Dương Quốc Chính - Liệu người đồng bào có tâm tư ?

 

Phương án nhập tỉnh vừa rồi, nếu là thật, thì mình thấy người đồng bào sẽ tâm tư nhất luôn. Không hiểu sao lại có phương án nhập đó?

Bởi vì các tỉnh Tây Nguyên hiện tại bây giờ không phải nhập với nhau, mà lại nhập với các tỉnh ven biển, có nguồn gốc dân tộc, lịch sử không như nhau. Nhập kiểu đó có cái hay về mặt kinh tế, là có biển, nhưng cái dở là văn hóa, dân tộc, lịch sử bất tương đồng.

Về lịch sử, các tỉnh Tây Nguyên trước khi về với Đông Dương và Trung Kỳ, rồi Việt Nam là hai nước Thủy Xá, Hỏa Xá. Vùng đất này vốn độc lập với Chămpa, cũng như Đàng Trong, Đại Nam. Đến khi người Pháp lập Đông Dương thì mới nhập hai nước này về Trung Kỳ rồi sau đó thuộc về Việt Nam. Đây là vùng đất cuối cùng về với Việt Nam. Nên văn hóa bản địa cũng đậm nét nhất.

Thái Hạo - Ghi chép dọc đường

1. Anh em thầy trò chúng tôi rời Tây Bắc sau một tuần rong ruổi. Chia tay, tôi và Lê Minh Phong rẽ vào Mai Châu – “Mai Châu mùa em thơm nếp xôi” của Quang Dũng – để đi về Pù Luông, “đỉnh trời” của Thanh Hóa.

Tây Bắc, cái cảm giác đọng lại trong hai thằng đàn ông du thủ, là nghèo. Núi đá, núi đá, núi đá; tôi nhìn thấy những con người sống mòn chân trên đá bạc màu giữa trùng trùng non cao không một dáng cây rừng.

Xe đi, ngày nối ngày, qua hàng trăm ngọn núi hùng vĩ với vực sâu và thung lũng, nhưng không thấy rừng, chỉ có cây dại lúp xúp lẫn vào những quả đồi đã bị cạo trắng. Chúng tôi tự hỏi, họ sống bằng gì khi rừng, nguồn sữa xanh nghìn đời, nay đã không còn.

Lưu Trọng Văn - Làng Nủ, cái chết và bài học đắt giá

Liệu có cách gì dân làng Nủ, Lào Cai có thể tránh được mất mát tang thương: 18 người chết,17 người bị thương, 70 người mất tích ?

Báo Lào Cai điện tử đưa tin: Từ đêm mùng 07.09 đến suốt ngày đêm 09.09 vùng Lào Cai trong đó có huyện Bảo Yên mưa to và rất to.

Có nghĩa là với những cơn mưa như thế này, dù là hoàn lưu bão số 3 khủng khiếp hay không thì bất cứ người dân vùng núi bên suối, sông đều biết lũ sẽ về và lũ quét, lũ ống xuất hiện là tất yếu.

Trần Trung Đạo - Người bản địa Navajo và nhật thực toàn phần 2024

 

Hai tuần trước lái xe qua Monument Valley, là một trong những di sản quan trọng của người Mỹ bản địa thuộc bộ tộc Navajo.

Dù đất đai là của chính phủ liên bang dành riêng cho người Navajo định cư, gọi là Navajo Indian Reservation chứ không phải là một quốc gia độc lập, bộ tộc Navajo có nhiều quyền hành trong một khu đất rộng 71 ngàn cây số vuông với dân số gần 400 ngàn người. Họ có các cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp nhưng dĩ nhiên các đề án lớn đều phải đệ trình lên Bộ Nội Vụ của chính phủ liên bang duyệt xét.

Chức năng của Bộ Nội Vụ Hoa Kỳ là "quản trị tài nguyên thiên nhiên và di sản văn hóa của Quốc gia. Cũng như tôn trọng trách nhiệm tuân thủ các cam kết đặc biệt của Mỹ đối với người Mỹ bản địa, người bản địa Alaska, người Hawaii bản địa và các Cộng đồng đảo trực thuộc."

Đỗ Duy Ngọc - 600 hecta rừng ở Bình Thuận sắp bị xóa sổ

 

Tin tỉnh Bình Thuận chuẩn bị khai thác khu rừng tự nhiên hơn 600 hecta ở xã Mỹ Thạnh (huyện Hàm Thuận Nam) để làm hồ chứa nước phát triển kinh tế, xã hội khiến dư luận lo lắng. Những người yêu rừng, gắn bó với rừng và có khát khao muốn giữ lại rừng cho quê hương cảm thấy lo âu.

