Ngô Nhân Dụng - Kinh tế Mỹ đang lên mạnh nhất thế giới

Từ năm 2019 đến đầu năm 2024, Tổng Sản Lượng Nội Địa Mỹ đã tăng thêm 8 %, trong khi các nước Âu châu chỉ thêm được 3 %, Nhật Bản 1 % và Anh Quốc không lên được chút nào.

Ngày Thứ Năm 28 tháng Ba, Chỉ số S&P 500 của Thị trường Chứng khoán New York tăng thêm 0,1 % trên mức kỷ lục ngày hôm trước, cũng như Chỉ số Dow Jones. Ba tháng đầu năm nay S&P 500 tăng 10,2 %; Dow Jones tăng 5,6 % và Nasdaq 9,1 %.

Giới đầu tư lạc quan vì kinh tế Mỹ rất vững chắc. Tổng Sản Lượng Nội Địa (GDP) tăng 3,4 % trong ba tháng cuối năm ngoái, sau khi đã tăng 4,9 % trong quý trước – trong một năm rưỡi luôn luôn ở trên 2 %. Trong năm 2023 mỗi tháng các xí nghiệp tạo thêm trung bình 251.000 công việc làm, qua năm nay mỗi tháng tăng lên 265.000.

Lê Học Lãnh Vân - Suy nghĩ về lương công chức Việt

 

Chiều 31-05, phát biểu thảo luận về kinh tế - xã hội, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai cho biết : “Mức lương trung bình công chức trên dưới 10 triệu đồng/tháng. Trong khi ở Thái Lan là 56,7 triệu, Malaysia 29 triệu, Campuchia 17 triệu đồng” (tuoitre.vn, 31/05/2023).

Mức lương của công chức Việt thấp so với nước khác, rất thấp so cả với mặt bằng chi phí cuộc sống bình thường trong nước, là điều ai cũng biết. Ngoài hậu quả là những công chức mẫn cán và liêm chính, những công chức ở mức thấp hay mức không thể “kiếm thêm” gánh chịu đời sống quá khó khăn, sự so sánh mức lương không phản ánh được nhiều điều…

A) Mức lương khác với mức thu nhập. Công chức ở vị trí tiếp xúc trực tiếp với dân, nơi người dân phải lui tới nộp đơn “xin” này xin nọ, mức thu nhập có thể rất khác với mức lương trung bình mà bà Mai nêu ở trên.

Ngô Nhân Dụng - Ảo tưởng độc tài

 

Tướng Omar Bradley, thời Đại Chiến Thứ Hai đã nói, “Các tay tài tử  nói chuyện chiến lược, bọn nhà nghề nói chuyện tiếp vận.” Vladimir Putin đúng là một tài tử, “a ma tưa”, amateur. Đem quân xông trận mà hỏng việc chỉ vì tiếp vận kém.

Đầu thế kỷ trước, nhiều người nghĩ rằng một chế độ độc tài có thể vận dụng tài nguyên, kinh tế quốc gia sẽ phát triển dễ dàng hơn. Các ông Brezhnev, Mao Trạch Đông đã cho thấy ý tưởng này sai.

Từ 1980 Cộng sản Trung Quốc bắt đầu học kinh tế tư bản, tập đi lại từ những bước đầu chập chững, Cộng sản Nga không thay đổi kịp nên sập đổ. Sang thế kỷ 21, sau khi kinh tế được thị trường hóa rồi, nhiều người còn nghĩ rằng trong các lãnh vực chính trị, quân sự, ngoại giao, các chế độ độc tài thường hiệu quả hơn. Các ông Vladimir Putin và Tập Cận Bình mới chứng tỏ đó cũng là một ảo tưởng.

Nguyễn Văn Tuấn - Chuyện vaccin Verocell và biến thể Delta tự hủy

Hôm qua rộ lên bản tin về hai người ở Thanh Hóa tử vong sau khi tiêm vaccin Tàu. Không thể kết luận gì được về nguyên nhân và hậu quả ở đây. Tuy nhiên, nếu xem xét trong bối cảnh chung, thì công chúng có lý do quan tâm đến hiệu lực và an toàn của vaccin Tàu.

