Thế giới năm 2024 đầy biến động, với thất bại của toàn trị

Đăng ngày: 29/12/2024 - 00:27

Libération cuối tuần chạy tít trang nhất « 2024 : Một thế giới hỗn loạn ». The Economist dành chủ đề cho « 2024, một năm đầy biến động ». Tuần báo Anh cũng cho rằng Kiev đang giành chiến thắng về kinh tế trước Nga.  

Các tuần báo Pháp đều đã ra số đúp và nghỉ cuối năm từ tuần trước. Mục điểm tuần báo kỳ này tập trung cho The Economist, đồng thời lướt qua một số bài viết đáng chú ý trên các số báo cuối tuần và tuần san nhân dịp năm 2024 sắp kết thúc.

Năm 2024 : Một thế giới hỗn loạn

Trần Trung Đạo - Chế độ nô lệ hiện đại

Giới thiệu: Sau 7 giờ tối ngày 25 tháng 12, 1991, chế độ cộng sản toàn trị (totalitarianism), một hệ thống nhà nước bằng phương tiện bạo lực để kiểm soát tuyệt đối và đặt ra ngoài vòng pháp luật mọi hình thức đối lập, tại Liên Xô chính thức cáo chung. Nhưng cũng từ đó, một chế độ toàn trị công nghệ (techno-totalitarianism) ra đời.

Chế độ toàn trị mới mang đầy đủ các đặc tính toàn trị cổ điển cộng với các tiến bộ kỹ thuật sau cách mạng tin học đầu thập niên 1990. Tương tự, chế độ nô lệ cổ điển trên danh nghĩa đã bị hủy bỏ tại Mỹ và các nước Châu Âu sau thế kỷ 18. Tuy nhiên, trên nhiều phần của thế giới, chế độ nô lệ không hoàn toàn bị hủy bỏ mà chỉ biến thể không chỉ nô lệ thân xác mà còn nô lệ tư tưởng.

Nhiều thư viện Mỹ còn giữ một lá thư đầy tranh cãi của Willie Lynch đọc bên bờ sông James, tiểu bang Virginia, năm 1712. Lá thư nhằm cố vấn cho các chủ nô da trắng những cách để kiểm soát nô lệ da đen.

Phan Thế Hải - Dựng tượng đồng Lênin, kẻ sát nhân hàng loạt?

 

Lênin là nhân vật lịch sử vĩ đại gây nhiều tranh cãi. Với Việt Nam, Lênin là lãnh tụ, là nhà tư tưởng, là người truyền cảm hứng cho phong trào giải phóng dân tộc. Nhưng như thế chưa đủ, nhân kỷ niệm 100 năm ngày mất của ông (21/01/2024), các nhà nghiên cứu lịch sử đã có nhiều bài viết để đánh giá về ông một cách khách quan hơn, công bằng hơn.

Cùng với những điều ông làm được cho nước Nga và cho nhân loại thì tội ác của ông cũng rất lớn. Ông được cọi là người biến chủ nghĩa cộng sản từ lý thuyết đến thực tiễn, và cũng là người đưa ra học thuyết đấu tranh giai cấp đẫm máu, mở đầu cho việc tiêu diệt hàng trăm triệu người bất đồng chính kiến ở Liên Xô, Trung Quốc, Campuchia… và cả Việt Nam.

Cần nhớ lại rằng hầu như tất cả những đặc tính, những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa toàn trị ở Liên Xô đều bắt đầu dưới thời Lênin, chứ không phải Stalin và những người kế nhiệm.

Tuấn Khanh - Trung Quốc đối phó với Công nghệ AI ra sao?

 

Giữa năm ngoái, tờ Techcrunch đã tiết lộ chuyện trong hệ thống cầm quyền của Trung Quốc cho lưu hành một tập tài liệu, nói về định hình sự phát triển công nghệ của Trung Quốc trong vài năm phải được định hướng rõ là  “chủ quyền kỹ thuật số”.

...Ám chỉ khả năng của một quốc gia trong việc phải biết kiểm soát “vận mệnh kỹ thuật số” của chính mình, bao gồm quyền tự chủ đối với phần mềm và phần cứng quan trọng trong chuỗi cung ứng AI. Các đợt cấm xuất khẩu của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc là cơ hội thúc đẩy Bắc Kinh tiếp tục kêu gọi độc lập về công nghệ trong các lĩnh vực từ chất bán dẫn đến nghiên cứu cơ bản về AI.

