Lê Học Lãnh Vân – Khi hồ thủy điện xả nước (3)

 

Hậu quả và những việc cần làm

Hồ thủy điện, hồ điều tiết lũ là một can thiệp lớn vào dòng chảy tự nhiên.

Con người cần nghiên cứu kỹ các mức cân bằng động của hệ thống sinh môi nơi hạ lưu, khả năng tự điều chỉnh về mức cân bằng của hệ thống sinh môi ấy để vận hành các hồ chứa ấy vừa đáp ứng mục tiêu của hồ vừa giữ thiên nhiên trong mức cân bằng. Nếu có xâm phạm vào sự cân bằng thì mức độ xâm phạm cũng phải nằm trong mức thiên nhiên có thể tự điều chỉnh.

Sự mất cân bằng của thiên nhiên có thể gây thảm họa kinh hoàng. Bảo đảm sự cân bằng đó là trách nhiệm của nhà quản lý hồ nước và xa hơn là trách nhiệm của hệ thống quản trị quốc gia. Điều này rất hợp cái lý nhân bản đương nhiên và cần được quy định minh bạch bởi luật pháp.

Võ Xuân Sơn - 16.100 m3 mỗi giây là bao nhiêu ?

Chúng ta nghe nói thủy điện sông Ba Hạ xả lũ với tốc độ 16.100m3/giây. Nhưng chúng ta chưa thể tưởng tượng được như vậy có nghĩa là sao. Một số người dân Phú Yên nói với tôi, thực tế họ xả lũ còn hơn bấy nhiêu nhiều. Nhưng thôi, chúng ta tạm tin con số công bố chính thức.

Theo Wikipedia, cầu Đà Rằng tại Phú Yên bắc qua sông Ba có chiều dài 1.128 m, bao gồm cả phần bắc trên đất liền hai đầu cầu. Nhưng thôi, cứ cho là lòng sông Ba tại Phú Yên rộng như vậy đi. Con số 16.100 m3 nước sẽ là một khối nước rộng theo chiều ngang của toàn bộ lòng sông Ba và hai bên bờ, bằng với chiều dài cầu Đà Rằng. 

Nếu chiều cao của khối nước này là 2 m, thì chiều dài của nó sẽ là 7,13 m. Tức là, cứ 1 giây thủy điện sông Ba Hạ xả lũ, sẽ có một khối nước dàn hết chiều ngang sông Ba (thêm cả phần đất hai đầu câu Đà Rằng), cao 2 mét, dài 7,13 m.

Thái Hạo - Lũ lụt: Thủ tướng Thái Lan xin lỗi và nhận hoàn toàn trách nhiệm

 

1. Về trận lũ lụt nghiêm trọng vừa xảy ra, dẫn theo báo Tuổi Trẻ, Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul phát biểu: “Tôi rất tiếc và xin chịu hoàn toàn trách nhiệm. Không cần phân bua nguyên nhân".

Ông cho biết chính phủ "đã không làm đủ tốt" và sẽ đẩy nhanh nỗ lực khắc phục hậu quả.

Khi được hỏi về việc đình chỉ quan chức quận Hat Yai, ông nói rõ: "Không ai phải chịu trách nhiệm ngoài tôi. Tôi là người chịu trách nhiệm trước toàn bộ tình hình này". "Lúc này, chúng ta cần hợp tác chứ không phải đổ lỗi".

Võ Khánh Tuyên - Hiện đại và truyền thống

Mấy bữa nay, rảnh rảnh là mở YouTube xem lại mấy bộ phim điều tra phá án, đặc cảnh, hình cảnh, người hùng bệnh viện...của TVB Hongkong. Thấy hiện đại ghê. Hiện đại từ đô thị cho tới phương tiện trang bị cho mọi ngành.

