Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Alexander Stubb cho biết ông đã cố gắng thuyết phục Trump rằng nền kinh tế của Nga "nhỏ hơn Ý". Và quân đội của nước này đang thất bại - chiếm được chưa đến 1 % Ukraine trong năm nay. Lãi suất hiện nay ở Nga trên 20 % và dự trữ cạn kiệt.
The Guardian mô tả tổng thống Phần Lan là một trong số ít nhà lãnh đạo châu Âu vẫn có ảnh hưởng đối với Trump.
Ông nói thêm rằng Trump “đang bắt đầu mất kiên nhẫn với Putin - theo hướng đúng đắn”.
“Phần Lan hóa” (Finlandization) là gì ?
Một cách vắn tắt, “Phần Lan hóa” (Finlandization), có nghĩa “để trở nên Phần Lan”. Là một thuật ngữ chính trị để chỉ ảnh hưởng của một cường quốc trên các chính sách đối nội, đối ngoại và quốc phòng của một quốc gia láng giềng nhỏ, bị cô lập, không phải là thành viên của một liên minh quân sự và không nhận được sự bảo vệ của các cường quốc.
Thuật ngữ này bắt nguồn từ chính sách của chính phủ Phần Lan chấp nhận các yêu sách của Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh từ năm 1947 đến năm 1990 để đáp ứng với thực tế chính trị thời bấy giờ.
(Đọc lại để hiểu vì sao Ukraine quyết chiến đến giờ. Đây là bài viết lúc cuộc chiến mới bắt đầu được 2 ngày).
Trong những ngày qua, nhiều người Việt lớn tiếng chỉ trích Ukraine là ngu dại, chọc ổ kiến lửa, chỉ thiệt thân.
Đồng thời anh em đưa ví dụ về sự “khôn ngoan” của Việt Nam đối với Trung Quốc. Một số anh em có hiểu biết hơn thì đưa ví dụ về Phần Lan. Vậy Ukraine có thực sự ngu dại, liệu họ có những lựa chọn khác thông minh hơn? Ở vị trí đó họ đâu lạ gì bài học Phần Lan?
Đầu tiên phải phân tích về các bài học của các nước có vị trí và lịch sử gần gũi nhất với Ukraine. Các nước có vị trí cùng là vùng đệm giữa Nga/Liên Xô và Tây Âu là Ba Lan, ba nước Baltic (Estonia, Latvia, Litva), Phần Lan và Belarus.
Đăng ngày:
Một trong những chiếc tàu đã bị cảnh sát Phần Lan tịch thu hôm thứ Bảy 28/12 sau khi cắt cáp ngầm dưới biển Baltic. Rõ ràng là Nga đã quá trớn, vụ này giúp Phần Lan có lý do để chống lại đoàn tàu ma của Matxcơva. Hải quân đã cho kéo về cảng chiếc tàu dầu Eagle S bị nghi ngờ dùng neo cắt đường cung cấp điện chiến lược giữa Phần Lan và Estonia để điều tra. Tàu mang cờ quần đảo Cook, chở xăng không pha chì của Nga.
Năm 2011 tôi đến Helsinki lần đầu chỉ vì muốn coi đất nước của Jean Sebelius có đẹp như ông mô tả trong bài Finlandia hay không. Tôi đã thấy nét đẹp nhất của xứ này là con người.
Năm nay tôi đọc một bản tin cho biết dân Phần Lan sống hạnh phúc nhất thế giới. Không có gì lạ! Họ cũng được tiếng là những người sống lương thiện nhất.
Người bạn Phần Lan gốc Việt đón tôi 23 năm trước là anh Nguyễn Trùng Dương, đã kể chuyện chính phủ Phần Lan muốn trắc nghiệm coi dân chúng có nghèo khó quá hay không. Họ “nghiên cứu” (survey) đại khái thế này: Cho người giả bộ đánh rớt bóp (ví) đựng tiền, rồi coi có bao nhiêu người lượm được đem trao cho cảnh sát!
Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan tuyên bố: "Ukraine nên tấn công các mục tiêu quân sự bên trong nước Nga với vũ khí được chúng tôi cung cấp. Nếu không, các mục tiêu này sẽ tấn công vào Ukraine.
Đây là hành động phòng thủ mà Ukraine đang tiếp hành hoàn toàn hợp pháp bởi Hiến chương Liên Hợp Quốc cho phép tấn công các mục tiêu quân sự xuyên biên giới đất liền”.
Đồng thời, Tổng thống Cộng hòa Séc vui mừng thông báo rằng EU đã chuyển được 50 % kinh phí của lô đạn pháo 800 nghìn quả. Hàng trăm nghìn quả đạn pháo 155 mm sẽ đến Ukraine trong vài tuần nữa.
Khi tấn công Ukraine năm ngoái, một trong những lý do Vladimir Putin nêu ra là ngăn chặn không cho khối NATO bành trướng. Bây giờ kết quả ngược lại. Putin đã thua lớn trên mặt ngoại giao.
Một người tự cảm thấy mình đang hạnh phúc, nếu được hỏi có muốn thay đổi gì trong đời sống không, thì chắc sẽ nói “không!”
Một dân tộc thì khác. Dân Phần Lan, 5,5 triệu người, thấy họ sống rất hạnh phúc, đứng đầu thế giới suốt năm, sáu năm vừa qua. Nhưng họ lại muốn thay đổi: Nước Phần Lan vừa mới ký hợp đồng làm thành viên thứ 31 của khối NATO, Liên minh Bắc Đại Tây Dương.
Từ Istanbul, thông tín viên Anne Andlauer gởi về bài tường trình :
"Vào đầu tuần trước, khi Thụy Điển và Phần Lan đề nghị gởi các đại diện đến để thảo luận về việc Thổ Nhĩ Kỳ phản đối hai nước này gia nhập NATO, ban đầu ông Recep Tayyip Erdogan thẳng thừng trả lời là "Họ đừng đến làm gì cho mệt".
Hôm thứ Hai vừa qua Tổng Thống (TT) Vladimir Putin tuyên bố về sự kiện Phần Lan và Thụy Điển muốn gia nhập khối NATO như sau:
“Đối với việc gia nhập (NATO) của các quốc gia này, nước Nga không có vấn đề gì cả. Cũng có nghĩa là không có sự đe dọa tức thời khi NATO bành trướng với sự tham gia của các nước ấy”.
Lời phát biểu nhu mì ôn hòa của một con gấu hiếu chiến quen bắt nạt những đối tượng yếu thế, đã khiến phương Tây ngạc nhiên không ít.
Cứ hiểu một cách thật giản dị, mỗi đất nước/quốc gia cũng như con người vậy. Người có người này người nọ, nước có nước ấy nước kia.
Có những nước rất hiền lành, chả thích đánh nhau tẹo nào, Ấn Độ chẳng hạn, to và đông dân như thế nhưng không xâm lược ai bao giờ. Có đứng lên giành độc lập cũng chỉ bằng biện pháp hòa bình, mà thánh Gandhi là tiêu biểu.
Nhưng có nước quanh năm suốt tháng chỉ ra rả tự hào về truyền thống... đánh nhau, hạ gục ba bốn đế quốc thực dân phát xít loại bự. Ngay cả cờ cũng hãnh diện cờ pha máu, điên cuồng kỷ niệm sự choảng nện.
Le Figaro nhận thấy sự phối hợp gần như tuyệt hảo giữa hai chính phủ Bắc Âu hôm Chủ nhật 15/05. Đề án được chính quyền Phần Lan trình bày ở Helsinki, tổng thống Sauli Niinisto tuyên bố là « ngày lịch sử », « mở ra một kỷ nguyên mới ». Tuần trước, hướng về Matxcơva, ông nói : « Quý vị đã tạo ra việc này, hãy nhìn vào gương trước đã ! ». Vài giờ sau tại Stockholm, đảng Dân chủ Xã hội cầm quyền loan báo ý định gia nhập NATO - trừ việc cho lập căn cứ quân sự và đặt vũ khí nguyên tử trên lãnh thổ. Theo nữ thủ tướng Madgalena Andersson, điều này sẽ bảo vệ tốt hơn an ninh của nhân dân Thụy Điển trước các hành động của Nga.
