Châu Văn Thi - Ngày cuối cùng…

Tôi khẽ chạm tay vào cuốn lịch, nơi những đề tài của tháng trước và những dự định sắp tới vẫn còn nguyên vẹn như một thói quen khó bỏ. Tôi nhẹ nhàng xếp nó vào thùng đồ, khép lại một chương của cuộc đời.

Bàn bên kia, tiếng gõ phím lách cách của anh bạn đồng nghiệp đang hoàn thành nốt phần việc còn lại. Tôi chào từ biệt rồi ôm thùng các-tông chứa đựng kỷ niệm rời khỏi văn phòng.

Vị sếp già đứng đó, đôi tay ông đặt lên vai tôi, như muốn giữ lại giúp tôi những giọt nước mắt đang chực trào: "Cảm ơn bạn vì những đóng góp tuyệt vời. Chúng ta sẽ trở lại, nhất định sẽ trở lại. Chúng tôi sẽ đấu tranh để đưa các bạn trở lại!"

Bông Lau - Tam quyền phân lập

Trong thời gian 2 tháng qua Tổng Thống (TT) Donald Trump ký nhiều lịnh hành pháp (executive order). Ví dụ bắt giam và muốn trục xuất một thủ lãnh sinh viên có thẻ xanh nhưng biểu tình và bị kết tội ủng hộ Hamas, đóng cửa cơ quan USAID, trục xuất băng đảng Châu Mỹ La Tinh về nước, sa thải nhân viên liên bang mới thuê và trong tình trạng tập sự v.v…

Các lịnh hành pháp này đã bị một số thẩm phán của hệ thống tòa án liên bang cấp vùng (district) phong tỏa (block). TT Trump phản ứng bằng cách kêu gọi vị thẩm phán đã cấm cản các lịnh hành pháp phải bị kết tội (impeach) vốn là thủ tục để cách chức vị thẩm phán đó.

Ở đây chúng ta hãy khoan kết luận ai đúng ai sai, mà hãy tìm hiểu hệ thống pháp lý và Hiến Pháp Hoa Kỳ được thực thi như thế nào.

Trương Thanh Liêm - Người Pháp nghĩ gì về nước Mỹ

Trước hết phải hỏi rằng người Pháp ĐÃ NGHĨ GÌ về nước Mỹ.

Người Pháp đã từng rất ngưỡng mộ nước Mỹ. Cuộc Cách mạng giành độc lập của Mỹ năm 1776 là hồi chuông báo thức cho Nước Pháp về một hiện thực có thể làm được. Đó là lật đổ vương quyền, chống tập quyền, độc tài I để lập ra một nhà nước theo ý nguyện của người dân.

Nước Mỹ ra đời năm 1776. Lá quốc kỳ Mỹ với 13 vạch xen kẽ trắng đó tượng trưng cho 13 tiểu bang đầu tiên, và ô xanh dương tượng trưng cho khu vực những tiểu bang gia nhập nước Mỹ, ra đời năm 1777.

Mạnh Kim - Phủ bức màn đen lên truyền thông tự do là hành động phi dân chủ tồi tệ

 

Ngày 11-10-2024, tôi dự một chương trình thảo luận về vấn đề hòa hợp-hòa giải sau 50 năm chiến tranh Việt Nam tại Viện Hòa bình Hoa Kỳ (United States Institute of Peace).

Chương trình có cả sự tham dự của đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam. Tôi gặp các đồng nghiệp VOA và RFA tại đó. Bây giờ, cả Institute of Peace lẫn VOA và RFA đều đối mặt nguy cơ bị đóng cửa.

Từng suýt làm việc trong RFA (hợp đồng làm nhân viên dài hạn cho RFA đã ký duyệt), tôi không lạ cách thức vận hành của bộ máy nghiệp vụ RFA. Tôi không thích. Có nhiều điều không ổn.

