Phó Đức An - Nước cờ tinh tế của Trump ở Trung Đông

 

Sáng ngày 14 tháng 5, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gặp Thái tử kiêm Thủ tướng Saudi Arabia Mohammad bin Salman Al Saud (MBS) và nhà lãnh đạo chính quyền Syria Ahmed Al Sharaa để thảo luận về triển vọng tình hình ở Syria. Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Syria sau 25 năm.

Một ngày trước đó, vào ngày 13 tháng 5, Trump bất ngờ tuyên bố kế hoạch dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Syria khi tham dự Diễn đàn Đầu tư Hoa Kỳ - Saudi Arabia tại Riyadh. Trump đã gặp các nhà lãnh đạo Syria và tuyên bố như trên, đây là một sự thay đổi lớn trong chính sách của Hoa Kỳ đối với Syria.

Trong chuyến thăm Trung Đông lần này, Ả Rập Xê Út, Qatar và UAE đã đưa ra những hợp đồng hợp tác khổng lồ trị giá hàng trăm tỉ thậm chí hàng nghìn tỉ đô la Mỹ. 

Trump tái lập viện trợ cho Ukraina, sẽ gặp lại Zelensky

 

Toàn văn thông cáo chung Hoa Kỳ-Ukraina về đề nghị ngưng bắn với Nga

(Le Monde 12/03/2025) Ngày thứ Ba 11/03 Ukraina đã chấp nhận đề nghị của Hoa Kỳ về ngưng bắn 30 ngày với Nga, nói rằng « sẵn sàng cho hòa bình » sau ba năm chiến tranh, và kêu gọi Matxcơva lên tiếng, sau cuộc họp Mỹ-Ukraina tại Ả Rập Xê Út. Trong cuộc trao đổi không có Nga, Washington loan báo chấm dứt « lập tức » việc ngưng viện trợ quân sự cho Kiev. Le Monde đăng thông cáo chung sau cuộc họp.

Hôm nay tại Djedda, Ả Rập Xê Út, dưới sự đón tiếp nồng hậu của Thái tử Mohammed Ben Salman, Hoa Kỳ và Ukraina đã có những bước đi quan trọng hướng tới việc khôi phục hòa bình lâu dài cho Ukraina.

Đại diện của cả hai nước đều ca ngợi lòng dũng cảm của dân tộc Ukraina trong việc bảo vệ đất nước, và nhất trí rằng đã đến lúc bắt đầu tiến trình hướng tới một nền hòa bình bền vững.

Hoàng Quốc Dũng - Khó hơn nhiều so với Hiệp định Paris về Việt Nam

Hôm nay, cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine tại Riyadh nhằm chấm dứt chiến tranh (trong vòng 24 giờ) gặp rất nhiều khó khăn.

Nguyên nhân chính là lập trường của Ukraine và Nga hoàn toàn đối lập, trong khi Mỹ lại muốn ép Ukraine chấp nhận yêu cầu của Nga. Tuy nhiên, Ukraine kiên quyết không nhượng bộ.

Lập trường cơ bản của hai bên có thể tóm tắt như sau để thấy rõ mức độ bế tắc và khó chấp nhận của các yêu cầu:

Lê Xuân Nghĩa - Xấu hổ chết đi được!

 

1. Thái tử Saudi Arabia, Mohammed bin Salman, người chắc chắn kế vị ngai vàng đã từ chối lời mời tham dự Thượng đỉnh BRICS 2024 tại Nga từ Tổng thống Putin.

Saudi Arabia chỉ cử Bộ trưởng Ngoại giao tham dự. Đồng thời, Thái tử còn đe dọa sẽ hạ giá dầu xuống còn 50 đô la/thùng nhằm đối phó với việc Nga liên tục gia tăng sản lượng dầu mà bất chấp các thỏa thuận.

Nếu điều này xảy ra, Nga sẽ sụp đổ - theo các chuyên gia.

Ngô Nhân Dụng - Joe Biden ngậm bồ hòn làm ngọt

Đó là những thành quả nho nhỏ giúp chuyến đi của Tổng thống Joe Biden qua Saudi Arabia không hoàn toàn vô ích, dù phải chịu “đụng tay” với Mohammed bin Salman, người mà ông đã chửi không tiếc lời.

Tòa Bạch Ốc loan tin chuyến đi Trung Đông của Tổng thống Joe Biden đã có kết quả: Saudi Arabia sẽ tăng số lượng dầu sản xuất mỗi ngày từ 10 triệu lên 13 triệu thùng! Nhưng con số 13 triệu này sẽ phải đợi đến năm 2027!

Ngoại trưởng Saudi, Faisal bin Farhan Al-Saud, nhắc lại rằng việc gia tăng số lượng dầu đều là quyết định chung của khối các nước dầu lửa OPEC, cùng với nước Nga. Saudi không tỏ ra muốn giúp ông tổng thống Mỹ hạ giá xăng ở Mỹ.

Irak và Ả Rập Xê Út mở cửa biên giới sau 30 năm thù địch

Đăng ngày: 19/11/2020 - 12:23

Irak và Ả Rập Xê Út hôm nay 19/11/2020 đã mở lại các cửa khẩu chính ở đường biên, sau ba thập niên đóng cửa do cuộc chiến vùng Vịnh lần thứ nhất. Các quan chức hai nước hy vọng việc mở lại biên giới sẽ giúp tăng cường trao đổi thương mại. Ngay sau thông báo mở cửa, những dãy dài xe tải đã xếp hàng chờ đợi ở cả hai phía.  

Từ Bagdad, thông tín viên Lucile Wassermann cho biết thêm chi tiết :

« Đó là một bước tiến mới trong việc sưởi ấm quan hệ giữa Irak và Ả Rập Xê Út. Cho đến nay, cửa khẩu Arar - giáp với Jordani về phía tây và Ả Rập Xê Út về phía nam - chỉ mở cho tín đồ Irak sang hành hương. Khi loan báo mở cửa cho thương mại, các nhà lãnh đạo muốn viết một chương mới trong quan hệ đôi bên.

Xả súng ở Florida: Kêu gọi ngưng huấn luyện lính Ả Rập Xê Út tại Mỹ

Căn cứ Pensacola, Florida, Hoa Kỳ, nơi một quân nhân Ả Rập Xê Út xả súng, ngày 06/12/2019, làm 3 người thiệt mạng.

Đăng ngày 09-12-2019 Sửa đổi ngày 09-12-2019 14:07

Hai ngày sau vụ một quân nhân Ả Rập Xê Út đang được đào tạo tại Mỹ xả súng tại một căn cứ quân sự ở Florida làm ba người chết, việc huấn luyện quân nhân Ả Rập Xê Út tại Hoa Kỳ đã gây tranh luận. Tổng thống Donald Trump muốn chỉnh đốn lại, nhưng nhiều quan chức kêu gọi ngưng chương trình này.

Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki cho biết thêm chi tiết :

« Một trong những người đầu tiên kêu gọi ngưng việc trao đổi quân nhân giữa Hoa Kỳ và Ả Rập Xê Út chính là thượng nghị sĩ Lindsey Graham, vốn là người nhiệt thành ủng hộ ông Trump. Ông Graham nói : Chúng ta phải ngưng chương trình này cho đến khi nào biết được những gì đã diễn ra. Ả Rập Xê Út là một đồng minh, nhưng thực sự có vấn đề.

Ngô Nhân Dụng - Tổng Thống Trump phải trả đũa Iran

Hôm 17 Tháng Chín, lãnh tụ tối cao Iran tuyên bố sẽ “không có cuộc đàm phán nào với Hoa Kỳ ở bất kỳ cấp độ nào.” Do đó, Tổng Thống Trump phải trả đũa Iran. Trong hình, bức hình Lãnh Đạo Tối Cao Iran là Giáo Chủ Ayatollah Ali Khamenei (trái) và cựu Lãnh Đạo Tối Cao Iran Ayatollah Ruhollah Khomeini (phải) trên tường ở thủ đô Tehran, Iran, hôm 7 Tháng Chín, 2019. (Hình: Atta Kenare/AFP/Getty Images)

(Người Việt 20/09/2019) Iran chủ mưu vụ tấn công vào mấy nhà máy lọc dầu của Ả Rập Saudi để thử coi nước Mỹ sẽ phản ứng thế nào.

Nước Mỹ có thể làm một châm ngôn nổi tiếng của Tổng Thống Teddy Roosevelt: “Miệng nói nhẹ nhàng nhưng tay cầm một cây gậy thật lớn” (Speak softly and carry a big stick). Tổng Thống Donald Trump hiện đang theo cách khác: Nói rất mạnh nhưng không muốn chiến tranh.

Nhưng ông Trump sẽ phải đổi. Nếu không, các nước Ả Rập theo Hồi Giáo Sun Ni với những mỏ dầu lửa mênh mang sẽ nghĩ rằng thời kỳ dựa vào sự bảo vệ của Mỹ đang chấm dứt; từ nay mạnh ai nấy lo.

Ngô Nhân Dụng - Iran khủng bố để hòa đàm?

Tướng Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ Kenneth F. McKenzie Jr. (thứ bảy, trái) xem vũ khí Iran bị lực lượng Saudi bắt giữ từ phiến quân Huthi của Yemen, trong chuyến thăm căn cứ quân sự ở al-Kharj ở miền Trung Ả Rập Saudi hôm 18 Tháng Bảy, 2019. (Hình: Fayez Nureldine/AFP/Getty Images)

(Người Việt 17/09/2019) Nước Mỹ đang bị lôi vào một cuộc tranh chấp giữa hai giáo phái Hồi Giáo: Sun Ni và Shi A ở vùng Trung Đông.

Từ đầu thế kỷ trước, Mỹ vẫn ủng hộ vương triều Á Rập Saudi, theo phái Sun Ni, trong cuộc tranh chấp giữa nước này và Iran, nước dẫn đầu khối tín đồ phái Shi A. Hiện hai nước Hồi Giáo lớn ở Trung Đông đang cạnh tranh nhau trên nhiều mặt trận.

Tại Syria, Iran ủng hộ chính quyền Assad (thuộc thiểu số Shi A ở nước này) trong khi Saudi giúp các nhóm Sun Ni chống đối. Tại Lebanon, Iran nuôi dưỡng lực lượng Hezbollah theo phái Shi A, còn Saudi giúp chính quyền cùng phái Sun Ni. Tại Iraq nơi đa số dân theo phái Shi A, cả hai nước cùng công nhận chính quyền do Mỹ lập nên nhưng Iran hỗ trợ những nhóm dân quân Shi A ngoài chính quyền.

Vụ Khashoggi : Một tập đoàn Israel bị kiện vì bán phần mềm dọ thám

Phản đối việc sát hại ông Khashoggi trước đại sứ quán Ả Rập Xê Út ở Luân Đôn, 26/10/2018.

Đăng ngày 04-12-2018 Sửa đổi ngày 04-12-2018 12:18

Hai tháng sau vụ Jamal Khashoggi bị sát hại tại lãnh sự quán Ả Rập Xê Út, kênh truyền hình CNN công bố những tin nhắn của nhà báo này với Omar Abdulaziz, một đồng hương đang lưu vong ở Canada, chỉ trích thái tử Mohammed Ben Salmane và quyết định thành lập phong trào đối lập trên mạng. 

Ông Abdulaziz hôm 02/12/2018 đã khởi kiện tập đoàn Israel NSO trước tòa án Tel Aviv, vì đã bán phần mềm dọ thám giúp nghe lén các trao đổi với Khashoggi.Từ Jérusalem, thông tín viên Guilhem Delteil cho biết thêm chi tiết :

Pháp trừng phạt 18 người Ả Rập Xê Út liên quan đến vụ Khashoggi

Nhà báo đối lập Ả Rập Xê Út, Jamal Khashoggi, bị sát hại bên trong tòa lãnh sự của Riyad tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, hồi đầu tháng 10/2018.

Đăng ngày 23-11-2018 Sửa đổi ngày 23-11-2018 16:12

Pháp hôm qua 22/11/2018 đã thông qua các biện pháp trừng phạt đối với 18 công dân Ả Rập Xê Út can dự vào vụ sát hại nhà báo đối lập Jamal Khashoggi tại Thổ Nhĩ Kỳ hồi đầu tháng 10. 

Thông cáo của bộ Ngoại giao Pháp cho biết, 18 người này bị cấm nhập cảnh vào Pháp cũng như toàn bộ không gian Schengen. Biện pháp này có thể được xem xét lại hoặc mở rộng thêm, tùy theo tiến triển của cuộc điều tra. 

Trump : Không gì lay chuyển được liên minh với Ả Rập Xê Út

Tổng thống Donald Trump nói chuyện với các phóng viên về vụ sát hại Khashoggi, Nhà Trắng, ngày 23/10/2018.

Đăng ngày 21-11-2018 Sửa đổi ngày 21-11-2018 12:12

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay 21/11/2018 tuyên bố Hoa Kỳ tiếp tục là « đối tác tin cậy » của Ả Rập Xê Út. Tuy nhìn nhận là thái tử Mohamed Ben Salman có thể biết vụ mưu sát nhà báo Jamal Khashoggi, nhưng ông Trump không muốn hủy bỏ các hợp đồng bán vũ khí cho Riyad, cho dù nhiều dân biểu, nghị sĩ Dân Chủ và Cộng Hòa kêu gọi xem xét lại. 

Từ San Francisco, thông tín viên Eric de Salve tường trình :

"Không một điều gì có thể lay chuyển được liên minh giữa Riyad và Washington. Ông Donald Trump đã viết như thế trong một thông cáo được nhấn mạnh bằng những dấu chấm than, bất chấp vụ sát hại nhà báo đối lập Jamal Khashoggi. 

CIA: Thái tử Ả Rập Xê Út đã ra lệnh sát hại Khashoggi

Thái tử Ả Rập Xê Út Mohamed Ben Salmane, tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York ngày 27/03/2018.

Đăng ngày 17-11-2018 Sửa đổi ngày 17-11-2018 11:24

Nhật báo Mỹ The Washington Post hôm 16/11/2018 cho biết: CIA kết luận rằng thái tử Ả Rập Xê Út, Mohamed Ben Salmane đã ra lệnh sát hại nhà báo Jamal Khashoggi tại Istanbul vào tháng trước. Nhà Trắng, bộ Ngoại giao và cơ quan tình báo Mỹ đều từ chối bình luận về thông tin có thể ảnh hưởng đến nỗ lực của tổng thống Donald Trump nhằm duy trì quan hệ ngoại giao tốt đẹp với Riyad.

Từ San Francisco, thông tín viên Eric de Salve tường trình :

« Theo CIA, thì không còn nghi ngờ gì nữa, rõ ràng là thái tử Mohamed Ben Salmane đã ra lệnh ám sát. 

Vụ Khashoggi : Thế giới không thể chấp nhận « biệt đội tử thần » Ả Rập Xê Út

Cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ lục soát mái nhà của lãnh sự Ả Rập Xê Út tại Istanbul, 17/10/2018.

Đăng ngày 22-10-2018 Sửa đổi ngày 22-10-2018 17:10

Tất cả các nhật báo Pháp hôm nay 22/10/2018 đều tiếp tục đề cập đến vụ nhà báo đối lập người Ả Rập Xê Út Jamal Khashoggi bị sát hại dã man. Giáo sư Dominique Moïsi trong bài phân tích « Ả Rập Xê Út và ảo vọng hiện đại hóa » đăng trên Les Echos nhận định, đối với phương Tây mà đứng đầu là Hoa Kỳ, thái tử Mohammed Ben Salmane (MBS) đại diện cho hy vọng về một vương quốc Ả Rập có thể giao du được. Nhưng vụ nhà báo Khashoggi bị giết hại đã chứng tỏ điều ngược lại.

Đặt trọng tâm vào những giá trị mà mình bảo vệ hay lợi ích, vào đạo đức hay tính thực dụng ? Vụ sát hại ông Jamal Khashoggi là minh chứng cụ thể nhất cho thế lưỡng nan trong chính sách đối ngoại. Ả Rập Xê Út không đơn thuần là một đất nước mà phương Tây bán vũ khí và mua dầu lửa. Đó là một quốc gia chủ chốt để tạo thăng bằng trong khu vực trước một Iran đầy tham vọng và Hồi giáo đang trỗi dậy trên thế giới, một đất nước lần đầu tiên từ nhiều thập kỷ qua bắt đầu con đường cải cách.

Quan hệ Nga-Ả Rập Xê Út nồng ấm hơn nhờ các hợp đồng thương mại

Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp quốc vương Ả Rập Xê Út tại điện Kremlin ngày 05/10/2017.

Đăng ngày 06-10-2017 Sửa đổi ngày 06-10-2017 13:27

Nhân chuyến thăm Matxcơva lần đầu tiên, quốc vương Ả Rập Xê Út Salman và tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua 05/10/2017 đã ký kết nhiều thỏa thuận về năng lượng và vũ khí, đánh dấu cho việc xích lại gần nhau hơn giữa Nga và đồng minh truyền thống của Mỹ. Đây là một bước ngoặt giữa hai quốc gia mà quan hệ lâu nay vẫn lạnh giá.

Từ Matxcơva, thông tín viên RFI Danie Vallot tường trình :

Phụ nữ được lái xe, cuộc cách mạng ở Ả Rập Xê Út

Một phụ nữ Ả Rập Xê Út lái xe. Ảnh chụp ngày 22/10/2013.

Đăng ngày 27-09-2017 Sửa đổi ngày 27-09-2017 15:50

Cộng đồng quốc tế hôm nay 27/09/2017 hoan nghênh quyết định lịch sử của Ả Rập Xê Út cho phép phụ nữ được lái xe. Cho đến nay, Ả Rập Xê Út là quốc gia duy nhất trên thế giới áp đặt lệnh cấm khắt khe như thế.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, ông Antonio Guterres ca ngợi « một bước quan trọng trong một hướng đi đúng đắn », tổng thống Mỹ Donald Trump cho đây là « một tiến bộ tích cực về nữ quyền » của quốc gia đồng minh thường bị quốc tế chỉ trích. Amnesty International nhận định lòng can đảm của các nhà đấu tranh lâu nay đã được cụ thể hóa, tuy quá chậm.

Ả Rập Xê Út bị lên án sau vụ không kích đẫm máu ở Yemen

Cảnh hoang tàn sau vụ không kích vào đám tang ở Sanaa, Yemen ngày 08/10/2016.

Đăng ngày 09-10-2016 Sửa đổi ngày 09-10-2016 16:31

Tại Yemen hôm qua 08/10/2016, có 140 người đã bị chết và trên 500 người khác bị thương trong một cuộc không kích đẫm máu vào một đám tang, tập hợp nhiều người phe nổi dậy Houthi ở Sanaa. Ả Rập Xê Út ban đầu chối bỏ mọi liên can, nhưng đến tối chính quyền Riyad loan báo mở điều tra. Hoa Kỳ loan báo sẽ cân nhắc lại việc ủng hộ liên minh Ả Rập, đang chiến đấu tại Yemen từ một năm rưỡi qua.

Các nạn nhân đến phân ưu trong đám tang người cha của « bộ trưởng Nội vụ » phe nổi dậy là Jalal Al Rouichène. Kênh truyền hình Al Marirah của phe Houthi loan báo đô trưởng Sanaa, Abdel Qader Hilal đã bị tử thương, và có thể một số nhân vật cao cấp khác của phe nổi dậy cũng đã bị chết. Một nhân chứng cho AFP biết « một chiếc máy bay đã bắn hỏa tiễn vào đám tang, và vài phút sau một chiếc thứ hai oanh kích vào cùng địa điểm ». Tòa nhà sau đó bốc cháy và sụp đổ.

Quốc hội Mỹ cho phép nạn nhân vụ 11/9 kiện Ả Rập Xê Út

Các thượng nghị sĩ Mỹ phát biểu trước báo chí sau phiên bỏ phiếu cho phép các nạn nhân vụ 11/09 kiện Ryad, ngày 28/09/2016.

Đăng ngày 29-09-2016 Sửa đổi ngày 29-09-2016 15:03

Quốc hội Mỹ hôm qua 28/09/2016 đã bác bỏ phủ quyết của tổng thống Barack Obama và thông qua đạo luật cho phép các nạn nhân vụ khủng bố ngày 11/09/2011được khởi kiện Ả Rập Xê Út vì nước này có liên can.

Có đến 15/19 tên khủng bố trong vụ này là người Ả Rập Xê Út, và các hiệp hội nạn nhân 11/9 từ nhiều năm qua vẫn đấu tranh để có thể buộc Riyad phải trả lời về vai trò của mình trước tư pháp. Từ Washington, thông tín viên RFI Anne-Marie Capomaccio gởi về bài tường trình :

Liên minh Ả Rập mở điều tra về vụ không kích một bệnh viện ở Yemen

Bệnh viện tại Hajja, Yemen sau khi bị không kích, 16/08/2016.

Phát thanh RFI ngày 16.08.2016

Liên minh Ả Rập đang can thiệp tại Yemen để hỗ trợ tổng thống nước này hôm nay 16/08/2016 loan báo mở điều tra « độc lập », sau khi có tin là các máy bay của liên minh đã oanh kích trúng một bệnh viện làm 11 người chết.

Theo Y sĩ không biên giới (MSF), trong số những người thiệt mạng có cả một thành viên của tổ chức này, ngoài ra còn khoảng hai mươi người bị thương, trong vụ không kích vào một bệnh viện tại tỉnh nổi dậy Hajja hôm qua. 

Tư pháp Ai Cập bác bỏ việc trao hai hòn đảo cho Ả Rập Xê Út

Đăng ngày 22-06-2016 Sửa đổi ngày 22-06-2016 15:53

Tòa án hành chính Ai Cập hôm qua 21/06/2016 đã bác bỏ hiệp ước phân định ranh giới trên biển mà chính phủ nước này đã ký với Ả Rập Xê Út hồi tháng Tư, về việc trao trả hai hòn đảo ở Biển Đỏ cho Ryad. Hiệp ước đã gây nên nhiều đợt biểu tình phản đối tại Ai Cập, nhiều người đã bị bắt giữ và kết án.

Từ Cairo, thông tín viên RFI Alexandre Buccianti gởi về bài tường trình :