Bông Lau - Tổng thống Syria Ahmed Al-Sharaa

 

Tổng thống Donald Trump đã làm đúng theo xu thế chánh trị, khi bắt tay với tân Tổng thống Ahmed Al-Sharaa vốn là một cựu thành viên khủng bố ISIS đã ly khai tách ra thành lập một tổ chức Hồi giáo không cực đoan cách đây vài năm, vì muốn Hoa Kỳ xóa bỏ họ khỏi danh sách khủng bố.

Những người phò Trump khen nức nở công trạng của tổng thống Trump đã bỏ lịnh cấm vận làm người dân Syria ùa ra đường ăn mừng. Nhưng công trạng làm đất nước Syria hồi sinh (hy vọng) không phải một mình của tổng thống Trump mà là cả một tiến trình đóng góp của nhiều tổng thống Mỹ.

Cũng xin ghi chú thêm là cuộc đấu tranh chống lại độc tài của người dân Syria đã có từ lâu và rất phức tạp gian nan cả thế kỷ qua.

Nhà độc tài Assad, « người tị nạn » Syria trong tay Putin

 

Đăng ngày: 26/12/2024 - 07:34

Hôm nay, 25/12/2024 ngày lễ Giáng sinh, chỉ có duy nhất Le Monde ra từ hôm trước, các báo khác đều nghỉ sau khi ra số đúp. Đáng chú ý là bài viết « Bachar Al Assad, người tị nạn của Putin ». Từ khi bị lật đổ, nhà độc tài Syria chạy sang Nga với thân nhân đã ở đó từ lâu. Từ nhiều năm qua, gia tộc Al-Assad đã chuyển những số tiền lớn sang Matxcơva.  

« Tôi không phải là Yanukovitch »

Le Monde nhắc lại, hồi tháng Tư 2014, khi tiếp cựu thủ tướng Serguei Stepachine đồng thời là cựu giám đốc FSB, Bachar Al Assad đã nhờ chuyển giao thông điệp cho Vladimir Putin : « Tôi không phải là Yanukovitch ». Đặc phái viên của Kremlin được gởi đến để thăm dò, vào lúc cuộc nội chiến đã làm 150.000 người chết và đẩy 3 triệu người Syria vào con đường lưu vong. Trước đó hai tháng, tổng thống Ukraina Viktor Yanukovitch đã phải vội vã chạy trốn sang Matxcơva. Bachar Al Assad lúc đó vô cùng tự tin, cho rằng viễn cảnh này không thể nào diễn ra với ông ta.

Tiết lộ mới về cuộc chạy trốn thảm hại khỏi Syria của Bachar Al Assad

Đăng ngày: 24/12/2024 - 07:47

Le Figaro và Libération ngày 23/12/2024 nói về những giờ phút cuối cùng của nhà độc tài Syria với những tiết lộ mới. Bài điều tra dài của Le Figaro mang tựa đề « Giữa Damas và Matxcơva, những bí mật về sự thất bại của phe Assad » hé mở thêm nhiều chi tiết.  

Assad phải đợi 36 giờ mới được Putin cho tị nạn

Hai tuần sau khi Bachar Al Assad bị phe nổi dậy lật đổ trong một chiến dịch chớp nhoáng 11 ngày, những bí mật đã lộ dần về vụ chạy trốn thảm hại của nhà độc tài. Nhiều nguồn tin ẩn danh cho Le Figaro biết Bachar Al Assad đã rời Damas tối thứ Bảy 07/12 vào khoảng 22 giờ 30 cùng với con trai Hafez và chánh văn phòng Mansour Azzam. Họ chạy vào một đường hầm nối Dinh tổng thống với phi trường quân sự Mezzeh do một công ty Pháp xây dựng vào lúc phong trào phản kháng mới bắt đầu. Sau đó Assad bay đến căn cứ quân sự Nga Hmeimim ở duyên hải Syria.

Đối với Israel, việc "thanh lý" trục thân Iran là qua ngả Yemen

 

(Courrier International 18/12/2024) Sau khi vô hiệu hóa Hezbollah và chế độ Assad sụp đổ, Israel đang ở vị thế lý tưởng để tấn công phe Houthi ở Yemen. Đây là mắt xích cuối cùng trong chuỗi "trục kháng chiến" do Teheran lãnh đạo, càng bị cô lập hơn khi Hamas đã yếu đi, theo giải thích của báo “Ha’Aretz”.

