Affichage des articles dont le libellé est Châu Mỹ la-tinh. Afficher tous les articles
Affichage des articles dont le libellé est Châu Mỹ la-tinh. Afficher tous les articles

dimanche 17 septembre 2023

Ngô Nhân Dụng - Sang năm, Mexico sẽ có nữ tổng thống

 

Một guồng máy chính trị, kinh tế và xã hội do đàn ông thiết lập trong nhiều thế kỷ sẽ không thể thay đổi toàn diện trong một, hai thế hệ. Nhưng cảnh tượng chỉ có hai bà sẽ giành nhau chức tổng thống sang năm cho thấy hướng tiến của lịch sử Mexico không quay ngược lại được.

Người Việt ở California thường gặp nhiều người gốc Mexico, gọi họ là “Xì,” hoặc “A mi gô” – amigo nghĩa là bạn, trong tiếng Tây Ban Nha – hoặc là “Mễ.” Có câu tục ngữ “Không ăn đậu đỏ không phải là Mễ, không đi trễ không phải là Việt Nam!” Chữ “Mễ” gọi tắt, cũng như chữ “Mỹ.”

Thế kỷ trước, các cụ nhà mình học địa dư dùng sách chữ Hán, theo lối Nhật phiên âm Mexico là Mễ Tây Cơ và America thành A Mỹ Lị Gia. “Mỹ” là tiếng gọi bình thường, nhưng nói “Mễ” thì không có vẻ tôn kính lắm.

vendredi 21 avril 2023

Nguyễn Thông - Trông người ngó ta

 

Hôm nay 21.04, các báo mậu dịch thông tin về bản dự thảo những lãnh đạo cao cấp xứ này được đề nghị “hưởng” tiêu chuẩn cảnh vệ đặc biệt. Ngoài tứ trụ còn thêm cả người của đảng cầm quyền đang giữ vị trí thường trực ban bí thư.

Dự thảo nêu, chẳng hạn tứ trụ “Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng được bố trí sĩ quan bảo vệ tiếp cận, bảo vệ nơi ở, nơi làm việc, chỗ hoạt động; bảo đảm an toàn về đồ dùng, vật phẩm, đồ ăn uống, phương tiện đi lại. Đi công tác bằng ô tô được bố trí xe cảnh sát dẫn đường, đi tàu hỏa bằng toa riêng, đi máy bay được dùng chuyên khoang hoặc chuyên cơ.

Thường trực Ban Bí thư sẽ được bố trí sĩ quan bảo vệ tiếp cận, bảo vệ nơi ở, nơi làm việc và khi đi công tác bằng ô tô được bố trí xe cảnh sát dẫn đường trong trường hợp cần thiết”.

samedi 17 juillet 2021

Sau cuộc biểu tình lịch sử, người dân Cuba phản đối bạo lực


Đăng ngày:

Quá bất ngờ trước sự kiện ngày 11/07, chính quyền cố xoa dịu dân chúng đồng thời huy động lực lượng ủng hộ chính phủ. Về phía người dân, việc triển khai lực lượng an ninh trên đường phố gây lo lắng, họ phản đối bạo lực trong cuộc biểu tình. Từ La Habana, thông tín viên Domitille Piron gởi về bài phóng sự :

« Ai đã tấn công đầu tiên trong các cuộc biểu tình ? Câu hỏi này gây chia rẽ đối với những người không xuống đường hôm 11 tháng Bảy, như Daymi chẳng hạn. Ông hoàn toàn phản đối bạo động từ phía người biểu tình.

vendredi 11 juin 2021

Bông Lau - Phó TT Kamala Harris và chính sách nhập cư


Tối nay theo dõi cuộc nói chuyện của bà Phó tổng thống Kamala Harris ở Mexico được phát đi trực tiếp trên hai đài Fox News và CNN. Nghe bà nói mà không khỏi bất đồng ý kiến, nên có một số phê bình như sau.

