Võ Xuân Sơn - Ai có lỗi ?

Việc đóng cửa khu cách ly của Vietnam Airlines (VNA) là cần thiết. Tuy nhiên nó đã hơi muộn. Những câu chuyện xung quanh bệnh nhân 1342 và 1347 đã cho thấy nhiều vấn đề trong việc phòng chống dịch cúm Tàu của chúng ta.

Theo đại diện của VNA, thì họ làm đúng theo quy định, sau 4 ngày xét nghiệm 2 lần âm tính là cho về nhà. Tôi không biết quy định đó do ai ban hành, và cụ thể là ban hành cho đối tượng nào, nhưng tôi cho rằng quy định đó (nếu có) là rất phản khoa học. 

Tất nhiên, ở Việt Nam, việc ban hành quy định đôi khi không phụ thuộc vào ý chí của chính người được coi là người ban hành, mà có sự can thiệp từ ai đó, phục vụ cho những mục đích khác.

Mục đích khác ở đây có thể là VNA cần có phi hành đoàn để bay các chuyến bay nước ngoài. Đại diện VNA đã nói, nếu theo quy định trước đây, cách ly đủ 14 ngày với tất cả tổ bay thì không đủ người bay. Cứ tưởng là họ cho về nhà để cách ly đủ 14 ngày. Nhưng không, họ cho về nhà để chuẩn bị… bay.

Nếu thực sự VNA cho thành viên tổ bay mới cách ly 4 ngày về nhà để chuẩn bị bay (mà khả năng cao là như vậy, vì họ chưa bao giờ thiếu tổ bay cho các chuyến bay nước ngoài, để phải chia sẻ các chuyến bay nước ngoài cho các hãng hàng không khác), thì việc cậu 1342 tiếp bạn ở nhà đâu phải lỗi của cậu ấy.

Việc cậu 1342 gặp gỡ bạn 1325 trong khu cách ly, không biết có phải lỗi của cậu 1342 không nữa. Thực sự thì chúng ta chưa được nghe người trong cuộc nói gì, cũng chẳng ai cho biết quy trình cách ly trong khu cách ly của VNA như thế nào. Cho nên khó có thể kết luận là cậu 1342 vi phạm quy định. Nhưng dù cậu 1342 có vi phạm quy định hay không, thì chắc chắn là có lỗi trong khâu tổ chức cách ly của VNA.

Như vậy, lỗi lớn ở đây nằm ở quy trình và cách thức tổ chức cách ly của VNA. Chắc chắn là VNA có lỗi. Nhưng có phải chỉ có VNA (có thể cả những bệnh nhân 1342, 1347 và 1325) có lỗi thôi không? Không hẳn như vậy. Tôi cho rằng lỗi lớn nhất thuộc về Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19.

Tại sao lại có thể có quy định cách ly chỉ 4 ngày là cho về nhà cách ly tại nhà đối với các tổ bay, là những người có nguy cơ bị lây nhiễm rất cao? Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 có biết việc VNA cho các thành viên tổ bay bay khi chưa hoàn tất cách ly 14 ngày không? Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 có tổ chức kiểm tra, giám sát hoạt động cách ly của VNA hay không. Nếu có thì tại sao lại để xảy ra chuyện như bây giờ?

Mấy hôm nay, nhiều người lên án việc cho các khách sạn cách ly theo kiểu dịch vụ. Là một người từng đề xuất việc cách ly kiểu dịch vụ, tôi thấy cần nói rõ về việc này. Cách ly dịch vụ là sử dụng cơ sở vật chất của các khách sạn, resort cho công tác cách ly. Người được cách ly trả tiền phòng, giống như trả tiền khách sạn. Ngoài ra thì y tế và các bộ phận giám sát khác vẫn phải hoạt động như các điểm cách ly tập trung khác.

Vụ việc xảy ra ở khu cách ly tập trung của VNA, dẫn đến việc lây lan cúm Tàu ra cộng đồng là do sự lỏng lẻo trong quản lý công tác cách ly, mà lỗi chính là của Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, của bộ phận quản lý khu cách ly của VNA.

Những lỗi này không lyên quan gì đến việc tổ chức cách ly dịch vụ cả. Tương tự vậy, phần lỗi của cậu 1342, 1347 và cả 1325 không đủ lớn để virus phát tán ra ngoài cộng đồng.

VÕXUÂN SƠN 02.12.2020