Hôm trước, sau khi điểm qua hiệu lực của vaccin Tàu ở Bahrain tôi có đề nghị là nên tiêm liều 3 (AstraZeneca hay Pfizer) cho những người đã tiêm 2 liều vaccin Tàu. Hôm nay, báo PLO cũng có đi một bản tin với đề nghị như thế. Tôi nghĩ các giới chức y tế nên xem xét khuyến cáo này một cách nghiêm chỉnh.

Điều đáng nói là Nhà nước triển khai tiêm chủng vaccin cho cả 90 triệu người hơn 9 tháng qua, mà cho đến nay vẫn chưa có bất cứ một dữ liệu nào về hiệu lực của vaccin. Chẳng có dữ liệu về an toàn và biến chứng. Tất cả chỉ là dựa vào dữ liệu ở nước ngoài. Chữ thì nhiều, số thì ít.

Hoàng Nguyên Vũ - Chủ quan trước vaccin dỏm cũng nguy không kém dịch bệnh

 

Hôm nay, sự cố tiêm vaccin khiến 3 người tử vong đã gọi tên vaccin ra, đó là vero cell.

Mình thì nghĩ loại vaccin nào cũng có thể gây biến chứng y khoa ở một tỉ lệ nào đó; đặc biệt với những người huyết áp quá cao hay những bệnh nền trầm trọng nào đó.

Ba người là con số công bố vì rùm beng trên truyền thông, chứ thông tin nghe nơi này nơi nọ, trước giờ cũng đã có nghe rồi.

Nguyễn Viên - Chút cảm nghĩ về « cuộc sống bình thường mới » và vaccin

 

Nhiều người dân vẫn chưa hiểu: Trở về cuộc sống “bình thường mới” không có nghĩa là từ bỏ 5K, mà vì đòi hỏi SỐNG CÒN của NỀN KINH TẾ.

Chớ không phải tình trạng dịch bệnh đã trở về “Zero ca” như thời điểm một năm trước - khi Việt Nam đã đi theo chiến lược be bờ chống dịch rất hiệu quả, nhưng cũng ảnh hưởng nhiều đến kinh tế, nhất là du lịch.

Biến chủng Delta, cùng với việc để sổng virus Sars-CoV-2 sâu rộng vào cộng đồng buộc Việt Nam phải thay đổi hoàn toàn chiến lược “đặc thù” trước đó (Chỉ có vài nước như Việt Nam, Trung Quốc, Cuba, Triều Tiên... làm được).

Đỗ Duy Ngọc - Những con số đáng lo ngại, cần phải có câu trả lời thỏa đáng của khoa học

 

Sau một thời gian dài gần hai tháng mở cửa để có cuộc sống "Bình thường mới", điều lo ngại là con số người nhiễm bệnh vẫn là con số ngàn trong một ngày.

Đó là con số khi không còn xét nghiệm trên diện rộng như thời gian trước. Nếu vẫn chọc ngoáy, con số sẽ nhiều gấp mấy lần. Điều đó cho thấy dịch bệnh vẫn còn rất phức tạp và nếu không có biện pháp, cơn bùng dịch tiếp theo có thể xảy ra. Và lãnh đạo nhà nước cũng đã từng xác nhận như thế.

Vấn đề đáng lo ngại nhất hiện nay là số người đã chích ngừa nhiễm bệnh rất cao. Thành phố không công bố con số thống kê này, tuy nhiên như báo hôm nay đưa tin ở Bình Dương, hơn 80% số ca F0 mới phải nhập viện là người đã tiêm vaccin từ 1 đến 2 mũi, trong đó nhiều trường hợp tử vong.

Nguyễn Văn Tuấn - Hiệu lực vaccin Sinopharm ở Bahrain và ý nghĩa cho Việt Nam

 

Sự gia tăng số ca dương tính ở Việt Nam và nhiều nơi trên thế giới đặt ra câu hỏi về hiệu nghiệm của vaccin. Kết quả nghiên cứu ở Bahrain cho chúng ta biết rằng vaccin Sinopharm có hiệu lực kém nhứt so với vaccin Pfizer, AstraZeneca (AZ) và Sputnik.

Mấy tuần nay, công chúng Việt Nam hỏi tại sao những người đã tiêm vaccin mà vẫn bị nhiễm, thậm chí tử vong. Tình trạng đã tiêm vaccin mà vẫn bị nhiễm thì không quá ngạc nhiên (vì điều này đã xảy ra trong nghiên cứu), nhưng đã tiêm 2 liều vaccin mà tử vong thì đúng là đáng ngạc nhiên.

