dimanche 30 avril 2023

Lê Học Lãnh Vân - Lại một mùa phượng nở, hào kiệt đâu bây giờ ?

 

1) Còn in rất rõ trong tâm trí, ngày 30/04/1975 là một ngày đẹp đẽ. Bởi vì nhìn từ bề ngoài, nếu tạm quên quá khứ, ngày đó đem lại nhiều điều rất tốt đẹp cho đất nước: hòa bình, thống nhất! Bên Thua Cuộc đã giữ nguyên vẹn các thành phố lớn đón đội quân Bên Thắng Cuộc trong tinh thần “chế độ nào cũng được, cũng đồng bào mình!”.

Trong ngày ấy, rất nhiều người dân cả hai miền Nam, Bắc thấy mọi khác biệt về Quốc – Cộng tự nhiên bị xóa, cuộc chiến tổn hại sinh lực đất nước ngày hôm qua đã hoàn toàn là quá khứ. Những người trải qua thời đó đều nhớ mình đã rủ nhau ở lại Tổ quốc và hăm hở chuẩn bị góp phần xây dựng hậu chiến như thế nào!

2) Điều đau thương là ngay sau ngày đó, người Việt lại dấn thân vào một cuộc phân chia nghiệt ngã hơn!

Nguyễn Phú Yên - Con tàu nhỏ cuối cùng rời thương cảng

 

Trưa ngày 30-04-1975. Chiếc xe tăng với lá cờ xanh đỏ và ngôi sao vàng húc đổ cánh cổng Dinh Độc lập. Giờ phút này đó là tiếng chuông báo tử cho số phận của miền Nam.    

Giữa lúc mọi người chen nhau trên đại lộ Thống Nhất với ánh mắt ngơ ngác, hiếu kỳ nhìn những chiếc xe tăng và nón cối thì cách đó không xa, trên bến Bạch Đằng, hàng trăm con người đang hoảng loạn trong tuyệt vọng, dáo dác tìm nhau, gọi nhau í ới.

Ngoài xa, trên dòng sông vàng úa, những chiến hạm, những thương thuyền hôm nào tụ tập về đây, giờ đã rời xa tự lúc nào, để lại mặt sông buồn hiu hắt. Giữa đám đông thẫn thờ, mệt mỏi, sầu úa ấy bỗng xuất hiện một anh chàng áo lính tuổi trung niên để râu mép, điển trai bước vội về một chiếc tàu nhỏ trống trải đang neo đậu bên bờ sông. Anh bước xuống tàu và nhận ra đó là chiếc tàu tuần duyên bị hư hỏng, đang nằm chơ vơ chờ sửa chữa, trên tàu chỉ có một anh thượng sĩ già cùng một anh binh nhì trẻ tuổi.

Thái Trần - Lãng quên

 

Tôi mun chìm vào trong lãng quên

Nh chuyn xưa chi lm ưu phin

Ngàn năm quên lãng ngày tăm ti

Sao vn trong lòng chng ng yên

Nguyễn Thông - Thành ngữ "Lầm đường lạc lối"

 

Câu thành ngữ này không phải thứ được xếp vào nhóm "thành ngữ mới" mà chắc có từ lâu lắm rồi.

Bằng chứng là trong kho dân ca vùng Nghệ Tĩnh có bài ví dặm “Giận mà thương” kể về tâm sự của chị chàng có chồng không chịu nghe lời cha mẹ và… vợ. Dám cãi vợ thì hỏng rồi. Hồi tôi còn nhỏ tí, đầu thập niên 1960 đã nghe từ cái loa kim bằng gỗ gắn trên tường phát bài này.

Mỗi tuần, đài Tiếng nói Việt Nam lại phát đôi lần chương trình “Dân ca và nhạc cổ truyền”, bữa thì chèo, bữa quan họ, hôm thì dân ca đồng bằng Bắc Bộ, dân ca Nghệ Tĩnh, hát bài chòi xứ Quảng… Nhờ cái đài rẻ tiền ấy mà chỉ ngồi ở nhà cũng biết được ối thứ.

Bùi Chí Vinh - Lời tự tình cho em

 

30 tháng Tư nóng như la

Ci trn mà cũng rn m hôi

Truyn hình ging như con chó sa

Nhng tiếng tru chưa thy luân hi

Lâm Bình Duy Nhiên - Vẫn còn đó vết thương và nỗi đau của dân tộc!

 

Năm nay, để “kỷ niệm” 48 năm sự kiện 30/04/1975, dường như nhà nước Việt Nam ít ồn ào hơn với những màn ăn mừng, ca nhạc ầm ĩ, duyệt binh rầm rộ như trong quá khứ.