Bông Lau - Đài Á Châu Tự Do đóng cửa

 

Chính quyền Donald Trump vừa ra lịnh đóng cửa đài VOA và RFA (đài Á Châu Tự Do). Đài VOA thì mình hầu như không nghe, vì hiện đang ở Mỹ nên các tin tức đều có thể truy cập từ các hãng thông quốc tế đáng tin cậy.

Tuy nhiên đài RFA thì xạ thủ thường theo dõi online, vì đài này cung cấp các nguồn tin đáng tin cậy về đấu tranh cho tự do dân chủ ở Việt Nam và ở Châu Á nói chung. Đặc biệt mình rất thích các bài phỏng vấn các tù nhân chánh trị vừa mới được thả ra từ nhà tù Việt Nam. Một vài tù nhân mình có quen khá thân.

Lý do đóng cửa các đài này thì mọi người biết rồi. Để “tiết kiệm ngân sách” và theo chủ thuyết MAGA co cụm, thì các vi phạm nhân quyền của thế giới không còn là trách nhiệm của nước Mỹ nữa. Ai chết mặc ai. 

Mạnh Kim - Make America Weak Again!

 

Hàng trăm phóng viên và nhân viên Voice of America (VOA), Đài Á châu Tự do (RFA), Đài Châu Âu Tự do và một số kênh truyền thông trực thuộc đã nhận được email vào ngày 14-3-2025, thông báo họ sẽ bị cấm vào văn phòng và phải nộp lại thẻ báo chí.

Tương lai VOA cũng như RFA chưa thật sự rõ ràng nếu căn cứ vào nội dung sắc lệnh mà Trump ký ngày 14-3-2025, nhưng với một người từng nhiều lần nói rằng “báo chí là kẻ thù của nhân dân” như Trump thì việc đóng cửa VOA lẫn RFA là điều có thể xảy ra.

Các chế độ độc tài như Trung Quốc, Bắc Triều Tiên, Nga… đang đón nhận tin này với sự phấn khích khôn tả. Điều mỉa mai nhất là các tổ chức truyền thông vốn quảng bá quyền lực mềm Mỹ như VOA/RFA không chỉ là cái gai của các chế độ độc tài, mà cũng là cái gai trong mắt một tổng thống Mỹ!

Lê Thanh Tùng - Tiếng nói của tự do bị bóp nghẹt

Thật đáng tiếc khi Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) và Đài Á Châu Tự Do (RFA) – những ngọn hải đăng soi sáng cho sự thật và tự do – nay đã bị dập tắt.

Đây không chỉ là sự mất mát của những cơ quan truyền thông mà còn là đòn giáng mạnh vào quyền tự do ngôn luận, một trong những giá trị cốt lõi của nền dân chủ.

VOA và RFA từ lâu đã là tiếng nói của những người bị áp bức, là nguồn tin khách quan cho những ai khao khát sự thật trong bóng tối của kiểm duyệt và tuyên truyền.

Lê Quốc Quân - "Thế lực thù địch" đã tắt tiếng

 

Thật là một tin buồn cho tất cả những ai yêu mến và quen thuộc với hai ban Việt ngữ của Đài Á Châu Tự do (RFA) và Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA). Đây cũng là một tin vui cho chính quyền Việt Nam và Trung Quốc.

Hôm qua, ngày 14/03, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp cắt giảm sâu 7 cơ quan liên bang, trong đó có cơ quan chủ quản của cả Đài Tiếng nói Hoa Kỳ và RFA (USAGM).

Theo AP và Reuters thì các nhân viên VOA đã được thông báo sẽ nghỉ việc kể từ ngày 21/03. Bạn bè tôi ở hai cơ quan này cũng đã xác nhận.

Lâm Bình Duy Nhiên - Đóng cửa VOA, RFA là đồng lõa với các chế độ độc tài

 

Có những người quen hài lòng, thậm chí vui mừng khi biết tin các đài RFA và VOA có thể sẽ bị ngừng hoạt động trong những ngày tới.

