Duterte bị cáo buộc đã giết chết 6.000
người nghiện ma túy không qua xét xử, trong suốt nhiệm kỳ tổng thống dài 6 năm
của ông ta.
Duterte cuối cùng đã bị giải đến Tòa Hình
sự Quốc tế, chịu phán xét về tội ác chống lại loài người. Khi làm tổng thống,
có thông tin chưa kiểm chứng là ông ta đích thân đẩy một quan chức tham nhũng
khỏi máy bay trực thăng khi ở độ cao mấy trăm mét?
Duterte tất nhiên là kẻ phạm tội. Những
người ông ra lệnh giết chết đều xứng đáng bị/được xét xử tại tòa án.
Khi tôi lên án Trump và đồng bọn phá hoại
nền dân chủ Mỹ, phản bội đồng minh, bênh vực cái ác, một số người phán: Ông
Trump được đa số người Mỹ bầu ra, mà ông nói vậy tức là bôi nhọ nhân dân Mỹ đó!
Duterte, cựu tổng thống Philippines cũng
được bầu ra trong một cuộc bầu cử dân chủ. Hôm nay ông ta bị bắt theo lệnh truy
nã của tòa án hình sự quốc tế Den Haag. Ông ta bị buộc tội có « hành vi chống
lại loài người ».
Bằng chứng là tội ác của y trong chiến dịch
« chống ma túy » suốt thời kỳ cầm quyền 2016-2022. Duterte đã dùng lệnh
tổng thống, bỏ qua pháp luật, cho phép cảnh sát giết những người bị nghi là
buôn ma túy mà không cần xét xử. Theo báo cáo của cảnh sát, đã có hơn 6.000 người
bị giết theo lệnh này.
Các cuộc tụ họp trên 10 người bị cấm vì dịch virus corona, nhưng
người biểu tình tố cáo chính quyền dùng cớ này để dập tắt mọi phản đối.
Người dân bất bình trước việc ông Duterte ký ban hành đạo luật mới về
chống khủng bố vào đầu tháng, bị nghi ngờ nhằm đàn áp đối lập và các nhà
đấu tranh nhân quyền. Hơn một chục kiến nghị đã được đệ trình lên Tòa
án Tối cao yêu cầu tuyên bố luật này là vi hiến.
Người biểu tình
cũng lên án việc đóng cửa kênh truyền hình lớn nhất Philippines là
ABS-CBN, sau khi một ủy ban Hạ viện do các đồng minh của ông Duterte
kiểm soát bỏ phiếu không tiếp tục cấp phép hoạt động. Ông Duterte đã
nhiều lần đe dọa đài này vì cho rằng ABS-CBN ủng hộ ứng cử viên đối lập.
Đảng Tự Do Philippines (LP)
hôm nay 19/04/2018 đòi hỏi chính quyền Duterte có thái độ cứng rắn hơn
trước Bắc Kinh tại Biển Đông, sau sự kiện hai máy bay quân sự Trung Quốc
hạ cánh xuống Đá Vành Khăn ở quần đảo Trường Sa.
Một
lần nữa, đảng đối lập lại chỉ trích thái độ thụ động của chính phủ
Duterte, mặc dù Tòa Trọng tài Quốc tế La Haye (PCA) đã ra phán quyết bác
bỏ yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc chiếm gần hết diện tích Biển
Đông.
Theo Liên Hiệp Quốc, tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cần được kiểm tra tâm thần.
Cao ủy Nhân quyền hôm nay 09/03/2018 nhận định,
tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, người đã sỉ nhục các báo cáo
viên Liên Hiệp Quốc, cần được « kiểm tra về tâm thần ».
Ông
Zeid Ra’ad Al Hussein khi liệt kê trước báo chí ở Genève một danh sách
những đả kích của ông Duterte đối với các nhân viên Liên Hiệp Quốc –
trong đó có một báo cáo viên bị cáo buộc là «khủng bố » - đã tuyên bố: «Chúng tôi tin rằng tổng thống Philippines đang cần được kiểm tra sức khỏe tâm thần».
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (T) và lãnh đạo cảnh sát Ronald Dela Rosa. Ảnh chụp tại Manila, năm 2017.
