Nguyễn Anh Tuấn - Đài Loan chọn tư nhân làm đường sắt cao tốc như thế nào ?

[Thaco vs. Vingroup]

Thực hiện một dự án quy mô và phức tạp như đường sắt cao tốc (ĐSCT) là điều hoàn toàn mới mẻ ở Việt Nam nên dĩ nhiên cần tham khảo bài học của nước ngoài.

Trong trường hợp chính phủ chọn phương án đầu tư công thì có thể tham khảo bài học của Trung Quốc, Hàn Quốc hoặc các nước châu Âu là những nơi mà nhà nước đóng vai trò chủ đạo trong các dự án loại này.

Còn trong trường hợp giao tư nhân làm chủ đầu tư thì bài học của Đài Loan có thể sẽ phù hợp hơn, với nhiều điểm tương đồng với Việt Nam.

Hoàng Linh - Vốn 1 tỉ VND đòi tự lo 100 tỉ USD làm đường sắt Bắc Nam

Đó là công ty lạ Mekolor.

Trụ sở công ty rất thơ mộng, kiểu « phố nhỏ, ngõ nhỏ công ty tôi ở đó », cạnh bên là tiệm massage.

Theo báo Tuổi Trẻ, Liên minh đầu tư Mekolor và Great USA khẳng định có thể tự thu xếp 100 tỉ USD để đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam. Song dữ liệu thông tin của doanh nghiệp cho thấy Mekolor chỉ có vốn điều lệ đăng ký vỏn vẹn… 1 tỉ đồng.

Lưu Nhi Dũ - 100 tỉ USD nằm trong cái trụ sở này ?

Bất ngờ, hết sức bất ngờ, hôm nay 10/06 báo chí đăng tin Liên minh đầu tư Mekolor (Việt Nam) và Great USA (Mỹ) vừa có công văn gửi chính phủ đề xuất đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Điều đáng nói là Liên minh đầu tư Mekolor - Great USA đề xuất xây dựng Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam theo hình thức đầu tư trực tiếp bằng nguồn vốn 100 tỉ USD tự có, mà không cần điều kiện chi, kể cả sự bảo lãnh vay của chính phủ Việt Nam.

Công ty cổ phần Mekolor có trụ sở tại đường Lý Tự Trọng, phường An Cư, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ, do ông Võ Xuân Trường là đại diện pháp lý, có vốn điều lệ chỉ có 1 tỉ đồng, với 4 nhân sự.

Dương Quốc Chính – Não trạng chiến tranh

Hôm qua xem video anh Bình FPT lên đồng vui phết. Nhưng mà thấy sai sai, vì lên đồng hăng say vậy đúng ra phải nhớ văn, chứ đây thỉnh thoảng vẫn phải cúi xuống đọc ? Hay đệ nào nhắn tin, phím trước nội dung ?

Văn anh to, leng keng, nhưng mà sáo rỗng lắm, đúng kiểu hô khẩu hiệu. Cái gì mà binh pháp bộ tứ trụ cột, ấy… Kế hoạch tác chiến...

Có chi tiết này không hiểu anh cố tình hay vô ý, đó là nhắc đến cố bố vợ Võ Nguyên Giáp lúc sinh thời nói là phải có các trận Điện Biên Phủ về kinh tế. Anh vận ngay vào dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam. Vận kiểu ấy nhạy cảm nha.

Dương Quốc Chính - Chủ đầu tư dự án đường sắt cao tốc nên là công ty cổ phần, Thaco hay VinSpeed ?

 

Mấy hôm nay, mình thấy một số “kinh tế gia” chém trên báo bưng bô Vin khá là thô thiển vụ đường sắt cao tốc. Bưng bô thô ở chỗ ban đầu cho là ngoài Vin cống hiến ra thì không doanh nghiệp nào dám! Đến khi Thaco xuất hiện thì lại có văn vở dìm hàng.

Mình chỉ so sánh sơ bộ và hoàn toàn khách quan để mọi người thấy nhé.

Thaco vay 80 % vốn trong 30 năm trong khi VinSpeed vay 35 năm không lãi, với số tiền vài chục tỉ đô thì 5 năm không lãi là cả vấn đề lớn.

Mai Quốc Ấn - Đường sắt cao tốc nhìn từ đề xuất

 

Tư nhân đề xuất làm đường sắt cao tốc là một điều đáng hoan nghênh, trước hết là về mặt chính sách.

