Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Mình mới coi clip nữ phi hành gia Amanda Nguyen cất lời “Xin chào Việt Nam” bằng tiếng Việt.
Chắc đây là lần đầu tiên lời chào đất nước vang lên từ vũ trụ.
[45 năm trước anh Phạm Tuân cũng lên, nhưng không thấy clip anh ấy nói "Chào Việt Nam"].
Trên tàu vũ trụ New Shepard (NS-31), Amanda Nguyễn là người phụ nữ gốc Việt đầu tiên đi vào không gian.
Amanda Nguyễn, nhà hoạt động dân quyền người Mỹ gốc Việt, là người đã bay vào vũ trụ sáng ngày 14 Tháng Tư 2025, trong sứ mệnh du hành vũ trụ toàn nữ đầu tiên.
Cụ thể trong chuyến bay này, Amanda tiến hành ba thí nghiệm trong không gian để giúp các thế hệ phi hành gia tương lai, bao gồm kiểm tra mức độ phát triển nhanh trong không gian, và các trang bị của phi hành gia với tình trạng ẩm.
Là một sinh viên tốt nghiệp Harvard, thực tập tại NASA và sau đó làm việc tại Trung tâm Vật lý thiên văn của Harvard-Smithsonian và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, năm 2019, Amanda Nguyễn đã được đề cử giải Nobel Hòa bình cho sự vận động của mình thay mặt cho những người sống sót sau vụ tấn công tình dục.
Quan Dương : Bài viết trên Việt Báo Daily News số ra ngày 14/03/2025 của Kalynh Ngô. Cô nhà báo này thuộc thế hệ thứ hai lớn lên tại Mỹ sau khi cuộc chiến tranh Việt Nam kết thúc.
Trong lịch sử thế giới, Việt Nam là dân tộc đã trải qua một cuộc nội chiến với kết quả là bản án tử kết thúc chế độ tự do dân chủ miền Nam ngày 30/4/1975.
Hơn ai hết, những người lính Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) năm xưa hiểu rõ cảm giác “bị lừa dối” hoặc “bị phản bội” từ bản Hiệp Định Paris do Henry Kissinger và Lê Đức Thọ thỏa thuận sau lưng chính quyền Việt Nam Cộng Hòa, với sự ủng hộ của Tổng Thống Richard Nixon lúc đó.
Vì thế mà kể từ khi Putin phát động cuộc tấn công xâm lược Ukraine ba năm trước, người dân Việt Nam luôn tỏ rõ lập trường cùng với các lãnh đạo Châu Âu đứng về phía dân tộc và đất nước Ukraine, trừ chính quyền cộng sản Việt Nam đã hai lần bỏ phiếu trắng nghị quyết của Liên Hiệp Quốc.
Nửa đời người sống ở Việt Nam, cái gốc của tôi vẫn ở đó, dù tôi đang ở đâu. Tôi không có cảm giác nước Mỹ là “quê hương” mình. Những gì tôi viết về Mỹ là những quan sát và ghi chép. Không như tôi, nhiều bạn bè của tôi đã ở Mỹ từ thập niên 1980. Họ xem nước Mỹ thật sự là quê hương thứ hai.
Viết về Mỹ từ thời Bill Clinton, dù có một chút kiến thức về chính trị Mỹ và đọc nhiều như thế nào, tôi không thể “hiểu hết” về nước Mỹ như những người sống hàng chục năm ở đây. Không sống ở Mỹ hoặc ở Mỹ không đủ lâu thì chỉ là “ếch ngồi đáy giếng” khi so với họ nếu xét về những nhận thức và đánh giá các giá trị đời sống chính trị Mỹ mà họ có được từ hồi còn học tiểu học ở đất nước này.
Tôi không có, và có thể không bao giờ, có được cảm xúc như họ, không thể cảm nhận đầy đủ và sâu sắc như họ về sự mất mát và sụp đổ những giá trị Mỹ mà họ từng rất quen thuộc và tự hào.
(Viên cảnh sát này là cháu nội trung tá Lý Văn Quảng - chỉ huy trưởng Căn cứ Nhảy dù Hoàng Hoa Thám trước 1975. Ba anh là bác sĩ nha Lý Văn Quyến, coi tôi như em. Anh tham gia Navay - Hải quân Mỹ hàng chục năm, giờ chuyển sang làm cảnh sát).
“Tôi nhận nhiệm sở tại một khu vực cộng đồng người Đại Hàn (Korean Town) ở Los Angeles. “Mỗi khu vực cùng cộng đồng đặc trưng sẽ có những loại tội phạm riêng biệt” - Đây là điều ông thầy cảnh sát của tôi, tạm gọi là Jack (không phải tên thật) luôn nhắc nhở. Ông là người Mỹ trắng có 25 năm kinh nghiệm trong nghề.
