Dương Quốc Chính – Lãng phí và từ thiện

 

Mấy hôm nay thấy đồng bào rộn ràng vụ Nhà thờ Đức Bà được phủ 1.000 km đèn Led. Mình thấy có một số người phê phán khá nặng nề, cơ bản vẫn là não tả, ý là kêu đó là lãng phí, phù phiếm, trong khi đồng bào miền Trung thì bị thiệt hại nặng do bão lụt...

Nói chung cứ ý kiến kiểu vì đám đông nghèo khổ đang chịu cảnh đau thương, thiệt hại, là câu được nước mắt của đám đông. Bản thân người viết thì giống được chơi thuốc lắc, cảm giác thấy mình có đạo đức, như mới chuyển khoản 200 ngàn làm từ thiện hay mua vé số 50 ngàn xoa đầu thằng bé bán vé.

Mình cho rằng hành vi kiểu này cơ bản là để đáp ứng cảm xúc nói trên của bản thân người viết, và cũng truyền cảm hứng phê pha đó cho nhiều người đọc rồi like, share. Dân túy và tả khuynh nó là như vậy.

Dương Quốc Chính – Tám ngôi biệt thự của gia tộc chú Hỏa

Đa số dân Việt Nam không thích nghệ thuật hiện đại, bao gồm cả mỹ thuật, điêu khắc, âm nhạc, kiến trúc... Vì thế nên mình cảm thấy số phận các công trình kiến trúc theo phong cách hiện đại (hay nói chung là không thuộc về Tân cổ điển và ít phào chỉ) là bị coi thường, thậm chí không được coi là kiến trúc Pháp.

Ở Hà Nội và Sài Gòn có khá nhiều kiến trúc kiểu này, phần nhiều là biệt thự, nhưng hầu như công chúng đều coi là xấu.

Mình cho rằng cụm công trình vừa bị đập đi ở tam giác Lý Thái Tổ, TPHCM cũng rơi vào hoàn cảnh đó, cho dù dân (bao gồm cả quan) ở đó vẫn thích hiện đại hơn ngoài Bắc.

Hoàng Linh - Chưa thấy Đài tưởng niệm, biệt thự cổ đã bị phá hủy

 

Những người đi ngang khu vực số 1 Lý Thái Tổ sáng 17 tháng 11 đã nghe tiếng máy xúc, khoan cắt bê tông như đấm vào tai. Phía bên trong, căn biệt thự cổ đẹp nhất của chú Hỏa đã bị phá hủy.

Nhà nghiên cứu, Sài Gòn học Trần Hữu Phúc Tiến (thành viên Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị TPHCM) vội chạy tới. Anh xin bảo vệ cho vào để xem trực tiếp tình hình đập bỏ nhưng bị từ chối. Anh bảo vệ nói phải có giấy phép.

Anh đành ra đường Hùng Vương để nghe, nhìn từ bên ngoài dàn máy khoan đục đang đập phá tòa nhà xưa gần một thế kỷ ở góc này. Anh thú thật mình thót cả ruột gan, xót xa, buồn giận.

Lê Huyền Ái Mỹ - “Quá nhanh quá nguy hiểm” !

 

Trên trang nhà, cách đây hơn 5 tiếng, anh Cù Mai Công vừa thất thanh : “Trời ơi, chuyện gì đang xảy ra ở khu số 1 Lý Thái Tổ vậy ?”.

Qua anh, mới hay từ 10 giờ sáng nay, 17-11, nhà nghiên cứu Trần Hữu Phúc Tiến (thành viên Hội Quy hoạch phát triển đô thị TPHCM) đã lao đến địa chỉ số 1 Lý Thái Tổ. Và đành đứng nhìn từ bên ngoài, nghe tiếng khoan đục, đập bỏ 3 tòa nhà trong cụm biệt thự cổ.