Vậy mà từ tối qua, đọc xem tin mới há hốc mồm về vụ cháy khủng khiếp ở cụm Chung cư khu Tân Giới ở Hongkong. Cả 7 chung cư cao nghễu nghện 32 tầng bốc cháy dữ dội suốt nhiều giờ. Cho tới nay đã thống kê 44 người chết, 279 người mất tích...Và vẫn chưa khống chế được ngọn lửa.

Và nguyên nhân được xác định là do cháy giàn giáo làm bằng....tre, như đã từng sử dụng từ 100 năm nay ở Hongkong.

Phó Đức An - Đau lòng cháy lớn tại Hồng Kông

 

Chiều qua, một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại khu dân cư Tai Po thuộc khu Tân Giới của Hồng Kông, tại khu phức hợp "Tai Po Hung Fook Court".

Ngọn lửa lan từ giàn giáo tre sang nhiều tòa nhà, đốt cháy 7 tòa nhà trong số 8 tòa nhà cư dân tại đây. Mỗi tòa nhà cao 32 tầng cháy đến tận tầng đỉnh. Thảm họa thật khó tả. Toàn Hồng Kông chìm đắm trong sự đau buồn pha chút hoảng sợ với sự vô thường giáng xuống một thành phố đông dân này. 

Hàng trăm xe cứu hỏa, cả những đoàn xe cứu hỏa từ Thâm Quyến Trung Quốc cũng rầm rộ kéo sang hỗ trợ cứu giúp. Nhưng khi lão PP viết bài này vào lúc 5 giờ sáng, xem tivi quay hiện trường thì đám cháy vẫn chưa hoàn toàn dập lửa. Những ngọn lửa như những chiếc lưỡi của quỷ lửa Satan vẫn thè ra điên cuồng, giận dữ, hòng liếm sạch những gì còn lại

Lê Thiếu Nhơn - Đường xa bao nỗi truân chuyên…

 

Nằm ở khu vực có địa hình nhiều đồi dốc và khoảng cách từ núi tiếp giáp đồng bằng rồi ra biển rất ngắn, nhưng thủy điện Sông Ba Hạ vẫn được xây dựng với công suất 220 MW (bằng 1/11 thủy điện Sơn La và bằng 1/9 thủy điện Hòa Bình).

Thật hoành tráng “Suối ngàn đã chảy thành sông/ đố ai tát cạn được dòng nước xuôi”.

Chắc chắn khảo sát, phê duyệt, cấp phép đều đúng quy trình, nên thủy điện Sông Ba Hạ làm ăn rất thịnh vượng. “Đã nghe gió ngày mai thổi lại/ đã nghe hồn thời đại bay cao”. Tính từ tháng 1/2025 đến tháng 9/2025, thủy điện Sông Ba Hạ đạt doanh thu 517 tỉ đồng, lãi ròng 271 tỉ đồng. Thủy điện Sông Ba Hạ đặt mục tiêu doanh thu năm 2025 là 821 tỉ đồng, lãi ròng ước chừng 384 tỉ đồng.

Nguyễn Duy - Văn tế nạn nhân thiên tai và nhân họa

 

Xin thắp nén tâm nhang thành kính

Khấn hương hồn bách tính bơ vơ

Cầu mau qua cảnh vật vờ

Kịp sang bến giác vượt bờ sông mê

            Nhanh chóng tụ hội về đất Phật

            Siêu thoát miền cực lạc thảnh thơi

            Phiêu diêu thanh thản cõi trời

            Vĩnh hằng buông bỏ cõi người  bi thương

Thái Hạo - Trao đổi với anh Dương Quốc Chính về vấn đề lũ và thủy điện

 

1. Chiều nay anh Dương Quốc Chính đăng bài “Sống chung với lũ – học được gì qua thảm họa hi hữu”. Tôi muốn trao đổi về mấy điểm chính mà tác giả trình bày.

Đọc bài này và một số bài khác, thấy tác giả Dương Quốc Chính có quan điểm chủ đạo, là cần “sống chung với lũ” chứ không thể “lên đồng chửi thủy điện”. Lý do tác giả đưa ra là, vấn đề không nằm ở thủy điện, vì “giả sử có đập hết chúng nó đi thì liệu có hết lũ (như Thái Nguyên đó)?”.