Phó TT Kamala Harris nói chuyến đi Guatemala và Mexico là để tìm hiểu nguyên nhân gốc (root cause) tại sao dân chúng vùng ba quốc gia Trung Mỹ (Guatemala, El Salvador, và Honduras) bỏ nước lũ lượt kéo lên biên giới Hoa Kỳ để nhập cư lậu.

Bà cho rằng họ bỏ đi vì cuộc sống bị đe dọa (do băng đảng bạo động) và vì sự nghèo khổ không nuôi được gia đình. Bà có nhã ý rằng chính quyền Joe Biden sẽ bơm hàng triệu đô la cho chính quyền các quốc gia này thực hiện một số chương trình xã hội để người dân không bỏ đi nữa. Thiết nghĩ bà muốn tìm hiểu nguyên nhân gốc của vấn đề thì xin hãy về lại Tòa Bạch Ốc mà tìm, vì chính nơi ấy đã cho ra đời những chính sách nhập cư rối loạn không tưởng.

vendredi 26 mars 2021

Mỹ : Biden giao hồ sơ di dân cho phó tổng thống Harris


Đăng ngày:

Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet tường trình :

Tổng thống Mỹ tuyên bố : « Tôi đã yêu cầu phó tổng thống tiến hành các nỗ lực ngoại giao với Mêhicô, Honduras, Guatemala và Salvador để giảm bớt luồng di dân ». Joe Biden nhắc lại rằng ông đã từng làm nhiệm vụ này khi còn là phó tổng thống thời Obama. Ngoài ra ông còn tố cáo việc cựu tổng thống Donald Trump đã hủy bỏ chương trình hỗ trợ mà ông đã thiết lập.

mardi 29 décembre 2020

Ba nước châu Mỹ la-tinh đầu tiên bắt đầu chủng ngừa Covid-19


Đăng ngày:

Từ Santiago, thông tín viên Naïla Derroisné gởi về bài phóng sự :

Có 70% người dân Chilê đồng ý tiêm chủng, nhưng nhiều người cũng muốn chờ đợi xem sao. Bà Pamela Manriquez, giáo viên tiểu học cho biết : « Tôi muốn chắc chắn rằng vac-xin này tốt, không có vấn đề gì và tôi không bị tác dụng phụ… ».

lundi 10 août 2020

Covid-19: Hơn 100.000 người chết, tổng thống Brazil không nói một câu

Một thông điệp chiếu trên một tòa nhà ở Rio de Janeiro tối 09/08/2020 tưởng niêm 100 ngàn người Brazil chết vì Covid-19, nhưng ghi rõ "100.000 nạn nhận của Bolsonaro". AFP/File
Đăng ngày:


Tổng thống 65 tuổi đã từng bị lây nhiễm virus corona vào tháng trước chia sẻ trên mạng Twitter thông tin về 3 triệu người khỏi bệnh, nhưng không hề nhắc đến con số mang tính biểu tượng nói trên. Ông Ciro Gomes, ứng cử viên về thứ ba trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2018, đại diện đảng Dân chủ Lao động (trung tả), tố cáo chính phủ Bolsonaro « bất tài và vô trách nhiệm » đã gây ra « diệt chủng ».

Từ Sao Paulo, thông tín viên Martin Bernard cho biết thêm chi tiết :

lundi 27 juillet 2020

Covid-19: Nhân viên y tế kiện tổng thống Brazil vì tội ác chống nhân loại


Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro. Ảnh chụp ngày 24/07/2020. REUTERS - Adriano Machado
Đăng ngày:


Thông tín viên Sarah Cozzolino cho biết thêm chi tiết :

« Ông Jair Bolsonaro tiếp tục chối bỏ sự trầm trọng của đại dịch », đó là điều mà một mạng lưới nghiệp đoàn y tế đã tố cáo trước Tòa án Hình sự Quốc tế. 

vendredi 24 juillet 2020

Virus corona : Thủ đô Bolivia bị quá tải, nhiều bệnh viện đóng cửa


Cảnh bệnh nhân tuyệt vọng trước cổng bệnh viện El Norte ở thủ đô La Paz phải đóng cửa, ngày 06/07/2020. REUTERS/David Mercado
Đăng ngày:


Từ La Paz, thông tín viên Alice Campaignolle cho biết thêm chi tiết :

« Lâu nay các trường hợp Covid-19 ở Bolivia chủ yếu tập trung tại miền đông, ở thành phố Santa Cruz và vùng Béni, tuy nhiên giờ đây đã lan rộng trên toàn bộ lãnh thổ.

jeudi 9 juillet 2020

Tổng thống Brazil bị nhiễm virus corona

samedi 27 juin 2020

Nguy cơ dịch virus corona tái phát tại Mỹ và châu Âu


Xe cứu thương đậu trước bệnh viện Houston Methodist Hospital ở thành phố Houston, bang Texas (Hoa Kỳ) ngày 22/06/2020. REUTERS - Callaghan O'Hare
Đăng ngày:


Tại tiểu bang Texas của Hoa Kỳ, một trong những tiểu bang dỡ bỏ phong tỏa sớm nhất kể từ ngày 01/05, thống đốc Greg Abbott ngày 25/06/2020 đã quyết định không chuyển sang giai đoạn hai, vì trong ngày đã có thêm gần 6.000 bệnh nhân nhập viện, một kỷ lục mới.

Ông khuyến cáo người dân tôn trọng giãn cách xã hội và mang khẩu trang, tuy việc này không bắt buộc, đồng thời hoãn lại các cuộc giải phẫu không khẩn cấp kể từ hôm nay, để dành chỗ cho bệnh nhân Covid-19.

mercredi 24 juin 2020

Virus corona : Trên 100.000 người chết ở châu Mỹ Latinh và Caribê


Bãi biển Ipanema tại Rio de Janeiro, Brazil giữa lúc dịch virus corona hoành hành dữ dội, ngày 21/06/2020. REUTERS/Ricardo Moraes
Đăng ngày:


Tại Brazil, quốc gia có số tử vong vì virus corona thứ hai thế giới chỉ sau Hoa Kỳ, tình hình vẫn đáng báo động, với số người chết đã vượt quá 50.000. Tuy vậy các thống đốc và thị trưởng những thành phố lớn tiếp tục nới lỏng giãn cách xã hội. Tuần trước, thành phố Rio de Janeiro có số ca dương tính tăng 52%, và giới chuyên gia tỏ ra bi quan.

Từ Rio de Janeiro, thông tín viên Sarah Cozzolino cho biết thêm chi tiết :

mercredi 27 mai 2020

Virus corona: WHO cảnh báo châu Mỹ Latinh trở thành tâm dịch thế giới

Mai táng các nạn nhân Covid-19 tại Sao Paulo, Brazil, ngày 26/05/2020.
Đăng ngày:

Tổ chức Y tế Liên Mỹ (PAHO), hi nhánh của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chuyên giám sát dịch bệnh tại châu Mỹ Latinh và vùng vịnh Caribê hôm 26/05/2020 báo động khu vực này đang trở thành tâm dịch, virus corona đang lây lan nhanh tại Brazil, Pêru và Chilê.

Với khoảng 730.000 ca trên tổng số 5 triệu người nhiễm virus corona trên thế giới, và trên 39.500 trường hợp tử vong tính đến ngày 25/05, châu Mỹ Latinh đã vượt qua châu Âu và Hoa Kỳ về số người bị lây nhiễm hàng ngày.

Bà Carissa Etienne, giám đốc PAHO tỏ ra đặc biệt quan ngại về số ca nhiễm mới tuần rồi tại Brazil, đang ở mức cao nhất. Tình hình Pêru và Chilê cũng tương tự, chứng tỏ dịch bệnh tiếp tục lan rộng tại đây.

dimanche 24 novembre 2019

Quốc hội Bolivia nhất trí cho bầu cử lại, không có Morales

Các thượng nghị sĩ thông qua dự luật bầu cử ngày 23/11/2019 tại La Paz, Bolivia.