Đến 13 giờ 54 phút, trên VnExpress đi bài “TP HCM tháo dỡ 3 biệt thự trong 'Dinh chú Hỏa”. Đến 15 giờ 47 phút, Tuổi Trẻ thông tin : “UBND TP.HCM : 3 trong 7 biệt thự cổ ở khu đất số 1 Lý Thái Tổ xuống cấp nặng, cần xử lý”.

Đỗ Duy Ngọc – Vài suy nghĩ về việc xây dựng công viên và tượng đài tưởng niệm

 

Sáng nay nghe tin người ta đang đập phá những ngôi biệt thự cổ ở trong khu nhà số 1 Lý Thái Tổ. Thật đau lòng.

Tôi có viết một bài góp ý về dự án xây dựng công viên và tượng đài tưởng niệm những nạn nhân đại dịch Covid 19 ở địa chỉ này. Bài đăng ở báo Công An Thành phố ngày 13.11.2025. Bài chưa ráo mực mà những biệt thự xưa cả gần thế kỷ đã bị đập bỏ không thương tiếc. Đó là di tích kiến trúc và cũng là dấu tích lịch sử của thành phố này.

Sao chính quyền ham đập bỏ những di tích của Sài Gòn quá vậy ? Một thành phố đã mất tên và đang mất dần những dấu tích. Thật đáng buồn. Xoá đi những kỷ niệm của một nơi chốn đã nổi tiếng một thời cũng là một điều không nên làm. Một xã hội văn minh và có văn hoá phải biết gìn giữ những công trình người xưa để lại.

Cù Mai Công – Trời ơi, chuyện gì đang xảy ra ở khu số 1 Lý Thái Tổ vậy ?

 

Sáng nay 17-11-2025, người đi đường Hùng Vương, Lý Thái Tổ nghe rõ mồn một tiếng máy khoan, máy phá bê tông bên trong khuôn viên khu nhà số 1 Lý Thái Tổ.

Nghe tin, 10 giờ sáng, người bạn xưa là đồng nghiệp báo Tuổi Trẻ của tôi, nhà nghiên cứu Trần Hữu Phúc Tiến (thành viên Hội Quy hoạch phát triển đô thị TPHCM) vội chạy tới. Anh xin bảo vệ cho vào để xem trực tiếp tình hình đập bỏ nhưng bị từ chối. Anh bảo vệ nói phải có giấy phép.

Anh đành ra đường Hùng Vương để nghe, nhìn từ bên ngoài dàn máy khoan đục đang đập phá tòa nhà xưa gần một thế kỷ ở góc này. Anh thú thật mình thót cả ruột gan, xót xa, buồn giận.

Cù Mai Công – Kiệt tác Bưu điện Sài Gòn không chỉ là tòa nhà bưu điện

 

Ngay sau khi dư luận, truyền thông lên tiếng việc Bưu điện TPHCM bị “hóa kiếp” thành chợ (từ dùng của báo Tuổi Trẻ ngày 004-10-2025). Từ ngày 4-10-2025, khu vực The Box (tầng trệt) - Chợ Nga (lầu 1) ở cả bên số 125 Hai Bà Trưng lẫn các cửa bên Đường sách Nguyễn Văn Bình đã cùng lúc đóng cửa, sau ba ngày đầu tháng 10 hoạt động.

Chắc hẳn việc “bế môn, bãi thị” này chỉ là tạm, bởi hợp đồng cho thuê một số sạp đã được ký.

Còn bên phía mặt tiền đường Hai Bà Trưng, thuộc khu vực do Viễn thông TPHCM (thuộc Tập đoàn Bưu chính Viễn Thông) quản lý, hàng trăm thợ vẫn tấp nập ra vô, làm việc liên tục ở một loạt cửa hàng chắc chắn sẽ khai trương nay mai.

Cù Mai Công – Xâm phạm tòa nhà Bưu điện TPHCM, một kiến trúc rực rỡ của Sài Gòn xưa !

 

Chợ Nga bày sạp buôn bán « tạp pí lù » giữa nơi tráng lệ.