Thất bại của Hezbollah thân Iran trong đối đầu với Israel, và sự sụp đổ của chế độ Bachar Al Assad ở Syria hôm 08/12, không ngừng tạo ra những cú sốc trên toàn Trung Đông.

Tác giả Amos Harel viết trên Ha’Aretz, sau thỏa thuận ngưng bắn mà "Hezbollah buộc lòng phải ký kết với Israel, bắt đầu có hiệu lực từ 27/11, Hezbollah đã ở thế việt vị".

Kho vũ khí Syria bị chiến dịch oanh tạc của Israel tiêu hủy (2)

 

(Samuel Forey và Hélène Sallon, Le Monde 16/12/2024) Abou Mohamed, một chiến binh 25 tuổi, quê ở Tall Rifaat nhìn nhận : « Chúng tôi rất sợ. Đêm nay họ đã tấn công hai lần, vào lúc 4 giờ sáng. Họ nhắm vào một chiếc thiết giáp đã bị bể nát gần lối vào căn cứ, một điều hoàn toàn vô ích. Họ cũng oanh kích con đường trước căn cứ. Hãy còn khoảng mười mấy chiếc xe tăng và năm phi cơ ».

Phía trước căn cứ này, một xe thiết giáp của quân đội Syria nằm phơi bụng, cạnh sườn bị một hỏa tiễn chưa nổ xuyên thủng.

« Tình trạng chiến tranh thường trực »

Kho vũ khí Syria bị chiến dịch oanh tạc của Israel tiêu hủy (1)

 

(Samuel Forey và Hélène Sallon, Le Monde 16/12/2024) Kho vũ khí của Syria bị chiến dịch oanh tạc của Israel tiêu hủy. Lợi dụng sự hỗn loạn do chế độ Al-Assad sụp đổ, Nhà nước Do Thái đã tiến hành hàng trăm vụ oanh tạc, và theo bộ tham mưu Israel, đã phá hủy 80 % năng lực của quân đội Syria.

Thứ Bảy 07/12, trong lúc quân nổi dậy tiến vào Damas và sự sụp đổ của chế độ Assad chỉ còn tính bằng giờ, Israel đã tiến hành một cuộc chiến không tuyên bố với Syria.

Chiến dịch « Bashan Arrow » (Mũi tên Basan) bắt đầu bằng một trong những cuộc tấn công lớn nhất trong lịch sử Không quân Nhà nước Do Thái, với ít nhất 350 chiến đấu cơ - tương đương toàn bộ phi đội của Pháp - đánh vào lãnh thổ Syria. Trong vòng 48 tiếng đồng hồ, các phi cơ này đã đánh trúng khoảng 320 mục tiêu.

Mất Syria, « trục kháng chiến » của Iran te tua

 

(Georges Malbrunot, Le Figaro 14/12/2024) Iran phải đối mặt với « thực tại mới » ở Syria. Hôm thứ Năm 12/12, thủ lãnh Vệ binh Cách mạng đầy quyền lực, tướng Hossein Salami đã phải nhìn nhận.

Hôm trước đó, lãnh tụ tối cao, nhân vật số 1 của chế độ, giáo chủ Ali Khamenei khẳng định sự sụp đổ của đồng minh Bachar Al Assad không làm Teheran yếu đi. Nhưng như thường lệ, thực tế rốt cuộc đã hiển hiện, vào lúc chính trị Iran có diễn biến quan trọng kể từ khi nước Cộng Hòa Hồi giáo được thành lập năm 1979.

Là đồng minh Ả Rập duy nhất của Iran, Syria của Assad là điểm trung chuyển bắt buộc để vũ khí Iran được đưa sang Hezbollah tại Liban, « viên ngọc trên vương miện » mà Iran đã dày công xây dựng trong 40 năm để tự bảo vệ trước các kẻ thù Israel, Mỹ, Ả Rập...Cho đến khi Nhà nước Do Thái trảm hẳn phong trào Shia ở Liban cả về chính trị lẫn quân sự trong những tháng gần đây.

Hoàng Quốc Dũng - Đừng bao giờ tin vào kẻ độc ác

 

Những ngày vừa qua, chúng ta được biết đến những câu chuyện của những người tù Syrie, nhiều chuyện cảm động đến rơi nước mắt.

Nhiều đoạn phim quay lại cảnh quân nổi dậy xông vào nhà tù phá khóa, giải phóng biết bao nhiêu người, trong đó có cả đàn bà và cả trẻ con.

