Nguyễn Thông - Ăn theo phu chữ Hoàng Tuấn Công (3)

 

Cái chế độ này kể cũng mắc cười, bỏ bao nhiêu tiền nuôi đám trí thức trùm chăn nhưng lại nhất quyết không chiêu hiền đãi sĩ, trọng vọng, sử dụng người tài.

Giá như anh Công khuyến nông tỉnh Thanh kia mà sống vào cái thời "Tấm lòng cứu nước vẫn đăm đăm muốn tiến về đông/cỗ xe cầu hiền còn chăm chắm dành về phía tả" thì nước ta sẽ dày phúc phận, xã hội khá lên biết bao nhiêu.

Nói đâu xa, những Đào Duy Anh, Thiều Chửu đều tự một mình soạn ra "Từ điển Hán Việt" đồ sộ tới giờ vẫn chưa ai qua mặt. Trần Trọng Kim một mình biên chép bộ "Việt Nam sử lược" sách gối đầu giường cho người mê sử, Dương Quảng Hàm với công trình "Việt Nam văn học sử yếu" truyền thụ kiến thức cho bao nhiêu đời...

Hoàng Quốc Dũng - 09/11/2024

 

Ngày 09/11 đối với tôi là một ngày rất quan trọng và đáng ghi nhớ. Năm 1975 tôi bị trục xuất khỏi Liên Xô nơi tôi đang du học.

Là người không chỉ học giỏi mà còn giỏi cả thể thao, văn nghệ…tôi được bạn bè và các thầy cô rất quý mến. Đùng một cái, họ đuổi tôi vì tôi có tư tưởng tự do và dám cãi nhau với cả giáo viên về các vấn đề chính trị. Từ đó trở đi tôi càng hiểu rõ hơn về cộng sản và nghiên cứu nhiều về cộng sản.

Từ lúc còn rất trẻ, những năm cuối 70 - 80, tôi đã đinh ninh rằng chủ nghĩa cộng sản chắc chắn sẽ sụp đổ. Nhưng tôi vẫn nghĩ rằng nó chỉ sụp đổ khi tôi đã lìa đời. Do vậy, để không phí một đời, tôi đã làm tất cả để đến được một đất nước văn minh, tự do.

Võ Khánh Tuyên - Nỗi buồn thế hệ

Có lẽ nhiều người biết đến bà tiến sĩ Bùi Trân Phượng, nhà quản lý giáo dục, Nhà khoa học Việt Nam, nguyên hiệu trưởng trường Đại học Hoa Sen. Bà được xem là tiếp nối triển khai triết lý giáo dục Nhân bản- Dân tộc- Khai phóng trước đây.

Trong một talk show cùng diễn giả Phan Đăng, bà đã cho rằng mình may mắn khi được thụ hưởng môi trường gia đình-nhà trường-xã hội mà bây giờ các bạn trẻ không có được. Đỉnh điểm là câu nói (từ 3 phút 52):

"Cái xã hội mà mình đã sống qua trước 75 là một xã hội mà mình đã không đồng tình với nó về nhiều mặt rất cơ bản.

Lâm Bình Duy Nhiên - Cái Dũng của người làm giáo dục

Từ khá lâu, nhiều người khen ngợi hay tỏ vẻ khâm phục bà Bùi Trân Phượng (nguyên hiệu trưởng trường Đại học Hoa Sen). Nhưng riêng cá nhân, tôi lại thấy bà là người đi hai hàng, gió chiều nào, theo chiều ấy!

Ở bà, thỉnh thoảng có vài nhận xét, được cho là cấp tiến hay mang tính phản biện về nền giáo dục nước nhà. Nhưng nó chỉ lưng chừng, úp úp mở mở và bà ta chẳng dám chỉ trích thẳng nhà nước.

Bà được cho là “nhà quản lý giáo dục giỏi” của Việt Nam và từng được đi du học tại Pháp dưới thời Việt Nam Cộng Hòa ! (À, cũng chính chế độ này cho bà học bổng và cơ hội du học tại nước ngoài).

