Bông Lau - Tam quyền phân lập

Trong thời gian 2 tháng qua Tổng Thống (TT) Donald Trump ký nhiều lịnh hành pháp (executive order). Ví dụ bắt giam và muốn trục xuất một thủ lãnh sinh viên có thẻ xanh nhưng biểu tình và bị kết tội ủng hộ Hamas, đóng cửa cơ quan USAID, trục xuất băng đảng Châu Mỹ La Tinh về nước, sa thải nhân viên liên bang mới thuê và trong tình trạng tập sự v.v…

Các lịnh hành pháp này đã bị một số thẩm phán của hệ thống tòa án liên bang cấp vùng (district) phong tỏa (block). TT Trump phản ứng bằng cách kêu gọi vị thẩm phán đã cấm cản các lịnh hành pháp phải bị kết tội (impeach) vốn là thủ tục để cách chức vị thẩm phán đó.

Ở đây chúng ta hãy khoan kết luận ai đúng ai sai, mà hãy tìm hiểu hệ thống pháp lý và Hiến Pháp Hoa Kỳ được thực thi như thế nào.

Dương Quốc Chính - Bưng bô trượt !

Mình đọc tút này bên chuồng bò mà cười mãi, cười nguyên đàn bên đó luôn, vì độ ngu của chúng nó khi bưng bô trượt!

Bức ảnh chụp tại nhà tù Hỏa Lò vào năm 1951, lúc đó nhà tù này do Quốc gia Việt Nam và Pháp quản lý.

Mấy ông tù này trông ngon lành vậy, mà muốn khen thì phải khen bọn cai tù chứ sao khen mấy ông tù đầu tóc có phong cách! Vì tóc tù nhân kiểu gì là do cai tù quyết định, tù nhân sao được tùy chọn. Mà nếu được chọn thì nhà tù của địch lại càng nhân văn!

Huy Đức - Công lý và pháp quyền

Hôm qua, một ông anh gọi, tâm sự : Sau khi bị tòa tuyên thua trong một vụ tranh chấp tài sản mà anh tin là tất cả lý lẽ đều thuộc về anh, anh muốn nhảy từ lầu cao tòa án xuống.

Tôi hỏi, "Để làm gì". Anh nói, "Để họ biết, để dư luận biết".

Tôi nói, "Với những kẻ sẵn sàng ra một bản án bất chấp đạo lý và pháp lý [như anh nói], lương tri của họ không làm việc. Họ sẽ đứng ở ban công nhìn xe chở xác anh đi rồi lại mở công văn đọc tiếp".

Liên hiệp Châu Âu « sẽ bắt đầu sụp đổ » nếu không phản ứng trước quyết định của Ba Lan

Đăng ngày: 12/10/2021 - 14:28

Liên hiệp Châu Âu (EU) « sẽ bắt đầu sụp đổ » nếu không phản đối quyết định của Tòa Bảo hiến Ba Lan, đặt luật pháp quốc gia lên trên các quy định của châu Âu. Reuters hôm nay 12/10/2021 dẫn lời một ủy viên châu Âu khẳng định như trên. 

Bà Vera Jourova, phụ trách về các giá trị và tính minh bạch của EU tuyên bố, nếu không tôn trọng các nguyên tắc của Liên hiệp, theo đó các quy định phải được tuân thủ như nhau trên toàn châu Âu, thì Liên hiệp Châu Âu sẽ bắt đầu sụp đổ. Do vậy, cần phản ứng trước một chương mới mà Tòa Bảo hiến Ba Lan bắt đầu vạch ra.

Từ khi đảng Luật Pháp và Công Lý (PiS) lên cầm quyền tại Ba Lan năm 2015, nhiều nước phương Tây cáo buộc chính quyền nước này hạn chế độc lập tư pháp và báo chí, vi phạm quyền của phụ nữ, di dân và người đồng tính. Thủ tướng Mateusz Morawiecki hôm qua bác bỏ khả năng Ba Lan ra khỏi Liên hiệp Châu Âu.

Phái đoàn Liên hiệp Châu Âu đến Hungary đánh giá tình trạng Nhà nước pháp quyền

Đăng ngày: 05/10/2021 - 15:53

Kế hoạch tái thúc đẩy của Hungary vẫn đang bị treo, vì Ủy ban Châu Âu chưa thông qua. Trên lý thuyết, thủ tục này phải hoàn tất vào ngày 30/09, nhưng Ủy ban muốn bảo đảm rằng kế hoạch này phù hợp với một loạt các tiêu chí của châu Âu. Một phái đoàn dân biểu châu Âu hôm nay 05/10/2021 vừa hoàn tất chuyến thăm Budapest nhằm đánh giá tình trạng Nhà nước pháp quyền tại đây. 