Tôi nói “tạp pí lù” (lẩu thập cẩm) là nói thực trạng vì cái chợ Nga (Russian market) này bán đủ thứ hàng, món ăn thức uống “thượng vàng hạ cám” chứ không chỉ hàng Nga. Trước đó hàng chục năm mở cửa hoành tráng trên đường Võ Văn Kiệt, chợ này coi bộ cũng không khấm khá mấy.

Vậy nên chợ Nga đã tự di dời đến một “vị trí đắc địa” (lời rao cho thuê sạp của họ) : Bưu điện TPHCM, một kiến trúc bưu điện đẹp thứ hai trên thế giới và là một địa điểm tham quan thuộc top 1 của Sài Gòn xưa và TPHCM nay.

Hiệu Minh - Hàm Cá Mập thành hàm gì ?

 

Trước khi tòa nhà Hàm Cá Mập bị đập đi để cải tạo, hàng triệu người đã tới đây để chụp ảnh lưu lại làm kỷ niệm về một “kỳ quan” xấu và nghĩ không thể xấu hơn.

Nhưng mà… Nếu cải tạo đến đây là xong, thì các bạn hãy đến chụp ảnh quảng trường mới đi, kẻo họ lại đập đi đấy.

Giờ thì các bạn lại tiếc Hàm Cá Mập…giá như… Không biết kinh phí cải tạo là bao nhiêu ? Nếu biết thì còn vui nữa.

Trần Nam Anh - Tiến hóa ngược của kiến trúc đô thị

 

Ồ, sự kiện “trang hoàng lại” Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục bên hồ Gươm quả thực là một màn biểu diễn xuất sắc của nghệ thuật… nâng cấp để thoái cấp.

Người ta nói “cái đẹp nằm trong mắt kẻ si tình”, nhưng có lẽ ở đây, cái đẹp nằm trong mắt… kẻ ký duyệt dự án. Từ một không gian vốn đã không mấy hài hòa, nay lại được “tô son trát phấn” đến mức trông như thể ai đó vừa lỡ tay rút nhầm bản vẽ công viên tiểu khu nhà mẫu ở ngoại ô rồi thả ngay xuống hồ Gươm.

Cái cũ tuy xấu, nhưng ít ra nó còn xấu một cách thành thật. Còn cái mới thì xấu một cách… có đầu tư, có tính toán, có định hướng thẩm mỹ “đồng bộ”. 

Lưu Trọng Văn - Xin góp vài ý tưởng cho quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục

Tòa nhà Hàm cá mập bị đập để mở rộng quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, đã lộ diện kiến trúc cảnh quan gây nhiều tranh luận khen chê.

Hà Nội có nhiều kiến trúc sư tài năng, không hiểu có ai được tham gia dự án mang tính bộ mặt trung tâm thủ đô này không?

Hình như không.

Dương Quốc Chính - Thủ tướng Phạm Minh Chính có lẽ cũng cần trợ lý là kiến trúc sư

 

Hôm trước thủ tướng nói là cần bỏ cấp phép xây dựng. OK, hay quá, nhưng hiện tại CHƯA KHẢ THI đâu. Ít ra là chưa khả thi trên toàn quốc. Nên đồng bào hoan hỉ hơi sớm.

Thực tế hiện tại đã có một số công trình được phép miễn giấy phép xây dựng rồi. Có một số dạng công trình được miễn cấp phép, cũng nhiều nhiều, nhưng dạng công trình nhà ở mà thủ tướng nói cũng có luôn:

"Nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 07 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt."

Dương Quốc Chính - Kiến trúc sư đã trở nên vô dụng ?

 

Nhà ga T3 Tân Sơn Nhất là một dự án kín tiếng, cho tới khi nó đi vào hoạt động và phát sinh lỗi. Có lẽ mình là người đầu tiên phàn nàn công khai về chất lượng thi công, cũng khá nhiều đám clone vào húc.

