Mai Bá Kiếm - Quả bom 340 kg ở Cửa Bắc có thể là bom Mk117

Dù anh P.V.T. 38 tuổi ở Tây Ninh bị rắn hổ mang chúa cắn, đã can đảm mang theo nó vào phòng cấp cứu (trên mạng xã hội có ảnh một nữ bác sĩ dùng hai tay cầm con rắn rất dài) nhưng các báo đã đưa tin quá sai biệt về kích cỡ con rắn: dài 2,5m - 3m - 4m, nặng 4,5kg - 4,6kg - gần hoặc hơn 5kg.

Tương tự, quả bom được tìm thấy dưới nền trụ sở Công ty Truyền tải điện 1, Cửa Bắc, Hà Nội được Người Lao Động và VnExpress cân đo khá kỹ lưỡng “đường kính 35 cm, dài hơn 100 cm, nặng khoảng 350 kg”. Trong khi, VietnamNet đăng số đo lớn hơn: “đường kính 40cm, dài 125cm”, nhưng trọng lượng lại nhẹ hơn: “340kg”? Thanh Niên chỉ đăng trọng lượng 340kg, Tuổi Trẻ không đăng kích thước và trọng lượng.

Trong khi đơn vị tính của bom Mỹ là inches và pounds (viết tắt LBS), tôi đã tính ra 340kg tương đương với 750 pounds. Đây là trọng lượng của loại bom mang ký hiệu Mk117.

Lính không quân Việt Nam Cộng Hòa thuộc “chỉ số trang bị đạn dược” (chuyên gắn bom lên máy bay) thường gọi Mk117 là “bom con heo” vì phần đầu của nó to tròn giống như đầu heo, trong khi các loại bom khác có đầu nhọn.

Quả bom ở Cửa Bắc không thể nặng 350 kg vì nó tương đương với 772 pounds, mà trọng lượng các loại quả bom của Mỹ chỉ xài số chẵn: 250 LBS, 340 LBS, 500 LBS, 1.000 LBS, 2.000 LBS. Do vậy, quả bom ở Cửa Bắc chỉ có thể nặng 340 kg.

Không quân Mỹ phân ra hai loại bom: Dumb Bomb và Guided Bomb. Dumb bomb không phai là “bom câm”, vì nó nổ nghe điếc con ráy, nhưng do bốn cánh đuôi không điều chỉnh nên nó chỉ bay theo đường thẳng. Mk117 là dumb bomb có đầu bự như heo, và bốn cánh đuôi sẽ bung ra sau khi thả càng làm chậm tốc độ rơi của bom.

Do dumb bomb bay thẳng và chậm nên máy bay phải xuống thật thấp (3.000 bộ trên mặt đất) để đánh cho chính xác, nên thường xuyên dính đạn phòng không và hỏa tiễn tầm nhiệt. Vì vậy, Mỹ đã chế ra loại guided bomb là loại bom dẫn hướng laser, có cánh đuôi điều chỉnh được để bay đến đúng mục tiêu. Nhờ đó, máy bay ném guided bomb không cần xuống thấp để ném và né được phòng không.

Ngoài dumb bomb Mk117, Mỹ đã chế guided bomb mang ký hiệu BOLT-117 (cùng nặng 340 kg) là tiền thân của bom thông minh sau này. Không biết, quả bom 340 kg ở Cửa Bắc là “bom câm” hay “bom lạng lách đánh võng”.

Không quân Mỹ chỉ xài guided bombsở miền Bắc, không xài ở miền Nam và cũng không viện trợ cho Không quân Việt Nam Cộng Hòa.

Không quân Mỹ thường xài loại nhỏ nhất là bom Mk81 có trọng lượng 113 kg (250 pounds) chứa 40 kg thuốc nổ.

Mk82 là loại bom trung sử dụng trong tất cả các chiến dịch ném bom miền Bắc, nặng 227 kg (500 pounds), mang theo 87 kg thuốc nổ Tritonal (hỗn hợp chứa 80% TNT và 20% bột nhôm) với sức công phá rất mạnh. Máy bay A-6 và F-110D thường mang bom Mk81 và Mk82.

Mk83 là loại bom đại, nặng 460 kg (1.000 pounds) chứa bên trong 202 kg chất nổ Tritonal, có bán kính sát thương với các mục tiêu mềm lên đến 300 mét, sóng xung kích gây ra từ vụ nổ có thể lật nghiêng một xe tăng T-72 ở khoảng cách 20 mét. Máy bay cường kích A-7 Corsair "chuyên trị" Mk83.

Mk84 là loại bom cực đại mà Mỹ từng sử dụng trong Chiến tranh Việt Nam. Bom có trọng lượng tới 925 kg (2.000 pounds), chứa 429 kg chất nổ Tritonal. Mk84 có sức công phá rất khủng khiếp, mảnh văng ra từ vỏ bom có thể xuyên qua lớp thép dày 381 mm, hoặc 3,4 mét tường bê tông.

Không quân Việt Nam Cộng Hòa có ba loại máy ném dumb bomb là Skyraider, A.37 và F.5. Skyraider bay chậm (max. speed 500km/g) nhưng mang bom khủng nhất, A.37 (max. speed 750km/g) và F.5 (max. speed 1.700 km/g) nhanh hơn, nhưng mang bom ít hơn và thường dùng ba loại Mk81, Mk82 và Mk117.

MAIBÁ KIẾM 30.11.2020