Theo tác giả, vì sao không thể hết lũ? Vì đây là “thảm họa hi hữu”, “giống sóng thần bên Nhật hay Indonesia”. “Không thể chống lại động đất, sóng thần, không thể đắp đê chắn sóng thần, mà chỉ có thể cảnh báo sóng thần bằng các cảm biến. Từ đó cảnh báo cho dân lánh nạn.”

Đặng Chương Ngạn - Xả lũ "đúng quy trình"

 

Cứ mỗi lần thảm họa do các nhà máy thủy điện gây ra, những ông chủ nhà máy lại nhai lại câu nói chối tội quen thuộc: “Xả lũ đúng quy trình.”

Các quan chức địa phương cũng lập tức phụ họa: “Xả lũ đúng quy trình.” Và nay, để mềm hóa từ “xả lũ”, họ còn dùng cách diễn đạt khác: “Vận hành điều tiết qua tràn xả sâu.”

Miền Trung lũ lụt bao năm nay vẫn vậy. Đây là vùng đất không được trời ưu ái: nắng thì chang chang, mưa thì dầm dề; núi sát biển, sườn núi đổ thẳng ra biển, sông ngắn, dốc, nên lũ thường xuyên.

Tạ Duy Anh - Nghĩ nhỏ giữa những ngày buồn

 

Trong hoạn nạn, điều quan trọng nhất với chính quyền là triển khai cứu hộ nhanh nhất có thể, huy động lực lượng lớn nhất, hiện đại nhất, hiệu quả nhất có thể. Và với một tinh thần trách nhiệm, năng lực cao nhất có thể.

Để giảm thiểu rủi ro cho người dân nhất có thể.

Đó là nghĩa vụ, và nó vô điều kiện.

Trương Châu Hữu Danh – Ai là chủ « đế chế Ba Hạ » ?

 

Thủy điện Ba Hạ được vận hành bởi một nhóm ông chủ - tập thể cổ đông.

1. Ông chủ quyền lực nhất : EVN GENCO2 – người cầm gần 62 %. EVN GENCO2 là đơn vị thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) – tức là “cả họ ngành điện chống lưng

2. Ông chủ số 2 : REE – nữ tướng Nguyễn Thị Mai Thanh và cỗ máy tài chính gần 26 %. Nếu GENCO2 đại diện Nhà nước, thì REE chính là gương mặt tư nhân lớn nhất trong đế chế Ba Hạ.

Hà Phan - Thủy điện có vô can trong cơn đại hồng thủy này ?

 

Đây không phải là lần đầu câu hỏi nhức nhối ấy được đặt ra. Chuyên gia bảo không, người bảo có, và tranh luận bất tận này chưa bao giờ dứt.

Chủ thủy điện khăng khăng họ làm đúng quy trình, không xả thì vỡ đập còn kinh hoàng hơn nữa. Cấp quản lý cũng quy trình đã có mà làm.

Còn thực tế, thảm họa đau lòng đã hiện rõ. Người chết, người mất tất cả sau bao năm dành dụm rồi nhà cửa ruộng đồng, tài sản chìm trong nước lũ ! Chẳng lẽ đó cũng là "quy trình" và đến hẹn lại lên ? Trong tiếng than khóc, kêu cứu vẫn còn văng vẳng và ám ảnh những ngày qua, không khó để đọc được con số lời hàng trăm tỉ của thủy điện nào đó.

Huỳnh Ngọc Chênh – Người dân bị bỏ rơi trong cơn quẫn bách

 

Sau 4 ngày, một vài nhóm cứu trợ tự phát đã đến được một số nơi bị lũ bất ngờ lên cao và cô lập.