Có người thì không dám ra. Có người đang nửa tỉnh nửa mê, thấy người ta chạy thì cũng chạy, chạy thục mạng, chạy mãi. Được một quãng đường dài rồi mới hỏi người đi đường là có chuyện gì vậy. Mọi người nói “chính quyền Al Assad đã sụp đổ”. Lúc đó anh ta mới ngồi xuống ôm mặt khóc rất to và nói rằng đã 10 năm nay tôi ở trong tù và không biết bất cứ chuyện gì ở bên ngoài.

Bông Lau - Quân đội Nga rút khỏi Syria

 

Các Thông tấn xã quốc tế loan tin rầm rộ là quân Nga đang lũ lượt rút quân khỏi Syria. Các chiến cụ nặng đang được tháo gỡ, các giàn radar và hỏa tiễn phòng không S400 cũng được họ kéo đi.

Nguồn tin cho biết quân Nga rút quân vì lo ngại cho vấn đề an ninh sau khi chế độ Bashar Al-Assad sụp đổ tuần rồi.

Mặc dù quân Nga và Mỹ chưa chính thức nổ súng vào nhau ở Syria, nhưng họ là đối thủ đáng gờm của nhau. Nhứt là sau khi Hoa Kỳ giúp Ukraine chống lại quân xâm lược Nga gần 3 năm qua thì thái độ của quân Nga đối với quân Mỹ ở Syria căng thẳng hơn.

Phúc Lai - Cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraine có phải là một cuộc chiến ủy nhiệm hay không ?

 

(Bài đăng lại do viết thêm)

Rất nhiều người, thường là những người ủng hộ Nga trong cuộc chiến tranh mà Putin đang tiến hành ở Ukraine có câu cửa miệng: “Cuộc chiến tranh do phương Tây ủy nhiệm để chống Nga.” Vậy nó có phải đúng như vậy hay không?

Đầu tiên chúng ta sơ lược về khái niệm “chiến tranh ủy nhiệm” và ở nguồn dễ thấy nhất: Wikipedia tiếng Việt. Trang này viết:

“Chiến tranh ủy nhiệm là một cuộc xung đột vũ trang giữa hai quốc gia hoặc các chủ thể phi quốc gia hoạt động, vì sự xúi giục hoặc nhân danh các bên trung lập khác không liên quan trực tiếp đến chiến sự.

Các căn cứ quân sự Nga ở Syria, vấn đề đau đầu cho Putin

 

(Pierre Sautreuil, La Croix 12/12/2024) Trước sự sụp đổ của Bachar Al Assad, Matxcơva rơi vào tình thế không dễ chịu chút nào : phải làm thân với phe nổi dậy Syria mà Nga đã không ngừng oanh tạc trong gần 10 năm.

Vấn đề rất trầm trọng, với nguy cơ mất đi hai căn cứ quân sự Tartous và Hmeimim bên bờ Địa Trung Hải, vốn bảo đảm năng lực viễn chinh sang Cận Đông và xa hơn nữa.

Hôm thứ Tư 11/12, phát ngôn viên Kremlin Dmitri Peskov tuyên bố : « Chúng tôi giữ liên lạc với những người kiểm soát tình hình tại Syria, điều này là cần thiết, vì chúng tôi có căn cứ và đại diện ngoại giao ở đó. Các vấn đề liên quan đến an ninh của các cơ sở này vô cùng quan trọng ».

Sau khi chế độ Syria sụp đổ : Trong địa ngục nhà tù Assad (2)

 

(Phóng sự của Arthur Sarradin, đặc phái viên Libération tại Sedanya, Syria, 09/12/2024) Những chiến binh mặc đồ treilli tiến lên bắn chỉ thiên. Cổng vào trại giam đây rồi. Hàng trăm người đàn ông leo lên nóc, chen lấn trong sân, nhìn khắp nơi xung quanh mình tìm kiếm những nét quen thuộc, những người thân cần nhận ra.

Bên trong khối bê-tông lạnh lẽo, sau bức tường đáng âu sầu của nhà tù, từ ngữ không đủ để diễn ra nỗi khủng khiếp. Tất cả những dấu vết của cơn ác mộng đều có ở đây. Trước đó vài tiếng đồng hồ, hàng trăm tù nhân bị hành hạ chen chúc trong các xà-lim bẩn thỉu. Một số không nhìn thấy ánh sáng ban ngày từ nhiều năm qua. « Tôi được về năm 2013, sau khi cuộc cách mạng khởi đầu. Nhưng em tôi vẫn còn bị nhốt ».