Nhưng không phải vì họ đã thay đổi thái độ và cách nhìn về cuộc chiến, về sự kiện bi thương của dân tộc. Đơn giản, đó chỉ là vấn đề tổ chức, năm chẵn, năm lẻ, con số tròn trịa mà thôi. Cứ chờ sự kiện vào năm 2025 thì sẽ rõ. Sẽ hòanh tráng hơn thôi!

Dẫu ít náo nhiệt hơn nhưng trên thực tế, nhà cầm quyền lại tỏ ra hết sức tinh vi thông qua ban Tuyên giáo. Ngay từ tháng Hai, tháng Ba, trên hệ thống báo chí và nhất là truyền hình, đã có nhiều phim tài liệu, phóng sự, được cho là mang tính lịch sử, nhưng thật ra vẫn là những luận điệu tuyên truyền về ngày 30/04/1975. Vẫn là tội ác “Mỹ ngụy”, vẫn là “tay sai cho đế quốc”, vẫn là tội ác của một chế độ Việt Nam Cộng Hòa thối nát và tồi tệ…

Chương trình phát thanh RFI ngày 30.04.2023


 

samedi 29 avril 2023

Bông Lau - Còn lâu mới có hòa hợp hòa giải

 

Ở Hoa Kỳ không có nghỉ lễ ăn mừng ngày Quân đội Liên Minh miền Bắc (the Union) chiến thắng quân đội miền Nam (the Confederacy) là ngày 9 tháng Tư năm 1865. Rất ít người nhớ ngày này vì nó hỏng bị lừa bịp tuyên truyền là “ngày giải phóng” để tôn vinh kẻ chiến thắng, và đó là vết thương chung của nước Mỹ không có mấy ai muốn cổ súy.

Có một thời gian người viết làm việc ở một thành phố nhỏ miền quê ở miền Nam Hoa Kỳ. Trong lúc ăn trưa vặn radio nghe một bài hát dân ca Mỹ rất hay thì anh sếp thuộc loại “cấp tiến” Liberal thứ gộc thiên về miền Bắc nhưng lịch sự. Anh ta bước đến cười tủm tỉm đề nghị “Mày vặn nhỏ lại, bài hát này của tụi “Yankee” (người miền Bắc). Dân ở đây họ hỏng thích bài này đâu”.

Muốn hòa hợp hòa thuận sống với nhau trong cộng đồng thì phải biết khiêm cung, làm zui lòng nhau. Đừng có hách dịch nói với người thua cuộc "Chúng mày có biết bố là ai không?" là sẽ bị kỳ thị đó.

Cù Mai Công - Chiến dịch “Gió lốc” và tùy nghi di tản (2)

 

Kỳ 2 : CẬN CẢNH TẤM ẢNH LỊCH SỬ TỪ NGƯỜI TRONG CUỘC

Tối 28-04, gia đình ông Trần Văn Oanh, Bắc 54 Vĩnh Phúc, chủ tiệm phở Ngọc Hương (nhưng đã thôi bán phở, chuyển sang xay bột từ mấy năm trước) nhà mặt tiền số 497 Trương Minh Ký (nay là Lê Văn Sỹ) nhận được thông tin từ người con rể Nguyễn Hữu Dõng, đại úy phi công: chuẩn bị hành lý gọn nhẹ, nhất là giấy tờ quan trọng, trưa 29-04 sẽ có máy bay trực thăng tới đón di tản.

Nhà tiệm phở Ngọc Hương có hai vợ chồng, bảy con: một con gái cả và sáu em trai. Bà Ngọc Hương tên Nguyễn Thị Mỹ, trắng trẻo, có da có thịt khiến nhiều người tưởng lai tây. Mấy anh con trai người nào cũng đẹp như mẹ, có anh hình như tập tạ, “đô” như “con kiến càng”. Cô con cả tên Trần Thị Nương, gương mặt xinh xắn, nhìn cũng lai Tây như mẹ. Trước đó vài năm, năm 1972, khi đúng tuổi đôi mươi, cô là á hậu một cuộc thi người đẹp của báo Đông Phương. Chị Nương là vợ anh Dõng, kém anh bảy tuổi. Hai vợ chồng mới có hai con gái: Mai, một tuổi rưỡi và Loan, gần hai tháng tuổi.

Tất cả lớn nhỏ 11 người, cùng với phi công, kể cũng tạm ổn cho một chuyến trực thăng Bell UH-1 Huey (tên chính thức là UH-1 Iroquois), phiên bản UH-1H. Loại này dùng động cơ Lycoming T53-L13 với công suất 1.400 hp; được sản xuất nhiều và phổ biến trên chiến trường Miền Nam trước 1975. Nó có thể chở 10 đến 14 người.