Ca trực của tôi bắt đầu từ 6 giờ tối và kết thúc vào 6 giờ sáng hôm sau. Tuần này làm bốn đêm.
“Hey Hiu Lai! (tôi tên Huy Ly nhưng ông Jack phát âm như vậy). Anh ăn gì chưa?” - Ông hỏi.
Tôi chưa bao giờ kinh nghiệm Tết ở Vietnam nhưng lớn lên ở Mỹ thì tôi nhớ nhất những cái bánh chưng của mẹ tôi gói. Thật sự tôi chưa tìm được ai làm bánh chưng ngon như mẹ tôi làm.
Từ lúc qua Mỹ năm 1975 thì không có năm nào mẹ tôi không gói bánh chưng. Tôi nhớ lúc còn nhỏ thì tôi được giao công việc là lau lá cho thật khô.
Tôi nhớ trong lúc nấu bánh chưng ngoài vườn mẹ tôi hay kể chuyện lúc mẹ còn bé nhưng có một điều là mẹ tôi không bao giờ kể chuyện về Vietnam hay chiến tranh Vietnam. Trời thì rất lạnh nhưng vẫn thích ngồi bên ngoài để nhìn mẹ nấu bánh chưng và nghe mẹ kể chuyện.
Sáng vừa mở mắt, lướt xem tin tức thì giật mình với thông tin: Tay vợt 19 tuổi người Mỹ gốc Việt đã loại Medvedev của Nga ở vòng 2 giải quần vợt Úc mở rộng 2025!
Trận đấu này kết thúc lúc 3 giờ 30 sáng 17/01 giờ Úc, nửa đêm 16/01 giờ Việt Nam.
Tien có tên Việt là Tiền, còn Learner là tên ghi theo nghề giáo viên của mẹ, ba là một nhà môi giới bất động sản. Cả gia đình Tien sống ở Cali.
Một câu nói quen thuộc trong sinh hoạt chính trị Mỹ: “All politics is local” (Tất cả chính trị mang tính địa phương).
Không ai xác định được tác giả đầu tiên mặc dù Tip O'Neill, cố Chủ tịch Hạ Viện Mỹ là người hay dùng câu nói đó. Vì ông muốn nhắc nhở các ứng cử viên quốc hội rằng mọi thành công hay thất bại trong cuộc chạy đua chính trị bắt đầu từ địa phương.
Trong một nghĩa rộng khác, chính sách của một dân biểu thành công hay thất bại đều do họ đáp ứng hay không đáp ứng được các ước vọng, mong muốn, đòi hỏi hay nói chung là ý nguyện của người dân tại địa phương. Một dân biểu hay nghị sĩ đáp ứng được nguyện vọng của người dân phải là người trưởng thành từ địa phương đó.
Tại Thế vận hội Paris 2024, cuối cùng cũng đã có người Việt đầu tiên đoạt giải huy chương bạc về môn bơi lội nghệ thuật.
Nói người Việt, mà thật ra là người Việt tại Hoa Kỳ !
Cháu tên là Jacklyn Luu, sinh ngày 30/04/1999. Thuộc thế hệ thứ 2 của gia đình người Việt tị nạn định cư tại Bắc California.
Tại Thế vận hội Paris 2024, đội tuyển bơi lội nghệ thuật Hoa Kỳ đã dành được huy chương bạc ở bộ môn Artistic Swimming (bơi lội nghệ thuật). Trong nhóm 9 nữ vận động viên, có sự góp mặt của Jacklyn Luu, 25 tuổi, người Mỹ gốc Việt. Cô đến từ Milpitas, California, tham gia Đoàn đội tuyển hoa kỳ thi đấu tại Olympic 2014.
Đội tuyển bơi lội nghệ thuật của Mỹ đã chọn trình diễn một bài được coi là ở trình độ cực khó, với phần đi giật lùi lừng danh “moon walk“ của Michael Jackson’s trong bài Smooth Criminal, nhưng dưới nước. Phần thi đã diễn ra tại tại hồ bơi Saint Denis Paris, và kết thúc thực sự ủng hộ nồng nhiệt của tất cả những người theo dõi.
Nước Mỹ đón nhận tin mừng huy chương bạc ở bộ môn này sau hơn 20 năm không có giải. Và cả cộng đồng người Việt ở Mỹ cũng hãnh diện khi có một nhân tài gốc Việt cùng góp mặt trong việc giành được huy chương này.
Cô gái xinh đẹp này là Jaklyn Luu, người Mỹ gốc Việt thế hệ thứ 2, thành viên đội tuyển bơi nghệ thuật của Mỹ tham dự Olympic 2024 và đoạt Huy chương Bạc.