Những tin tức lan ra từ những người cứu trợ tận mắt chứng kiến tình cảnh thê thảm ở những nơi bị cô lập qua 4 ngày đêm đó không khỏi không làm mọi người đau xót đến cùng cực.

Cả ngày hôm qua, 21/11, nhiều người cứu trợ nói về xã Hòa Thịnh ở vùng tây Phú Yên cũ của tỉnh Đắc Lắc mới, sau 4 ngày bị cô lập trong cơn lũ nước ngập lên trên mái nhà không được cứu giúp đã có nhiều người dân không qua khỏi. Số lượng thống kê chính thức chưa có, nhưng qua một số người tận mắt chứng kiến thì nhiều lắm. Quá sức đau xót.

Trịnh Kim Tiến - Những lời kêu cứu vô vọng

 

Nhìn hình ảnh nhà cửa, phương tiện, bà con ngập ngụa, chới với trong dòng nước ở Phú Yên, Khánh Hòa mà thắt lòng.

Họ yếu ớt bấu víu vào những số điện thoại không gọi được, vào cái gọi là cơ quan chức năng. Thật, giờ phút khắc nghiệt này họ không trông chờ vào chính quyền thì nhờ được vào ai?

Chỉ có chính quyền mới có ngân sách vì họ giữ kho bạc quốc gia, chỉ có chính quyền mới huy động được nhân lực và phương tiện cứu nạn trong tình huống khẩn cấp. Nhưng ta nhìn thấy gì? Mỗi trận lụt xảy ra những lời kêu cứu vẫn từng giờ ám ảnh những người theo dõi trong sự day dứt vô vọng.

Huỳnh Hòa Bình - Nguy cơ quốc gia kiệt quệ nếu đại hồng thủy diễn ra hàng năm

Thủy điện xả lũ, lũ chồng lũ, cuốn phăng mọi thứ, nước ngập lên đến nóc nhà, đồng bào các tỉnh miền Trung - Huế, Quảng Nam - Đà Nẵng, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa... chìm trong biển nước như đại nạn đại hồng thủy. 

Đáng sợ hơn là tình hình sắp tới chưa chắc đã yên, mà có khả năng sẽ tiếp tục diễn ra ở cấp độ ác liệt hơn khi mưa tiếp tục liên miên, thuỷ điện tiếp tục xả lũ nhồi thêm...

Đáng sợ hơn nữa là cảnh tang thương này sẽ có khả năng nhồi đi nhồi lại năm này qua năm khác mức độ mỗi năm có khả năng sẽ chỉ là tăng thêm. Cả nước có khả năng sẽ như sống trong đại hồng thủy mãi, dân không ngóc đầu lên nổi, đi đến kiệt quệ mà thôi.

Phạm Ngọc Hưng – Đài tưởng niệm, ký ức cho đời sau

 

1. Trương Châu Hữu Danh viết bài phản đối việc xây đài tưởng niệm nạn nhân Covid-19, nhưng để ngỏ một chi tiết rất “xốn” - những hũ tro cốt vô danh của những nạn nhân Covid-19 trong một ngôi chùa.

Tức là đang có những gia đình mất người thân mà không đóng lại được cảm giác mất mát.

2. Bình luận dưới bài “đừng tưởng niệm tuyên truyền” của tôi cũng có vài ý kiến khác hoài nghi về xây tượng đài. Tôi đoán rằng họ đã bội thực với tượng đài tuyên truyền - từ Lê-nin, Thánh Gióng đến Mẹ Suốt, Mẹ Nhu.

Mai Quốc Ấn - Không nên bó hẹp "tượng đài"

 

Cái đêm trước ngày TPHCM mở phong tỏa, người dân Sài Gòn đã lũ lượt ra các cửa ngõ đi các nơi chờ “thoát chốt tìm đường về quê”.