Cù Mai Công - Chiến dịch “Gió lốc” và tùy nghi di tản (1)

 

Kỳ 1: NHỮNG TẤM ẢNH LỊCH SỬ CỦA MÁY BAY BELL UH - 1 HUEY

Ngày 28-04-1975 phi trường Tân Sơn Nhứt bị pháo kích. Chiều 28-04-1975, theo lệnh Bộ chỉ huy Chiến dịch Hồ Chí Minh, phi công Nguyễn Thành Trung dẫn đầu phi đội ba chiếc A-37 từ sân bay Thành Sơn (Phan Rang) ném bom phi trường Tân Sơn Nhứt.

Phi trường Tân Sơn Nhứt bị thiệt hại nặng, không thể hoạt động, đảo lộn kế hoạch di tản bằng các máy bay vận tải cỡ lớn C130, C141 của người Mỹ. Hơn một tuần trước, những máy bay này đã đưa hơn 55.000 đến 57.000 người Mỹ và người Việt (trong đó có hàng ngàn trẻ mồ côi Việt Nam trong Chiến dịch Không vận Trẻ em Việt Nam Babylift) di tản từ Tân Sơn Nhứt, cùng lúc hơn 70. 000 người di tản bằng đường biển.

Lúc ấy, dọc các con đường dẫn vào phi trường như Thoại Ngọc Hầu (nay là Phạm Văn Hai) trước nhà tôi, Trương Minh Ký (nay là Lê Văn Sỹ), Võ Tánh (nay là Hoàng Văn Thụ) … luôn có nhiều nhóm người, nhóm gia đình đi xe hơi, taxi, xích lô… lẫn đi bộ với hành lý nhẹ. Mẹ tôi ngạc nhiên, hỏi họ đi đâu, làm gì. Hầu như không ai trả lời, hoặc chỉ trả lời cho qua. Họ cũng đang rối bời, đang rất vội trước nhịp diễn biến quá nhanh của thời cuộc, chiến sự.

Huỳnh Duy Lộc - Những người lính Mỹ cuối cùng ngày 30 tháng 4 năm 1975

 

Dưới áp lực mạnh mẽ từ Washington, cuối cùng phái bộ Ngoại giao Mỹ tại Saigon phải thực hiện kế hoạch di tản gọi là “Chiến dịch Gió lốc” (Operation Frequent Wind hay Option IV).

Trong vòng 18 tiếng đồng hồ, một đội máy bay gồm 70 trực thăng của Hải quân Mỹ đã chở 1.000 người Mỹ và gần 6.000 người Việt ra khỏi thành phố Sài gòn đang bị vây hãm – trong đó có 2.000 người tại Đại sứ quán Mỹ.

Nhà báo Peter Arnett đã viết về những người lính Mỹ cuối cùng ở Việt Nam trong tác phẩm "Live from the Battlefield: From Vietnam to Baghdad, 35 Years in the World's War Zones":

Đỗ Trung Quân - Tháng tư, lời muộn phiền của người 68 tuổi

ta mang tui hai mươi vào rng tám năm

bốn năm nhng vùng kinh tế mi

ba năm lòng h Du Tiếng

một năm chiến trường biên gii K máu và không chc còn nước mt

tr xong món n lý lch dù không con sĩ quan 

dù không nhà đa ch

Chương trình phát thanh RFI ngày 29.04.2023


 

vendredi 28 avril 2023

Ngô Nhân Dụng - Kể từ ngày 31 tháng Tư

 

Vương Hồng Sển đã mô tả các hành động gọi là “Giải phóng.” Sau khi kể chuyện cà kê Kép Tư Út hát bài Anh Khóa đời xưa, tiếp đến chuyện bây giờ ngôi nhà Tổng Đốc Phương bị tháo gỡ bán qua Đài Loan, bỗng nhiên cụ Vương viết...

Xin nói ngay, không có ngày 31 tháng Tư trong dương lịch, được Giáo Hoàng Gregory XIII áp dụng từ ngày 24 tháng Hai năm 1582.

Nhà văn Vương Hồng Sển là người sáng tác ra câu “ngày 31 tháng Tư năm 1975,” trong hồi ký Nửa Đời Còn Lại. Cụ tự giới thiệu là người “máu Hoa pha máu Việt đã bốn đời không nói được tiếng Phước Kiến” (trang 21, Văn Nghệ, California, 1995). Cụ mang tên Hán Việt là Vương Hồng Thạnh (hay Thịnh), nhưng khi làm giấy khai sanh viết thành Sển theo cách nói tiếng Phúc Kiến.

Nguyễn Thạch - Mỗi độ tháng Tư về !

 

tháng tư.

ra ch mua bông.

mt bó cho chng mt bó cho cha.

đường bay gãy gánh sơn hà.

áo người thiếu ph vin tà đi trông.

