Thanh Hằng – Xung quanh tranh cãi về Bảo Ninh và ảnh báo chí

 

1. Tranh cãi về “Nỗi buồn chiến tranh” của Bảo Ninh, vẫn kiểu tranh cãi “Mưa đỏ” : Không hiểu gì về thể loại, cứ nhầm sáng tác với ký, nhầm phim truyện với phim lịch sử.

Người làm văn học nghệ thuật (VHNT) rất hiểu thể loại khi họ đặt bút, còn một số người đọc thì k biết tí gì về thể loại, nên cứ vén môi chửi, lại được những người hiểu biết về văn học nghệ thuật “trình độ” hiểu biết tương đương, phụ hoạ nên thành om xòm thôi.

Mấu chốt chính là dân trí không đồng đều.

Một vài ông chả hiểu mẹ gì về VHNT, cứ tự coi mình giỏi hơn bao văn nghệ sĩ rất am hiểu về VHNT khi họ đã chụm đầu lựa chọn tác phẩm, cũng là đánh bóng tên tuổi bằng giọng công thần.

Mà, ngay cái anh gì lớn tiếng nhất cứ đòi tiểu thuyết phải trung thực như ký, cũng có trung thực đâu : Chỉ là đại úy mà anh đeo lon đại tá đi khắp đó.

2. Còn ảnh Bảo Ninh cúi người giữa hai lãnh đạo trao, rõ ràng là phản cảm. Đặc biệt là đi với chú thích ảnh ban đầu.

Trước, từng đã ồn ào khi một nghệ sĩ lớn cúi người hơi thấp lúc bắt tay Chủ tịch nước (Trương Tấn Sang thì phải) khi nhận Giải thưởng Nhà nước, vì công chúng muốn thấy những nghệ sĩ mà họ “tôn thờ” phải “đứng thẳng” trong suy nghĩ của họ.

Nói điều đó để thấy rằng, ảnh tư thế các nhân vật VIP cực kỳ quan trọng khi đăng báo. Nhiều khi một bức ảnh tự bản thân nó mang thông điệp ngang một bài báo. Vì thế, người chọn ảnh phải cẩn trọng khi chuyển thông điệp cho công chúng.

Bức ảnh chụp đưa đến người xem thế nào thì người ta nói thế, giờ lại chửi người ta hàm hồ vì không hiểu bức ảnh, là vô lý. Vì công chúng có ở buổi lễ đó đâu mà biết lúc đó Bảo Ninh cúi người vì cái gì ! Ảnh chứ đâu phải clip.

Mình xem bức ảnh cũng thấy tư thế Bảo Ninh rúm ró, thiếu đàng hoàng, không xứng với tầm vóc của một tác giả có tác phẩm được vinh danh.

Nếu là mình, không bao giờ mình chọn ảnh đó. Mình sẽ chọn bức ảnh ba người nhưng Bảo Ninh đứng thẳng, đàng hoàng nhận giải. Còn nếu muốn nói ông cảm tạ sự ủng hộ của công chúng, phải là một bức khác, hoặc một mình ông cúi người hoặc có thêm cảnh vỗ tay.

Vì hai thông điệp đó khó song trùng trong một bức ảnh được. Trừ khi là bức toàn cảnh có cả hình ảnh khán giả vỗ tay !

Việc sửa chú thích ảnh sau đó vẫn sai lè : “Trao vinh danh !” Ha ha. Vụ bức ảnh này mình hoàn toàn đồng ý với ý kiến của Thái Hạo.

Tuổi Trẻ là tờ báo mình luôn chọn lựa khi đọc về thiên tai, lũ lụt, vì tin cậy, vì bài ảnh luôn có góc nhìn riêng của phóng viên vào tận hiện trường để viết bằng sự chuyên nghiệp, sáng tạo. Nhưng riêng vụ chọn ảnh Bảo Ninh và sửa chú thích cẩu thả này thì nói thật là mình hơi thất vọng.

THANH HẰNG 05.12.2025 (Tựa bài do Thụy My đặt)