Dự án hồ chứa nước Ka Pét dung tích hơn 51 triệu m3 đã được Quốc hội thông qua chủ trương năm 2014 với tổng mức đầu tư 874 tỉ đồng. Hồ xây dựng với mục đích cải tạo môi trường và điều tiết nước vùng Hàm Thuận Nam.

Bình Thuận và Ninh Thuận là hai tỉnh luôn bị khô hạn, lượng mưa rất ít và thiếu nước nghiêm trọng. Làm một cái hồ lớn để cải tạo môi trường giúp dân có cuộc sống khá hơn là việc nên làm.

Huy Đức - Biên chế cứng hay biên chế mềm

Sau vụ Tây Nguyên mà theo luận Luật An ninh cơ sở thì Quốc hội thật khó để mà bàn lùi. Nhưng, an ninh cơ sở phải chăng chỉ được đảm bảo khi tăng biên chế.

Trong khi, cái gốc của vấn đề là như Đại tướng Tô Lâm chỉ ra: "Tất cả những tệ nạn..., con cái đối tượng thế này thế kia… dân cũng biết. Cái dở là dân biết nhưng chính quyền, công an không biết."

Cách đây mấy năm, khi tôi đang vận động xây nhà cho bà con người Arem, một lãnh đạo xã Tân Trạch lúc ấy, than rằng, "Xã vừa có thêm ba sĩ quan, nhưng có việc gì làm đâu; trong khi lương họ cao gấp đôi lương tôi". Ở các xã Biên giới còn có thêm một sĩ quan Biên phòng biệt phái sang làm Phó chủ tịch [biên chế này rất có ích].

Lưu Trọng Văn - Đâu là sự thật ở Đắc Lắc ?

Cảm giác buồn, rất buồn khi đang đêm một loạt sĩ quan an ninh ở huyện Cư Kuin bị giết hại. Tất cả còn quá trẻ.

Kèm với nỗi buồn, rất buồn ấy là nỗi đau: Đắc Lắc, vùng đất trù phú tươi đẹp của Đất nước, nơi Đất lành chim đậu hội tụ 44 dân tộc anh em lại một lần nữa máu đổ.

Chưa có nguồn tin, bài báo, thông báo chính thức nào về sự việc và sự thật xảy ra đêm 11.06 bi ai ấy. Chỉ có con số người bị giết, bị thương và người bị bắt, người ra đầu thú. Các con số lạnh lùng chỉ nói tính vô cùng nghiêm trọng của sự cố, nhưng không nói được cái lõi của sự thật.

Lê Nguyễn - Nhân bi kịch ở Darlac, nhắc lại đôi điều "ôn cố tri tân"

 

Tôi muốn gọi những  biến động vừa xảy ra ở Daklak (xưa viết là Darlac) là một bi kịch. Bi kịch trong mối quan hệ giữa những tộc người đã chung sống với nhau hàng ngàn năm qua, từ khi “nước sông không phạm nước giếng” đến những năm dài chan hòa cuộc sống, và gần đây là những trận đụng độ kinh hoàng.

Lịch sử ghi chép rằng cho đến thời các chúa Nguyễn, nơi sinh sống của các tộc người trên Tây Nguyên ngày nay vẫn được gọi là “nước”. Năm 1751, đời chúa Võ vương Nguyễn Phúc Khoát, (trích) “Thủy Xá, Hỏa Xá vào cống. Hai nước ở phía trên nước Nam Bàn (khi Lê Thánh Tông đánh được Chiêm Thành, dòng dõi nước ấy làm vua nước Nam Bàn, cắt cho đất từ núi Thạch Bi về phía Tây), thôn lạc có hơn năm chục, giữa có núi Bà Nam rất cao, vua Thủy Xá ở phía Đông núi, vua Hỏa Xá ở phía Tây núi.

Buổi quốc sơ, vì cớ họ giáp giới với Phú Yên, cứ 5 năm một lần sai người đến các nước ấy cho quà (áo gấm, mũ, nồi đồng, chảo sắt và chén đĩa bằng sứ). Vua hai nước ấy nhận được vật cho, tức thì sắm sửa phẩm vật địa phương (kỳ nam, sáp ong, nhung hươu, mật gấu, voi đực) để hiến. Tới đây, sai sứ sang cống. Chúa hậu tứ rồi cho về” (hết trích) (Đại Nam thực lục – Tập một – NXB Giáo Dục 2002, trang 157).