Huy Đức - Những người lính sẽ luôn được tưởng nhớ

 

Trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến, có khá nhiều thi hài của những người lính Việt Nam Cộng Hòa được đưa về nghĩa trang nhưng chưa kịp an táng. Họ, sau đấy, đã an nghỉ bên nhau trong một khu mồ tập thể.

Không có con số cụ thể nhưng những người trông coi nghĩa trang trước 30-4-1975 nói lại là lên tới hàng trăm người.

Cho dù không mộ chí và cùng một mặt bằng, khu mộ ấy luôn ở trong tầm mắt của những cư dân sống xung quanh. Đầu thập niên 2000, một nhà đầu tư về đây... những cư dân này đã "bàn giao" cho anh. Sau khi, xác định ranh giới, khu mộ đã được xây tường bao, đắp cao lên và thường xuyên nhang khói.

Lê Xuân Nghĩa - Tiết kiệm ?

 

Chính quyền ông Putin buộc phải phát hành “công trái” để lấy tiền tiêu.

Chính phủ Nga chính thức thông qua kế hoạch “Chương trình tiết kiệm dài hạn” đối với công dân Nga để trình Duma Nga ra thành Luật, nhằm bù đắp khoản thâm thủng ngân khố hiện nay mà chính quyền Putin không thể xoay sở được.

Thông tin này được chính Bộ trưởng Tài chính Nga công bố.

Phúc Lai - Nga đang bế tắc

 

Cập nhật của TM: Đã có ít nhất 25 người chết trong đợt oanh kích của Nga vào các thành phố Ukraina sáng nay 28/04/2023.

V. Zelenskyi: Hiện trường vụ tấn công Uman, đống đổ nát vẫn đang được dọn dẹp. Đến nay đã cập nhật được 13 người thiệt mạng, hai trong số họ là hai cháu nhỏ chưa thể xác định được danh tính. Số phận của cha mẹ các cháu vẫn chưa được biết...

Lực lượng cứu hộ sẽ làm việc cho đến khi họ đảm bảo rằng không còn ai đó bị bỏ lại dưới đống đổ nát. Chúng ta chỉ có thể cùng nhau đánh bại khủng bố Nga - bằng vũ khí Ukraine nhận được. Các biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất cần áp dụng đối với nhà nước khủng bố và bản án công bằng cho những kẻ giết người.

Chương trình phát thanh RFI ngày 28.04.2023


 

Dương Quốc Chính - Cờ xanh đỏ

 

Nhớ mang máng là mấy năm trước có người treo cờ này vào dịp này ở Sài Gòn, bị tịch thu, cấm treo. Treo cờ đỏ sao vàng thôi.

Tầm này treo cờ Chính phủ Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam mới đúng lịch sử nhưng mà nhạy cảm nha. Bởi vì chính phủ này là đa thành phần, gồm cả những người ngoài đảng cộng sản, do một ông kiến trúc sư làm chủ tịch (tương đương thủ tướng). Huỳnh Tấn Phát là ông kiến trúc sư Việt Nam  thành đạt nhất về đường chính trị, sau đó đến ông thay cây Nguyễn Thế Thảo! 

Nhưng thành viên chính phủ nói trên được nhiều người biết đến nhất có lẽ lại là Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Thị Bình. Chắc tại bà tham gia hòa đàm Paris?

Nguyễn Văn Tuấn - Nhà văn và nghịch lý

 

Nhà văn Dương Thu Hương là một minh chứng cho một nghịch lý ở Việt Nam ngày nay: những tác phẩm hay và có giá trị thường xuất phát từ những người không cùng quan điểm với Nhà nước.

Tin tức về Nhà văn Dương Thu Hương được trao giải thưởng danh giá 'Cino del Duca' tràn đầy trên các hệ thống truyền thông ở nước ngoài. Nhưng ở Việt Nam, báo chí gần như im lặng về danh dự cao quý này! Tuy nhiên, tôi đoán rằng một người có cá tánh mạnh và chánh trực như Nhà văn Dương Thu Hương thì bà ... chẳng quan tâm.

Hình như những tài năng văn chương đều đứng ngoài các tổ chức của Nhà nước, thậm chí xuất phát từ những người bất đồng chánh kiến.

Nguyễn Tạo - Đâu chỉ mình Dương Thu Hương ?

 

Thưa anh Lê Học Lãnh Vân,

Nếu sách của Dương Thu Hương được phép đọc tại Việt Nam, thì những cuốn sách của Bùi Tín,  Vũ Thư Hiên,Trần Đĩnh...cũng cần được phép đọc chứ anh?