Hoàng Dũng - Giải Nobel và chuyện chăn gà

Hình trên đây chụp ngày 21.01. 2017, cho thấy quan chức Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang xin lỗi văn nghệ sĩ. Tất nhiên là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc và văn nghệ sĩ xứ kim chi, chứ không phải là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và văn nghệ sĩ xứ ta.

Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cho Yoon Sun bị cáo buộc chịu trách nhiệm về việc lập ra danh sách đen gồm ngót chục nghìn nghệ sĩ và nhân vật văn hóa dám phê phán chính phủ đương nhiệm của Tổng thống Park Geun Hye.

Đáng chú ý trong danh sách đen, có những người nổi tiếng, đang làm sáng danh Hàn Quốc trên trường quốc tế.

Lê Học Lãnh Vân - Lan man từ Lời Chào Đầu Tiên sang lời phát biểu tại trường đại học Columbia Hoa Kỳ

 

1) Một người chịu tù đày mười lăm năm vì quan điểm về tổ chức xã hội của anh khác với quan điểm chính thống. Quan điểm ấy được trình bày ôn hòa trong tinh thần xây dựng.

Ngày ra tù, Lời Chào Đầu Tiên của anh Thức gởi “quý đồng bào thân yêu” mang ba thông điệp chính, lời cám ơn các người ủng hộ anh, thông báo về “đặc xá cưỡng bức” và chia sẻ ngắn gọn về tương lai.

Lời kể điềm đạm về “đặc xá cưỡng bức” cho thấy anh Thức chỉ thông báo cho mọi người những gì đã xảy ra, chứ không để tình cảm yêu ghét trong đó. Dù không đồng ý với “đặc xá cưỡng bức” này, việc mà anh thấy liên quan tới “chuyến công du Hoa Kỳ của ông Chủ tịch nước”, anh vẫn nhận xét rằng chuyến đi ấy “mang hy vọng về sự chuyển đổi mạnh mẽ cho đất nước trong tương lai”.

Phạm Lan Phương - Nhà sử học Nguyễn Đình Đầu và sự hào sảng của Sài Gòn

 

Tôi chỉ gặp ông Nguyễn Đình Đầu một lần, khi gọi điện thoại từ số bàn, người nhà của ông nghe máy, rồi ông bảo qua nhà đi, ông sẽ trả lời câu hỏi.

Điều khiến tôi đến gặp ông chỉ là để hỏi một câu đơn giản về Vườn Tao Đàn và sự tồn tại từ trước kia của nó. Từ cửa sổ phòng ông nhìn ra sẽ thấy những hàng cây xanh nối dài đến Tao Đàn. Ông giải thích cho tôi nơi ấy từng là vườn ươm với tên gọi khác.

Người Pháp cần biết trồng loại cây gì sẽ ổn với đô thị mà họ đang xây dựng. Cây gì có thể cho tàng mát vào mùa nắng, cây gì không phải quét lá quá nhiều vì lá rụng, cây gì có thân đặc không gãy ngang nếu mưa gió, và nhiều yếu tố khác. Đó là lý do vườn có nhiều loại cây lạ và đặc biệt, là để thể nghiệm với thổ nhưỡng địa phương của đô thị này.

Mạnh Kim - Trần Huỳnh Duy Thức

MK : Dưới đây là bài viết ngắn ngày 12-9-2018 của tôi về ông Trần Huỳnh Duy Thức. Nhân dịp ông Thức trở về với tự do, xin đăng lại.

Câu chuyện ông Trần Huỳnh Duy Thức không chỉ cho thấy vấn đề tù nhân lương tâm, tình trạng vi phạm nhân quyền hoặc thân phận trí thức dưới chế độ cộng sản, mà còn cho thấy một vấn đề lớn hơn và có tính xã hội rộng hơn: vai trò và sự chọn lựa chỗ đứng của người trí thức.

Nói đến (hầu hết) trí thức ngày nay, phải nén lại để không phải hắt ra một tiếng thở dài! Trong một bài báo, nhà thơ Trần Tiến Dũng viết:

“Hàng giờ chỉ cần chạm vào smartphone, mở web, vào mạng xã hội thì hẳn rằng các trí thức, nghệ sĩ có lương tâm không thể trốn chạy trước khối lượng thông tin về các vấn nạn thời cuộc chính trị-xã hội đang diễn ra khắp đất nước. 

