Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Đồng rúp của Nga bất ngờ sụp đổ. Nga đã bắt đầu thấy khó thở.
Đầu tiên, chính quyền Biden chấp thuận cho Ukraine sử dụng tên lửa tấn công tầm xa, và Nga nhanh chóng đáp trả bằng cách phô diễn sức mạnh tên lửa siêu thanh Oreshnik (Hazel).
Sau đó, Bộ Tài chính Mỹ công bố lệnh trừng phạt đối với hơn 50 ngân hàng còn lại của Nga và hơn 40 tổ chức chứng khoán, cắt đứt hoàn toàn việc Nga sử dụng thanh toán bằng đô la Mỹ.
Tiếp theo thì đồng rúp sụp đổ.
1. “Quân đội Triều Tiên hoàn toàn phù hợp với cuộc chiến tranh của Putox.”
Đây là một kết luận từ một cựu sĩ quan xin được giấu tên sau những thông tin từ quân đội Nga rò ra.
Hiện tại mọi tiếp xúc của các binh lính cấp thấp của nhóm quân này với bên ngoài coi như nghiêm cấm tuyệt đối, ngay cả cấp sĩ quan sơ cấp cũng gần như bị cấm không có liên hệ gì với người Nga, cũng như các quân nhân Nga khác. Đó là lý do hầu hết các thông tin về họ được lan truyền trên mạng xã hội, khi xem xét chúng cần hết sức thận trọng.
Chẳng hạn, bức ảnh một người lính châu Á đã chết làm nền, phía trước là một bàn tay cầm cuốn chứng minh thư quân nhân Triều Tiên màu đó, được cho là đồ giả. Nguồn của nó chưa rõ ràng, nhưng những người ủng hộ Ukraine hiểu biết đã nhắc nhở nhau cảnh giác những thông tin dạng như vậy, và nhà nước Ukraine cũng không ủng hộ việc chế tạo và truyền bá những thông tin đó.
1. Chuyện khóa đường ống dầu là như thế nào?
Tuần trước tình cờ lên YouTube, tôi gặp mấy video, đặc biệt Vietnamnet cũng có một cái: NATO nổi nóng với Ukraine và cho thời hạn 3 ngày – (vì vụ khóa đường ống dầu).
Tò mò quá không biết chuyện gì, mò vào xem hóa ra là chuyện hai nước NATO phản ứng với Ukraine vụ khóa ống dầu, đó là hai nước Hungary và Slovakia. Thế mà BMZ (từ bây giờ tôi sẽ dùng từ này để chỉ bọn lều báo phía đông nước Lào tức Bọn Mất Zậy) chúng nó dám giật tít như thế.
Câu chuyện là, cái đường ống này – “Hữu nghị 2” tiếng Nga là Druzhba-2 được xây dựng từ thời Liên Xô, nó gồm 2 nhánh được chia ở Mozyr, Belarus.
Việc hai nước này phản bội lại lợi ích của EU và NATO, nơi mà họ đang được hưởng lợi là chính, đã khiến họ bắt đầu gánh chịu hậu quả.
Trước việc bị Ukraine ngắt đường vận chuyển dầu Lukoil, họ đã cầu cứu đến Ủy ban Châu Âu can thiệp.
Tuy nhiên, Ủy ban Châu Âu đã từ chối yêu cầu thúc giục Kiev dỡ bỏ các lệnh trừng phạt gần đây đối với công ty dầu mỏ này.
Sau tuyên bố Nga ủng hộ Trung Quốc ở Biển Đông của tổng thống Nga - khi chưa xảy ra chiến tranh Nga-Ukraina khi mà vị thế của Nga chưa bị cô lập - thì tình thế hiện nay của Nga đã hoàn toàn khác.
Nga phải mở cửa rộng về hướng Đông nơi không chỉ có Trung Quốc, vì vậy lập trường của Nga buộc sẽ phải khác khi đến Việt Nam, đất nước quan trọng đối với Nga lúc này.
Chính vì vậy Trung Quốc lại chính là nước theo dõi chặt chẽ nhất với con mắt quan tâm nhất, đề phòng nhất những diễn biến trong chuyến thăm Hà Nội của tổng thống Nga, chứ không phải Mỹ hay châu Âu.
Điều không may đến với ông Putin là giai đoạn cầm quyền của ông ta, kể từ ngày được Boris Yeltsin trao quyền cho đến trước đại dịch Covid, thì nước Nga thật sự giàu có hơn thời Yeltsin trở về trước.
Nó hoàn toàn không phải là do tài năng của ông Putin tạo nên, mà sự thật thì giai đoạn đó nước Nga như đứa trẻ đến tuổi phát triển thì ắt nó tự lớn. Bởi:
- Có đến hơn nửa thế giới sử dụng dầu mỏ, khí đốt và tài nguyên khoáng sản của Nga. Đặc biệt sự đột biến giá của dầu mỏ và khí đốt đã đem đến cho Nga bộn tiền hơn bất cứ giai đoạn lịch sử nào của nước Nga.