Ngô Nhân Dụng - Dân Syria thắng, Nga và Iran thua

 

Abu Mohammad Al-Jolani, người mới lật đổ Bashar Al Assad, cựu tổng thống Syria, đã đọc bản hiệu triệu đầu tiên với dân chúng.

Lãnh tụ đoàn quân nổi dậy HTS không dùng một đài truyền hình, cũng không ngồi tại bàn giấy trong văn phòng dinh tổng thống, tượng trưng cho quyền lực. Ông chọn bối cảnh một thánh đường Hồi Giáo. Thánh đường có lịch sử 1.300 năm, mang tên Umayyad, một dòng chính của Hồi Giáo, do Abī Sufyān xướng xuất ngay tại ở thủ đô Damascus từ năm 661.

Abī Sufyān gốc cùng quê hương Mecca với Đức Tiên Tri Muḥammad và sống cùng một thời. Khi Hồi Giáo chia ra hai ngành, dòng Umayyad thành giáo phái Sun Ni, đối lập với phái Shi A hiện do các giáo sĩ Iran lãnh đạo. Cuộc cách mạng mới điễn ra ở Syria nằm trong lịch sử cuộc đối đầu giữa hai giáo phái Hồi Giáo chính.

Bùi Chí Vinh - Bài học từ Assad

 

Thằng độc tài sụp đổ

Dân không dám ăn mừng

Rút bài học lịch sử

Vừa mừng vừa run run

         Lịch sử như dây thun

         Dãn ra rồi co lại

         Thoạt nhìn tưởng anh hùng

         Sau lòi ra yêu quái

Sau khi chế độ Syria sụp đổ : Trong địa ngục nhà tù Assad (1)

 

(Phóng sự của Arthur Sarradin, đặc phái viên Libération tại Sedanya, Syria, 09/12/2024) Tại nhà tù kinh khủng nhất của chế độ được giải phóng hôm Chủ nhật 08/12, nơi hàng mấy chục ngàn người Syria bị tra tấn và hành quyết, dấu ấn của những năm tàn bạo hiện rõ, trong lúc mấy trăm gia đình tìm kiếm xem chuyện gì đã xảy ra với người thân.

« Anh ấy tên là Sleiman Khamis, bị bắt cách đây 11 năm, tôi đến với con anh để cố tìm ». Philippe đứng cạnh cháu trai, ánh mắt xa xăm. Hôm trước, ông vừa ra khỏi một trại giam khác là Adra. Phía trước họ là hàng dài khoảng mấy trăm chiếc xe hơi chen chúc trên con đường đá lởm chởm của nhà tù Sednaya, cách thủ đô Syria 30 kilomet. Tất cả trong đầu đều ám ảnh về sự khủng khiếp phía sau cái tên này, và ngần ngại bước vào.

Sednaya là nhà ngục lớn nhất của chế độ, một trong những nơi tra tấn dã man nhất. Một cơ sở mà Amnesty international gọi là « lò sát sinh ». 

Những giờ cuối cùng của bè lũ Assad tại Syria (2)

(Georges Malbrunot, Le Figaro 09/10/2024) Một nhà ngoại giao Liên Hiệp Quốc liên quan đến cuộc họp tiết lộ : « Cho đến giờ chót, Assad vẫn không muốn tin. Các tiếp xúc ở Doha giữa Nga, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và năm quốc gia Ả Rập, giúp đạt được một sự dàn xếp tối thiểu, đã thấy được vài giờ sau đó khi thủ lãnh phe nổi dậy gọi cho thủ tướng Syria. 

Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sợ kịch bản Irak năm 2003 lặp lại, và chính quyền bị thanh trừng. Thế nên phe nổi dậy mới yêu cầu công chức vẫn làm việc và các bộ trưởng ở lại các bộ cho đến khi chuyển tiếp. Nhưng chuyển giao cho ai ? Đó là câu hỏi lớn hiện nay ».

Từ khi đó, Assad và gia tộc - bị Matxcơva và Teheran bỏ rơi, dù Iran có hứa sẽ gởi quân - đơn độc trong dinh thự rộng mênh mông. Đã đến lúc thu dọn hành trang. 

Nguyễn Đình Bổn - Ác sát đi chùa!

 

Khoảng một năm trước, vợ chồng Assad đã đến Trung Quốc và được Tập đồng minh tiếp đãi hậu hĩ, cùng với hướng dẫn họ đến chùa Linh Ẩn ở Hàng Châu... cầu phúc.