Dữ liệu về 38 ca tử vong sau khi đã tiêm 2 liều vaccin cho thấy tuyệt đại đa số (37 ca) là tiêm "vaccin khác" (chữ của báo Tuổi Trẻ), chỉ có 1 ca tiêm vaccin Pfizer (nhưng bài báo cho biết ca này có nhiều bệnh nền). "Vaccin khác" ở đây thực ra là vaccin Moderna và Verocell của Sinopharm. Vaccin Moderna thì y như Pfizer. Do đó, "vaccin khác" ở đây phải được hiểu là vaccin Sinopharm?

Nguyễn Văn Tuấn - Sau tiêm chủng vaccin: Ca dương tính tăng nhưng tử vong giảm

 

Vài người quan tâm về số ca nhiễm tăng trong thời gian gần đây, khi mà tỉ lệ bao phủ tiêm chủng vaccin đã khá cao. Nhưng số liệu thực tế cho thấy số ca tử vong giảm đến ~75% so với hai tháng trước đây. Đó chính là tín hiệu của hiệu lực vaccin.

Báo chí trong và ngoài nước đưa những tin mang tính báo động rằng số ca dương tính covid đang tăng trong thời gian qua. Một số quan chức còn đánh tiếng nói sẽ phong tỏa lần nữa. Tôi tò mò thu thập dữ liệu từ trang web của Đại học Johns Hopkins [1] và thấy tình hình không đến nỗi báo động, mà còn có một tín hiệu tích cực.

1/ Số ca dương tính tăng

Nguyễn Văn Tuấn - Nói vậy mà nói được!

 

Trong thời gian xét nghiệm được quảng bá rần rần và làm đại trà, người ta đã chỉ ra những cái giá phi lý, những tốn kém hàng ngàn tỉ đồng. Vậy mà anh bộ trưởng nói là quá bận chống dịch nên không biết!

Trời đất ơi!  Vai trò lãnh đạo ở đâu?

Thật ra, trong thời gian dịch ở đỉnh điểm chúng ta ít thấy hay nghe anh bộ trưởng. Chẳng biết quan điểm của ảnh về xét nghiệm đại trà là gì. Chẳng biết ảnh nghĩ gì về hiệu quả của xét nghiệm. 

GS Nguyễn Văn Tuấn - Hiệu quả của vaccin Tàu suy giảm nhanh theo thời gian

 

Hai vaccin của Tàu (CoronaVac và Sinopharm) có độ miễn dịch suy giảm nhanh và hiệu quả cũng khá hạn chế ở người cao tuổi (trên 60). Đó là nội dung của thông báo mới được Hội đồng cố vấn về vaccin của WHO (SAGE) công bố [1].

Như có lần đề cập trước đây, rất ít dữ liệu về hiệu quả của hai vaccin Tàu (CoronaVac và Sinopharm). Nhưng gần đây đã có thêm dữ liệu thực tế từ những nước sử dụng vaccin Tàu, như các nước vùng Nam Mỹ và Đông Nam Á. Qua đánh giá các dữ liệu này, các chuyên gia của WHO cho rằng vaccin Tàu có hiệu quả thấp ở người cao tuổi, và có thể do khả năng miễn dịch của vaccin bị suy giảm nhanh theo thời gian.

Hiệu lực của vaccin Tàu có vẻ tùy thuộc vào độ tuổi. Ở người trẻ tuổi (20 - 39) CoronaVac giảm tử vong lên đến 83%, nhưng vẫn thấp hơn so với AstraZeneca (98%) và Pfizer (90%) [2]. Tuy nhiên, ở những người 80+ tuổi trở lên, hiệu quả của CoronaVac chỉ 30% đối với những ca nhiễm nặng, và 45% giảm tử vong; con số này đối với AstraZeneca là 67% và 85%. Nghiên cứu này cho thấy rõ vaccin CoronaVac có hiệu lực kém hơn AstraZeneca.

TS Nguyễn Hồng Vũ - Vaccin Trung Quốc, nỗi lo về hiệu quả bảo vệ kém

 

Hôm qua, một bài viết được đăng trên phần News của tạp chí Nature với nội dung thể hiện lo ngại về sự kém hiệu quả của hai loại vaccin Trung Quốc là Sinovac và Sinopharm.