Quốc hội Philippines, từ hôm 16/01/2018, bắt đầu
thảo luận về việc sửa đổi Hiến Pháp, theo hướng cho phép tổng thống
Rodrigo Duterte tiếp tục cầm quyền, bất chấp những tố cáo về nạn giết
người vô tội vạ trong chiến dịch chống tham nhũng.
Từ Manila, thông tín viên RFI Marianne Dardard cho biết thêm chi tiết :
Tổng thống Duterte đến ủy lạo binh sĩ tại Marawi ngày 17/10/2017.
Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte hôm nay 17/10/2017 tuyên bố thành phố Marawi đã được « giải phóng khỏi ảnh hưởng của bọn khủng bố ». Tuy nhiên, các trận đánh chống quân thánh chiến vẫn tiếp tục.
Ông
Duterte đến ủy lạo binh sĩ tại thành phố lớn miền nam để mừng việc thủ
lãnh tổ chức Nhà nước Hồi giáo (Daech, IS) tại Đông Nam Á, Isnilon
Hapilon đã bị tiêu diệt hôm qua. Hapilon nằm trong danh sách những tên
khủng bố hàng đầu bị Mỹ truy lùng, được cho là « giáo chủ » ở khu vực, trong lúc Daech đang gặp phải nhiều thất bại tại Irak và Syria.
Biểu tình phản đối tổng thống Rodrigo Duterte tại Manila ngày 21/09/2017.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm nay
12/10/2017 đe dọa trục xuất đại sứ các nước Liên hiệp Châu Âu, với cái
cớ là các chính phủ châu Âu âm mưu làm Manila bị trục xuất khỏi Liên
Hiệp Quốc.
Trong một bài diễn
văn thô bạo, ông Duterte nói rằng ông không chấp nhận việc châu Âu chỉ
trích chính sách chống ma túy của Philippines. Chiến dịch được tung ra
từ lúc ông Duterte trở thành tổng thống năm 2016, đã dẫn đến việc cảnh
sát giết chết ít nhất 3.850 người.
Đám tang cậu thiếu niên Kian Santos tại Manila ngày 26/08/2117.
Hàng ngàn người Philippines hôm nay 26/08/2017 đã
xuống đường đòi chấm dứt tình trạng giết người bừa bãi, nhân tang lễ của
một học sinh 17 tuổi bị cảnh sát bắn chết vào tuần qua. Đám tang này đã
biến thành cuộc biểu tình lớn nhất từ trước đến nay, phản đối cuộc
chiến chống ma túy thô bạo của tổng thống Rodrigo Duterte.
Vụ
sát hại cậu học sinh Kian Delos Santos đã gây ra phong trào phản kháng
hiếm hoi chống lại chiến dịch đẫm máu của ông Duterte nhằm bài trừ ma
túy. Đối với người biểu tình, cái chết này đã đưa ra ánh sáng những vụ
vi phạm nhân quyền liên tục của cảnh sát.
Tổng thống Philippines Duterte tại Manila, 18/07/2017.
Tổng
thống Philippines Rodrigo Duterte hôm 21/07/2017 đáp trả lời mời đến
thăm Nhà Trắng của đồng nhiệm Mỹ Donald Trump, khẳng định sẽ không bao
giờ đặt chân đến Hoa Kỳ, đất nước mà ông Duterte cho là « tồi tệ ».
Trước các nhà báo, tổng thống Philippines tuyên bố : «
Tôi sẽ không bao giờ đến Mỹ, cả trong nhiệm kỳ lẫn sau nhiệm kỳ. Tôi đã
nhìn thấy nước Mỹ và thật là tồi tệ, có rất nhiều vụ vi phạm nhân quyền
».
Tổng thống Philippes Duterte phát biểu trước quân lính ở Jolo, miền nam, ngày 27/05/2017.
Sáu dân biểu đối lập Philippines ngày 05/06/2017
yêu cầu Tối cao Pháp viện tuyên bố lệnh thiết quân luật do tổng thống
Rodrigo Duterte áp đặt tại miền nam là vi hiến.