Cô cũng theo học đại học Stanford và vừa tốt nghiệp ngành tâm lý, chuyên sâu về não bộ và thần kinh học. Cô nhiều năm tham gia đội tuyển bơi nghệ thuật của trường Stanford và giật nhiều giải thưởng quốc gia và quốc tế, trong đó có vài lần vô địch thế giới.
Lưu có cha là Lưu Dũng, mẹ là bà Len Ha. Không có thông tin về nghề nghiệp của cha của cô trên truyền thông, nhưng mẹ cô từng tới Mỹ năm 1980 như một người tị nạn và sau đó đã tốt nghiệp tại Đại học San Jose State ở California, và hoạt động trong ngành môi giới bất động sản.
Hôm trước đăng bài review phở, có bạn vô chỉ ra tô phở 54 và tô phở 75 khác nhau như thế nào. Tự nhiên cả đêm nghĩ về những con số đến độ không ngủ được.
Còn nhớ lúc mới qua Mỹ, thành phố nhỏ xíu miền Mid West gần như vắng bóng người Việt. Nghe bạn bè trong trường kể có chị Việt Nam nào đó mở nhà hàng ở gần trường. Gần đây là 4 miles ; 0.6 mile là 1 cây số. Thế là đứa con nít để dành tiền đi bộ gần 7 cây số để đi tìm tô phở như phở nhà bà Hải bắc kỳ hồi nhỏ má hay dắt đi ăn. Đến nơi mới biết chị đó người Việt nhưng lại bán đồ Tàu phiên bản Mỹ. Đến giờ còn nhớ khuôn mặt ngạc nhiên của chỉ khi bước vô nhà hàng thì thầm : Chị bán em tô phở.
Rồi sau đó ăn đủ thứ phiên bản của phở. Phiên bản miền Bắc (Mỹ) lạt lẽo loe hoe vài cọng rau giá. Phiên bản miền Nam (Mỹ) ê hề thịt và mùi vị quê hương đến mức mà nhiều tô phở mình thấy còn ngon hơn ở xứ Việt. Rồi lại ăn tô phở quận 13 của Paris hay tô phở gà lạc lõng ở quận 8, xa hẳn cộng đồng người Việt nhưng lại đúng vị đậm đà điểm xuyết thêm tí lá chanh.
Tập 1 xem khá ấn tượng, nhưng cảm giác phim điện ảnh hơn là ti vi.
1. Cô Kỳ Duyên đẹp và thoát hẳn chất người dẫn chương trình.
2. Giọng Bắc 54 của một số nhân vật phụ nữ Sài Gòn (như nhân vật cô Kiều Chinh đóng) nghe hay.
3. Giọng mấy người còn lại nói tiếng Việt lơ lớ.
4. Tiếng Việt (nói) có vẻ được dịch từ kịch bản tiếng Anh sang nên khá gượng. Nhân vật Phan Xi Nê đóng nói những câu lúc tra tấn cô giao liên Việt Cộng nghe như đang diễn kịch. Cô giao liên Việt Cộng bị tra tấn mà nói “Sài Gòn thất thủ” nghe không ổn lắm, “sụp đổ” nghe ổn hơn.
Hai tuần trước lái xe qua Monument Valley, là một trong những di sản quan trọng của người Mỹ bản địa thuộc bộ tộc Navajo.
Dù đất đai là của chính phủ liên bang dành riêng cho người Navajo định cư, gọi là Navajo Indian Reservation chứ không phải là một quốc gia độc lập, bộ tộc Navajo có nhiều quyền hành trong một khu đất rộng 71 ngàn cây số vuông với dân số gần 400 ngàn người. Họ có các cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp nhưng dĩ nhiên các đề án lớn đều phải đệ trình lên Bộ Nội Vụ của chính phủ liên bang duyệt xét.
Chức năng của Bộ Nội Vụ Hoa Kỳ là "quản trị tài nguyên thiên nhiên và di sản văn hóa của Quốc gia. Cũng như tôn trọng trách nhiệm tuân thủ các cam kết đặc biệt của Mỹ đối với người Mỹ bản địa, người bản địa Alaska, người Hawaii bản địa và các Cộng đồng đảo trực thuộc."
Tối 09/02/2024 sẽ diễn ra Giải thưởng âm nhạc lần thứ 39 mang tên Victoires de la Musique tại Paris. Đây là giải thưởng âm nhạc danh giá nhất của nước Pháp và các nước nói tiếng Pháp.
Théo Marclay, ca sĩ người Thụy Sĩ gốc Việt được đề cử trong hạng mục “Phát hiện Nam trong năm”. Với hơn 30 triệu lượt nghe cho ca khúc Dépassé, Théo Marclay là một ứng viên sáng giá cho giải thưởng.
Anh cũng sẽ được vinh dự trình bày trực tiếp một ca khúc trên sân khấu. Dĩ nhiên, rất có thể sẽ là Dépassé, ca khúc mang lại cho anh sự nổi tiếng và nhiều giải thưởng quan trọng.