Đã 48 năm rồi, thời kỳ ngăn sông cấm chợ với những hồng vệ binh từng đi đến địa phương để ra lệnh đốt sách, cắt tóc, xén lai quần... Bây giờ kể lại cho thế hệ con cháu, chúng nó tưởng mình bịa đặt nói xấu chế độ chứ không thể tưởng tượng là cha ông chúng nó đã trải qua những tháng ngày như vậy.

jeudi 27 avril 2023

Lê Học Lãnh Vân - Dương Thu Hương và phong trào khuyến đọc sách

 

Những ngày này, nhiều người bạn quý mến của tôi lo tổ chức ngày đọc sách, hoạt động cho phong trào đọc sách… Thấy các anh chị tất bật, vác tù và hàng tổng mà cảm động!

Các anh chị, nhiều người trên dưới bảy mươi, phải xông ra xã hội vì thấy số sách một người Việt đọc trong một năm quá ít. Việc làm của các anh chị thực chất là việc làm của xã hội dân sự. Càng thương các bạn hơn khi thấy hình như xã hội dân sự ấy chưa được bộ máy chính thống ủng hộ?

Nhớ những ngày này bốn mươi tám năm xưa, khi niềm vui vì hòa bình và thống nhất còn ngất ngây, các đài phát thanh phường bỗng ra rả loan nghiêm lệnh từ cấp cao của thành phố: “Tất cả các sách vở, tài liệu in ấn trước ngày 30/04/1975 phải đem nộp cho nhà nước!”

Nguyễn Ngọc Chính - 1975 Black April Countdown

 

“Tháng Tư Đen” khởi đầu từ ngày 10/03/1975 tại thị trấn Ban Mê Thuột trên vùng Cao nguyên Trung phần. Thành phố còn được gọi là “Buồn Muôn Thuở”, “Buồn Mà Thương" hay thậm chí là “Bụi Mù Trời” đã được quân đội Miền Bắc chọn làm chiến trường “lãnh ấn tiên phong” dẫn đến trang lịch sử cuối cùng của hai nền Đệ Nhất và Đệ Nhị Cộng Hòa tại Miền Nam.

Ban Mê Thuột chỉ là một thị trấn nhỏ bé, với diện tích khoảng 370 km², dân số 300.000 người, nơi đặt bản doanh của Sư đoàn 23 bộ binh bị thất thủ và tạo một “chấn động domino’”, phá vỡ hệ thống phòng thủ của quân đội Việt Nam Cộng Hòa!

Gia đình tôi rời Đà Lạt năm 1963 để đến vùng cao nguyên đất đỏ bazan chỉ vì công vụ của bố. Tôi bắt đầu học năm Đệ Tứ tại trường Trung học Ban Mê Thuột, một ngôi trường khiêm tốn, học sinh người Kinh và Thượng ngồi chung lớp theo đúng như bản hiệu đoàn ca “Kinh Thượng Kết Đoàn”.

Lê Huyền Ái Mỹ - Mẩu chuyện tháng Tư

 

Cũng cái tòa nhà lộng lẫy ở góc Võ Thị Sáu - Trần Quốc Thảo ấy, cũng cô nhân viên chi chi ấy, cũng liên quan đến giấy tờ tên ông - Thanh Nghị, tức Hoàng Trọng Quị.

Ông là người biên soạn Việt Nam tân từ điển (năm 1954), tác giả cuốn “Tháng ngày tôi sống với những người Cộng sản”. Là Phó chủ tịch Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Chính phủ cách mạng lâm thời miền Nam Việt Nam.

Đâu chừng 5 năm trước, con gái ông khi ấy đã gần 70 tuổi đi làm giấy xác nhận tên Thanh Nghị chính là Hoàng Trọng Quị trong thủ tục báo tử (hình như thế), phải tới lui trụ sở UBND quận cả chục lần, mỗi lần tới là phát sinh một yêu cầu. Cho tới lần… mém cuối là yêu cầu phải có hình mộ phần của ông.

Chương trình phát thanh RFI ngày 27.04.2023


 

mercredi 26 avril 2023

Phúc Lai - Vài gạch đầu dòng về cuộc xâm lược Ukraine của Nga Putox ngày 26/04/2023

 

1. Chiến sự Bakhmut

Hôm nay tui sẽ không đi vào chuyện đánh nhau cụ thể trên chiến trường nhiều, vì thực ra câu chuyện chính chắc chắn vẫn sẽ là… Bakhmut. Tui đính kèm bài này bản đồ Bakhmut của 2 ngày trước.