Từ Budapest, thông tín viên Anastasia Becchio cho biết thêm chi tiết :

« Cách đây ba năm, các dân biểu châu Âu đã thông qua bản báo cáo Sargentini, khẳng định Hungary đã vi phạm các giá trị của Liên hiệp Châu Âu và yêu cầu kích hoạt điều 7 của hiệp ước, có thể dẫn đến việc hủy quyền bỏ phiếu của nước này. Từ đó đến nay tình hình vẫn không thay đổi: Hệ thống tư pháp bị ngăn trở, sử dụng tư cách mập mờ của các « quỹ công » trong lãnh vực văn hóa và giáo dục đại học, vi phạm quyền của người đồng tính.

Trần Quang Vũ - Nguyễn Phương Hằng sử dụng công cụ pháp quyền

Nguyễn Phương Hằng từng gây nên hiện tượng truyền thông, nay lại khởi sử dụng công cụ pháp quyền để bảo vệ danh dự nhân phẩm của mình. Bằng việc khởi kiện một cơ quan báo chí tầm "khai quốc công thần", liên quan đến một bài báo.

Chưa biết diễn biến sẽ đến đâu, nhưng hoan nghênh việc công dân thông qua tòa án để tự bảo vệ mình, giống như công dân ở các nước có nền pháp trị.

Hoan nghênh bởi các lẽ sau:

Nhà nước pháp quyền : Bruxelles kiện Ba Lan trước Tòa án Công lý Liên hiệp Châu Âu

Đăng ngày: 01/04/2021 - 11:36

Ủy ban Châu Âu hôm 31/03/2021 đã kiện lên Tòa án Công lý Liên hiệp Châu Âu (CJUE) đặt tại Luxembourg, để chống lại một đạo luật của Ba Lan được cho là vi phạm đến sự độc lập của các thẩm phán, có hiệu lực từ tháng 2/2020. Ba Lan phản đối vụ kiện này. 

Độc lập tư pháp tại Ba Lan là chủ đề được các nước châu Âu quan ngại kể từ khi đảng bảo thủ Luật pháp và Công lý (PiS) lên nắm quyền năm 2015. Từ Bruxelles, thông tín viên Pierre Bénazet tường trình :

« Trong Liên hiệp Châu Âu, Ủy ban Châu Âu là định chế bảo đảm các hiệp ước sao cho tất cả các quốc gia thành viên phải tôn trọng, có nghĩa là người canh gác Nhà nước pháp quyền.

Ba Lan, Hungary phủ quyết ngân sách và kế hoạch tái thúc đẩy châu Âu

Đăng ngày: 17/11/2020

Vacxava và Budapest hôm 16/11/2020 đã phủ quyết kế hoạch tái thúc đẩy 750 tỉ euro và ngân sách châu Âu 2021-2027, để phản đối quy định phân phối ngân sách châu Âu phải đi kèm với việc tôn trọng Nhà nước pháp quyền. Chính quyền dân tộc chủ nghĩa của hai nước này bị Bruxelles chỉ trích vì nhiều cải cách tư pháp gây tranh cãi. Tại Ba Lan, động thái phủ quyết được nhận định dưới nhiều góc độ khác nhau. 

Từ Vacxava, thông tín viên Damien Simonart tường trình :

Đối với thủ tướng Mateusz Morawiecki, « Ba Lan càng đấu tranh để mạnh mẽ hơn thì lại càng có nhiều người chống đối  ». Ông đã viết thư cho các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Châu Âu để giải thích quan điểm của mình, khẳng định Vacxava « sẽ phản đối ý định áp đặt cho người Ba Lan các giá trị mà họ phải tin vào ».

Nguyễn Công Khế - Con đường thoát nghèo và một xã hội ít bất an hơn

Đi tìm một con đường ra nước ngoài để thoát nghèo. Rất nhiều con đường ngoằn ngoèo, khó vượt, nguy hiểm. 

Hãy khoan vội nói đến những điều tốt đẹp xa vời. Chính quyền nền tập trung xây dựng một xã hội có nhiều việc làm hơn, ít bất an hơn. 

Chuyến đi Châu Âu vừa rồi, tôi gặp nhiều anh em doanh nghiệp thành đạt, đa số là người ở phía Bắc. Họ nói chúng tôi không bao giờ có ý chống đối lại Nhà nước, vì chúng tôi xuất thân từ những gia đình có gốc gác đi với chế độ. Nhưng họ tâm tư nhiều. Họ nói: Làm ăn ở Việt Nam có nhiều cơ hội hơn bên này, nhưng thiếu an toàn, nhiều rủi ro.

