Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Nhiều tờ báo trong nước dịch sai chữ "pork-filled" trong cuộc cãi vã giữa Elon Musk và Donald Trump.
Ông Musk dùng X để chỉ trích tổng thống Trump rằng cái dự luật 'Big and Beautiful' là "pork filled abomination". Nhiều báo Việt Nam (trong và ngoài nước) dịch từ này là "Dự luật … đầy thịt heo" (báo Thanh Niên). Có báo còn thêm mắm muối và dịch là "đầy thịt heo thối".
Dịch như vậy là sai. Sai là vì không hiểu cái nghĩa ẩn dụ của chữ pork.
Trong khi không ít kẻ cũng được ăn học đâu đó, lên chức này chức nọ, bòn mót, cướp đoạt tiền của của Nhân dân, rồi viết ra đống sách đạo đức lý thuyết hão huyền. Thì có người trí thức sống ở phương xa tích cóp từng kiến thức, hơn 20.000 cuốn sách trí tuệ khai sáng, bằng đồng lương mồ hôi nước mắt của mình, đem về dâng tặng cho Nhân dân, Đất nước.
Con người đó vừa ra đi mãi mãi đó là học giả Nguyễn Tiến Văn.
Sài Gòn ơi, người đã bị mất mát lớn lắm. Mất một bộ óc uyên bác, mất một nguồn sáng trí tuệ, mất một tấm lòng yêu Nước, thương Dân.
Tôi mạo muội đề nghị những người có trách nhiệm về tiếng Việt, nhất là những nhà chức việc, hãy thay đổi tư duy việc dịch tên (danh từ riêng) tiếng nước ngoài sang tiếng Việt.
Nên phiên âm theo ngôn ngữ phổ biến toàn cầu (tiếng Anh) chứ đừng kiểu "Đe-Si-Sờ-Láp..." thế kia, nó cứ sao sao ấy.
Dù tiếng nước nào đi chăng nữa (tiếng Trung Quốc thì đã quen cách phiên âm Hán rồi, không nói làm gì), còn Hàn Quốc, Nhật Bản, Iran, Campuchia, UAE, Thái Lan, Bulgaria, Nga..., cứ phiên hết ra tiếng Anh cho dễ đọc, hội nhập với thế giới.
Cô gái trẻ trong hình là dịch giả Deborah Smith. Cô nổi tiếng từ 2016, sau khi dịch cuốn Người ăn chay của Han Kang ra tiếng Anh và sách này đoạt giải Man Booker quốc tế danh giá. Cô được lãnh tiền 50 % của giải thưởng này.
Và mới đây Han Kang đoạt giải Nobel nhờ nhiều cuốn sách cô đã dịch ra tiếng Anh.
Deborah Smith là người Anh, gốc tại South Yorkshire, sinh năm 1987. Cô thi đậu vào Đại học Cambridge danh giá và học ngành văn chương. Tới năm 21 tuổi, cô chỉ biết tiếng Anh. Sau đó cô tình cờ quyết định tự học tiếng Hàn sau khi thấy rằng có rất ít bản dịch văn chương Hàn ra tiếng Anh.
Người Hàn làm ra nhiều thành tựu được thế giới công nhận, ví như xe hơi, điện thoại đi động, tivi, đồ điện máy, con chip, tàu vũ trụ... Nhưng họ vẫn có một nỗi niềm đau đáu, đó là còn chưa có mấy giải Nobel. Họ chỉ có một giải Nobel Hòa bình. Vì vậy họ rất muốn có giải này ở các lãnh vực khác, mà văn chương là một trong số đó.
Nhà văn viết hay ở Hàn thật ra không hiếm. Nhưng vấn đề là văn chương của họ khó vượt qua biên giới vì rào cản ngôn ngữ.
Vì thế từ 1996, chánh phủ Hàn đã cho thành lập Quỹ dịch thuật văn học Hàn. Sau tới 2001 thì đổi tên thành Viện dịch thuật văn học Hàn quốc, gọi tắt là LTI.
Phi hành đoàn điều khiển phà!
Chuyện có một không hai mới được báo “Nhà báo và Công luận” của Cơ quan Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam “phát minh”.
Tác giả bài báo viết: “Mười bảy thành viên phi hành đoàn đã được cứu khỏi phà, theo Thống đốc vùng Krasnodar cho biết trên kênh Telegram của mình. Hoạt động cứu hộ đang được tiến hành và không rõ tung tích của hai thành viên phi hành đoàn khác”.
Thời trẻ tôi từng đọc Truyện ngắn Chekhov, Cánh buồm đỏ thắm và vài tiểu thuyết rất Nga. Nhất là truyện “Người đàn bà và con chó nhỏ” mà tôi từng liên hệ đến thời hiện đại của Putin.
Tuy là văn dịch nhưng đọc lên thấy thuần Việt, một giọng kể đều đều của Chekhov về cậu bé gửi bức thư bỏ vào thùng thư với địa chỉ “Gửi ông ở nhà quê”, mong ông ra đưa cháu về vì ở đó khổ lắm, toàn bị chủ đánh đập. Là đứa trẻ nghèo từ quê, đọc đoạn này nước mắt rưng rưng.
"Lỗi yêu" nước Nga là do các dịch giả? Rất nhiều dịch giả đã chuyển tải văn học CCCP làm cho người đọc xứ Việt như thấy mình trong đó do số phận giống nhau nên cảm thông chăng?
Năm 2002, tôi từng hỏi: "Thời kỳ ông tự cật vấn nhất là bao giờ?". Đáp: "Những năm 60, sau vụ Nhân Văn, Xét Lại." "Câu trả lời chung là gì?". "Phải có một thế giới khác. Thế giới này đang hỏng. Thế giới này phải làm lại."