Hôm kia có bác viết bài về chiến sự Ukraine khá ổn, trong đó cho rằng tui có ý kiến ở đâu đó, bảo là Ukraine sẽ rút khỏi Bakhmut sau khoảng 2 tuần nữa:

Thực tế là bác này không hiểu ý tui. Tui viết vào thời điểm đó là căn cứ vào tình hình khả năng người Ukraine sẽ phản công và bắt đầu bằng những đòn tấn công sâu vào hậu phương quân Nga đồng thời tiến hành trinh sát chiến đấu, thăm dò nếu thuận lợi thì chiếm luôn. Điều đó có nghĩa là: Bakhmut đã hoàn thành nhiệm vụ lịch sử của nó, và vô tình nó chỉ là một địa chỉ vô danh đã trở thành chiến lược nhờ… công lao quái gở của Putox.

Nguyễn Thế Vũ - Kịch bản nào cho cuộc tổng phản công

 

Trong cuộc " tổng phản công mùa xuân" thì bên Ukraine cũng không thể đủ lực để tấn công toàn diện trên tất cả chiến tuyến.

1) Nên giai đoạn đầu tiên là tấn công thăm dò trinh sát để:

- Phát hiện điểm yếu phòng thủ của Nga.

- Buộc quân đội Nga luân chuyển lực lượng ứng phó, từ đó để lộ ra điểm yếu sơ hở hoặc thiếu đồng bộ cho quân Ukraine khai thác.

Hiệu Minh - Về nhà văn Dương Thu Hương và giải Cino-Del-Duca

 

Mạng xã hội loan tin bà vừa được giải thưởng Cino-Del-Duca năm 2023, một giải thưởng của Pháp khá danh giá trao cho lĩnh vực văn học.

Giang hồ đồn, chưa có ai thuộc giới mày râu trong văn nghệ sĩ dám cãi nhau tay đôi với bà Thu Hương do bà rất đáo để, văn cũng là con người bà, dữ dội và ngang tàng.

Tôi cũng nhìn thấy bà vài lần nhưng chỉ đứng xa nhìn vì mình có biết gì mà nói. Vả lại cũng hơi hốt thật, bà nhìn ai cũng muốn cãi nhau.

Lê Phú Khải - Đó là Dương Thu Hương

 

Tháng 3/1991 lúc Liên Xô sắp sụp đổ, tôi từ Mát-xcơ-va về Hà Nội. Chị Irina, trưởng Ban Việt Ngữ Đài phát thanh quốc tế Mát-xcơ-va có gửi tôi một lá thư (dán kín) nhờ chuyển cho nhà văn Dương Thu Hương ở Hà Nội.

May cho tôi là hôm trước đến phố Ngô Thời Nhiệm chuyển thư cho chị Hương, thì hôm sau anh Nguyễn Xuân Tụ ( tức Hà Sĩ Phu ) đến chơi Dương Thu Hương lúc chị đang bị khám nhà, anh Tụ bị công an câu lưu để xét hỏi (!).

Sau khi Dương Thu Hương bị tù (từ ngày 14/04/1991 đến ngày 20/11/1991), ra tù, chị có lần vô Sài Gòn. Lúc đến chơi một cơ quan nọ, khi đang nói chuyên có người phát hiện ra chị là Dương Thu Hương, có người đã bỏ chạy vì sợ liên lụy! Nghe được câu chuyện này, tôi đã mời chị về nhà tôi nghỉ, nhưng chị đã tá túc ở cơ quan Nhà xuất bản Văn học tại TP.HCM do nhà văn Nhật Tuấn phụ trách.

Mai Bá Kiếm - Trong hai năm, SCB thay 4 tổng giám đốc mà Ngân hàng Nhà nước không thấy bất thường ?

 

Tháng 7/2020, ông Võ Tấn Hoàng Văn giữ chức tổng giám đốc SCB trong 7 năm đã từ nhiệm, ông Hoàng Minh Hoàn là phó lên “quyền tổng giám đốc”.

Ba tháng sau, ông Jeremy Chen thay ông Hoàng Minh Hoàn làm quyền tổng giám đốc SCB, để triển khai“Chiến lược chuyển đổi và phát triển bền vững giai đoạn 2020 – 2030” với sự tư vấn chiến lược của McKinsey & Company.

“Quyền tổng giám đốc ngoại” chỉ “khè” Ngân hàng Nhà nước và cổ đông được 7 tháng. Ngày 15/05/2021 ông Jeremy Chen “bỏ của chạy lấy người”, ông Trương Khánh Hoàng lên thay. Sau hơn một năm, ngày 12/08/2022, SCB đã miễn nhiệm quyền tổng giám đốc của ông Hoàng, bổ nhiệm ông Diệp Bảo Châu Phó tổng giám đốc “phụ trách”.

Phan Châu Thành - Vì sao Putin muốn chiếm Crimea và sau đó là Ukraina ?

