Mai Quốc Ấn - "Lưỡi dao" của Zalo

Tuổi Trẻ đã ví von như vậy trong bài viết của mình. Rất chính xác!

Hoặc chấp nhận tất cả điều khoản Zalo đưa ra (bao gồm thu thập thông tin người dùng) để sử dụng tiếp, hoặc xóa Zalo nếu không đồng ý các yêu cầu Zalo đưa ra. Người dùng đứng trước hai lựa chọn này đều thiệt thòi!

Đồng ý thì có trời mới biết Zalo sẽ chuyển dữ liệu về đâu với các công ty thành viên, công ty con hay công ty liên kết của họ. Và trong quá trình chuyển về hay vận hành của các công ty này, dữ liệu mất thì Zalo được miễn trừ trách nhiệm.

Không đồng ý thì Zalo sẽ xóa account. Trong một thời gian ngắn sẽ không dễ lưu trữ tất cả những thông tin, hình ảnh, file và các trao đổi khác trên account ấy. (Và chắc gì các dữ liệu “không đồng ý” của người dùng sẽ không bị Zalo lưu trữ, sử dụng hay chuyển đến đơn vị khác?)

Zalo không phải là lựa chọn duy nhất! Zalo cũng không phải là lựa chọn tốt nhất! Có đôi khi tôi nghĩ Zalo được dùng nhiều vì nó gần với “thuần Việt” nhất hay nó có tính chất bình dân nhất mà thôi.

Nhưng người dùng Zalo không phải là “gia nô” và Zalo không phải là “ông chủ”!

Sở hữu lượng người dùng lớn sẽ mang lại những lợi ích lớn, Facebook là một ví dụ. Zalo có thể chưa có lãi nhưng con đường “cắt lỗ” của họ đầy khả thi với sự phụ thuộc (gọi một cách khác là ủng hộ) của người dùng.

Vậy khi người dùng không chọn phụ thuộc hay ủng hộ một thương hiệu đấy “lưỡi dao” về phía người dùng thì sao? Trước hết, nếu chấp nhận xóa account, thân phận “gia nô” của người dùng sẽ không còn cùng lúc không còn cả vai trò “ông chủ” đưa ra phán quyết “đồng ý” hoặc “ngừng dịch vụ” như Zalo đã làm, ngay thời điểm đưa ra thông điệp. Tôi tin là nhóm này hiếm như nhóm không dùng Zalo (tôi không trong nhóm này).

Có một giải pháp khác mà một Facebooker đã viết, là dùng 2 điện thoại và cô lập Zalo trong một điện thoại chỉ có Zalo. Cách này bất khả thi với nhiều người, vì thêm một điện thoại là thêm nhiều chi phí. Người nghèo sẽ không có cơ hội đó! Người ý thức rằng giá trị của Zalo không đến mức họ phải tốn tiền chỉ để cô lập một ứng dụng có ứng xử vô văn hóa.

Nhưng chắc chắn có một nhóm không ít sẽ đủ lý trí để tiếp tục những công việc dở dang nhưng mau chóng vĩnh biệt Zalo bằng cách xóa account sau khi đồng ý vài ngày. Và dĩ nhiên, sau đó nên reset điện thoại, đổi pass điện thoại, đổi pass ngân hàng và pass các account họ đang dùng. (Tôi trong nhóm này!) phải đổi pass vì có trời mới biết Zalo đã làm gì với thông tin của chúng ta và có khi trời cũng chẳng biết ngày nào đó Zalo dùng quyền miễn trừ trách nhiệm vì họ hay công ty đối tác, công ty thành viên, công ty con của họ lộ dữ liệu ấy ra ngoài. Qua Tàu chẳng hạn…

Bạn có thể làm tình đêm qua. Hàng xóm có thể nghe tiếng bạn làm tình đêm qua vì bạn làm tình ồn quá. Nhưng có kẻ tạo một lỗ thủng để nhìn vào và lưu trữ hình ảnh bạn làm tình đêm qua lại là một câu chuyện khác. Và rất khác khi hành vi ấy lại được tuyên bố miễn trừ trách nhiệm!

Ai làm “gia nô” thì cứ việc! Tôi sẽ lần lượt thông báo cho hơn 5.000 số điện thoại trong danh bạ của mình rằng tôi sẽ không dùng Zalo nữa. Thông báo xong thì tôi dùng gì hay ai dùng Zalo thì cũng là cuộc sống vẫn cứ trôi thôi.

MAI QUỐC ẤN 30.12.2025