Nguyễn Thị Bích Hậu - Mềm nắn rắn buông

 

Đêm qua sau khi chứng khoán Mỹ rơi dữ dội, chỉ số DJ có lúc giảm khủng gần 700 điểm, thì cũng là lúc Canada và Mỹ hai bên tạm ngừng chiến tranh thương mại.

Vắn tắt sự việc là sáng thứ Hai, ông thủ hiến tỉnh bang Ontario của Canada ký quyết định tăng 25 % giá điện cho 1,5 triệu dân Mỹ ở ba bang vùng Đông Bắc đang mua điện giá rất mềm của bang ông. Cái này nằm trong quyền của Thủ hiến nên ổng ký cái rẹt. Thế là hóa đơn tiền điện của mỗi gia đình sẽ tăng thêm 69 usd tháng.

Ông thủ hiến này vốn là dân đảng bảo thủ của Canada, từng có 20 năm sinh sống ở Mỹ. Nhà ổng có nhiều công ty kinh doanh ở hai quốc gia nên tóm lại rất biết người biết ta và rất rắn. Canada nói là làm.

Ổng ra đòn ngay sau ngày chứng khoán Mỹ xuống khủng khiếp, tổng thị trường mất 4.000 tỉ usd (so với 100 tỉ đô viện trợ cho Ukraine trong 3 năm thì sẽ thấy số tiền bay đi khủng thế nào).

Đến tối thì tổng thống Mỹ bèn ra đòn đáp trả, dọa sẽ đánh thuế gấp đôi với thép và nhôm nhập từ Canada với mức thuế 50 % (trước đó là 25 %). Ổng đồng thời dọa sẽ đóng cửa ngành kỹ nghệ xe hơi tại Canada. Ông thủ hiến tỉnh bang Ontario báo sẽ cắt điện luôn cho 1,5 triệu dân Mỹ thắp đèn dầu xài đỡ.

Thị trường chứng khoán bèn phản ứng dữ dội, cả 3 chỉ số đều giảm. Nhưng chỉ số công nghiệp Dow Jone giảm khủng, có lúc mất gần 700 điểm. Tiền bay đi vèo vèo qua cửa sổ. Hoảng loạn bao trùm.

Ông bộ trưởng thương mại Mỹ thấy căng quá bèn cố gắng gọi điện trao đổi với ông thủ hiến tỉnh bang Ontario... Vì ông thủ hiến tánh nóng hơn lửa. Ông này sẵn sàng cắt điện luôn của cả 1,5 triệu dân Mẽo mà hỏng sợ gì hết. Chơi tới cùng luôn.

Kết quả hai bên đều ok sẽ đàm phán huề bình về việc tái gia hạn Hiệp ước Thương mại Tự do giữa Mỹ, Canada và Mễ. Ông thủ hiến sau đó cho lịnh tạm dừng áp 25 % phí lên tiền điện của dân Mẽo. Còn ông tổng thống Mỹ sau đó cũng tạm dừng không áp mức tăng thuế 50 % lên thép và nhôm của Canada.

Sau khi tin tức đình chiến này lan đi, chứng khoán tạm hạ được đà giảm, tuy nhiên lúc thị trường đóng cửa thì chỉ số DJ vẫn mất đi 450 điểm. Chỉ số SP 500 ghi nhận là liên tiếp chúc đầu đi xuống đất.

Túm lại đại bàng và đại gấu uýnh nhao dữ quá. Nhưng kết luận là mềm nắn rắn buông.

Do ông thủ tướng Canada vừa bầu bán xong chưa nhậm chức chính thức vì còn chờ phê duyệt từ Toàn quyền Canada, vì vậy nên ông thủ hiến tỉnh bang Ontario mấy hôm nay ra mặt là chánh. Ở Canada Thủ hiến tỉnh bang có khá nhiều quyền hạn. Do đó cái gì thuộc về tỉnh bang của họ họ toàn quyền quyết. Mà vậy cũng cho thấy thủ tướng Canada còn chưa đụng chưn tay, mới cho kiểu chủ tịch tỉnh ra uýnh nhao thui.

Thực ra hai bên uýnh nhau thì đều thiệt hại. Mạnh hay yếu đều mất rất nhiều tiền. Dân đôi bên đều cực cả.

Một ông thì cần bán hàng đi, nhất là bán điện thì không bán vứt đi đâu cũng hơi bị khó.

Một ông dọa áp thuế vào nhôm thép, nhưng chỉ với mức 25 % thì đã gây thiệt hại nặng cho các ngành sản xuất và ảnh hưởng tới 100 ngàn việc làm tại Mỹ trong ngành nhôm, chưa kể các ngành khác cần tới nhôm thép. 

Theo Hiệp hội Nhôm Mỹ, tổng cộng, ngành công nghiệp nhôm trực tiếp sử dụng 164.000 công nhân tại Hoa Kỳ và gián tiếp sử dụng thêm 272.000 công nhân trong các ngành công nghiệp như khai thác mỏ, xây dựng và sản xuất. Còn dọa đóng cửa ngành công nghiệp xe hơi của Canada thì các nhà máy đó toàn làm phụ tùng và cũng là sở hữu của các đại tỉ phú xe hơi Mỹ.

Chưa kể văng miểng là chứng khoán chạy xuống vực, tiền mất đi cũng của tỉ phú, doanh nghiệp và dân Mỹ chứ đâu. Mấy ngàn tỉ đô đó nha. Hổng phải lá tre đâu. Thành ra quân ta uýnh quân mình chi cho cực.

Nhưng qua vụ uýnh qua uýnh lại này, bàn dân thiên hạ cũng hiểu được cách muốn sống sót thì phải làm thế nào.

NGUYỄN THỊ BÍCH HẬU 11.03.2025 (Tựa bài do Thụy My đặt)

Hình ông Doug Ford, thủ hiến tỉnh bang Ontario. Ông này từng dọa bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ ổng sẽ đi từng nhà dân Mỹ để vận động chống lại việc bầu cho các đại biểu đảng Cộng Hòa luôn. Thật là một con gấu!