Nguyễn Tiến Tường - Người đốt lò, tốt và vĩ đại

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp thủ tướng Nga Dimitri Medvedev tại Hà Nội ngày 19/11/2018.

Từng thanh củi được chỉ mặt đặt tên và ngã rạp xuống, đúng ở các thời điểm nhân dân trông chờ. 

Nhịp nhàng, khoan thai, nhẩn nha dạo chơi và rất khôn lường. Những nước cờ cao tay khiến các thanh củi đã "vào sổ đen" bối rối và khiếp đảm. 

Cuộc đốt lò không chỉ thể hiện ý chí cương nghị của TBT Nguyễn Phú Trọng mà còn phản ánh rõ nghệ thuật chính trị của con người này. Có sự mưu trí và can trường của cổ nhân trong công cuộc này.

Trương Nhân Tuấn - Nghĩ gì về bản án dành cho ông Thăng, ông Thanh ?

Hôm trước nói về vụ xử Đinh La Thăng và Trịnh Xuân Thanh, tôi có cho rằng thực chất các vụ xử này là xử đảng và nhà nước Cộng sản Việt Nam (CSVN). Tất cả những tội phạm tham nhũng, những người “làm trái quy định của nhà nước”… gây thất thoát của cải quốc dân, không ngoại lệ, đều là đảng viên đảng CSVN. 

Ông Trọng có nói “đánh tham nhũng là ta đánh vào ta”. Ông Tư Sang thì nói “không còn là con sâu làm rầu nồi canh, mà là cả một nồi sâu”. 

Trương Nhân Tuấn - Nhà nước pháp hề (3)

Tòa đang xử ông Thăng vụ "cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng" thì trên Facebook người ta cũng mở "tòa án nhân dân" để "xử" ông Thăng về các tội tham nhũng, thất thoát hàng tỉ đô la. 

Nhân dịp này nhiều người cũng "lên gân" chỉ trích tư cách cá nhân, thái độ "khóc lóc" của ông Thăng trước Tòa. Dĩ nhiên họ không quên vỗ ngực xưng tên "Dân tộc Việt Nam truyền thống anh hùng", "Ta thà chết đứng chớ không chịu sống quỳ", "Thà làm ngọc vỡ chớ không chịu làm viên ngói lành" bla bla....

Trương Nhân Tuấn - Nhà nước pháp hề (1)

Nước Việt Nam sau này có giàu mạnh, đẹp đẽ, có "là nơi đáng sống" hay không là do việc xây dựng "quốc gia pháp trị" (Etat de Droit) có thành công hay không. 

Không ngoại lệ, tất cả các quốc gia giàu mạnh nhứt trên thế giới đều là những "quốc gia pháp trị". Kể cả Trung Quốc. Đảng Cộng sản Trung Quốc thành công trong việc phát triển đất nước của họ, cơ bản là nhờ thiết lập được "quốc gia pháp trị". Mặc dầu có cái đuôi "xã hội chủ nghĩa", nhưng hệ thống pháp lý ở đây vẫn đóng góp phần nhiều trong việc ổn định xã hội và phát triển kinh tế. 

Ba Lan, nước Đông Âu tiên phong dân chủ nay đứng bên lề châu Âu

Người dân biểu tình phản đối cải cách tư pháp ở Vacxava, Ba Lan ngày 24/11/2017.

Đăng ngày 22-12-2017 Sửa đổi ngày 22-12-2017 16:24

Trong bài xã luận mang tựa đề « Ba Lan bị Liên hiệp Châu Âu ruồng bỏ », Le Monde nhận xét, đây là cả một nghịch lý ! Thời Liên Xô cũ, Ba Lan là nước đi tiên phong trong cuộc chiến chống cộng. Tại đây, công đoàn độc lập đầu tiên đã ra đời, và qua thương thảo đã khai sinh ra một chính quyền dân chủ. 

Ba Lan đóng một vai trò tích cực trong sự tan rã của Liên Xô, và là nước cột trụ trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường. Là mẫu mực cho việc hội nhập châu Âu, quốc gia thành viên có dân số đứng hàng thứ sáu của Liên hiệp Châu Âu (EU), Ba Lan có tầm nhìn và tham vọng trở thành một nước lãnh đạo của Liên hiệp. Đến hôm thứ Tư 20/12, Ba Lan lại nổi lên hàng đầu, nhưng lần này không lấy gì làm vinh dự.