyy) tuyên bố : “Nếu muốn chấm dứt giai đoạn nóng của cuộc chiến, chúng ta cần đặt các vùng lãnh thổ của Ukraina mà chúng ta (Ukraina) kiểm soát dưới sự bảo trợ của NATO. Đây là điều chúng ta cần làm nhanh chóng, và sau đó Ukraina có thể giành lại phần còn lại của lãnh thổ thông qua các con đường ngoại giao”.”
Thật là ngại quá, vì những người bạn Facebook nhắn tin cho tôi đang cảm thấy rất bối rối vì dường như tất cả mọi nỗ lực ủng hộ của họ với sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine đã đổ xuống sông xuống biển. Thậm chí BMZ, nói thẳng ra là “bọn mất dạy” tức nhà báo pro-Putox xứ phía đông nước Lào còn hoắng huýt: “Ukraine chịu nhường đất.”
1. Bom bay V2 của Putox
“Bom bay” – nhẽ ra phải gọi là tên lửa mới đúng – V-2 còn được gọi là “Vergeltungswaffe” nghĩa là “Vũ khí báo thù,” được phát-xít Đức sử dụng để tấn công London trong Chiến tranh thế giới lần thứ Hai.
V-2 là tên lửa đạn đạo bay với tốc độ siêu thanh, có khối lượng 12.500 kg, dài 14 m, đầu đạn nặng 1.000 kg với lượng thuốc nổ 910 kg. Cơ chế kích nổ của nó do va chạm, khi chạm vào đâu đó thì nó sẽ nổ tức thời.
Tháng 9 năm 1944, những quả tên lửa V-2 đầu tiên được phóng vào Anh quốc. Ngày 5 tháng 11 năm 1944, một tên lửa V-2 được phóng từ Hague, Hà Lan đã phát nổ ở Islington, London, khiến 35 người thiệt mạng. Ngày 27 tháng 3 năm 1945 quả tên lửa V-2 cuối cùng được phóng tại Orpington ở Kent.
Từ một góc độ nào đó, thì đúng là như vậy. Tác động của nó đã bắt đầu đạt quy mô toàn cầu. Nói một cách khác, các chuyên gia gọi cuộc chiến tranh do Putox phát động này là một “cú sốc toàn cầu”.
Giám đốc Chatham House, Bronwen Maddox đã nói: “(Nó, cuộc chiến tranh) … đánh dấu sự kết thúc đột ngột của 30 năm toàn cầu hóa và mọi sự hợp tác quốc tế giúp điều đó trở nên khả thi với những tác động nghiêm trọng đến các quốc gia trên khắp thế giới.”
Cuộc chiến không chỉ đe dọa đến sự ổn định của châu Âu mà còn tác động đến an ninh lương thực và năng lượng trên toàn cầu, bao gồm cả Trung Đông và Châu Phi. Tạo ra những làn sóng chấn động trong một thế giới đang khó khăn phục hồi sau đại dịch Covid.
Nếu ATACMS được sử dụng rộng rãi, nó sẽ là thứ vũ khí thay đổi cuộc chơi, như HIMARS trước đây. Nhưng nếu lần này là ATACMS, nó sẽ là dấu chấm hết cho quân đội Nga.
Chúng ta hãy cùng hình dung: Với HIMARS, các kho hậu cần và doanh trại lớn của Nga đã bị đẩy ra ngoài, nằm trong một vành đai từ 100 ki-lô-mét đến dưới 150 ki-lô-mét, tính từ chiến tuyến. Từ bây giờ với ATACMS, cái vành đai này sẽ được đẩy ra ngoài 300 ki-lô-mét.
Điều này đồng nghĩa với quãng đường cần vận tải hậu cần, quân nhu đạn dược và cả quân lính sẽ tăng lên tối thiểu là gấp đôi đến gấp 3 lần. Đối với vận tải bằng đường bộ (ô tô tải) gần như bắt buộc phải sử dụng các kho trung gian với quãng đường như vậy. Với quãng đường trước đây – cứ cho là 120 ki-lô-mét là trung bình đi, việc lập kho trung gian có thể là không cần thiết. Nhưng bây giờ với tình hình mới trong thời kỳ ATACMS, câu chuyện đã hoàn toàn khác hẳn.
Đã có những bằng chứng cho thấy Nga bắt đầu rục rịch chuyển kho tàng ra ngoài tầm ATACMS.
Hai ngày qua số lượng xe tải và xe bồn bị diệt đều đặn cỡ 100, nếu con số cứ kéo như thế này dài dài, thì chuyện đã là thật rồi. Thậm chí 100 chỉ là mốc để ghi nhận, sẽ có những kỷ lục mới trên lĩnh vực xe tải. Quãng đường dài, lượng hàng vận chuyển lớn buộc phải tăng số lượng xe tải, và người Ukraine sẽ tha hồ đốt.
Trên truyền thông nói nhiều về vụ 12 quả Storm Shadow bắn vào hệ thống hầm ngầm chỉ huy của Nga ở Kursk, đặt giả thuyết có cả tướng… Bắc Triều Tiên. Để tôi mạnh dạn đoán: 12.000 quân cỡ sư đoàn, cao nhất là thiếu tướng, thường là đại tá làm sư đoàn trưởng. Hi hi, chẳng quan trọng. Nếu mẻ lưới này là khẳm, thì đi đời của bộ tham mưu chiến dịch phản công Kursk chứ đùa à.