Tổng thống (TT) Nga Vladimir Putin sau thời gian đầu đe dọa dùng biện pháp quân sự can thiệp nếu Phần Lan gia nhập NATO, nhưng giờ xìu xuống, nhắc nhở “mối quan hệ ngoại giao của hai nước sẽ bị ảnh hưởng xấu”. Tuy nhiên nhà độc tài đã “cấm vận” không bán nguồn điện năng cho Phần Lan nữa.
Trong cuộc điện đàm, TT Vladimir Putin còn tha thiết trấn an TT Phần Lan, Sauli Niinistö, là đừng có lo sợ vì: “Từ bỏ chính sách trung lập truyền thống sẽ là một sai lầm, vì hỏng có mối đe dọa nào (của nước Nga) đối với nền an ninh của Phần Lan cả”.
Thiệt hôn? Ông hỏng nhớ Liên Xô đã xâm lăng Phần Lan mấy lần rồi à?
« Ukraina, các láng giềng trước ngưỡng cửa chiến tranh » là hồ sơ của Courrier International tuần này. Viễn cảnh một hành lang của Nga tại Transnistria ở sát bên Ukraina và ý đồ của Matxcơva tại khu vực chiến lược Suwalki giữa Litva và Ba Lan gây lo ngại. Ở phía bắc, NATO sắp đón nhận Thụy Điển và nhất là Phần Lan - chính quyền nước này từ nhiều năm qua đã chuẩn bị cho giả thiết bị Nga xâm lược.
Theo nhiều nguồn tin có uy tín thì nhiều đơn vị bộ binh của Liên Bang Nga đang bị đẩy lui lần lần về biên giới, nhứt là ở khu vực thành phố Kharkiv ở hướng đông bắc của Ukraine.
Ở mặt trận phía nam, quân Nga cũng không gặt hái thêm kết quả nào. Ngược lại quân lực Ukraine đang trên đà phản công khắp nơi.
Các chuyên gia quân sự cho biết hiện nay binh sĩ Ukraine được Hoa Kỳ và Âu Châu trang bị võ khí tối tân hơn binh sĩ Nga, tinh thần chiến đấu của họ cũng cao hơn. Liên Bang Nga chỉ có hỏa tiễn hành trình là ưu thế hơn thôi, nhưng món hàng nóng này đã không làm thay đổi cuộc chơi.
Putin tiến hành chiến dịch đặc biệt để diệt phát xít Ukraina chứ không hề xâm lược Ukraina. Đúng không? Các bạn phò Tin, cuồng Tin đều tin là như vậy. Ok.
Putin đang làm tất cả để sáp nhập Kherson vào nước Nga. Các nhà chức trách của Nga, thí dụ như Andrei Tourtchak, phó chủ tịch Thượng viện đã nói : Nước Nga sẽ ở lại đây mãi mãi, sẽ không có việc trở lại quá khứ.
Sắp tới họ sẽ thay tiền của Ukraina bằng tiền ”zúp” của Nga…
Khi ông Putin chính thức yêu cầu NATO phải ngưng thâu nhận các hội viên mới, các nước Âu Mỹ đã trả lời bằng quan niệm chủ quyền quốc gia: Không nước nào có thể ép buộc các nước khác gia nhập hay không gia nhập bất cứ liên minh nào.
Hai nước Phần Lan và Thụy Điển có thể trở thành hội viên Minh ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trong mấy tháng tới. Chủ trương ngoại giao của ông Vladimir Putin thất bại. Đây cũng là một bài học cho ông Tập Cận Bình.
Vladimir Putin và Tập Cận Bình quan niệm rằng nước lớn có quyền ra lệnh cho các nước nhỏ. Đó là lối suy nghĩ của các vị hoàng đế ngày xưa, kể cả các “Sa hoàng” cầm đầu đế quốc Nga hay các vị “thiên tử” thay trời “bình thiên hạ.”