Khi ChatGPT của OpenAI xuất hiện, cho thấy tiềm năng phá vỡ các rào cản bị kiểm duyệt hoặc bưng bít từ giáo dục, tin tức đến dịch vụ… cho nên Trung Quốc đã ra chỉ thị là muốn phát triển các ChatGPT cây nhà lá vườn của mình. Không chỉ để đảm bảo quyền kiểm soát các dữ liệu truyền qua các công cụ đó, mà còn để tạo ra các sản phẩm AI đặc thù văn hóa và chính trị của chủ nghĩa cộng sản.

Phan Quang - Chiến tranh bộc lộ những điểm bại vong của nhà nước toàn trị

 

Khi người dân sùng bái lãnh tụ nghĩa là nước nhà suy vong. Người Nga, nhiều người Việt Nam oái oăm thay đều sùng bái Putin, cuộc bại vong của nước Nga bắt đầu như thế!

1. Tham nhũng tràn lan, sức nước suy yếu nhưng luôn nghĩ mình là vô địch thiên hạ. Kỹ nghệ lạc hậu, công nghệ lõi không còn nhưng lại muốn sắm vai người hùng, đòi công nhận mình là siêu cường - muốn thiết lập trật tự thế giới mới. Như thế thì không thể không bại vong.

2. Cấp dưới không dám nói thật với cấp trên, lãnh tụ lừa dối nhân dân. Cái gì mà "Chiến dịch đặc biệt", cái gì mà đòi giải phóng Ukraine khỏi chủ nghĩa phát xít? Cái gì mà người Ukraine không xứng đáng có quốc gia, là thứ không có lịch sử, là những kẻ phá hoại?

Putin bám víu quá khứ cộng sản, 30 năm sau khi Liên Xô sụp đổ

Đăng ngày: 22/12/2021 - 16:29 Sửa đổi ngày: 22/12/2021 - 16:32

Liên Xô đã qua đời mà không cần bắn một phát súng nào hôm 25/12/1991, khi Mikhail Gorbatchev từ chức tổng thống. Nhưng theo Le Figaro, xác chết của Liên bang Xô viết vẫn còn đe dọa Ukraina. 

Le Figaro hôm nay 22/12/2021 dành nhiều trang báo để kỷ niệm 30 năm Liên Xô sụp đổ. Tờ báo chạy tựa « Ba mươi năm sau, nước Nga trong bóng tối Liên Xô ». Ở trang trong có các bài viết « Nga bấu víu quá khứ cộng sản và đế quốc », « Ukraina rạn nứt giữa hoài nhớ thế giới Xô viết cũ và ý hướng độc lập », « Iekaterinbourg, thành phố của Boris Eltsine không quên người hùng của mình ».

Tấm ảnh lịch sử về ngày cuối cùng của Liên Xô

GS Nguyễn Văn Tuấn - 1984 và 2021

Các bạn thử tưởng tượng cái ngày mà những chữ như 'ba', 'má', 'dì', 'dượng', 'cô', 'cậu', 'chú', 'thím', anh 'chàng', 'cô nàng', v.v… không được dùng trong Tòa Bạch Cung [1]. Ấy vậy mà cái ngày đó đã tới hôm ông Biden nhậm chức tổng thống.

Ngày xưa George Orwell viết tác phẩm lừng danh “1984” [2], nay thì phe Dân Chủ sáng tác cuốn sách mới “2021”.

Quan sát ngày đầu tiên trong cái ghế tổng thống, dễ dàng thấy ông Biden rất quan tâm đến 'chánh trị phải đạo' và đúng là người của phe cánh tả. Xu hướng này sẽ làm cho vài người vui, nhưng cũng đem lại nỗi buồn cho nhiều người thuộc phe bảo thủ.

Nguyễn Đình Bổn - Dấu ấn Donald Trump

Ông Trump đã rời Nhà Trắng nhưng để lại rất nhiều !

Việc làm và di sản của ông là một tranh cãi liên tục và gay gắt giữa hai phe chống và thích, nhưng không ai có thể phủ nhận đây là vị Tổng thống Mỹ vô cùng đặc biệt.

Và chính ông đã đánh thức cho toàn thế giới, đặc biệt châu Mỹ và châu Âu về nguy cơ Trung cộng mưu đồ và từng bước làm bá chủ toàn cầu.