Nhà báo Nga Ilya Zhegulev, người từng làm việc cho Forbes, Reuters hay Meduza vừa công bố kết quả điều tra chi tiết về nguyên nhân cuộc xâm lược của Putin vào Ukraina, trong đó có những điểm đáng chú ý sau:

1. Vào tháng 1-2014, Putin hoàn toàn chưa hề có ý định xâm chiếm Crimea. Kế hoạch được đưa ra rất bất ngờ vào tháng 2-2014, khi chính quyền Nga hiểu rằng những người biểu tình ở Kyiv sẽ chiến thắng tổng thống Ukraina lúc đó là Yanukovich, người thuộc phe Nga.

Đêm 22, rạng ngày 23-2-2014, sau khi nhận được tin Yanukovich đã trốn khỏi Kharkiv, Putin quyết định xâm chiếm Crimea. Ngay lúc đó, các cố vấn đã cảnh báo ông ta về « hậu quả nghiêm trọng » của quyết định này, nhưng Putin được cho là tỏ ra bất cần và tuyên bố « không quan tâm tới hậu quả ».

Chương trình phát thanh RFI ngày 26.04.2023


 

mardi 25 avril 2023

Dương Quốc Chính - Hòa giải dân tộc thế nào ?

 

Cứ đến tháng Tư là kiểu gì cũng phải nhắc tới chuyện hòa giải, vì có triệu người vui và triệu người buồn. Nhưng hòa giải thế nào?

Muốn hòa giải thì việc đầu tiên là đừng có cực đoan địch ta, rồi cứ phải ta thắng địch thua, ta luôn đúng, địch luôn sai... Nhưng để làm được điều đó thì phải có kiến thức lịch sử, chính trị, kinh tế vĩ mô đủ sâu để hiểu rằng không có danh nhân, lãnh tụ phe nào tuyệt đối đúng hay tuyệt đối sai, không phe nào được độc quyền yêu nước hay bán nước. Phải tôn trọng sự khác biệt về quan điểm chính trị nhưng phải phân biệt đâu là quan điểm và đâu là sự việc (opinion và fact).

Gần đây có vụ việc anh em dân chủ đấu tố anh Đoàn Bảo Châu về quan điểm của anh ấy với ông Hồ Chí Minh, là có thể thấy là còn lâu mới hòa giải được. Hai phe đều vẫn nuôi dưỡng sự thù hận. Với cách phản ứng hung hăng với nhau như vậy, thì nguy cơ tắm máu khi có cách mạng là có thể xảy ra. Bao giờ hai bên phải có sự bao dung lẫn nhau thì mới có thể coi là vết thương chiến tranh đã lành.

Ngô Nhân Dụng - Lịch sử sẽ viết gì về ngày 30 tháng 4

 

Người học lịch sử sau này sẽ tự hỏi tại sao chế độ đó không sụp đổ nhanh hơn, theo sau ở các nước Đông Âu và Nga, để dân Việt Nam được sống tự do sớm hơn, có cơ hội phát triển kinh tế và văn hóa nhanh hơn?

Ký giả này đã nhiều lần tự hỏi một cuốn lịch sử Việt Nam in năm 2075 sẽ nói gì về ngày 30 tháng Tư trước đó 100 năm?

Nhà viết sử sẽ ghi nhận 30 tháng Tư năm 1975 là ngày cuộc nội chiến đã chấm dứt giết chết hai triệu người Việt; sau đó ba, bốn trăm ngàn người Việt đã vùi xác trên Biển Đông khi tìm đường chạy trốn một chế độ độc tài khắc nghiệt. Sách có thể ghi chú rằng dân số cả nước lúc đó khoảng 35 triệu.

Mai Bá Kiếm - Tưng bừng “câu like”, âm thầm “đổi tựa”!

 

Lúc 15 giờ 30 ngày 22/04/2023, tại Ban Mê Thuột, trời giông làm cây sao đen bật gốc đè cô K.N, 26 tuổi, đi xe máy bị trọng thương. Báo NLĐ giật gân bằng tựa “Công an đưa cây ngã đổ đè cô gái về trụ sở để điều tra”.

Tựa bài “tưng bừng câu like”, cộng đồng mạng nổi sóng cho rằng cây sao đen là thủ phạm! Nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh viết châm biếm rằng cái cây khai ra đồng phạm là gió đã làm cây ngã. Gió khai ra thủ phạm chính là Trời, nếu Trời không chỉ đạo, thì gió không thổi. Nghe nói, ông Trời đang bị triệu tập…

Báo Dân Trí giật tựa hiền hơn “Công an thu giữ cây sao đen đổ đè cô gái nguy kịch”, chapeau có nêu “công an đưa về trụ sở để làm tang vật điều tra…”.