Họ cho rằng đó là “truyền thông thổ tả”, sống bằng “tiền thuế của họ” nhưng lại đưa tin “chống tổng thống” của họ! Dường như họ quên đi cái sứ mệnh và nhiệm vụ của truyền thông tự do trong một xã hội dân chủ: Đưa thông tin đa chiều và truyền tải sự thật đến xã hội.

Có nhiều người cũng quên rằng khi họ còn trong nước, phải sống dưới sự hà khắc của chế độ cộng sản, hàng đêm họ cẩn thận, thậm chí lén lút rà các tần số để nghe các đài phát thanh này, để biết thời sự trong nước và quốc tế.

Thọ Nguyễn - Chỉ trích Trump là bôi nhọ dân Mỹ ?

Khi tôi lên án Trump và đồng bọn phá hoại nền dân chủ Mỹ, phản bội đồng minh, bênh vực cái ác, một số người phán: Ông Trump được đa số người Mỹ bầu ra, mà ông nói vậy tức là bôi nhọ nhân dân Mỹ đó!

Duterte, cựu tổng thống Philippines cũng được bầu ra trong một cuộc bầu cử dân chủ. Hôm nay ông ta bị bắt theo lệnh truy nã của tòa án hình sự quốc tế Den Haag. Ông ta bị buộc tội có « hành vi chống lại loài người ».

Bằng chứng là tội ác của y trong chiến dịch « chống ma túy » suốt thời kỳ cầm quyền 2016-2022. Duterte đã dùng lệnh tổng thống, bỏ qua pháp luật, cho phép cảnh sát giết những người bị nghi là buôn ma túy mà không cần xét xử. Theo báo cáo của cảnh sát, đã có hơn 6.000 người bị giết theo lệnh này.

Lê Học Lãnh Vân – Một thời đại đang cáo chung

Từ khi ông Trump xuất hiện trên chính trường Hoa Kỳ, tôi luôn quan sát ông vì biết cách hành xử và các chính sách của ông ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp trên Việt Nam.

Cũng xin nói thật, ngay những lần ông xuất hiện tranh chiếc vé đại diện đảng Cộng Hòa tranh cử Tổng thống nhiệm kỳ 45, tôi đã không đồng cảm với ông. Đó là do cách phát biểu, cách ứng xử, tác phong chung của ông mang một tinh thần không phù hợp với các giá trị cốt lõi tôi tôn trọng. Tôi không xa lạ gì với các giá trị cốt lõi của Mỹ nói riêng và của Phương Tây nói chung, và yêu quý chúng. Càng yêu quý các giá trị đó, càng không đồng cảm được với ông Trump! 

Ông Trump có những tuyên bố, hành xử thoạt nghe, nhìn thì khó đoán, tuy nhiên, không lâu về sau, người chú ý có thể đoán trước được. Ấy là bởi cái TÔI của ông quá lớn, chỉ cần dựa vào cái tôi đó mà đoán thì xác suất trúng không thấp. Với người khác, cái TÔI cũng có thể lớn, nhưng người ấy còn tuân thủ luật pháp, tuân thủ các giá trị hay quy cách được xã hội đồng thuận tôn trọng từ lâu. Ông Trump ít tuân thủ những điều đó.

Mạnh Kim - Tất cả hỗn loạn này rồi sẽ đến đâu ?

 

Chỉ trong một tháng, người Mỹ chứng kiến sự lạm quyền của Trump; sự bất lực của Dân chủ; sự bại xụi của Quốc hội… 72 sắc lệnh hành pháp của Trump và sự thao túng quyền lực một cách tuyệt đối của “Tổng thống” Elon Musk khiến bật lên câu hỏi quan trọng: Tất cả chuyện này còn đi xa đến đâu?