Vì tư nhân đề xuất làm đường sắt cao tốc là hưởng ứng Nghị quyết 68 của Trung ương Đảng. Nhưng…

Nghị quyết 68 dành cho kinh tế tư nhân, thì Việt Nam có đến 940.000 doanh nghiệp tư nhân. Và ngoài Nghị quyết 68, và thậm chí bạn hành trước cả Nghị quyết 68 là Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ thì Việt Nam chỉ có 816 doanh nghiệp khoa học công nghệ. Nhóm này chiếm 0,08 % trong 940.000 doanh nghiệp tư nhân.

Mai Bá Kiếm - Báo Sài Gòn Giải Phóng phản biện việc giao dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam cho Vinspeed đầu tư

 

Chuyện quốc gia đại sự vậy mà chỉ một mình báo Sài Gòn Giải Phóng lên tiếng phản biện:

"Việc Nhà nước cho vay 80 % vốn đầu tư không lãi suất trong 35 năm, thực chất là sử dụng nguồn tài chính công để hỗ trợ cho tư nhân.

Đây là nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, được huy động từ thuế của dân nên việc sử dụng phải tuân thủ chặt chẽ Luật Ngân sách và các quy định liên quan để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.

Nguyễn Ngọc Chu - Đường sắt cao tốc Bắc-Nam qua các câu hỏi tự trả lời

 

1. Giá thành đường sắt cao tốc Hà Nội-TPHCM

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới có tiêu đề “High-Speed Railways in China: A Look at Construction Costs”, được công bố vào ngày 10 tháng 7 năm 2014, chi phí xây dựng đường sắt cao tốc (ĐSCT) tại Trung Quốc (TQ) thấp hơn khoảng một phần ba so với các quốc gia khác [30].

Báo cáo chỉ ra rằng chi phí xây dựng trung bình của đường sắt cao tốc tại Trung Quốc dao động từ 17 đến 21 triệu USD/km, trong khi chi phí tại châu Âu thường từ 25 đến 39 triệu USD/km, và tại California (Mỹ) có thể lên đến 56 triệu USD/km [1,2].

Lấy các tuyến đường sắt sau đây làm ví dụ cụ thể.

Dương Quốc Chính – Thấy gì qua việc VinSpeed xin làm chủ đầu tư dự án đường sắt cao tốc

Mấy ngày qua, mình thấy rất nhiều người, kể cả những người có học, cũng bị nhầm lẫn mấy vấn đề, trong sự kiện Vinspeed (VS không phải Vinschool) xin được đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam.

Nhầm lẫn phổ biến nhất, là VS xin được làm chủ đầu tư (CĐT), không phải xin làm nhà thầu (tổng thầu) dự án này. Đây là hai khái niệm rất khác nhau. Cháu Tifosi là nhầm lẫn cơ bản vậy, nên mới so VS với Hyundai Rotem. Cũng dễ hiểu, vì mấy cháu trẻ trâu, chưa từng biết tới việc đầu tư dự án, thì như thế là thường. Mấy anh KOL nhà báo khối C cũng vậy.

Chính vì không phân biệt được điều này, nên cực nhiều người, phải nói là luồng dư luận chính ủng hộ VS, đã có lý luận là ủng hộ doanh nghiệp Việt làm ĐSCT, và nếu đấu thầu quốc tế thì nhỡ Trung Quốc vào làm và lũng đoạn thì sao ?

Lưu Trọng Văn – Dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam (1)

1. Phải bắt đầu từ tầm nhìn quy hoạch

Đây là dự án quá lớn với tổng giá trị 67 tỉ đô la. Tiền ấy của Dân, vì vậy không thể khơi khơi như một cuộc chơi muốn nói sao thì nói được.

Việc tiến hành dự án này thế nào chính là thước đo phẩm chất, tầm kỹ trị-chính trị của những nhà lãnh đạo quốc gia.

Theo gã, quy trình thực hiện dự án phải bắt đầu từ tầm nhìn của quy hoạch.

Dương Quốc Chính – « For whom the bell tolls »

Đọc hai cái công văn kia, thấy độ ngáo rất cao, tức là trình của người soạn và người ký rất thấp. Đây là diễn biến tâm lý kiểu bấn loạn quá nên mới bất chấp đúng sai, hay dở, nhắm mắt gửi công văn như vậy.