Nuit Incolore, tên thật là Théo Marclay, sinh năm 2001 tại Việt Nam. Anh được một cặp vợ chồng người Thụy Sĩ nhận làm con nuôi lúc chỉ tròn 5 tháng tuổi.
Cùng cha mẹ, Théo lớn lên tại làng Fully thuộc bang Valais. Cha mẹ anh có một cửa hàng bán nhạc cụ nên từ bé, Théo đã được đắm chìm trong thế giới âm nhạc và đã theo học đàn piano tại Nhạc viện.
Năm 2020, khi đang là sinh viên trường Đại học Fribourg thì đại dịch Covid ập đến khiến Thụy Sĩ rơi vào tình trạng bán giãn cách. Théo một mình trong căn phòng ký túc xá chỉ rộng khoảng 15 mét vuông, không giảng đường, không bạn bè, không hoạt động âm nhạc… Chính trong bối cảnh ấy, Théo đã sáng tác nhạc phẩm Dépassé. Anh làm việc một cách miệt mài, mỗi đêm từ 22 giờ đến 4 giờ sáng.
Đúng 42 năm trước vào ngày này (26/01) tôi tới Úc làm người ‘refugee’. Hôm nay, nhân ngày Quốc Khánh Úc, tôi đọc cuốn hồi ký ‘The Happiest Refugee’ (Người tị nạn sung sướng nhứt) của Đỗ Anh cho các bạn thưởng lãm. Đây là tấm gương của một người gốc Việt thành đạt ở Úc.
"Tôi đang lái xe như bay trên Đại lộ Hume với tốc độ 130 km/h. Tôi đã mất kiểm soát một vài lần nhưng tiếng brrrrrr của những dãy phân cách màu trắng giữ cho tôi đi đúng làn xe. Nước mắt tôi dàn dụa làm ướt đẫm cái volant xe, rất trơn trợt. Tôi khóc như mưa.
Liệu ông ấy có nhận ra tôi? Nếu không, tôi sẽ quay đầu và bỏ đi.
Mỗi khi đến Paris, là tôi lại ghé quận 13 để quan sát và lắng nghe những mẩu chuyện về cuộc sống của người Việt tại đây. Không những tiếng Việt và tiếng Tàu (Quảng Đông) mà còn có cả tiếng Lào, tiếng Miên và tiếng Thái, tạo nên một xã hội Châu Á nhỏ bé trong lòng Kinh thành Ánh sáng.
Đang dẫn mấy con đi xem đồ trong Trung tâm Masséna, bất chợt có một chị, kéo giỏ đi chợ, hỏi: "Anh ơi, ăn bánh bột lọc không". Mình từ chối, chị đi tiếp và lần này lại chào hàng một người phụ nữ khác bằng tiếng Quảng Đông.
Trong khoảnh khắc, mới nhớ lại có rất nhiều người Việt gốc Hoa, sống tại Việt Nam, và nhất là tại Chợ Lớn từ bao đời, cũng đã phải đi vượt biên bán chính thức, vào những năm 78-79, và một số đông, họ đã chọn Pháp làm quốc gia định cư.
Trong hình là người bạn học của tôi, anh Dương Quang Tiến, đang trình bày báo cáo của mình tại hội thảo quốc tế lần thứ 14 về Pin Lithium Cao cấp ứng dụng cho xe hơi, tổ chức tại tòa nhà Landmark 81 Thành phố Hồ Chí Minh!
Bạn là người chủ trì nghiên cứu Pin xe hơi tại Bộ Năng lượng Mỹ (DOE, Department of Energy), được coi là người Mỹ gốc Việt thành đạt tại Mỹ.
Bạn vừa làm một việc có nhiều ý nghĩa với Việt Nam: a) Tổ chức tại Việt Nam hội thảo quốc tế lần thứ 14 về Pin Lithium cao cấp ứng dụng cho xe hơi, và b) Tổ chức kết nghĩa giữa hai trường đại học Tổng Hợp Tp Hồ Chí Minh và trường đại học bang Washington. Trước đó bạn đã đưa một số cán bộ nghiên cứu, giảng dạy Việt Nam sang Mỹ tu nghiệp và/hay làm luận án, tiến sĩ.
Viet nếu chỉ như một gã thiên tả đầy rẫy với những trò mèo tôi cần gì đếm xỉa.
Chỉ là Viet sử dụng vị thế nổi tiếng của mình phát biểu linh tinh về miền Nam Việt Nam, mà Viet chưa từng trải qua. Trong cơn tức giận tôi đã không kiềm chế ngôn từ, nên khóa lại.
Nói thêm một chút, khi tôi kiểu trình bày hoàn cảnh, mục đích rằng tôi đủ tư cách để nói chuyện với Viet về mọi chuyện Việt Nam Cộng Hòa.