Dương Quốc Chính - Thông tin mới về vụ đột kích ở Đắk Lắk

 

Vụ Đắk Lắk có lẽ rút kinh nghiệm vụ Đồng Tâm nên phía Bộ Công an đưa tin rất hạn chế, ở mức tối thiểu. Báo chí cũng được cảnh báo là đưa tin có kiểm chứng, đồng nghĩa với việc chỉ dẫn từ một nguồn Bộ Công an. Vì thế, dường như tin từ Facebook đang chiếm sóng và tất nhiên là loạn xạ.

Tin trong ảnh mình lấy từ một nguồn thứ cấp, đăng lại tin từ báo Công an, nhưng nguồn gốc đã xóa, không tìm thấy được nữa. Cũng không thấy có báo nào to to đăng tin này.

Theo nguồn này thì có khoảng hơn 50 người tụ tập từ một chòi rẫy để ăn uống, sau đó mới đi đến hai trụ sở UBND xã để đột kích. Thông tin này có vẻ khớp với đoạn video cho thấy số người tương tự, mặc đồ rằn ri, ở trong một căn nhà như cái kho (có thể là chòi rẫy?). Một người, trông như chỉ huy có khuôn mặt trùng khớp với một đối tượng bị bắt mặc áo đỏ. Trong đoạn video này, họ nói tiếng dân tộc, mình nghe được mỗi một từ Campuchia, nên ban đầu tưởng cái kho đó ở Cam. Nhưng có lẽ không phải.

Phạm Đình Trọng - Tiếng súng Cư Kuin, Đak Lak

 

1.   Đất nước thanh bình mà trong một đêm yên tĩnh rạng sáng 11 tháng Sáu năm 2023, hàng chục người dân da đen cháy vì quanh năm trần lưng phát rẫy, làm nương bỗng tập hợp thành hai nhóm mang súng đạn cùng lúc lao vào tấn công trụ sở công an hai xã trong huyện Cư Kuin, tỉnh Đak Lak.

Họ giết chết chín người gồm bốn sĩ quan công an, hai cán bộ xã và ba người dân, bắn bị thương hai sĩ quan công an khác là sự việc vô cùng nghiêm trọng.

Nửa đêm khuya khoắt, ba người dân chết ở chỗ nổ súng tấn công chính quyền, chắc chắn không phải dân làm rẫy, chỉ có thể là nhân viên làm việc ở trụ sở công quyền bị tấn công. Nếu vậy, chín người chết đều là viên chức nhà nước.

Dương Quốc Chính - Chính sách dân tộc hay là sự độc tài của đám đông

Người Việt chúng ta có rất nhiều đặc điểm của người Hán về sức sống mãnh liệt và khả năng đồng hóa các dân tộc khác. Chính Việt tộc ở miền Nam Trung Quốc đã bị Hán hóa, nhưng người Việt ở Việt Nam với sức kháng cự mạnh mẽ nên đã thoát khỏi sự đồng hóa đó, dựa vào địa hình, khí hậu và tinh thần chống ngoại xâm.

Nhưng với khả năng kháng cự mạnh mẽ đó, người Việt lần hồi lấn vào Nam để đồng hóa các dân tộc khác y như người Hán vậy. Đó là vì chúng ta không đủ lực để lấn lên phía Bắc, nên đã đè phương Nam.

Việt Nam có 54 dân tộc, nhưng chỉ có hai nhóm chính. Một là nhóm bị ảnh hưởng bởi Trung Quốc, nhiều đặc điểm về nhân chủng giống Trung Quốc, Mông Cổ, do chủng người từ Mông Cổ tràn xuống. Nhóm thứ hai là chủng người từ Nam Đảo (Indonesia Malaysia) tràn lên, nhóm này từ Ấn Độ sang.

Mai Quốc Ấn - Có một phe mang tên phe xúi !

 

THIẾU CÔNG CỤ ĐỂ “ĐO” ĐỜI SỐNG CỦA DÂN SAU GIẢI TỎA, TÁI ĐỊNH CƯ

Giải tỏa, thu hồi đất, đưa dân đến khu tái định cư mới luôn là vấn đề nóng ở các địa phương. Một phần vì dân không đồng tình với áp giá đền bù đất, tài sản... một phần nơi ở mới không đảm bảo đủ các điều kiện tối thiểu. Nhất là thiếu đất sản xuất...