Công ty sản xuất thiết bị điện của Nga, Power Machines, thuộc sở hữu của tỉ phú Alexey Mordashov, ra thông báo rằng hồi tháng 11-2023, họ đã thắng kiện công ty dầu khí PetroVietnam (PVN) số tiền lên tới 500 triệu USD tại Trung tâm Trọng tài Quốc tế Singapore (SIAC).
Đây cũng là phán quyết chung thẩm, nên Việt Nam không thể kháng cáo.
"Về khoản 500 triệu USD mà PVN phải thanh toán cho Power Machines, luật sư ẩn danh nói với BBC rằng, sau phán quyết của tòa, phía Power Machines sẽ thu thập thông tin tài sản của PVN ở nước ngoài, đồng thời yêu cầu PVN tự nguyện thanh toán.
Liên quan tới vụ kiện giữa Công ty kỹ thuật điện Power Machines thuộc sở hữu của tỉ phú Nga Alexey Mordashov và dự án Nhiệt điện Long Phú 1 (Sóc Trăng) của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam Petrovietnam (PVN).
Ngày 12/02, người phát ngôn của tỉ phú Nga thông báo đã chiến thắng trong vụ kiện trị giá 500 triệu USD này!
Vụ kiện Power Machines (PM) được đệ trình tại Trung tâm trọng tài quốc tế Singapore (SIAC) nhằm đòi lại khoản tiền đầu tư để xây dựng Nhiệt điện Long Phú 1 - đã chính thức dừng lại vào tháng 1/2019, sau khi PM bị Mỹ đặt lệnh cấm vận.
Tính đến hôm nay, tròn 6 tháng kể từ ngày Ukraine tự đảm bảo an ninh, an toàn hành lang vận chuyển ngũ cốc, đã xuất khẩu đến 20 triệu tấn hàng hóa. Trong đó:
- 14,3 triệu tấn nông sản đến 32 quốc gia, với 661 chuyến tàu chở hàng.
- Gần 6 triệu tấn hàng hóa, với hàng trăm chuyến tàu chuyên chở.
Riêng trong tháng 1/2024, có đến 6,3 triệu tấn đã được xuất khẩu. Nó gần bằng mức trước chiến tranh.
Việc Trung Quốc và Việt Nam cùng rút bớt tàu ở khu vực tàu Hướng Dương Hồng 10 gợi ý rằng cả hai phía có thể đánh giá tình hình sẽ không leo thang thêm nữa.
1. Tàu Hướng Dương Hồng 10
Trong những ngày qua, tàu nghiên cứu Hướng Dương Hồng 10 (Xiang Yang Hong 10) của Trung Quốc vẫn tiếp tục lượn lờ trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam.
Ngày 18.05, tàu này lần thứ hai đi đến gần các giàn dầu khí của Việt Nam ở các lô 5-1a và 5-1b - 5-1c, di chuyển theo đúng đoạn đường nó đã đi trong ngày 10.05.
Suốt hàng nửa tháng nay, các báo lớn trên thế giới (tạm chỉ tính bản tiếng Việt) đều đưa tin các tầu khảo sát của Trung Quốc, được hàng chục tầu “dân sự” bao bọc, liên tiếp áp sát và đi vào khu vực có các công trình khai thác, thăm dò dầu khí hợp tác giữa Nga và Việt Nam đang hoạt động.
Sự lấn lướt táo bạo này là rất bất thường. Trung Quốc có vẻ muốn chơi canh bạc cuối: Lợi dụng sai lầm chết người của Putin ở Ukraina, ép Nga nhượng bộ nốt về vấn đề quyền tài phán ở Biển Đông (sau khi thành công trong việc ép Tây Ban Nha, Ấn Độ và một vài quốc gia khác...).
Giả dụ, rồi đây, mỗi khi muốn hợp tác với Việt Nam tại những vùng nằm trong “đường lưỡi bò”, các công ty dầu khí của chính phủ Nga làm thêm động tác là “xin phép” Trung Quốc. Người Nga có thể thanh minh với phía Việt Nam rằng Trung Quốc không hề gây khó dễ và làm thế cũng chả mất gì.
Các báo Pháp hôm nay 06/12/2022 có nhiều bài phóng sự về tình hình các vùng giải phóng và bị chiếm đóng ở Ukraina. Le Monde « Theo chân "nhóm Kostenko" ở Ukraina », và cho biết « Tại Odessa, mafia thân Nga dưới sự kiểm soát ». Tờ báo cũng nhận thấy « Trong thời gian Nga chiếm đóng, tra tấn được hệ thống hóa ở Kherson ». Libération tố cáo « Tại Mariupol, Nga cho xây dựng để ‘che giấu những vết tích chiến tranh’ ».
Sáng se se lạnh. Năm nào cũng vậy, cứ độ này Chúa lại ban cho Sài Gòn mươi ngày lạnh để vui mùa Giáng sinh đón ngày Người ra đời.
Ngồi đàn đúm. Một ông bảo bọn Qatar giàu, dân nó sung sướng nhất thế giới bởi chúng nó có dầu khí, nhiều dầu khí, cứ hút lên bán đi làm chi chả giàu chả sướng.