Trung Quốc toàn trị và hiếu chiến buộc phương Tây phải đối đầu

Đăng ngày: 09/01/2021 - 14:42

Trong khi Hoa Kỳ và châu Âu đang lao đao trước đợt dịch thứ hai và thứ ba, Trung Quốc - nơi phát xuất đại dịch Covid - là cường quốc duy nhất có tăng trưởng dương trong năm 2020. Tuy nhiên mô hình tư bản toàn trị và thái độ hiếu chiến của Trung Quốc khiến thế giới ngày càng lo ngại. 

Le Point tuần này giới thiệu bộ trưởng Kinh Tế Pháp Bruno Le Maire với cuốn sách « Bí mật của quyền lực », nói về nội tình một năm khủng hoảng. L’Obs chọn đề tài xã hội « Loạn luân : Hồi kết của một sự cấm kỵ ». L’Express đăng hình vẽ ba người đang cố gắng chống đỡ không cho con virus corona lăn xuống, với tựa đề « Vaccin, chậm trễ và rối loạn : Còn có thể tin tưởng được không ? ».

Courrier International dành hồ sơ cho Brexit, với hình vẽ một người mặc chiếc quần bơi mang màu cờ Anh, đầu trùm kín bằng một cái bao, đứng trên đầu một tấm ván nhảy đang chuẩn bị nhảy xuống, với dòng tựa bằng cả hai thứ tiếng Pháp và Anh « Au revoir et good luck » (Chào tạm biệt và chúc may mắn).

Kẻ gây ra đại dịch chiếm thế thượng phong, gia tăng đàn áp

Trung Quốc nguy hiểm cho thế giới hơn hẳn Liên Xô cũ

Đăng ngày: 07/12/2020 

Trong bài « Mưu đồ toàn trị của Trung Quốc » đăng trên Les Echos hôm nay 07/12/2020, tác giả Dominique Moïsi nhận định trong suốt một thời kỳ dài, châu Âu sống với sự đe dọa của Liên Xô và dưới sự bảo vệ của Mỹ. Ngày nay, mối đe dọa đến từ Trung Quốc, nghiêm trọng hơn, đáng lo hơn rất nhiều. 

Trung Quốc : Bậc thầy về ỷ mạnh hiếp yếu

Từ Hồng Kông cho đến Úc, Bắc Kinh tỏ ra là bậc thầy trong nghệ thuật đe dọa. « Nếu các vị coi Trung Quốc là kẻ thù, thì chúng tôi sẽ là kẻ thù » : Trước những cáo buộc, Bắc Kinh thường lật ngược lại như thế. Sự trả đũa thô bạo vì Úc « dám » đòi hỏi làm rõ nguồn gốc của virus gây dịch Covid-19, là một cảnh báo không chỉ đối với Úc mà còn cho cả thế giới.

Bắc Kinh tấn công vào tự do ngôn luận của người Úc, đối với tất cả những gì liên quan đến Trung Quốc ; bằng những thủ đoạn từ áp lực kinh tế trắng trợn nhất cho đến chỉnh sửa ảnh để bôi nhọ quân đội Úc. Không đùa được với Bắc Kinh, nhất là đối với một nước phương Tây, dân số ít và gần gũi địa lý với đế quốc Trung Hoa.

Đào Hiếu - Những trận cầu gian lận

Tình hình thời sự và chính trị ở Việt Nam hiện nay đang có những xung đột, những mâu thuẫn đối kháng rất quyết liệt. 

Mà không phải chỉ có hai phe đối kháng. Có nhiều phe, chia ra làm nhiều “bảng”, giống như các đội bóng tranh giải World Cub. 

-Bảng A gồm có đội Dân Tộc đấu với đội Mười Sáu Chữ Vàng.

-Bảng B gồm có đội “Thế Lực Thù Địch” đấu với đội Toàn Trị.

-Bảng C là đội Dân Đen đấu với đội Tư Sản Đỏ. 

Tâm Chánh - Hồng Kông trong thiên sứ trẻ trâu

Các bạn trẻ Hồng Kông  đã chọn cho mình thế đứng kiêu hãnh, ở tiền tuyến bảo vệ nền tự do.

Nền tự do đó sinh thành không chỉ cho riêng người Hồng Kông.

Đó chính là một “mặt bằng” mà nước Trung Hoa hiện đại lẽ ra đã có thể đạt được, sau khi lật đổ nền toàn trị chuyên chế phong kiến.

Đó cũng là “mặt bằng” làm cơ sở cho một quốc gia lạc hậu “sánh vai cùng các cường quốc năm châu” trong thế giới hiện đại.