Mình vốn không là người hời hợt, nên rắp tâm đi tìm xem ai hay công ty nào đã thiết kế nên nhà ga T3. Nhưng đến giờ này là bó tay, không tìm thấy nguồn nào chính thức công bố công ty nào thiết kế. Trong khi đó, báo chí có nhắc tới ý tưởng áo dài cho nhà ga, dường như khiên cưỡng, gán ghép cho nó giống cái gì đó, thường thấy ở Việt Nam, kiến trúc tượng hình.

Việc nền lát đá của nhà ga trầy xước mình cho là lỗi thi công thuần túy, tất nhiên tư vấn giám sát và quản lý dự án cũng có vai trò. Nhưng xem ảnh trên mái khi nhà thầu chống dột, thì có vẻ như lỗi có thể đến cả từ thiết kế.

Dương Quốc Chính - Điều hòa và thông gió

 

Mấy hôm nay Facebook có vẻ ồn ào về chuyện nằm ngủ trong phòng kín bật điều hòa có thể nguy hiểm đến sức khỏe, có mấy page share loạn lên cũng buồn cười.

Chuyện này liên quan mật thiết đến công việc hàng ngày của mình, nên mình phải tìm hiểu hơn chục năm nay rồi, còn học thì hơn 20 năm rồi. Mình là kiến trúc sư, tất nhiên không thể thiết kế thông gió và điều hòa không khí, tức là không thể tính toán cụ thể về lưu lượng gió. Nhưng vì là kiến trúc sư nên có được học ở trường và va chạm thực tế khi thiết kế. 

Trên thực tế, với nhà dân, thì kỹ sư thông gió cũng chả cần tính toán cụ thể về điều hòa, thông gió đâu. Chủ yếu vẫn dựa trên kinh nghiệm kiểu phòng ngủ bao nhiêu mét vuông thì dùng máy điều hòa công suất bao nhiêu…Thế nên kiến trúc sư vẫn thiết kế được thay cho kỹ sư thông gió.

Nguyễn Ngọc Chính - Có thể bạn chưa biết về Tháp Eiffel

 

Cho dù có đến đây để “nhìn tận mắt, rờ tận tay” tòa tháp cao sừng sững giữa thủ đô Paris hoa lệ, nhưng chúng ta vẫn chưa thể tự hào là người biết rõ Tháp Eiffel ngoài những thông tin đã được công bố trên các phương tiện truyền thông đại chúng.   

Mọi người đều biết tên của ngọn tháp này được đặt theo tên của kiến trúc sư Gustave Eiffel. Biết vậy nhưng ông đồng thời còn là một nhà thầu, một nhà chuyên môn về các kết cấu kim loại và là một nhà khí tượng học.

Tuy nhiên, ông lại không phải là người sáng tạo ra công trình này, mà chủ nhân thực sự của bản vẽ ban đầu chính là hai đồng nghiệp của ông - Maurice Koechlin và Emile Nouguier.

Nguyễn Thông - Lễ Phục sinh và nhà thờ

 

Đã sang đầu tháng Tư tây, hôm nay 1.4. Nhà cháu không có ý định viết gì về ngày này, còn được gọi là "cá tháng tư", ngày nói dối. Cũng không về 24 năm ngày mất (1.4) nhạc sĩ Trịnh Công Sơn - nhạc sĩ "vĩ đại" nhất xứ này, mặc dù đang nghe "Sơn ca 7" bản thu trước 1975 (bản hay nhất).

Nhà cháu chỉ đăng lại có bổ sung bài nhỏ về sự kiện lớn, cực lớn: Lễ Phục sinh, bởi sắp tới lễ rồi.

Năm nay 2025, lễ Phục sinh, ngày lễ lớn nhất, quan trọng nhất của đạo Thiên chúa (công giáo) sẽ diễn ra vào Chủ nhật (Chúa nhật, ngày của Chúa) 20.4.

Dương Quốc Chính – Vì sao phải đập Hàm cá mập ?

Diện tích khu đất xây tòa Hàm cá mập chỉ có 390 m2, nó rất nhỏ so với diện tích quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục 12.000m2, nhưng đó là diện tích đất giao thông (đường, hè).

