Nguyễn Ngọc Chu – Metro, phương tiện quan trọng bậc nhất trong giải quyết ách tắc giao thông Hà Nội

1. Cách đây 3 năm, UBND TP Hà Nội đã “treo” giải thưởng lên đến 200 000 usd cho ai đưa ra giải pháp chống tắc nghẽn giao thông Hà Nội.

Tưởng là giao thông Hà Nội sẽ có những bước tiến bộ mới - nhờ những ý tưởng mới cùng với sự quyết liệt của người đứng đầu UBND Thủ đô. Nhưng rồi như viên sỏi ném xuống Hồ Tây, gợn sóng và biến mất. Không có một lời nào về giải thưởng. Tắc nghẽn giao thông Hà Nội mỗi ngày một tệ hại hơn.

2. Muốn giảm bớt xe máy thì phải thúc đẩy giao thông công cộng, chứ không phải cấm xe máy hay cho đi biển chẵn biển lẻ theo ngày. Đó là điều ai cũng hiểu. Nhưng giao thông công cộng ở Hà Nội chưa có biến chuyển đột phá.

3. Trong các phương tiện giao thông công cộng đô thị, metro là phương tiện chủ lực bậc nhất. Thế nhưng metro Hà Nội chưa được phát triển đúng mức và đang phát triển sai định hướng. Trong phát triển metro Hà Nội có mấy nhược điểm sau đây cần phải lưu ý để khắc phục.

3.1. Sai lầm trong thiết kế hệ thống và triển khai hệ thống

- Xác định không đúng vấn đề trọng tâm cần giải quyết. Phải giải quyết giao thông nội đô trước, sau đó mới cho giao thông ngoại đô đổ vào trung tâm nội đô.

- Từ xác định không đúng nội dung chính, dẫn đến thiết kế và triển khai thực thi chưa đúng: xây dựng các tuyến đường từ ngoại đô đổ vào nội đô trong khi chưa xây dựng các tuyến nội đô; chưa có metro vòng xuyến là một tuyến đường rất quan trọng giúp đi đến điểm bất kỳ trên đường chu vi nội đô không phải xuyên qua thành phố.

3.2. Sai lầm trong chọn nhà thầu thực thi

- Thí dụ đớn đau là nhà thầu thi công tuyến đường Cát Linh – Hà Đông. Giá thành vô cùng đắt, thời gian kéo dài, công nghệ không tân tiến, an toàn bị nghi ngờ, mỹ quan không đạt yêu cầu.

4. Mong rằng lãnh đạo mới của Hà Nội có những quyết định sáng suốt và hành động quyết liệt trong giải cứu ách tắc giao thông Thủ Đô. Nhất là quyết liệt đẩy mạnh việc xây dựng hệ thống metro Hà Nội. Trong số đó:

4.1. Nhanh chóng thi công các tuyến metro thuộc nội đô trước khi xây các tuyến ngoại đô.

4.2. Cấp tốc xây tuyến metro vòng xuyến. Có thể nghiên cứu để một phần tuyến metro vòng xuyến đi sâu dưới đáy sông Tô Lịch đoạn chợ Bưởi – Ngã Tư Sở nhằm tránh các công trình xây dựng và giảm bớt chi phí.

4.3. Xây các tuyến metro nối các đầu mối giao thông quan trọng xuyên thành phố. Như giữa các bến xe khách liên tỉnh, qua ga tàu hoả hà Nội, qua các vị trí giao thương sầm uất và các địa điểm văn hoá quan trọng…

4.4. Chọn đúng các nhà thầu G7 với thiết bị hiện đại và đúng giá.

5. Ở phương diện metro, TP HCM đang đi trước Hà Nội. Đây là một thách thức cho lãnh đạo Thủ Đô.

Trong nhiệm kỳ đứng đầu Hà Nội mà góp công, chung sức, cùng xây dựng được một hệ thống metro hoàn hảo, hiện đại, đúng giá và hiệu quả - thì đó là một thành công lớn, sẽ được người đời ghi nhận. Lại nhớ đến ông Paul Doumer.

NGUYỄNNGỌC CHU 21.12.2020