Các dân biểu đối lập đề nghị Tối cao Pháp viện bác bỏ lệnh này với lý do « hoàn toàn không có chứng minh cụ thể », và so sánh với thời kỳ của nhà cựu độc tài Ferdinand Marcos. Trong đơn kiện, các dân biểu viết : « Bóng
ma ghê rợn của nạn đàn áp, sự tàn bạo, bất công và tham nhũng lại bao
trùm lên người dân Philippines, với lệnh thiết quân luật bất hợp lý, vội
vã và trái với Hiến pháp ».
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (P) tiếp tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại Bắc Kinh, ngày 15/05/2017.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm nay
19/05/2017 cho biết chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đe dọa sẽ xảy ra
chiến tranh giữa hai nước, nếu Manila quyết định áp dụng phán quyết của
Tòa án Trọng tài Thường trực La Haye và khởi động khoan thăm dò dầu khí
trên Biển Đông.
Theo AFP, ông
Duterte kể lại rằng ông đã gặp gỡ Tập Cận Bình hôm thứ Hai 15/05 tại Bắc
Kinh, và trong dịp này ông Tập đã cảnh cáo ông, một cách thân mật nhưng
kiên quyết.
Ông Duterte thăm chiến hạm Trung Quốc ở Davao ngày 01/05/2017.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm
01/05/2017 cho biết có thể từ chối lời mời của tổng thống Mỹ Donald
Trump sang thăm Hoa Kỳ. Tuyên bố này được đưa ra vào lúc ông Duterte
chào đón chiến hạm Trung Quốc đến Philippines.
Ông
Duterte, người đã bỏ rơi liên minh từ nhiều năm qua với Mỹ để quay sang
siết chặt quan hệ với Trung Quốc và Nga, nói rằng ông rất bận rộn với
lịch làm việc, trong đó có chuyến công du Matxcơva và Israel. Do vậy ông
e rằng không thể thăm Hoa Kỳ, cho dù thời điểm cụ thể chưa được đề
nghị.
Biểu tình ủng hộ phong trào nổi dậy cộng sản tại Manila ngày 31/03/2017.
Phe cộng sản Philippines, vốn là một trong những
đội quân nổi dậy lâu đời nhất thế giới, hôm nay 01/04/2017 cho biết sẵn
sàng thảo luận về một cuộc ngưng bắn chính thức do chính phủ đề nghị,
trong lần thương thảo bắt đầu vào ngày mai tại Hà Lan.
Đây
là vòng thương lượng thứ tư giữa Mặt trận Quốc gia Dân chủ và Manila,
vốn đã nhiều lần rơi vào bế tắc trong 30 năm qua, và được tổng thống
Rodrigo Duterte khởi động lại từ khi lên nhậm chức hồi tháng Sáu năm
ngoái. Chính phủ Philippines hy vọng sẽ đạt được ngưng bắn lâu dài, tuy
một tuần lễ thương lượng ở ngoại ô Roma hồi tháng Giêng không cho ra kết
quả.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, 23/03/2017.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm
23/03/2017 tố cáo Hoa Kỳ có thái độ khiêu khích trên Biển Đông, cho rằng
việc Mỹ không hành động gì khi Trung Quốc bắt đầu xây đảo nhân tạo là
nguyên nhân gây căng thẳng trong khu vực. Ông cho biết sẵn sàng chia sẻ
nguồn lợi thiên nhiên với Trung Quốc tại vùng đặc quyền kinh tế của
Philippines.
Ông Duterte nói rằng việc Washington cho các chiến hạm tuần tra để khẳng định tự do hàng hải là một « tính toán sai lầm »,
có thể gây ra xung đột. Ông cũng tố cáo chính quyền Obama trước đây đã
ép Manila phải đối đầu với Bắc Kinh mà lại không bảo đảm yểm trợ về quân
sự.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte trên bìa nhật báo Libération ngày 07/10/2016.
Có lẽ hiếm khi có một nguyên thủ quốc gia nào lại
lên trang nhất một nhật báo lớn của Pháp với cái tựa không mấy vinh dự
như thế. Tờ Libération hôm nay 07/10/2016 đăng chân dung tổng thống
Philippines trên bìa báo với dòng tựa « Rodrigo Duterte, tổng thống sát nhân hàng loạt ».