Nguyễn Tiến Tường - Sự kiêu hãnh Hồng Kông & Nồi cơm nước Việt

Đẹp ! Một vẻ đẹp của bi kịch. Những con thiên nga thời đại của Hồng Kông  hôn nhau giữa khói lửa mịt mùng. Những chàng trai tuấn tú, những cô gái xuân thì bắn những tia mắt kiêu hãnh lên bầu trời xanh, dù trên vai họ là gông cùm, súng và gậy gộc...

Những người trẻ ra khỏi nhà bằng khao khát tự do và họ sẵn sàng chết vì điều đó. Chỉ có lý tưởng mới có thể khiến người ta nằm xuống chỉ để đổi lấy một thông điệp.

Chỉ có sự kiêu hãnh của tuổi trẻ mới giúp họ sống không cần biết ngày mai ra sao. Tuổi trẻ là như vậy, khao khát, dấn thân và thậm chí điên rồ. Nhưng quá tuyệt vời khi tất cả năng lượng đó được đặt trên bệ phóng tri thức.

Stéphane Courtois : « Hồ Chí Minh đã lập ra một chế độ toàn trị »

Ông Hồ Chí Minh tại Paris năm 1946.

Đăng ngày 20-05-2019 Sửa đổi ngày 20-05-2019 17:52

« Sự khắc khổ và thanh thản toát ra từ nơi làm việc của ông Hồ Chí Minh cho thấy tinh thần lao động, sự bình tĩnh, kiên trì, quyết tâm phục vụ các kế hoạch của Nhà nước ». Trên đây là những dòng cảm tưởng được thủ tướng Pháp Édouard Philippe ghi vào sổ lưu niệm ở Khu di tích Phủ chủ tịch Hồ Chí Minh, trong chuyến công du Việt Nam tháng 11/2018. 

Nhận xét này đã làm dấy lên một số ý kiến chỉ trích tại Pháp. Trả lời phỏng vấn báo Le Figaro, nhà sử học Stéphane Courtois nhắc nhở về tính cách nhân vật Hồ Chí Minh (tất nhiên là dưới góc nhìn của phía Pháp - ND).

Là nhà nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS), ông Stéphane Courtois giảng dạy tại Viện đại học Công giáo (ICES) và phụ trách tạp chí mang tên Chủ nghĩa cộng sản. Gần đây ông đã xuất bản tác phẩm « Lênin, người sáng tạo ra chủ nghĩa toàn trị » (NXB Perrin, 2017) và chủ biên công trình biên khảo « Chủ nghĩa cộng sản : 1917, cuộc cách mạng bôn-sê-vích » (Vendémiaire, 2017).

Le Figaro : Ông Hồ Chí Minh là người như thế nào ?

Mạnh Kim - Di sản VNCH : Nền văn minh đã thắng « chế độ man rợ » !

Mô hình Sài Gòn của Jaume Torruella (từ trang “Modelismo BCN”)

Những ai sống ở miền Nam giai đoạn sau 30-4-1975 không thể nào quên những gì từng trải qua. Đó là những chuỗi ngày không chỉ khốn khổ về vật chất. Biết bao người không thể cầm được nước mắt khi chứng kiến cảnh hàng đống sách vở và băng đĩa nhạc bị đốt. Một cuộc thảm sát văn hóa đã xảy ra. Không chỉ sản phẩm văn hóa, con người của văn hóa cũng bị tận diệt. Nhà văn bị bỏ tù. Nhà báo bị “học tập cải tạo”. Nhà thơ đi đạp xích lô… Bất luận bị “tra tấn” và “truy diệt” tàn bạo như vậy, văn hóa VNCH vẫn không chết!

Trong "Hồi ký dang dở", cựu đại tá VNCH Dương Hiếu Nghĩa (từ trần ngày 14-4-2019) kể:

“Ngày mồng 3 tháng 5/1975. Không có chuyện gì làm, tôi lang thang tản bộ quanh khu chợ Sài Gòn, và đi lần về Thư Viện Quốc Gia, trong thâm tâm chỉ muốn gặp lại một người bạn của tôi là anh Hữu, quản thủ Thư viện Quốc Gia (ông Phan Văn Hữu – chú thích của MK). Có đến nơi mới thấy được cảnh mà cộng sản Bắc Việt gọi là bài trừ “văn hóa đồi trụy”: Sau ngày 30/4/75, một ủy ban gọi là “Ủy ban bài trừ văn hóa đồi trụy” ra đời. Thành phần gồm một cán bộ Đảng CSVN và sinh viên học sinh chít khăn đỏ trên tay (mà người dân Sài Gòn gọi là mấy con “cọp 30”)…