Theo thống kê trên toàn thế giới, thì trong 8 loại vaccin có số lượng người sử dụng nhiều nhất hiện nay là thì 2 loại vaccin của Trung Quốc đang chiếm hơn phân nửa. Dẫn đầu là CoronaVac (tên vaccin của hãng Sinovac) với số lượng gần 2 tỉ liều, và đứng thứ ba là vaccin của Sinopharm với trên 1,5 tỉ liều.

Hai vaccin Covid-19 đứng hàng thứ hai và thứ tư lần lượt là của hãng Pfizer/BioNTech và AstraZeneca, với số lượng mỗi loại ngang ngửa Sinopharm, 1,5 tỉ liều.

GS Nguyễn Văn Tuấn - Vaccin Tàu và trường hợp Cambodia

 

Một số người ủng hộ việc mua vaccin Vero Cell cho rằng, Cambodia đã kiểm soát dịch thành công nhờ vaccin Tàu. Nhưng nếu xem xét dữ liệu kỹ thì không phải vậy.

Tính đến nay, Việt Nam đã có hay sắp có 141 triệu liều vaccin, và được phân bố như sau:

• Pfizer: 50 triệu

• AstraZeneca: 30 triệu

• Abdala: 10 triệu

• Các vaccin khác: 50 triệu

Nguyễn Hồng Vũ - Vaccin Covid của Sinopharm thể hiện kém nhất trong các vaccin được sử dụng ở Mông Cổ

 

Mông Cổ, một đất nước có dân số khoảng 3.3 triệu người, đã thực hiện chiến dịch tiêm chủng cho người dân từ ngày 23 tháng 2 năm 202 . Cho đến nay đạt được tỉ lệ cao dân số được chích ngừa, với khoảng 64% tổng dân số được tiêm chủng đầy đủ và 3.8% được tiêm một liều duy nhất.

Đất nước này sử dụng 4 loại vaccin là Pfizer/BioNTech (BNT162b2), AstraZeneca (ChAdOx1-S), Sputnik V (Gam-COVID-Vac) và Sinopharm (BBIBP-CorV). Người trưởng thành chủ yếu được chích vaccin Sinopharm (chiếm 89,2% người lớn được tiêm chủng).

Dù rằng là nước có tỉ lệ tiêm chủng cao nhưng những tháng gần đây, các đợt bùng phát dịch SARS-CoV-2 vẫn xảy ra trên diện rộng ở Mông Cổ. Để tìm câu trả lời cho những nghi vấn về “hiệu quả của vaccin” đã có một số nghiên cứu trên những người đã chích các loại vaccin khác nhau trong thời gian qua.

GS Nguyễn Văn Tuấn - Vaccin Abdala của Cuba hiệu quả ra sao?

 

Việt Nam sẽ mua 10 triệu liều vaccin Abdala của Cuba [1]. Nhưng những thông tin khoa học về vaccin này thì rất ư là hiếm. Qua vài thông tin sơ khởi tôi có làm thử một phân tích, và thấy những gì họ báo cáo khá nhứt quán với dữ liệu về hiệu quả.

Rất ít thông tin khoa học về vaccin Abdala của Cuba, vì trong y văn không có bài báo nào đề cập đến. Tuy nhiên, qua báo phổ thông, thì đây là vaccin được bào chế theo phương pháp protein tái tổ hợp (tức recombinant protein như Novavax của Mỹ). Cần nói thêm rằng, Novavax của Mỹ đã được thử nghiệm ở giai đoạn III, đạt hiệu quả 90% [2], và được Úc phê chuẩn.

Vaccin Abdala của Cuba chưa được WHO, FDA hay EMA phê chuẩn. Tuy nhiên, Việt Nam đã phê chuẩn vaccin này. Rất có thể các giới chức y tế Việt Nam có dữ liệu thử nghiệm của vaccin Abdata? Nếu thế thì họ nên công bố dữ liệu cho công chúng Việt Nam biết. Nếu chưa có thì tại sao phê chuẩn?

GS Nguyễn Văn Tuấn - "Vaccin made in Vietnam" và thông tin lẫn lộn

 

Đọc qua vài bản tin liên quan đến vaccin này, không biết đường đâu mà lần mò! Tình trạng nói lên một phần về văn hóa khoa học ở Việt Nam còn hơi khác so với thế giới trong đại dịch này.

Báo Tuổi Trẻ thì viết rằng "Hội đồng đạo đức: Nano Covax có tác dụng với chủng Delta, Alpha" [1]. Báo PLO thì đoán rằng "Nano Covax và cơ hội cấp phép lưu hành trong những ngày tới" [2].