Sau mấy chục năm phải va chạm với công văn gửi cơ quan chức năng, mọi người đều biết là anh em quan lại không bao giờ dám làm sai luật, nhất là sai một cách lộ liễu, thể hiện bằng văn bản.

Đơn cử thế này, bạn xây cái nhà của mình, có nhu cầu xây sai phép, sai quy hoạch, thì hồ sơ cấp phép phải tuyệt đối đúng luật thì mới dám ký. Nếu abc, họ sẽ bật đèn xanh cho để mà sai phạm ở lúc thi công, họ lờ đi cho mà làm.

Dương Quốc Chính – Quá ngon ăn !

Mình đọc cái văn bản của Vin (thực ra là công ty con) xin được đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam thấy yêu cầu một trời ưu đãi.

Điển hình là được vay 80 % vốn, khoảng gần 50 tỉ đô, KHÔNG LÃI, trong 35 năm.

Ngoài ra, anh Vượng còn xin đầu tư các dự án bất động sản ven các ga đường sắt. Tiền trả nhà nước là tiền khai thác đường sắt trong 99 năm và giá vé đề xuất tương đương tối thiểu 60-75 % giá trần vé máy bay. Được miễn thuế nhập khẩu trang thiết bị phục vụ dự án.

Nguyễn Ngọc Chu – Chạy trời không khỏi

Đối với Việt Nam, tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội - Hải Phòng chưa thực sự cấp thiết. Nhưng lại được triển khai nhanh nhất :  Thành lập hội đồng thẩm định vào tháng 4/2025, ký hợp đồng vay tiền vào tháng 11/2025 và khởi công vào tháng 12/2025” [1,2].

Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội - Hải Phòng dài 391 km với tổng vốn 203.231 tỉ đồng, tương đương 8,37 tỉ USD. Như truyền thông cho biết :

 “Thủ tướng giao Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính làm việc với phía Trung Quốc để đàm phán hiệp định khung để ký hiệp định vay trong tháng 11 ngay sau khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng ”.

Dương Quốc Chính - Tiền đâu mà đốt ?

 

Xây đường sắt cao tốc, đường cao tốc xuyên Việt, sân bay Long Thành, điện hột nhơn, thậm chí cả bom hột nhơn...đều đúng cả, nên làm cả.

Vấn đề là lấy tiền ở đâu để làm? Liệu có rơi vào bẫy nợ không (vì đi vay chắc rồi)? Bao giờ thì sẽ trả hết nợ và sẽ tăng trưởng kinh tế thế nào để trả hết nợ?

Nói chung về sự cần thiết thì không phải bàn, vì mình đều thiếu cả, còn thiếu nhiều lắm, như mạng lưới metro rộng khắp. Thứ mà Bắc Triều Tiên còn có từ thập kỷ 1970.

Nguyễn Ngọc Chu - Đường sắt tốc độ cao : Giải bài toán nào ?

 

1. Hiện nguyên hình

Trả lời câu hỏi của một số đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho biết:

“Hàng hóa hiện nay chủ yếu được vận chuyển qua đường hàng hải và đường thủy nội địa do chi phí thấp. Phương thức này thân thiện với môi trường, phù hợp với điều kiện địa hình đất nước dài và hẹp, đô thị tập trung ven biển. Vận tải hàng hóa bằng đường bộ chiếm ưu thế với cung đường ngắn, tiện lợi giao nhận hàng.

Nguyễn Thông - Đường cao tốc

Tôi muốn nói về tuyến đường sắt bắc nam mà chính quyền đang tính. Họ đã quyết rồi, có cản cũng chả được. Nhiều khi những điều họ làm, đúng hoặc sai phải vài chục năm sau mới được xác nhận, chứ lúc làm thì luôn luôn đúng.

Cải cách ruộng đất, chống nhân văn giai phẩm, xét lại chống đảng, cơ chế bao cấp, hợp tác xã, ngăn sông cấm chợ, diệt tư sản..., nhiều lắm, là những ví dụ. Khi họ thực hiện, ai cãi, ai phản đối sẽ bị đi tù, nhẹ thì mất chức, sa thải.