Tại dự án hồ thủy lợi Krông Pách thượng (xã Cư San, huyện M'Đrắk, tỉnh Đắk Lắk), hiện còn 100 trong tổng số hơn 700 hộ dân vẫn trong tình trạng "mắc kẹt" ở khu vực lòng hồ. Để không tiếp tục chậm tiến độ, địa phương đã chuẩn bị cả phương án... cưỡng chế vào cuối tháng Sáu này.

Đây là dự án thủy lợi của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đầu tư xây dựng, với tổng vốn hơn 4.400 tỉ đồng, đã chậm tiến độ hơn 10 năm. Hơn 700 hộ dân vùng lòng hồ Krông Pách thượng đã đợi chờ hơn một thập kỷ để di dời về nơi ở mới.

Đặng Sơn Duân - Tôi có một cái tên !

 

Vốn không định nói gì về sự kiện ở Đắk Lắk, vì cho đến nay vẫn có quá nhiều điều mà tôi không biết đối với một sự việc chấn động như thế này.

Thông tin chính thức không có nhiều, điều này cũng dễ hiểu vì vụ việc vẫn đang trong quá trình điều tra. Chính vì sự phức tạp và nhạy cảm của vụ việc mà Bộ Công an trong các thông cáo luôn nhấn mạnh sự cần thiết phải kiểm chứng.

Nhưng thật ngán ngẩm khi chứng kiến đầy rẫy những lời bình luận, kêu gào sặc mùi sô vanh của một đám đông, mà phần lớn là những người trẻ. Ngoài ra còn là hàng loạt thông tin, hình ảnh lẽ ra nằm trong vòng điều tra không biết từ đâu lọt ra bên ngoài theo con đường phi chính thống. Nên cũng mạn phép nêu ra vài ý kiến!

Huy Đức - Không chỉ (những) người Thượng (sử dụng bạo lực) có lỗi

 

Bạo loạn có tổ chức, có vũ trang, lên tới hàng trăm người mà khi xảy ra vẫn để bị bất ngờ là một thất bại về an ninh, tình báo. Đặc biệt, là thất bại của, cái mà chúng ta thường nghe, “thế trận an ninh nhân dân”.

Tuy nhiên, nếu coi sự kiện này là lý do phình thêm bộ máy an ninh thì lại có nguy cơ thất bại nữa.

Khi bạo lực đang được sử dụng thì sử dụng bạo lực để tạm thời chấm dứt nó là khó tránh. Nhưng bài học muôn thuở ở bất cứ đâu, bạo lực (đơn thuần) chỉ nuôi dưỡng thêm bạo lực. “Ngã” ở đâu thì phải đứng dậy ở đó; đánh mất dân thì phải nỗ lực lấy lại từ dân.

Lê Đức Dục - Tây Nguyên cố sự

 

Sáng nay, chỉ vài giờ sau sự kiện xảy ra ở Đak Lak , trung tướng Tô Ân Xô - người phát ngôn Bộ Công an đã lên tiếng rất kịp thời !

Câu chuyện này làm mình nhớ lại những dòng trong sổ tay nghiệp vụ của ông anh Bùi Thanh  gửi cho mình khi nói về sự cố hồi 2001.

  ******

Hà Nội, 23 giờ 15 phút một đêm tháng 10-2001

- A lô, có phải nhà chú Nguyễn Khoa Điềm không ạ ?

Dương Quốc Chính - Xung đột sắc tộc ở Tây Nguyên

 

Tây Nguyên nguyên là hai nước Thủy Xá và Hỏa Xá, đến thời Minh Mạng vẫn chỉ là thuộc quốc của Đại Nam. Có lẽ chúa rồi vua Nguyễn cũng không định xâm lược và sáp nhập.

Khi Pháp chiếm Đông Dương thì vùng này mới được nhập vào An Nam (Trung Kỳ), vì người Pháp mới tận dụng được lợi thế về đất đai và tài nguyên ở đây, các đồn điền cafe, cao su… mới chỉ có từ khi người Pháp xâm lược. Có nghĩa là đây là vùng đất cuối cùng được nhập vào Việt Nam.

Đến giai đoạn Quốc gia Việt Nam, vùng này được quy chế tự trị dành riêng cho Hoàng gia, gọi là Hoàng triều cương thổ. Các lãnh đạo địa phương chỉ thần phục Quốc trưởng Bảo Đại. Đến thời Việt Nam Cộng Hòa, ông Diệm thống nhất quốc gia nên xóa bỏ Hoàng triều cương thổ, nhập vào Việt Nam Cộng Hòa.