Nguyễn Văn Tiến Hùng - Một tỉ có lớn không ?

Dạ thưa, với một số người làm ăn, kinh doanh ... không lớn. Với đa số người làm việc văn phòng, công chức... này nọ thì kiếm được nhưng phải tích cóp nghiêm khắc. Với người lao động tay chân thì rất lớn. Phần còn lại, có khi cả đời không có được.

Số tiền 1 tỉ đó, nằm trong một sổ tiết kiệm, và nó vừa được mang đến báo Tuổi Trẻ để góp vào quỹ gửi đến cho đồng bào miền Bắc đang từng giờ đương đầu cùng mưa, gió, lũ lụt nước dâng và đất trồi...

Số tiền 1 tỉ đó còn một số ngày nữa mới đến chu kỳ lãi suất, nhưng chủ nhân vội mang đến báo Tuổi Trẻ vì sợ chậm trễ, không kịp để cứu cái ngặt của đồng bào ngoài kia.

Ngọc Vinh - Chảy máu

Cậu bé mặt mũi sáng sủa này, chỉ vì bày tỏ một dòng trạng thái trên mạng xã hội mà bị công an mời làm việc.

Đấy là bài học đầu đời cho cậu về quyền tự do biểu đạt và quyền con người ở xứ sở của cậu.

Cách đối xử thế này của chính quyền càng nung nấu ý chí bỏ nước ra đi của cậu cũng như của các trí thức trẻ.

Mai Bá Kiếm - Người quê chỉ có tấm lòng và chiếc xuồng ba lá !

Hôm qua, đọc Tuổi Trẻ thấy tin Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan gửi bức ảnh của giáo sư (GS) Võ Tòng Xuân chụp chung với ông Hoan, hồi tháng 5/2024 (ba tháng trước khi GS mất).

Ông Hoan đến viếng tang và công bố tâm thư của GS gửi ông hồi trung tuần tháng 7/2024 (một tháng trước khi GS mất). Tôi rất xúc động trước tấm lòng của GS và bộ trưởng.

Số là khi nằm viện điều trị ở Singapore, hay tin hai bộ NN&PTNT và Công thương soạn đề án thành lập "Hội đồng Lúa gạo Quốc gia" trình thủ tướng, GS Võ Tòng Xuân viết tâm thư gửi email dặn bộ trưởng Hoan tham khảo mô hình "Hội đồng chính sách và quản lý lúa gạo" của Chính phủ Thái Lan. Hội đồng này quản lý, thúc đẩy xuất khẩu gạo, hỗ trợ các nhà xuất khẩu, đại điện cho lợi ích của họ trên thị trường quốc tế.

Tuấn Khanh - Thế kỷ phai tàn trí nhớ

Tin về giáo sư (GS) Võ Tòng Xuân mất, được mọi người nhắc nhiều về việc ông tận tụy cống hiến cho cây lúa Việt Nam.

Bên cạnh những dòng tin tưởng nhớ, lại khiến tôi nhớ về GS Nguyễn Duy Xuân, con người đã sống với khoa học và hiến dâng trọn đời mình cho một miền Nam phát triển, với tên gọi Tây Đô.

Giáo Sư Nguyễn Duy Xuân là Tổng trưởng Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên cuối cùng của chính thể Việt Nam Cộng Hòa. Và cũng là người phát hiện, và thuyết phục đưa chàng thanh niên Võ Tòng Xuân từ Phi Luật Tân trở về để phục vụ đất nước.

Nguyễn Văn Tuấn - Giáo sư Võ Tòng Xuân (1940 - 2024): Nhà khoa học « chuyển giao » tiêu biểu

Mới nghe tin buồn : Giáo sư Võ Tòng Xuân mới qua đời sáng nay ở Cần Thơ, thọ 84 tuổi. Anh là một người con xuất sắc của miền Tây Nam Bộ, người đã gắn liền với cây lúa của miền Nam, người được mệnh danh là « Rice Doctor » (Bác sĩ Lúa).