Syria luôn được Trung Quốc ưu ái vì là một trong những quốc gia Ả Rập đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc Cộng sản.

Và năm 1971 Syria cũng là một trong những quốc gia đã đề xuất khôi phục ghế của Bắc Kinh tại Liên Hợp Quốc.

Những giờ cuối cùng của bè lũ Assad tại Syria (1)

 

(Georges Malbrunot, Le Figaro 09/10/2024) Sau nhiều năm đàn áp đẫm máu, các nhân vật trong chế độ đã biến mất, âm thầm bỏ trốn khỏi đất nước.

« Ông ta đã bỏ chạy, bỏ lại đất nước trong cảnh hỗn loạn ». Cảm giác cay đắng là sâu sắc nơi viên chức Syria liên lạc qua điện thoại sáng Chủ nhật ở Damas. Đêm hôm trước, lúc gần 22 giờ, Bachar Al Assad đã lặng lẽ ra phi trường cách thủ đô khoảng hai chục cây số về phía nam, trong khi quân nổi dậy đã bao vậy dinh thự tưởng chừng bất khả xâm phạm của một hệ thống đang hụt hơi.

Assad và những người thân cận vội vẽ leo lên máy bay riêng. Ai cùng chạy trốn với ông ta ? Khó thể nói một cách cụ thể. Có thể là bà vợ Asma, luật sư chuyên về kinh doanh được đào tạo ở Luân Đôn, chưa bao giờ chỉ trích những hành động tàn bạo của người chồng ; hai người con ; và em trai Maher - người chỉ huy đáng sợ của lữ đoàn số 4, được cho là phải bảo vệ Dinh Nhân dân, nằm ở ngọn đồi nhìn xuống Damas, nơi có văn phòng của Assad. Tối Chủ nhật, các hãng tin nhà nước Nga khẳng định Bachar Al Assad và gia đình đang ở Matxcơva.

Bachar Al Assad sụp đổ : Thất bại của Vladimir Putin trong việc ủng hộ Syria

 

(Alain Barluet, Le Figaro, 09/12/2024) Chế độ Damas sụp đổ và Bachar Al Assad chạy trốn là cú đòn nặng nề cho Matxcơva, vốn đã đặt cược vào Syria năm 2015 để áp đặt trò chơi trong khu vực.

« Nga sẽ chiến thắng lịch sử trên mọi mặt trận » - hôm thứ Sáu Maria Zakharova, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga vẫn hăng hái tuyên bố trong dịp khánh thành tại Iekaterinbourg công trình kỷ niệm Sa hoàng Alexandre đệ nhất - người đã thắng Napoléon. Bốn mươi tám tiếng đồng hồ sau, thực tế đã hiển hiện : Đối với Vladimir Putin, mặt trận Syria, nơi ông ta can thiệp quân sự năm 2015 để yểm trợ Bachar Al Assad trước các phe nổi dậy, đã thất bại. 

Đã 9 năm qua, quân Nga hỗ trợ cho người đồng minh ngày càng phiền phức, cố gắng chặn lại các phong trào đối lập, bằng những vụ oanh tạc đẫm máu thường dân, và hoài công huấn luyện giúp quân chính phủ. Sự can thiệp của Nga, đặc biệt nhờ không kích từ căn cứ không quân Hmeimim - được tiếp tế qua hải cảng Tartous - chỉ giúp Bachar Al Assad duy trì một bản án treo.

Dương Quốc Chính - Gia tộc Assad sụp đổ

 

Gia tộc độc tài Al Assad đã sụp đổ, sau hơn 50 năm cai trị Syria, Nga có lẽ đã bay mất sân sau này.

Nhóm phiến quân (hay quân giải phóng?) đã nắm được tốt cơ hội từ hai cuộc chiến khốc liệt đang diễn ra, khiến hai đồng minh lớn nhất của Assad là Hezbollah và Nga đều đang bị chiến tranh ở Liban và Ukraine. Thế là HTS chỉ mất 11 ngày để giải phóng Syria.

Dù Assad là độc tài rõ ràng và là đồng minh của khủng bố và Nga, nhưng HTS có lẽ cũng không hề dân chủ đâu. Nên anh em dân chủ cũng đừng nên hoan hỉ sớm. Rất có thể, Syria sẽ có một chính phủ mới, cũng vẫn độc tài và Hồi giáo cực đoan. Trung Đông không có khái niệm dân chủ, chỉ có độc tài thân phe Trục hay độc tài thân phương Tây mà thôi!