Lão Maddox hàng xóm cười, ông nói như đám dư luận viên, đúng một mà chửa đúng hai. Thế An Nam ta không có dầu khí chắc, không hút lên bán chắc. Xin nhớ là nghiện... hút đã gần nửa thế kỷ rồi nhé.
Sự kiện bà Liz Truss trở thành tân thủ tướng Anh được nhiều báo chạy tựa trang nhất với tên gọi « Bà đầm thép mới », trong khi Ukraina tiếp tục là chủ đề của nhiều bài phóng sự. Les Echos cho rằng đây là « Một Brexit thứ hai của Anh ». Bà Liz Truss lên lãnh đạo một đất nước đang yếu đi vì ba cú sốc : Brexit, Covid và năng lượng.
Cuộc chiến tranh lạnh bắt đầu từ 1945 đến 1947 đã chấm dứt vào ngày 26/12/1991 với sự kiện Liên Xô tan rã. Hậu chiến tranh lạnh mở đầu hôm 24/02/2022 với việc Nga xâm lăng Ukraina. Hãy còn quá sớm để dùng những từ ngữ « chiến tranh lạnh mới », « khởi đầu cho đệ tam thế chiến », « phi toàn cầu hóa », « kỷ nguyên hỗn loạn », nhưng dù vậy cũng đã rút ra được một số bài học.
Có người nói Mỹ không bao giờ tài trợ không cho Ukraina mà chẳng hưởng lợi gì. Tiền Mỹ rót vào càng lớn thì Ukraina trả nợ càng nhiều.
Vâng, nói về nợ thì không quốc gia, chính phủ nào không mắc nợ. Nhưng một nước đang gặp phải chiến tranh xâm lược thì người cho vay lúc hoạn nạn là vô cùng đáng quý.
Nói ra điều này, có người sẽ lại bảo, vậy khi Liên Xô cho Việt Nam vay trong chiến tranh chống Mỹ thì họ có lợi dụng để hưởng lợi khiến Việt Nam rơi vào bẫy nợ hay không?
Mỹ với Nga đang tham dự một cuộc chiến, nhưng cả hai bên đều không thừa nhận. Vladimir Putin và Joe Biden đều giả bộ như không có gì; vì quân đội hai nước chưa công khai bắn nhau.
Mỹ với Nga đang tham dự một cuộc chiến, nhưng cả hai bên đều không thừa nhận. Vladimir Putin và Joe Biden đều giả bộ như không có gì; vì quân đội hai nước chưa công khai bắn nhau.
Ông Vladimir Putin có nói rằng khi NATO gửi vũ khí giúp Ukraine tức là gây chiến với Nga. Ông dọa sẽ có hậu quả nghiêm trọng. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói bóng gió đến Đại chiến Thứ Ba, đến bom nguyên tử, nhưng ai cũng hiểu đó là những lời nói suông. Ông Putin vẫn bán dầu lửa và khí đốt nếu có nước nào hỏi mua.
Trường hợp mới nhất là Sergey Protosenya, 55 tuổi, cựu tổng giám đốc tập đoàn khí đốt Novatek, được tìm thấy trong tư thế treo cổ trong một biệt thự ở Tây Ban Nha ngày 19/04 với một chiếc búa và một con dao đẫm máu bên cạnh, vợ con ông cũng bị đâm chết. Protosenya đã điều hành tập đoàn khí đốt tư nhân lớn nhất nước Nga suốt 20 năm.
Cái chết của nhà tài phiệt này có nhiều điểm giống vụ Vladislav Avayev, cựu viên chức Kremlin và là cựu phó chủ tịch Gazprombank, nhánh tài chánh của tập đoàn Gazprom. Ngày 18/04, xác đầy vết đạn của doanh nhân 51 tuổi cùng với vợ con được phát hiện trong ngôi biệt thự ở Matxcơva được khóa từ bên trong.
Một cuộc chạy đua với thời gian đang diễn ra giữa quân đội Nga và Ukraina để triển khai ở miền đông, nơi có thể là chiến trường chính sắp tới, một chiến trường dữ dội nhất ở châu Âu kể từ 1945. Chính quyền Ukraina kêu gọi cư dân sơ tán, ngành đường sắt cho biết đã di tản được 15.000 người. Ở phía nam Donbass, quân Nga tiếp tục tiến về Mariupol, thành phố bị vây hãm từ cuối tháng Hai nhưng kiên quyết không đầu hàng. Những trận đánh ở đây tiếp tục cầm chân một lực lượng lớn của Nga.
Ông Borrell tuyên bố, EU cực lực lên án những hành động tàn bạo tại nhiều thành phố Ukraina bị chiếm đóng. Một loạt trừng phạt mới đang được bàn thảo, nhưng cần có sự nhất trí để thông qua.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm thứ Hai nêu ra việc trừng phạt cá nhân và các biện pháp liên quan đến « than đá, dầu lửa », nhưng không nêu ra việc mua khí đốt, chủ đề gây bất đồng tại châu Âu.