Bolivia đang dần ra khỏi cuộc khủng hoảng chính trị nặng nề từ hơn một tháng qua. Hôm qua 23/11/2019, Quốc hội nước này đã nhất trí thông qua một dự luật cho phép tổ chức các cuộc bầu cử mới, sẽ giúp cải thiện rõ rệt tình hình.

Từ La Paz, thông tín viên Alice Campaignolle cho biết thêm chi tiết :

« Chế độ đặc biệt và chuyển tiếp để thực hiện tổng tuyển cử » : đó là tên của dự luật vừa được lưỡng viện Quốc hội Bolivia thông qua hôm qua. Dự luật được nhất trí ủng hộ, tất cả các đại biểu dù theo khuynh hướng chính trị nào đều bỏ phiếu cho văn bản sẽ giúp ra khỏi khủng hoảng.

jeudi 14 novembre 2019

Đại sứ quán Venezuela tại Brazil bị chiếm đóng nhiều giờ

Những người ủng hộ lãnh đạo đối lập Juan Guaido tràn vào bên trong sứ quán Venezuela ở Brasilia, Brazil, ngày 13/11/2019.

Cuộc khủng hoảng Venezuela ảnh hưởng đến Brazil : hôm qua 13/11/2019 tình hình trở nên lộn xộn tại đại sứ quán Venezuela ở Brasilia. Những người ủng hộ Juan Guaido chiếm đóng một phần tòa đại sứ, nói rằng các nhà ngoại giao ở sứ quán về phe với nhà đối lập ; nhưng Caracas cho đây là một vụ xâm nhập bất hợp pháp. Sự việc xảy ra vào đúng thời điểm hội nghị thượng đỉnh BRICS tại Brazil.

Từ Caracas, thông tín Benjamin Delille gởi về bài tường trình :

« Mọi sự bắt đầu bằng một video đăng trên mạng xã hội. Người ta trông thấy Tomas Silva, một trong những cộng sự của đại diện cho ông Juan Guaido ở Brazil. 

mardi 12 novembre 2019

Nguyễn Thông - Ngồi xó bếp nói chuyện thế giới



Dân chúng vỗ tay hoan nghênh cảnh sát Bolivia biểu tình chống tổng thống Evo Morales, ngày 09/11/2019.
Ngài tổng thống cánh tả xứ Bolivia, Evo Morales đã phải từ chức và nghe nói bị bắt giam.

Trên thế giới, những đảng có xu hướng cộng sản và chủ nghĩa xã hội, dính dáng tới tí mác-lênin, búa liềm, thì tự nhận là cánh tả, tiến bộ, để đối lập với cánh hữu (bảo thủ, hung ác, phản động).

Morales là bạn thân của mấy anh em nhà độc tài Cuba dòng họ Castro, chơi thân với đám Hugo Chavez và Maduro bên xứ thiên đường Venezuela, cánh hẩu với Daniel Ortega ở Nicaragua. Morales chủ trương thắt chặt quan hệ với các nước đỉnh cao Cuba, Venezuela, Triều Tiên, Nicaragua, Nga và... (thôi, ai cũng biết rồi), tinh bạn bè chí cốt.

lundi 4 novembre 2019

Salvador và Venezuela cắt đứt quan hệ ngoại giao


Sau khi tổng thống Salvador, Nayib Bukele, vào tối thứ Bảy, ra lệnh trục xuất tất cả các nhà ngoại giao Venezuela trong vòng 48 giờ, hôm qua 03/11/2019 đến lượt tổng thống Venezuela Nicolas Maduro loan báo trục xuất ngoại giao đoàn Salvador với cùng thời hạn. 

Từ Caracas, thông tín viên Benjamin Delille tường trình :

« Một quyết định « không thể chấp nhận được », đó là từ ngữ được dùng trong thông cáo của bộ Ngoại Giao khi nói về việc Salvador trục xuất các nhà ngoại giao Venezuela. Trên Twitter, ngoại trưởng Jorge Arreaza nói thêm, với quyết định này « ông Nayib Bukele đã chính thức đóng vai trò con tốt của chính sách ngoại giao Mỹ ».

mercredi 29 mai 2019

Chính quyền Venezuela lần đầu thừa nhận tình trạng kinh tế thảm hại

Tiền Venezuela mệnh giá 100 bolivar bị vứt bỏ tại một trạm bán xăng dầu ở Caracas. Ảnh chụp ngày 20/08/2018.