1. Jeffrey Sachs đã nói láo như thế nào?
Hôm nay lan truyền trên mạng một bài dịch được cho là những ý kiến của Jeffrey Sachs. Có một số điểm khá bố láo, ủng hộ lý do gây ra cuộc chiến xâm lược Ukraine của Putox. Điểm đáng chú ý nhất là, lão ta đưa ra “hai hành động có tính quyết định:”
- Năm 2002, Hoa Kỳ đơn phương rút ra khỏi Hiệp ước Chống Tên lửa Đạn đạo. Đây có thể là một sự kiện quyết định, chưa bao giờ được thảo luận, nhưng trở thành bản lề để Hoa Kỳ bố trí các hệ thống tên lửa ở Đông Âu, điều mà Nga coi rằng là mối đe dọa rõ ràng và trực tiếp.
Thống kê hàng tuần của Bộ Tổng tham mưu Lực lượng vũ trang Ukraine về tổng số tổn thất của địch từ ngày 24.02.2022 đến ngày 17.11.2024 là khoảng:
• Nhân sự ‒ khoảng 720.880 (+11.990) người,
• Xe tăng ‒ 9.350 (+101),
• Xe chiến đấu bộ binh chở quân ‒ 19.021 (+295),
1. “Quân đội Triều Tiên hoàn toàn phù hợp với cuộc chiến tranh của Putox.”
Đây là một kết luận từ một cựu sĩ quan xin được giấu tên sau những thông tin từ quân đội Nga rò ra.
Hiện tại mọi tiếp xúc của các binh lính cấp thấp của nhóm quân này với bên ngoài coi như nghiêm cấm tuyệt đối, ngay cả cấp sĩ quan sơ cấp cũng gần như bị cấm không có liên hệ gì với người Nga, cũng như các quân nhân Nga khác. Đó là lý do hầu hết các thông tin về họ được lan truyền trên mạng xã hội, khi xem xét chúng cần hết sức thận trọng.
Chẳng hạn, bức ảnh một người lính châu Á đã chết làm nền, phía trước là một bàn tay cầm cuốn chứng minh thư quân nhân Triều Tiên màu đó, được cho là đồ giả. Nguồn của nó chưa rõ ràng, nhưng những người ủng hộ Ukraine hiểu biết đã nhắc nhở nhau cảnh giác những thông tin dạng như vậy, và nhà nước Ukraine cũng không ủng hộ việc chế tạo và truyền bá những thông tin đó.
1. Về tình hình chiến sự, hiện nay hai chỗ được chú ý nhiều nhất có lẽ là:
1.1. Kursk. Hôm 06/11 ông Tổng tư lệnh Ukraine Oleksandr Syrskyi đã báo cáo về những tổn thất to lớn của Nga trong cuộc tấn công đang diễn ra ở Kursk Oblast, lên tới 20.800 quân Nga thiệt mạng ở hướng này. Nguồn “The Kyiv Independent” đưa tin.
Cụ thể hơn trong số đó có 7.905 người thiệt mạng, 12.220 người bị thương và 717 người bị bắt đồng thời cũng mất đi một lượng lớn thiết bị quân sự.
1. Hôm qua có bác bình một câu về quan hệ giữa ông Trump và tỉ phú Elon Musk, có câu đó là quan hệ giữa hai người nhiều tiền. Mà đúng thế thật, trước khi làm Tổng thống Hoa Kỳ, ông Trump là, hừm, đâu như tỉ phú (đô-la) thì phải.
Câu bình luận này làm cho tôi nhớ ra một chuyện: Một số người Việt (mà nghe đâu bộ phận không nhỏ) luôn tôn sùng những người nhiều tiền, cho rằng cứ nhiều tiền là giỏi (cái này cũng đúng) và đáng ngưỡng mộ (kiểu như đức cao vọng trọng).
Tôi nhớ cách đây 7 năm rưỡi, chính ông Trump này ra lệnh bắn 59 quả tên lửa Tomahawk tấn công quân đội Syria, vốn đang được Putox hậu thuẫn. Hồi đó, để bài có thể đăng được trên báo chí nước nhà, tôi phải viết nhẹ nhàng đi nhiều về sự kiện này.
1. Khó khăn về nhân lực của Ukraine đến mức nào?
Chúng ta đều đã biết hồi tháng Tư, Ukraine đã ra luật hạ độ tuổi gọi phục vụ trong lực lượng vũ trang đến 25 tuổi, trước đó là 27 tuổi. Tuy nhiên sau đó các tin tức về việc họ vẫn thiếu quân, tiếp tục xuất hiện. Tôi thì hiểu, điều này là có thật và không có gì bị bịa đặt ra cả.
Vậy hôm nay chúng ta cũng cần thử tìm hiểu đôi chút về vấn đề này thông qua việc xem xét một vài con số. Đây là số liệu thống kê các nhóm dân số Ukraine theo độ tuổi tính theo %:
