Trần Xuân Thái - Hang đá Giáng Sinh 2025 tại Vương cung Thánh đường Chánh tòa Đức Bà Sài Gòn

Thoạt nhìn, nhiều người sẽ không khỏi thắc mắc rằng tại sao hang đá Bethlehem năm nay ở Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn không giống như mọi năm. Cũng như không giống bất kỳ một hang đá truyền thống nào: Núi đá, hang động, Hài nhi Giê-su, Đức Maria và Ông Giu-se, chiên bò lừa, thiên thần, câu "slogan" quen thuộc (Emmanuel, Vinh danh Thiên Chúa trên trời...)...

Đôi nét giới thiệu về hang đá Giáng Sinh 2025 của Vương cung Thánh đường Chánh tòa Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội.

Hang đá Giáng Sinh năm nay được dựng lên trong bối cảnh thế giới và đất nước vẫn còn nhiều mất mát, thương tích. Chiến tranh vẫn tiếp diễn nhiều nơi, thiên tai không ngừng hoành hành; cách riêng tại Việt Nam chúng ta. Những trận bão lũ liên tiếp xảy ra đã khiến nhiều gia đình mất mát của cải, nhà cửa, và đau dớn hơn là mất đi cả những người thân yêu.

Nền hàng đá được dựng bằng gạch vụn, vật liệu xây dựng này gợi lại hình ảnh những ngôi nhà sập đổ sau lũ. Các bao xà bần tượng trưng cho những bao cát mà người dân đã đắp lên để ngăn dòng nước dữ tràn vào nhà, gợi lại sự sống mong manh giữa hoạn nạn. Nhưng mảnh gỗ vương vãi khắp nơi gợi lại cảnh tàn phá của lũ lụt khi dòng nước cuốn theo nhà cửa, cây cối và mọi sự vốn rất thân quen. 

Những vỏ chai nhựa xuất hiện nơi hang đá là lời nhắc nhỏ âm thầm về rác thải nhựa và sự vô trách nhiệm, vô cảm của con người đối với môi trường sống. Thiên tai không phải là biến cố tự nhiên, mà còn là tiếng kêu của "ngôi nhà chung" đang bị tổn thương nặng nề.

Đặc biệt, Hài nhi Giê-su không nằm trong máng cỏ quen thuộc, mà được đặt trong một chiếc thau, gợi nhớ đến những trẻ em, trẻ thơ bị mất nhà cửa, mất chỗ nương thân khi nước lũ dâng cao. Con Thiên Chúa đã chọn trong chính sự mong manh ấy để ở bên những phận người bé nhỏ và dễ bị tổn thương nhất.

Dòng chữ phía sau hang đá nhắc nhở một chân lý nền tảng của đức tin Ki-tô giáo: "Con Thiên Chúa xuống thế làm người và ở cùng chúng ta". Ngài không đứng ngoài đau khổ của nhân loại, nhưng đến và ở lại giữa đau khổ, mất mát và nước mắt.

Những ánh đèn rực rỡ bao quanh không chỉ để trang trí, mà là biểu trưng cho Ánh Sáng của Ngôi Lời vẫn chiếu soi giữa bóng tối giữa một thế giới đầy lo âu, chiến tranh, khủng hoảng mưu sinh và đứt gãy niềm tin. Ánh sáng ấy không xóa bỏ ngay bóng tối, nhưng ở lại trong bóng tối để biến đổi bóng tối từ bên trong.

Hang đá này không chỉ để cho mọi người chiêm ngắm, mà còn mời gọi từng người hoán cải lối sống, trân trọng môi trường, cảm thông với những người đang chịu nhiều đau khổ và trở nên dấu chỉ của Tính Yêu Thiên Chúa, để cùng nhau xây dựng lại sự sống và niềm hy vọng giữa một thế giới còn rất nhiều tổn thương.

(Trần Xuân Thái chép lại theo lời thuật, thuyết minh của linh mục Ignatius Hồ Văn Xuân, Tổng đại điện Tổng giáo phận Sài Gòn, Chánh xứ Chánh Tòa, Giám quản Nhà thờ Chánh tòa Đức Bà Sài Gòn)

TRẦN XUÂN THÁI 23.12.2025