CUỘC KHỦNG HOẢNG HIẾN PHÁP

Brendan Nyhan, nhà khoa học chính trị tại Đại học Dartmouth, nói: “Tổng thống đang công khai vi phạm luật pháp và Hiến pháp từng ngày”. Bộ trưởng tư pháp tiểu bang Arizona, Kristin Kay Mayes, nói “Những gì chúng ta chứng kiến hôm nay là một cuộc đảo chính chống lại nền dân chủ Hoa Kỳ”, rằng đất nước này “đang bên bờ vực của một chế độ độc tài” và nước Mỹ “chưa bao giờ ở trong một vị thế nguy hiểm hơn”.

Quốc hội, với phe đa số thuộc về Cộng hòa (GOP), đang nhũn như con chi chi. Không ông nghị GOP nào đủ dũng khí để chống lại Trump và ngăn cản Elon Musk – theo cách như Thượng nghị sĩ John McCain từng làm thời Trump 1.0.

Mạnh Kim - Sự "rung lắc" của Trump ảnh hưởng gì đến Việt Nam?

 

Những động thái dữ dội của Donald Trump khiến hàng triệu “cử tri” trung thành của ông ở… Việt Nam phấn khích.

Người ta tin Việt Nam không thể tách ra khỏi “dòng chảy thời đại” mang lại từ sự “rung lắc” của Trump. Rằng chỉ có Trump mới có thể đào huyệt chôn cộng sản Trung Quốc lẫn Việt Nam. Rằng Trump sẽ giúp mang lại ánh sáng dân chủ và từ đó kỷ nguyên mới cho Việt Nam vén màn.

Làm thế nào mà Việt Nam có thể “vĩ đại trở lại” nhờ Trump? 

Hoàng Quốc Dũng – Trump phản bội Ukraina và các giá trị dân chủ

Trong những ngày qua, các bạn đã nghe nhiều những tin tức bất lợi cho Ukraina. Để tóm tắt, chúng ta có thể thấy những điểm chính sau:

1. Giảm viện trợ quân sự từ Mỹ

Kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng 1/2025, Mỹ đã giảm đáng kể viện trợ quân sự cho Ukraina. Việc cắt giảm này khiến quân đội Ukraina trở nên dễ tổn thương hơn trước các cuộc tấn công của Nga, làm suy yếu khả năng phòng thủ lãnh thổ.

2. Đàm phán đơn phương với Nga

Hiệu Minh - Thế giới ơi, đừng mơ nước Mỹ nữa

Chỉ trong một ngày tại những thời điểm khác nhau, bộ trưởng Quốc phòng Hegseth và phó tổng thống Vance ra tuyên bố đối lập chan chát về sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ ở Ukraine.

Hegseth thì nói, không có chuyện Hoa Kỳ gửi quân đến Ukraine trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Ngay sau đó Vance lại khẳng định Mỹ xem xét mọi phương án, kể cả triển khai quân đến Ukraine và trừng phạt kinh tế Nga, nếu Moskva từ chối hòa đàm "thiện chí" với Kiev.

Nên tin ai? Đ*ch tin thằng nào hết, nhất là trong hoàn cảnh thế giới điên đảo vì “Phân lô bán nền 2.0”.

Tạ Duy Anh - Sống với các cường quốc

Những ngày này, khi các cường quốc đang tìm cách chia chác lợi ích trên lưng các nước nhỏ, bỗng muốn nhớ lại vài luận điểm tôi trình bày trong chuyên luận Sống với Trung Quốc cách đây đúng 12 năm, trước khi Nga thôn tính Crimée một năm.

Chuyên luận đăng lần đầu, ba kỳ, trên trang Boxit Việt Nam, sau đó được hàng trăm trang blog và Facebook cá nhân đăng lại. Mặc dù không cấp phép cho in thành sách, nhưng trên báo Vietnamnet, ngày 17 tháng 2 năm 2013 lại có bài giới thiệu có tên "Suy ngẫm nhân ngày này", xin trích:

"Nhân ngày hôm nay, mong độc giả tham khảo bài viết của nhà văn Tạ Duy Anh: " Sống với Trung Quốc", để cùng nhau chia sẻ một cách nhìn về bản chất của mối bang giao Việt- Trung, của những cuộc tranh chấp trên Biển Đông hôm nay cùng với các dự báo cho tương lai về những hành động của Trung Quốc".

