Lê Diễn Đức - “Yên Tâm Mà Chiến Thôi”

Gần đây, có không ít ý kiến cho rằng Tổng thống Volodymyr Zelensky “quá cứng rắn”, “không chịu nhượng bộ”, khiến hòa bình xa vời, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ tỏ ra mệt mỏi và gia tăng áp lực đàm phán.

Nhưng nếu nhìn vấn đề một cách nghiêm túc, dựa trên dữ liệu xã hội và thực tế chính trị của Ukraina, thì nhận định này không đứng vững.

Các cuộc khảo sát độc lập, đáng tin cậy tại Ukraina cho thấy: DDa số người dân Ukraina không chấp nhận nhượng lãnh thổ chính thức để đổi lấy một thứ hòa bình mơ hồ.

Đặc biệt, khoảng 75 % người dân phản đối những “kế hoạch hòa bình” gắn với yêu cầu rút quân, từ bỏ Donbas hoặc công nhận lãnh thổ bị Nga chiếm đóng, nhất là khi những kế hoạch này không đi kèm bảo đảm an ninh rõ ràng. Điều đó có nghĩa là gì? Nghĩa là lập trường của ông Zelensky không phải ý chí cá nhân, mà phản ánh nguyện vọng của đa số xã hội Ukraina.

Trong một quốc gia đang chiến tranh để sinh tồn, một tổng thống dân cử không thể – và không được phép – ký một thỏa thuận đi ngược lại ý chí của nhân dân mình, cho dù áp lực quốc tế lớn đến đâu. Nếu làm vậy, đó không phải hòa bình, mà là tự sát chính trị, thậm chí có thể gây bất ổn nội bộ nghiêm trọng hơn cả sức ép từ bên ngoài.

Đúng là Ukraina đang ở thế khó trước thái độ ngày càng thực dụng của Mỹ. Washington có thể muốn “đóng băng xung đột”, giảm gánh nặng ngân sách và chuyển ưu tiên chiến lược. Nhưng cần nói rõ: Mỹ có thể gây sức ép, có thể giảm hỗ trợ, nhưng không thể ép Ukraina ký một văn bản đầu hàng được gọi bằng cái tên mỹ miều là “hòa bình”. Không một chính quyền Ukraina nào tồn tại được nếu chấp nhận mất lãnh thổ chính thức, phi quân sự hóa đất nước và không có bảo đảm an ninh.

Trong khi đó, từ phía Nga, các yêu sách cốt lõi gần như không thay đổi: công nhận lãnh thổ chiếm đóng, Ukraina không được gia nhập NATO, giảm năng lực quân sự, và dỡ bỏ trừng phạt. Đây không phải là đề nghị hòa bình, mà là đòi hỏi chiến thắng chính trị. Với những điều kiện như vậy, cuộc đàm phán – dù diễn ra ở Miami hay bất cứ đâu – rất khó có đột phá thực chất. Cùng lắm chỉ là những tuyên bố ngoại giao mang tính hình thức.

Quan trọng hơn, Ukraina không còn đơn độc như nhiều người lầm tưởng. EU và nhiều quốc gia châu Âu, Canada, Australia, Nhật… đã cam kết các gói hỗ trợ tài chính – quân sự cho tài khóa 2026–2027, giúp Kyiv có tầm nhìn trung hạn rõ ràng. Điều này mang ý nghĩa chiến lược: Ukraina không bị ép phải ký thỏa thuận bất lợi chỉ vì thiếu nguồn lực trước mắt. Khi có hậu thuẫn dài hơi, họ có quyền lựa chọn con đường phù hợp với lợi ích sống còn của mình.

Cộng thêm vào đó là năng lực lãnh đạo cá nhân của Zelensky, cùng ý chí chống xâm lược đã được tôi luyện qua nhiều năm chiến tranh, xã hội Ukraina hiểu rất rõ một điều: nhượng bộ hôm nay không mang lại hòa bình, mà chỉ mở đường cho cuộc xâm lược tiếp theo.

Vì vậy, nhìn tổng thể, có thể nói thẳng: Ukraina không hiếu chiến, họ chỉ kiên định. Kiên định với chủ quyền, kiên định với ý chí của nhân dân, và kiên định với quyền được tồn tại như một quốc gia độc lập. Khi đã có hậu thuẫn của châu Âu, có năng lực tự thân ngày càng tăng, và có sự đồng thuận xã hội rõ ràng, thì thông điệp rất đơn giản: Cứ yên tâm mà chiến – không phải vì chiến tranh, mà vì không còn con đường nào khác để có một nền hòa bình thực sự.

Cũng cần nói thẳng một điều. Những lời mỉa mai gọi Tổng thống Zelensky là “thằng hề” không đơn thuần là công kích cá nhân. Trên thực tế, đó là sự xúc phạm đối với cả một dân tộc đang chống xâm lược để bảo vệ sự tồn tại của mình.

Một tổng thống trong thời chiến không tồn tại như một cá nhân độc lập, mà là người đại diện cho ý chí xã hội. Khi các khảo sát cho thấy đa số người dân Ukraina không chấp nhận nhượng lãnh thổ và từ chối những “kế hoạch hòa bình” mang tính đầu hàng, thì lập trường của Zelensky không phải trò diễn, mà là sự phản ánh của nguyện vọng quốc gia.

Và chính tại đây, sự mỉa mai tự sụp đổ. Bởi khi đối diện với số liệu xã hội rõ ràng, với bối cảnh chính trị – an ninh cụ thể, những lời chế giễu cá nhân không còn là phản biện, mà chỉ là cách né tránh thực tế.

Không ai có thể nghiêm túc bàn về hòa bình bằng cách phủ nhận quyền được tồn tại và lựa chọn của một dân tộc khác!

LÊ DIỄN ĐỨC 22.12.2025