Nhưng đài BBC uy tín thì cho biết "Hội đồng Đạo đức nói chưa đủ dữ liệu đánh giá hiệu lực bảo vệ của Nanocovax" [3], và nhứt quán với báo trong nước "Hội đồng Đạo đức: Vẫn chưa có dữ liệu để đánh giá trực tiếp hiệu lực bảo vệ của vaccin Nanocovax" [4].

Nguyễn Ngọc Chu - Hóa ra là vaccin Trung Quốc !

 

Vaccin thứ 7 được phê duyệt khẩn cấp mang nhãn hiệu của UAE, nhưng hóa ra là của Trung Quốc. Bao giờ thì phê duyệt khẩn cấp vaccin của Việt Nam ?

1. KHÔNG NHẬN CHUYỂN GIAO CÁC VACCIN HIỆU QUẢ THẤP

Việt Nam đã đàm phán và đặt mua cho khoảng 150 triệu liều vaccin phòng Covid -19. Trong đó khoảng 120 triệu liều sẽ về trong năm 2021. Cụ thể là Moderna 5 triệu, AstraZeneca 30 triệu, Pfizer 31 triệu, Chương trình Covax 38,9 triệu, Sputnik 20 triệu. Đó là chưa kể đến số lượng các khoản viện trợ do Chính phủ đàm phán, và 20 triệu liều Pfizer mua thêm cho lứa tuổi 12-18. Như vậy là đủ đáp ứng cho mục tiêu vaccin hoá cộng đồng vào đầu năm 2022.

Nguyễn Hồng Vũ - Nên trộn vaccin Covid-19 như thế nào?

 

Đây là một câu hỏi khó!

Sau gần hơn một năm kể từ vaccin COVID-19 đầu tiên trên thế giới của hãng Pfizer/BioNTech được cấp phép sử dụng khẩn cấp bởi FDA ở Mỹ (cuối năm 2020), thì hiện nay đã có rất nhiều vaccin của các hãng, các quốc gia khác nhau cũng đã được cho phép sử dụng khẩn cấp ở nhiều nơi trên thế giới.

Ngay sau đó, việc trộn vaccin giữa các hãng khác nhau cũng đã được quan tâm từ rất sớm vì các lý do như sau:

Nguyễn Hồng Vũ - Vaccin Covid đầu tiên được phê chuẩn đầy đủ : Comirnaty của Pfizer/BioNTech

 

Hôm nay, vaccin Covid-19 của hãng Pfizer/BioNTech (với tên thương mại là Comirnaty, koe-mir’-na-tee) đã trở thành vaccin đầu tiên ở Mỹ được phê chuẩn đầy đủ (Full Approval) bởi  cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA).

Trong nội dung phê chuẩn đầy đủ, vaccin Comirnaty được sử dụng cho người từ 16 tuổi trở lên. Đối với người từ 12 đến 15 tuổi, vaccin này được tiếp tục sử dụng theo như giấy phép sử dụng khẩn cấp (Emergency Use Authorization, EUA).

Việc cấp phép đầy đủ có một ý nghĩa lớn, vì đây là một bước khẳng định rằng vaccin này đã đáp ứng các tiêu chuẩn cao và khắt khe của FDA về an toàn, hiệu quả và chất lượng sản xuất mà FDA yêu cầu, đối với một sản phẩm là thuốc hoặc vaccin sử dụng trên người.

GS Nguyễn Văn Tuấn - Vấn đề xét nghiệm đại trà

 

Đối với nhiều người ngoài ngành y, câu chuyện rất đơn giản: xét nghiệm toàn bộ dân số, phát hiện người bị nhiễm, điều trị và giảm tải hệ thống y tế.

Nhưng câu chuyện đằng sau của xét nghiệm đại trà không hề đơn giản như vậy, mà có thể gây ra lãng phí lớn cho dân chúng. Cần phải suy nghĩ một chiến lược khác.

Vấn đề của xét nghiệm đại trà có thể tóm tắt như sau: (1) dương tính giả và âm tính giả; (2) chi phí khá lớn để phát hiện 1 ca; và (3) hệ quả sau xét nghiệm. Chúng ta sẽ bàn qua từng vấn đề dưới đây để thấy 'bức tranh' chung về xét nghiệm.