Nguyễn Thông - Quanh quất Osin

 

Hôm qua 12.02.25, các báo mậu dịch đồng loạt đăng lại tin của Thông tấn xã về việc "ông Trương Huy San bị khởi tố về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ".

Kể từ khi ông Trương Huy San, tức nhà báo lừng danh Huy Đức, tức Osin Huy Đức nổi tiếng, bị bắt giam ngày 01.06.2024, hầu như tất cả báo chí, cơ quan truyền thông đều sốt ruột chờ đợi xem có gì tiếp theo.

Và hôm qua nó (tin) đã xuất hiện, nhưng tất cả "mậu dịch" đều phải lấy lại, copy từ Thông tấn xã. Điều này cũng phần nào cho biết có quyền tự do dân chủ hay không. Đã hết thời báo chí vênh vang về "tài" tự điều tra, tìm hiểu, khai thác để tung ra tin tức có "chủ quyền".

Thọ Nguyễn - Đi hai chân là xa xỉ?

Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được những thành tựu kinh tế không thể chối cãi. Nhưng cải cách kinh tế mà không thay đổi về chính trị và xã hội khiến đất nước đi khập khiễng.

Đi khập khiễng thì không thể đi nhanh được và rơi tọt vào cái bẫy thu nhập trung bình. Điều này các chuyên gia đã cảnh báo từ 20 năm trước, nhưng mãi đến nay nguy cơ tụt hậu mới được chính thức công nhận. Muộn còn hơn không.

Chí ít thì Ban Tuyên giáo cũng phải ngậm đắng đăng tải rộng rãi những lời chỉ trích hệ thống tuyên truyền « tự huyễn hoặc, tự ru mình » [1]. Số phận của nó cũng đang hiu hắt trong làn sóng « tinh giản ».

Lưu Trọng Văn - Câu chuyện về khát vọng dân chủ

 

Phạm Nam, nguyên thành viên nội các của bang Massachusetts có hỏi gã về Khát vọng dân chủ sau 50 năm kể từ ngày 30.4.1975.

Một câu hỏi không dễ trả lời, nhất là bắt đầu từ cái mốc tranh cãi 30.4.1975 mà Dân tộc còn treo đó giấc mơ Hòa giải, hòa hợp Dân tộc. Khó mà có được nền Dân chủ của một Dân tộc khi còn đó những chia ly, chia cách lòng người.

Nhưng “khát vọng Dân chủ”lại là câu chuyện khác. Khát vọng là mong muốn, nhưng cấp độ cao hơn mong muốn vì nó hằn sâu hơn và bám rễ dài lâu hơn. Mong muốn nhẹ lửng có thể nhất thời, nhưng khát khao trong điệp khúc khát vọng nó dễ hừng hực cháy bỏng để sẵn sàng hành động hơn.

Thế giới năm 2024 đầy biến động, với thất bại của toàn trị

Đăng ngày: 29/12/2024 - 00:27

Libération cuối tuần chạy tít trang nhất « 2024 : Một thế giới hỗn loạn ». The Economist dành chủ đề cho « 2024, một năm đầy biến động ». Tuần báo Anh cũng cho rằng Kiev đang giành chiến thắng về kinh tế trước Nga.  

Các tuần báo Pháp đều đã ra số đúp và nghỉ cuối năm từ tuần trước. Mục điểm tuần báo kỳ này tập trung cho The Economist, đồng thời lướt qua một số bài viết đáng chú ý trên các số báo cuối tuần và tuần san nhân dịp năm 2024 sắp kết thúc.

Năm 2024 : Một thế giới hỗn loạn