Tôi xa quê đã gần nửa thế kỷ, cách quê gần 2 nghìn cây số, nên hằng mong sự đi lại xuyên Việt dễ dàng, thông thoáng, vừa túi tiền người nghèo, bình dân. Mong đợi suốt mấy chục năm cái ước mơ nhỏ nhoi bình dị ấy thành hiện thực nhưng tới nay vẫn chỉ là mơ, bởi họ quyết không làm.

Huỳnh Ngọc Chênh - Ủng hộ làm đường sắt cao tốc (2)

Một nghịch lý khá tức cười là lẽ ra phải đòi chính phủ làm công trình này công trình khác phục vụ dân sinh, thì người dân Việt Nam lại ngăn cản không cho chính phủ làm những công trình đại loại như vậy. Dự án đường sắt cao tốc là một ví dụ.

Đọc trên mạng xã hội thấy rất nhiều ý kiến phản đối dự án đường sắt cao tốc. Lý do là tuy nhà nước nói tự lực được tài chính, nhưng người dân e rằng trong thực tế lại vay nợ nước ngoài nhất là với Trung Quốc rồi sa vào bẫy nợ nước ngoài, sợ lệ thuộc vào phương bắc, sợ tham ô, sợ kéo dài dự án quá lâu … Tóm lại là người dân mất niềm tin vào nhà nước nên phản đối dự án.

Cũng có ý kiến nên làm đường sắt bình thường với tốc độ dưới 200 km/h với lý do là vừa với khả năng và túi tiền trong nước. Hơn nữa làm đường sắt loại này có thể vừa chở khách vừa vận chuyển hàng hóa thì lợi ích hơn.

Huỳnh Ngọc Chênh - Ủng hộ làm đường sắt cao tốc (1)

Nếu tự lực làm đường sắt cao tốc, không phụ thuộc không mang nợ nước ngoài thì tui ủng hộ việc này.

Nếu đã làm đường sắt mới thì làm luôn đường cao tốc với tốc độ trên 300 km/h. Nhiều người không đồng tình làm với tốc độ này, vì cho rằng người dân chưa có nhu cầu và giá vé quá cao so với thu nhập giới bình dân.

Tui nghĩ rằng bây giờ thì người dân chưa cần nhưng 15 năm nữa, khi công trình hoàn thành, thì phải khác chứ đâu mãi như hiện nay.

Cù Mai Công - Đường xe lửa cao tốc Bắc Nam và metro TPHCM : Làm sao để có lại niềm tin

Như bao dự án khác trước khi bắt đầu, hai kế hoạch Đường xe lửa cao tốc Bắc - Nam 1.531 km và Metro TPHCM 183 km lại được truyền thông chính thức thông tin dày dặc theo hướng hứa hẹn năm 2035 xong.

Cơ bản là những thông tin quen thuộc trước mọi dự án về nhu cầu, phát triển và cơ sở thực hiện, nói chung là thuận lợi và quyết tâm. Tràn đầy niềm tin.

Dư luận bên ngoài, hiếm khi lên truyền thông chính thức, lại có những thông tin phản biện, trái chiều từ nguồn vốn, khả năng, kỹ thuật, vận hành, nhu cầu… cho tới cảnh giác chuyện… mất mát cán bộ do cách chức, đi tù… vì chuyện này việc nọ khi tham gia dự án. Cũng lại là chuyện niềm tin.

Trương Nhân Tuấn - Đường sắt cao tốc : Cần lưu ý đám tài phiệt bất động sản và quan tham

Tôi ủng hộ chuyện Việt Nam tự lực tự cường. Chuyện này dài lắm, không dễ nói hết trong vài trang giấy.

Cho tới bây giờ mục tiêu "tự lực tự cường" của Đài Loan vẫn chưa đạt tới. Mặc dầu GDP đầu người của dân xứ Đài có thể đã vượt qua dân Nhật. Đài Loan đặt ra mục tiêu "tự lực tự cường" khoảng đầu thập niên 80, sau khi bị Mỹ bỏ rơi.

Việt Nam chủ trương làm đường sắt cao tốc trên nền tảng "tự lực tự cường" tôi ủng hộ hai tay lẫn hai chân. Vừa làm vừa học. Giống như Trung Quốc trước kia. Chỉ cần có "thầy" tận tâm và mình cố gắng học thì chuyện gì cũng có thể thành công.