Chính quyền Venezuela hôm qua 28/05/2019 đã công nhận tình trạng thảm hại của nền kinh tế đất nước, khi loan báo tỉ lệ lạm phát trên 130.000% trong năm 2018, và tổng sản phẩm quốc nội sụt giảm một nửa trong 5 năm qua. Đây là lần đầu tiên Ngân hàng Trung ương Venezuela (BCV) công bố các số liệu kinh tế vĩ mô kể từ ba năm qua.

Ngân hàng Trung ương Venezuela cho biết, tỉ lệ lạm phát lần lượt là 274,4% trong năm 2016 ; 862,6% năm 2017 và 130.060,2% năm 2018. Tuy vậy con số trên đây vẫn còn rất xa so với mức 1.370.000% trong năm 2018, theo đánh giá của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Định chế này dự báo lạm phát tại Venezuela có thể lên tới 10 triệu phần trăm trong năm 2019!

Theo số liệu chính thức, sản lượng dầu của Venezuela từ 3,2 triệu thùng dầu cách đây 10 năm, đến tháng Tư năm nay chỉ còn 1,03 triệu thùng. Hàng nhập khẩu từ 27,183 tỉ đô la năm 2013 chỉ còn 14,866 tỉ đô la năm 2018, với hậu quả là hàng tiêu dùng thiết yếu bị khan hiếm.

samedi 6 avril 2019

Venezuela : Guaido kêu gọi biểu tình để duy trì áp lực lên Maduro

Đông đảo người dân Venezuela lại xuống đường ở Caracas ngày 06/04/2019 chống chế độ Maduro.

Hôm nay, 06/04/2019, thủ lãnh đối lập Juan Guaido lại kêu gọi người dân Venezuela xuống đường đấu tranh để duy trì áp lực lên tổng thống Nicolas Maduro, trong bối cảnh bất bình dâng cao do thiếu điện nước. Và như thường lệ, phe ủng hộ ông Maduro cũng hô hào biểu tình để đối phó.

Từ Caracas, thông tín viên Benjamin Delille tường trình :

« Cho dù ông Juan Guaido rất được lòng dân, nhưng người dân Venezuela thời gian gần đây chưa thực sự đáp ứng lời kêu gọi xuống đường của ông, trong thời kỳ cúp điện. Cuộc biểu tình cũng khá đông đảo, nhưng không thể so sánh với biển người tràn ngập đường phố hồi tháng Giêng và tháng Hai.

mercredi 16 janvier 2019

Trung Quốc xây đập ngay núi lửa, Ecuador ôm nợ tỉ đô

Đập thủy điện Coca Codo Sinclair do Trung Quốc đầu tư xây dựng tại khu vực núi lửa Reventador ở Ecuador.

Trong bài điều tra mang tựa đề « Con đập đắt giá làm Ecuador chìm sâu trong nợ nần với Trung Quốc », New York Times tuần này thuật lại chi tiết về một công trình thủy điện tệ hại đã làm Ecuador bị ràng buộc với Bắc Kinh qua khối nợ lớn, cộng với tai tiếng tham nhũng.

Xây đập thủy điện ngay dưới núi lửa đang hoạt động

Đập thủy điện này được xây ngay dưới chân một ngọn núi lửa đang hoạt động, với những cột tro xám phun lên bầu trời. Các viên chức từ nhiều thập niên qua đã cảnh báo việc xây đập tại đây, và các nhà địa chất nói rằng một trận động đất có thể phá hủy tất cả.

Nay chỉ mới hai năm sau khi khánh thành, hàng ngàn vết nứt đã xuất hiện. Hồ trữ nước bị cát và cây cối phủ lấp, và trong lần duy nhất mà các kỹ sư cố gắng khai thông toàn bộ, con đập bị rung chuyển mạnh, làm mạng lưới điện quốc gia bị cúp.