Chương trình phát thanh RFI ngày 25.04.2023


 

lundi 24 avril 2023

Phúc Lai - Ukraine mười bốn tháng chiến tranh : Thêm một bước đến diệt vong của Putin

 

Rất nhiều bác nhắn tin riêng trên mạng xã hội hỏi tôi: Tại sao ngay cả những lúc cuộc kháng chiến của người Ukraine ở giai đoạn khó khăn nhất, mà anh có thể lạc quan đến vậy? Trong suốt hơn một năm qua, câu trả lời của tôi luôn là: “Đó không phải chủ nghĩa lạc quan tếu, mà sự lạc quan đó là có căn cứ.”

Tôi cũng đã nhiều lần nhắc đi nhắc lại rằng, xuất phát điểm ban đầu là hoàn toàn không biết gì về Ukraine, nhưng những thứ rởm đời của Nga thì tôi biết, tất nhiên là không hẳn là rõ.

Điều đó cũng giống như hỏi tất cả người Trung Quốc rằng: quân đội của họ ngoài diễu võ dương oai ra bên ngoài, bên trong có những vấn đề gì không… thì chắc chắn hầu như là họ không thể biết được. Chúng ta cũng sẽ vậy thôi – nhưng với một cuộc chiến tranh thì nó sẽ có những điều có thể nhận ra được, căn cứ vào tình hình kinh tế xã hội của đất nước đang tiến hành cuộc chiến đó.

Dương Quốc Chính - Lừa dối khách hàng

 

Theo như thông tin trên báo chí thì ông Thản chưa bị bắt nhé anh em. Khởi tố vụ án và bị can 3 năm rồi nhưng chưa bắt và bây giờ Viện Kiểm sát mới truy tố. Tức là sắp ra tòa.

Tội lừa dối khách hàng ở cấp độ 2 có mức án từ 1-5 năm. Dự là án 2-3 năm. Có thể thấp hơn nếu khắc phục hậu quả tốt. Nhưng dự là không có cách gì cấp được sổ đỏ cho khách đâu.

Chỉ lạ cái là không thấy mở rộng điều tra sang dự án khác ngoài cái Kiến Hưng? Hay tại dân không kiện nên không biết? Như khu Linh Đàm, VTV mới có phóng sự là trẻ con không có trường công để học. Quá tải hạ tầng xã hội siêu nặng.

Nguyễn Văn Tuấn - ‘Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra đi …’

 

Vậy là 14 người chết trên biển Đài Loan đều là người Việt. Tất cả đều xuất phát từ miền Bắc. Tất cả cũng chỉ vì miếng cơm manh áo - theo như một người trong cuộc nói thật.

Hơn 45 năm rồi mà người Việt vẫn còn ra đi. Đi nhiều là đằng khác.

Trong suốt 25 năm qua, mỗi năm có gần 100.000 người Việt rời quê hương đi định cư ở nước ngoài, chủ yếu là Mỹ. Họ ra đi chủ yếu là vì lý do kinh tế và là ‘air people’ (đi bằng máy bay). Họ may mắn hơn 14 đồng hương bỏ mạng trên biển Đài Loan.

Nguyễn Hưng Quốc - Một lần gặp Dương Thu Hương

 

Mấy ngày vừa qua, trên Facebook, nhiều người xôn xao vì một tin vui: nhà văn Dương Thu Hương được giải Cino Del Duca trị giá 200.000 euro của Pháp.

Tôi cũng vui.

Tôi gặp Dương Thu Hương một lần ở Hà Nội vào cuối năm 1996. Tối đó có cả nhà thơ Lê Đạt. Chúng tôi ăn tối trong một nhà hàng, thú thực, đến nay, tôi hoàn toàn không nhớ tên. Cũng không nhớ đã ăn món gì. Chỉ nhớ những lời Dương Thu Hương kể về cuộc đời của chị, về công việc viết lách của chị.

Phan Huyền Thư - Bác Hương

 

Mình kể chuyện bác Hương với ông Huy Cận trên Facebook cách đây cũng gần chục năm, giờ nhắc lại biết đâu người không ưa mình sẽ quy thành theo đóm ăn tàn. Chỉ biết là mừng khi nghe về giải thưởng danh giá của bác.

Cũng trộm nghĩ, có chút ngậm ngùi nhớ về dịch giả Phan Huy Đường, giờ ở cõi khác chắc anh cũng đang vui lắm. Thật lòng như vậy.

Mình hay sang Paris. Lần nào về cũng có người hỏi thăm "Có gặp Dương Thu Hương không?" Cũng không ít lần được nhắc nhở xa xôi rằng giỏi giang trí tuệ hay sắc sảo đến như Dương Thu Hương mà còn phải biệt xứ, con cháu sau này chắc gì được an yên. Thôi cứ làm phận đàn bà đơn thuần cho lành, đừng dại dột mà giãy giụa nhé!