Nhật báo thiên tả dành thêm bốn trang lớn bên trong để nói về « Duterte, một sê-ríp chống ma túy không phân biệt », « Rối loạn lớn tại Philippines », và bài phóng sự mang tựa đề « Câm miệng, nếu không sẽ có thêm nhiều người chết ». Từ
100 ngày qua, tổng thống Philippines tiến hành cuộc chiến đẫm máu chống
ma túy, với những tuyên bố quá khích, mà vẫn được lòng dân.
Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang ( phải) tiếp tổng thống
Philippines Rodrigo Duterte tại Phủ chủ tịch, Hà Nội trước khi hội đàm
ngày 29/09/2016.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte gặp gỡ các
lãnh đạo Việt Nam hôm nay 29/09/2016, nhằm thúc đẩy một liên minh đang
nảy nở nhưng bấp bênh, do thái độ nghi kỵ Mỹ và cởi mở với Trung Quốc
của tân tổng thống. Ông Duterte khẳng định vấn đề Biển Đông cần được
giải quyết dựa trên luật pháp quốc tế.
Sáng
nay tại Hà Nội, chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang đã hội đàm với
tổng thống Rodrigo Duterte. Về vấn đề Biển Đông, trang web chính phủ cho
biết hai bên cam kết duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, tự do hàng
hải và hàng không cũng như thương mại trong khu vực.
Đàm phán song phương hay đa phương với Trung Quốc?
Tổng thống Rodrigo Duterte phát biểu trước cộng đồng người Philippines tại Hà Nội tối 28/09/2016.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte chiều nay
28/09/2016 đã đến Hà Nội, bắt đầu chuyến viếng thăm chính thức Việt Nam
kéo dài hai ngày. Buổi tối cùng ngày tại Hà Nội, ông Duterte tuyên bố
cuộc tập trận chung sắp tới với Mỹ sẽ là « cuối cùng » trong nhiệm kỳ
của mình, và ông không muốn làm mất lòng Trung Quốc.
Trang
rappler.com cho biết trong cuộc gặp gỡ cộng đồng người Philippines tại
khách sạn Intercontinental ở Hà Nội tối nay, tổng thống Rodrigo Duterte
tuyên bố : « Chúng ta đã lên lịch tập trận chung với Hoa Kỳ, nhưng
Trung Quốc không muốn điều này. Tôi muốn nói với quý vị đây sẽ là cuộc
tập trận chung cuối cùng với Mỹ ».
Tổng thống Rodrigo Duterte tại căn cứ quân sự Tecson, 15/09/2016.
Theo Bloomberg hôm nay 21/09/2016, tổng thống
Philippines Rodrigo Duterte nhìn nhận Manila cần có quân đội Mỹ tại Biển
Đông, và sau đó lại phản đối những chỉ trích từ Hoa Kỳ và châu Âu về
cuộc chiến chống ma túy của ông.
Một
tuần sau khi kêu gọi chấm dứt tuần tra chung với Hải quân Hoa Kỳ tại
Biển Đông và rút lực lượng Mỹ ra khỏi Mindanao, ông Duterte hôm qua biện
minh rằng mục đích của ông chỉ nhằm thương lượng thành công với phe Hồi
giáo nổi dậy.
Thủ tướng Trung Quốc, Lào và tổng thống Philippines (phải) tại hội nghị ASEAN ngày 07/09/2016.
(Le Monde 16/09/2016)Rời xa
khỏi đường hướng của những người tiền nhiệm - dựa vào Hoa Kỳ để bảo đảm an ninh
cho đất nước - tổng thống Philippines nói rằng sẵn sàng mua vũ khí của Trung
Quốc và Nga. Lên nhậm chức vào ngày 30/6, Rodrigo Duterte nhắc lại ý định tiến
hành một chính sách đối ngoại « độc
lập », và như vậy đã làm phương hại đến liên minh với Washington.
Từ khi ký kết hiệp ước quốc phòng năm 1951, Hoa Kỳ đã cung
cấp cho Philippines 75% số vũ khí, theo số liệu của Viện nghiên cứu quốc tế vì
hòa bình Stockholm. Nhưng ông Duterte muốn từ nay mua vũ khí « ở nơi nào không đắt, và không đòi
điều kiện minh bạch ».