Tối đó tôi đọc bài thơ “Đêm nay quỳ lạy cùng nhau” của anh Trần Nhã Thụy mà bần thần rất lâu. Dòng người ấy chính là lực lượng lao động đã góp phần tạo nên một thành phố hoa lệ. Nhưng hoa cho ai còn lệ lại dành cho họ. Tôi viết bài về cuộc chảy máu nhân lực, chảy máu chất xám không dễ gì hồi phục của TPHCM cũng trong đêm ấy.

Không sống trong “bốn bề rào giăng” với đường phố không người, chỉ có tiếng còi cứu thương; sẽ rất khó để những người các nơi khác hiểu điều đó có nghĩa là gì. Khi dìu hay khiêng một ai đó đi khỏi nơi trú ngụ, nào có biết mất còn? Đến khi nhận lại hũ tro cốt mới biết xa rời vĩnh viễn người thân mà thậm chí không có vành khăn sô, đớn đau làm sao.

Mai Quốc Ấn - Thành ủy TPHCM có chủ trương xây dựng tượng đài tưởng niệm nạn nhân Covid là hết sức đúng !

 

TPHCM đã mất nhiều người nhất, theo nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, vì đại dịch Covid. Mất do nhiễm bệnh Covid, mất do sốc phản vệ vaccine, mất do các nguồn lực tập trung chống dịch nên các điều kiện chăm sóc y tế cho bệnh khác cũng nhiều.

Và mất người theo nghĩa chảy máu nguồn lực, chảy máu chất xám khi những dòng người lũ lượt về quê khi thành phố gỡ phong tỏa.

Trong hoạn nạn thấy nghĩa tình là miêu tả chính xác nhất về những ngày người Sài Gòn đối diện tử thần giữa cuộc phong tỏa lớn nhất, kéo dài nhất nước và bị thương cũng nhiều nhất.

Trần Xuân Hao - Ông Trump có lẽ là điềm dữ cho nước Mỹ và thế giới

(Tôi chỉ mong tôi nghĩ sai)

Bước vào nhiệm kỳ lần 2, ông Trump đã mạnh tay tối đa với tất cả mọi thứ, ở mức độ cực đoan nhất.

Tôi những tưởng ông sẽ chỉ đánh thuế mạnh với những nước có thặng dư mậu dịch với Mỹ. Ai dè những nước bị thâm thủng mậu dịch với Mỹ, cho dù là đồng minh thân cận như Úc cũng bị đánh thuế chới với luôn. Tháng trước Úc cử Bộ trưởng Ngân khố qua Mỹ điều đình vụ thuế quan nhưng bất thành.

Hầu như từ lúc Trump lên lần này chưa có cuộc điều đình, vận động quốc tế nào với chính phủ Trump được thành công êm xuôi. Chưa thấy Trump nhượng bộ, thỏa thuận chắc chắn về một điều gì (chính sách) nào với quốc tế.

Lê Học Lãnh Vân – Lòng tin không tới từ lời dụ dỗ không bảo chứng : Thảm họa ngoại giao và khí phách Zelensky

NGUYÊN NHÂN THẢM HỌA NGOẠI GIAO

Nhiều tờ báo cho rằng một “thảm họa ngoại giao” đã bùng nổ tại Bạch Ốc giữa một bên là tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, phó tổng thống Hoa Kỳ James David Vance và một bên là tổng thống Ukraine Volodymyr Oleksandrovych Zelenskyy.

Nhiều nhân vật lớn trên thế giới lập tức ra tuyên bố ủng hộ ông Zelenskyy, thí dụ những tên tuổi sau đây:

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, Tổng thống Litva Gitanas, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, Tổng thống Pháp Emmanual Macron, Tổng thống Moldova Maia Sandu, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson, Thủ tướng Đức sắp nhậm chức Friedrich Mer, Thủ tướng Croatia Andrej Plenković, Thủ tướng Phần Lan Petteri Orpo, Thủ tướng Estonia Kristen Michal, Phó Thủ tướng Ireland Simon Harris, Tổng thống Latvia Edgars Rinkevics, Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof, Thủ tướng Luxembourg Luc Friedsen, vân vân.