Quân Nga liên tục thua chạy, có thể coi Putin đã bại trận trước Ukraina ?

Đăng ngày: 06/10/2022 - 22:28

Những quân cờ domino lần lượt rơi xuống tại ba trong số bốn vùng mới bị « sáp nhập », Nga lần lượt mất hết vị trí này đến vị trí khác tại vùng đất chiến lược Kherson và Donbass. Matxcơva cũng bị mất một phần lớn vũ khí hạng nặng, một điều hiếm thấy chỉ sau gần 7 tháng chiến tranh. Đặc biệt chiến trường Lyman là nỗi kinh hoàng của lính Nga.  

Quân Nga liên tiếp bị đẩy lùi ở 3 vùng bị sáp nhập

Les Echos nói về « Thất bại mới của quân Nga tại Ukraina ». Nga lần lượt mất hết vị trí này đến vị trí khác tại vùng đất chiến lược Kherson và Donbass, chỉ trong vài ngày phải lùi hơn 20 kilomet. Nhưng Vladimir Putin nói rằng tình hình vẫn « ổn định ».

Hai căn cứ không quân Miến Điện bị tấn công

Đăng ngày: 29/04/2021 - 14:26

Hôm nay 29/04/2021 hai căn cứ của không quân Miến Điện đã bị tấn công, Reuters dẫn nguồn từ báo chí địa phương và một nhân chứng cho biết như trên. Hiện chưa biết bên tấn công là phe nào, chưa có ai nhận trách nhiệm, và cũng không rõ có nạn nhân hay không. 

Ba vụ nổ đã xảy ra vào sáng sớm tại một căn cứ không quân gần thành phố Magway ở miền trung Miến Điện. Hãng tin Delta News Agency trên Facebook cho biết các rào cản đã được thiết lập trên các con đường bên ngoài căn cứ sau các vụ nổ.

Sau đó năm quả rốc-kết đã bắn vào một trong những căn cứ không quân chính của Miến Điện tại Meiktila, phía đông bắc Magway. Nhà báo Than Win Hlaing đang ở gần đó, đưa tin này lên mạng xã hội. Ông cũng đăng một video cho thấy tiếng rít của một quả đạn rốc-kết đang bay, tiếp theo là một tiếng nổ.

Huy Đức - Anh Sáu Phong, anh Hai Nhựt

Dễ có hàng chục năm mới ngồi uống rượu với các nhà lãnh đạo Sông Bé hồi chưa tách tỉnh, những người đóng vai trò quyết định tạo ra diện mạo Bình Dương.

Tuy nhấn mạnh vai trò của "anh Sáu Phong", Nguyễn Minh Triết, đối với việc để anh Võ Viết Thanh ra đi khi chưa đến tuổi 60 và đưa Hai Nhựt - Lê Thanh Hải - lên làm Chủ tịch TP HCM, mở đường cho Hai Nhựt vào Bộ Chính trị, phá nát Sài Gòn, nhưng ai cũng cho rằng, Hai Nhựt và anh Sáu Phong là hai con người hoàn toàn khác.

Chuyện thâm cung bí sử xin nói ở hồi sau, hôm nay chỉ muốn kể lại cách ứng xử của Sáu Phong và Hai Nhựt ở một bản của người Arem, nơi rất xa Thành phố.

Lưu Nhi Dũ - Sao có thể "mị thơ" được !

Mấy ngày qua mạng xã hội ầm ĩ chuyện thi thơ của Tuần báo Văn Nghệ. Tuyệt đại đa số đều chê mấy bài thơ đoạt giải, nhất là thơ của "thi sĩ" Tòng Văn Hân (dân tộc Thái, Điện Biên) - bài thơ "Mẹ tôi chửi kẻ trộm".

Tui cũng ráng đọc xem nó hay như thế nào mà đoạt giải B (không có giải A) nhưng không thấy nó hay chỗ nào cả. Tôi hoang mang, hay là mình hổng biết thơ hay? Trong khi những người trong ban tổ chức cuộc thi này đều khen, từ nhà thơ Hữu Thỉnh, đến nhà văn Khuất Quang Thụy.

Đặc biệt trên Facebook của nhà thơ Trần Đăng Khoa, mới tức thì, ông ấy khen đó là bài thơ hay, nhưng chưa toàn bích, đại khái người dân tộc thật thà, chất phác,, cách viết mộc... như cách nghĩ cách nói của đồng bào dân tộc.