Việc đập đi một cái nhà Hàm cá mập, thực tế không hề làm rộng hơn được cái gọi là quảng trường này, vì nó quá bé. Nếu đập cả dãy thì còn có ý nghĩa.

Nhưng người ta phải đập cái nhà này mới có cớ để lấn phần xây ngầm ra đường, tức là đào cái quảng trường này lên để làm trung tâm thương mại và bãi đỗ xe ngầm. Để đền bù lại 1.600m2 sàn thương mại của tòa nhà Hàm cá mập mà.

Nguyễn Thông - Đâu chỉ « Hàm cá mập »

Xứ này vốn đã nhiều chuyện, ngay cả lúc ăn lúc ngủ, chuyện lớn chuyện nhỏ chả sơ sểnh tí nào. Nên khi chính quyền Hà Nội định phá tòa nhà Hàm cá mập và giải tỏa một số công trình mặt tiền đường Đinh Tiên Hoàng ven hồ Gươm, thế là thiên hạ tha hồ bàn tán, chuyện nở như ngô rang.

Nói mãi chuyện Ukraine, chuyện Trump cũng chán. Chính quyền luôn là nơi cung cấp đề tài mới cho dân buôn chuyện, bà tám, các nhóm buôn dưa lê, thông tấn xã vỉa hè, mạng xã hội. Xứ này không sợ bị cắt Starlink. Có đâu mà cắt, và lại nếu có rồi bị cắt, dân ta vẫn phát sóng mồm được như thường.

Ở thủ đô (chữ “thủ đô” chỉ cần viết thường, chữ “tổ quốc” cũng vậy, chả biết ông bà nào quy định bắt phải viết hoa, rõ thật là), kể ra những công trình kiến trúc xấu xí có mà đầy, đâu phải chỉ con cá mập há hàm ven hồ Gươm kia.

Dương Quốc Chính – Hà Nội nên chơi lớn

Mình thấy Hà Nội đập mỗi cái nhà hàm cá mập là lom com quá. Đã chơi thì nên chơi lớn luôn. Tối thiểu cũng đập luôn ô màu vàng, hoặc chơi luôn phần gạch chéo đỏ, tức là đập luôn cả dãy phố đó đó đi luôn, để có một cái quảng trường xứng đáng gọi là quảng trường để tổ chức các sự kiện lớn ở Hà Nội.

Nếu đập toàn bộ khu này thì diện tích nó mới chỉ tương đương với phố đi bộ Nguyễn Huệ trong Sài Gòn. Tức là cũng không có gì ghê gớm. Còn bây giờ, cái gọi là quảng trường Đông kinh Nghĩa thục nói thực là quá baby, không xứng với xứ thổ đu đã rộng gấp hàng chục lần so với thời Pháp thuộc.

Đập cái nhà hàm cá mập, thì cũng không mở rộng được bao nhiêu diện tích vì cái nhà đó cũng nhỏ.

Phó Đức An - Vài cảm nghĩ về sự hồi sinh của Notre Dame de Paris

Nhà thờ Đức Bà Paris bên bờ sông Seine sau 5 năm hỏa hoạn đã mở cửa trở lại.

Hàng nghìn người dân Paris và du khách, bất chấp mưa phùn gió bấc kiên nhẫn đứng ngoài ngắm nhìn. Hàng triệu người trên thế giới chăm chú theo dõi trên màn hình nhỏ, chứng kiến sự phục hưng của Nhà thờ Đức Bà, như Phượng hoàng vỗ cánh bay lên từ tro bụi với hình dáng lộng lẫy hơn, yêu kiều hơn.

Tổng giám mục Paris Laurent Ulrich dùng quải trượng chế tác từ thanh dầm mái nhà sót lại trong trận hỏa hoạn, gõ vào cửa nhà thờ ba lần làm nghi thức mở cửa. Ông nói “Nhà thờ Đức bà, biểu tượng của đức tin, hãy mở cửa để mang những đứa con tản mác phương xa của Chúa tụ họp cùng nhau trong niềm vui sướng hân hoan".