Hai năm trước, anh Võ Tòng Xuân trải qua một cơn bạo bệnh có thể nói là « thập tử nhất sanh », nhưng may mắn thay anh đã bình phục nhờ sự chăm sóc của các bác sĩ, kể cả phó giáo sư Phạm Nguyễn Vinh.

Mới tháng trước, khi còn ở trong nước, tôi nói chuyện với anh ấy qua điện thoại. Khi được hỏi tình hình sức khỏe, anh ấy vẫn còn cười sang sảng nói « Tôi dạo này khỏe lắm ». Vậy mà nay thì anh ấy đã ra đi. Đúng là « Thân như điện ảnh hữu hoàn vô ».

Võ Khánh Tuyên - Dòng sông bên lở bên bồi

Đất nước này đầy rẫy những nghịch lý. Có lẽ là do dòng lịch sử với những biến động bất ngờ, thay đổi tận gốc rễ của bản chất.

Như dòng sông bên lở bên bồi, như dòng sông vừa mặn vừa ngọt của nước lợ. Người không thích, cực đoan đòi hỏi khắt khe về chính kiến, người tặc lưỡi xét những ưu, châm chước những khuyết.

Rồi những con người giữa đôi dòng lịch sử ấy cũng trở thành quá vãng, bỏ lại sau lưng những đánh giá mặt này mặt kia của cộng đồng.

Lê Học Lãnh Vân - Trong kiến thức không có bàn trước bàn sau

Chuyện đã lâu, mấy chục năm rồi, không nhớ chi tiết, chỉ nhớ các nét chánh…

Chiều ấy, khoảng 4 giờ, anh Nghiêm Xuân Hải gọi hỏi có biết ông Chu Phạm Ngọc Sơn không. Chốc nữa ông ấy tới nhà tôi, Vân rảnh ghé chơi.

Trước đó mấy năm tôi làm cầu nối giữa nhóm Cam Tuyền (của bác Hoàng Xuân Hãn) với thầy Chu Phạm Ngọc Sơn, nhóm Cam Tuyền trao Thầy học bổng chuyển cho một nghiên cứu sinh đang làm luận án với Tthầy tại Việt Nam.

Trần Trung Đạo - Việt Nam « không cần tủ lạnh » mà cần tự do

Trong suốt dòng lịch sử, trí thức luôn đóng một vai trò quan trọng đối với sự thịnh suy của dân tộc. Câu “sĩ, nông, công, thương” trong đó sĩ đứng hàng đầu không phải tự nhiên mà có. Sự kính trọng bắt nguồn từ những gắn bó của giới trí thức với đại đa số dân chúng và những giá trị mà họ dùng để dẫn dắt dân chúng.

Trong thời kỳ Pháp thuộc dù máy chém đang đợi, Côn Đảo đang chờ nhiều trí thức Việt Nam bằng trí tuệ và lòng yêu nước đã dấy lên Phong trào Duy Tân lịch sử.

Miền Trung, năm 1905, Phó bảng Phan Châu Trinh đã cùng với hai tân tiến sĩ khoa 1904, Tiến sĩ Trần Quý Cáp và Tiến sĩ Huỳnh Thúc Kháng, khăn gói lên đường đi khắp nước để vừa tìm bạn cùng chí hướng và vừa phổ biến tinh thần “Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh”.

Thái Vũ - Câu chuyện từ lạc hậu sang văn minh

Hình trên là cái "chạn" hay còn gọi là cái "gác măng dê"… là một dạng tủ đựng thức ăn giống như tủ lạnh nhưng nó không lạnh. 

Phải giới thiệu thế vì nhiều bạn trẻ có thể không biết nó là cái gì.

***

Có câu chuyện về một vị hiền triết Hy Lạp, ông chủ trương sống tối giản. Một hôm, cậu bé hàng xóm sang xin ông vài cục than nóng, ông vào bếp nhưng hỏi cậu bé: "Cháu không mang cái gì đựng thì làm sao mang than nóng về được?"