Cách "làm lại" thế giới đang hỏng hóc ấy của ông Dương Tường bề ngoài trông thật yếu mềm và buồn tẻ. Không có sự kịch tính trong hành động hay lập ngôn gây sốc như nhiều người mong đợi ở những trí thức phản tỉnh. Câu hỏi cuối tôi dành cho ông: "Khi cực kỳ phẫn uất hay khinh bỉ, ông làm gì?" Ông trả lời: "Im lặng."
Ông chọn sự im lặng, quay vào bên trong, miệt mài đắm đuối với chữ. Không đủ sức chống lại cái xấu thì làm ra cái đẹp và bảo vệ cái đẹp, bảo vệ đến hơi thở cuối cùng. Hơn 70 năm làm việc không ngừng nghỉ, ông đã để lại gần 60 đầu sách dịch bao gồm các tác giả tác phẩm nổi tiếng thế giới, 6 cuốn thơ, tiểu luận, cùng hàng chục chương trình do ông thiết kế để đưa văn hóa Việt lại gần với thế giới. Ông cũng là “nhà phát hành bí mật” của những tác phẩm văn chương phi chính thống chấn động một thời.
Vừa đọc thấy tin buồn trên Facebook của Phạm Xuân Nguyên: “Nhà thơ-dịch giả Dương Tường đã rời cõi tạm vào 20 giờ 08 phút hôm nay (24/02/2023) hưởng thọ 92 tuổi”, trong tôi một nỗi buồn vô hạn lặng lẽ dâng lên.
Con người này, khi sống không phải kẻ quảng giao, không quá nhiều bằng hữu. Nhưng tôi tin trong lòng mỗi độc giả Việt Nam vẫn giữ lại hình ảnh ông, con người tần tảo/tận tụy mang tới cho cuộc đời này nhiều nhứt có thể những gì tinh sạch đẹp đẽ trong chọn lựa của ông.
Tôi cũng không phải người quảng giao nhưng trong ký ức của tôi luôn có gương mặt buồn của ông, đôi mắt to và thăm thẳm của ông, trong một góc tối nào đó, cứ lặng lẽ nhìn ra, quan sát và cất giữ mọi thứ.
Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde gởi về bài phóng sự :
Không nên can thiệp, hãy để cho « những người chuyên môn » làm việc. Tuyên bố hôm Chủ nhật của cơ quan giao thông Bắc Kinh, hôm nay được báo chí Nhà nước đưa lại rộng rãi. Kèm theo là hình ảnh những chiếc xe buýt lớn màu xám hay những xe hơi sang trọng màu đen dành cho các vận động viên và thành viên các đoàn tham dự. « Những người chuyên môn » rất có thể là công an mặc trang phục bảo hộ kín mít.
I) Trong sinh hoạt trên diễn đàn này, thỉnh thoảng có người nhắc đến sự tồn tại của hai tờ tạp chí tri thức Kiến thức Ngày nay và Thế Giới Mới với một chút tiếc nuối, một chút bùi ngùi. Điều này khiến những ai từng góp chút công sức vào sự phát triển của hai tờ báo này và chứng kiến sự tàn tạ của chúng càng cảm thấy ngậm ngùi hơn.
Chúng ta biết rằng sau tháng 4.1975, các hoạt động văn hóa cực đoan đã hủy hoại rất nhiều sách báo tồn tại trên 20 năm tại miền Nam. Điều đó cũng có nghĩa là cơ hội tiếp cận tri thức Đông Tây của lớp trẻ vào thời kỳ này đã bị triệt tiêu khá nhiều. Vì thế, hiện tượng “đói tri thức” của giai đoạn trước “đổi mới” là điều có thật.
Kể từ những năm cuối thập niên 1980, khi chính sách đổi mới được áp dụng trên cả nước về nhiều mặt của đời sống, trong đó có mặt văn hóa-tư tưởng, sinh hoạt báo chí tại Sài Gòn bắt đầu khởi sắc với sự ra đời của hai tờ tạp chí tri thức tiên phong là Kiến thức Ngày nay (1988) và Mỹ thuật Thời nay.
1. Vaccin là gì:
Vaccin là một chất dùng để kích thích sự sản xuất các kháng thể và cung cấp sự miễn dịch chống lại một hay vài bệnh, được chuẩn bị từ một tác nhân (causative agent) của một bệnh. Những sản phẩm của chúng (tác nhân) hay chất thay thế tổng hợp,được xử lý để hoạt động như là một kháng nguyên không sinh bệnh.
2. Vaccin dùng để làm gì:
- Tạo sự miễn dịch làm cho cơ thể dù nhiễm mầm bệnh đó cũng không thể bị bệnh.
Thứ Bảy, 16 tháng 2, 2008, Nguyễn Huy Thiệp gửi tôi email như sau:
“Anh Tuấn quý mến,
“Tôi là Nguyễn Huy Thiệp. Vẫn còn nhớ lần nào anh về, ta cùng đi chơi chùa Bút Tháp, đi Bát Tràng, thế mà thoắt đã gần chục năm trời. Tôi ở Hà Nội, thỉnh thoảng có đọc anh vì Nguyên Hưng đôi khi ghé qua chơi cho sách, thâm tâm cũng có nhiều điều tâm đắc quý trọng.
Tết năm nay tôi đi châu Âu, qua Ý để nhận giải thưởng văn học Nonino, gặp gỡ được nhiều người trong giới xuất bản và viết lách mới mở mắt học được nhiều điều. Hóa ra trong 20 năm cầm bút viết văn, mình như gà mù chẳng biết gì đường đi lối lại, một phần vì dốt, vì nghèo, vì nhiều thứ nữa…