Trần Trung Đạo - Thành phần phên giậu

Thời đại Google giúp người dân thấy cái ngu của giới cầm quyền cộng sản trong phát biểu và trong cư xử, từ một Nguyễn Minh Triết ở Cuba cho tới một Nguyễn Thị Kim Ngân ở Việt Nam.

Họ dốt nát thật chứ không ai vu cáo. Nhưng họ đã, đang và sẽ tiếp tục cai trị Việt Nam nếu không bị lật đổ. Bởi vì chung quanh họ có một lớp người làm phên giậu để bao che, cung phụng, cúi đầu làm nô lệ cho đảng trong các lãnh vực chuyên môn.

Năm 1958 tại Trung Cộng, Mao Trạch Đông đưa ra chính sách “Bước tiến nhảy vọt” bằng cách nấu chảy nồi niêu xoong chảo ra làm kim khí để chế đường rầy xe lửa, cầu cống, tàu bè, nhà máy cơ khí hạng nặng.

Mạnh Kim - 70 năm sự kiện di cư 1954

Bảy mươi năm đã trôi qua kể từ cuộc thiên di vĩ đại nhất Việt Nam đương đại. Gia đình ông nội tôi là một trong những gia đình có mặt trong cuộc di cư lịch sử. Khi mẹ mang bầu tôi thì ông nội tôi mất. Bố tôi mất sớm nên tôi cũng không có cơ hội hỏi ông về những gì xảy ra vào năm 1954.

Tôi chỉ biết rằng, khi vào Nam, một trong những nơi đầu tiên mà ông nội tôi lập nghiệp, cùng bà vợ trẻ và đàn con nheo nhóc gần 10 người, là Tây Ninh. Sau đó ông đưa cả nhà về Phú Nhuận. Đến khi tôi trưởng thành, căn nhà gỗ một tầng mà ông dựng lên vẫn còn và đó vẫn là nơi mà con cháu luôn tề tựu mỗi năm vài lần, vào dịp Tết nhất và dịp giỗ ông.

Lúc còn sống, bà nội kể với tôi, khi ông bà dọn về đây – trước 1975 gọi là đường Nguyễn Huệ và sau 1975 đổi thành Thích Quảng Đức – khu vực này vẫn còn hoang vắng. Chung quanh đều là rừng. Cỏ lau ngập đầu người. Thú hoang vẫn còn đầy khắp. Tối ngủ có khi còn nghe cọp rống. Lưa thưa mới có vài căn nhà. Hầu hết là dân Bắc di cư 54 cả. Nhắc đến bà, tôi nhớ như in hình ảnh một bà nông dân Bắc Bộ truyền thống. Răng nhuộm đen, nhai trầu bỏm bẻm, chít khăn mỏ quạ, thỉnh thoảng “nhạt mồm” hát ư ử vài câu Quan họ.

Hoàng Nguyên Vũ - Lại nói thêm về cái mớ tinh hoa tinh tinh của thời đại đồ đểu

Không ít những ông những bà, những anh những chị có vẻ "học cao hiểu rộng", đa phần là "giáo sư tiến sĩ" này nọ. Thêm nữa là những ông nhà văn nhà thơ có chút tiếng tăm, rồi "doanh nhân hay lên truyền thông". Có thêm cả luật sư, bác sĩ hay một số nhà báo có vẻ mạnh tay mạnh miệng. Mở miệng ra là chê dân trí thấp, nói đạo lý như ranh.

Họ nghĩ tất cả mọi người là thiếu chữ, thiếu hiểu và thiếu sự sang trọng. Họ tự cho rằng họ là đồ hiệu ở cái xứ này.

Họ mặc định họ là "tinh hoa" nên họ ở cao quá, họ không bận tâm đến những điều gần gũi, bình thường với cuộc sống của người dân. Những con người bé nhỏ bị vùi dập, những chính sách dân sinh ảnh hưởng đến người lao động; những vấn đề nhức nhối về y tế, giáo dục..., đều có vẻ "bé nhỏ" ngoài mức quan tâm của họ.