Phúc Lai - Viết ngắn về cuộc chiến tranh ở Ukraine ngày 12/04/2024

• Tin chiến sự

- Theo hướng Bakhmut, binh sĩ ta đẩy lùi 15 đợt tấn công của địch.

- Theo hướng Avdiivka, quân phòng thủ của chúng tôi đã đẩy lùi 5 cuộc tấn công của địch. Khoảng 10 khu định cư đã bị tấn công bằng pháo và súng cối, trong số đó có Novokalynove, Netaylove và Semenivka ở vùng Donetsk.

- Theo hướng Novopavlivskyi, Lực lượng Phòng vệ tiếp tục cầm chân kẻ thù tại các khu định cư Krasnohorivka, Novomykhailivka, Urozhaine, nơi kẻ thù, với sự hỗ trợ của hàng không, đã 15 lần cố gắng chọc thủng hàng phòng ngự của quân ta. Hơn 10 khu định cư, bao gồm Georgiivka, Paraskoviivka, Kostiantynivka và Vugledar của vùng Donetsk, đã hứng chịu hỏa lực pháo binh và súng cối của quân chiếm đóng.

- Trên hướng Orykhiv, địch với sự hỗ trợ của hàng không đã hai lần tấn công vào các vị trí của quân trú phòng của chúng ta ở quận Staromayorsky của vùng Donetsk và ở vùng Robotyny của vùng Zaporizhzhia. Khoảng 20 khu định cư, bao gồm Biloghirya, Novodanilivka và Shcherbaki ở vùng Zaporizhia, đã bị pháo và súng cối bắn trúng.

- Trên hướng Kherson, địch không từ bỏ ý định đánh bật các đơn vị ta khỏi các đầu cầu tả ngạn sông Dnipro. Như vậy, trong ngày đã có 2 cuộc tấn công vào các vị trí của quân ta trong khu vực định cư Krynka, vùng Kherson. Hơn 15 khu định cư bị pháo và súng cối tấn công, trong đó có Antonivka và Ponyativka ở vùng Kherson.

Bình loạn :

Mấy ngày qua, chúng ta đang chứng kiến tinh thần của những người ủng hộ Ukraine xuống thấp vì những tin tức bất lợi xảy ra liên tục. Không rõ trận bắn tên lửa vào Kyiv hôm qua đã đánh dấu được cái đáy của đợt này hay chưa, nhưng cá nhân tôi có một số cảm nhận như thế này.

1. Nếu quý vị đọc kỹ bài của tôi chỉ cách đây hai ngày, tôi đã cố tình đưa vào một số con số vì biết, trước sau cũng sẽ cần phải so sánh và xem xét nó kỹ hơn, xin dẫn lại về đây:

“Nga tập trung hỏa lực vào một khu vực nhỏ là thành phố Sievierodonetsk, lập được lợi thế về hỏa lực pháo binh, tỉ lệ đạt 12:1. Chúng bắn trung bình 20.000 quả đạn mỗi ngày trong khoảng thời gian bắt đầu đánh chiếm Sievierodonetsk kéo đến hết năm và có thể đạt trung bình 15.000 quả trong suốt năm 2022. Khi diễn ra đỉnh điểm của trận đánh chiếm Bakhmut, từ tháng Ba đến tháng Năm năm 2023, tỉ lệ số lượng pháo binh giữa hai bên trong khu vực là 5:1, vẫn nghiêng về phía Nga.”

Và đến hôm qua thì có ông tướng phát biểu như thế này: Nga hiện đang bắn 5 quả đạn pháo so với mỗi quả do lực lượng Ukraine bắn ra, và sự chênh lệch đó có thể tăng lên trong những tuần tới lên 10 quả trên 1. Đó là Tướng Christopher Cavoli, chỉ huy Bộ Tư lệnh Châu Âu, nói với Ủy ban Quân vụ Hạ viện.

“Nếu một bên có thể bắn và bên kia không thể bắn trả, bên nào không thể bắn trả sẽ thua. Vì vậy, số tiền đặt cược rất cao”, Cavoli nói. “Năm nay họ thực sự phụ thuộc vào chúng ta, thưa Chủ tịch. Và nếu không có sự hỗ trợ của chúng ta, họ sẽ không thể thắng”, ông nói thêm.

Trong khi đó có một số bác dẫn tin này về nhưng không giải thích tại sao tình hình lại như vậy. Vì thế, tôi xin phép mời quý vị quay lại với logic ban đầu, được tôi đặt vấn đề từ bài hôm trước. Chúng ta hay bị sa đà vào những cái đang có mà quên hẳn cái gốc, hay văn vẻ thì là “xuất phát điểm” ấy. Tôi đã nhiều lần phân tích sùi bọt mép với quý vị rằng, Nga dựa vào pháo binh và xe tăng, trong cuộc chiến này xe tăng trở nên quá dễ tổn thương (đến thời điểm tháng 4/2024 người ta thống kê 2/3 số xe tăng Nga bị diệt là do UAV/drone của Ukraine), như vậy Nga lại càng phụ thuộc vào pháo binh.

• Vì vậy tỉ lệ 5/1 về pháo giữa hai bên hiện nay, có tốt, có xấu – đúng là cái gì cũng có hai mặt của nó.

- Mặt xấu : Mong muốn của chúng ta là Ukraine lập được tỉ lệ 1:1, thậm chí cho pháo binh của Nga về zero đi là tốt nhất. Tỉ lệ này chỉ có thể đạt được khi nó, tức là bọn nguyên soát Ván ép thua lấm lưng trắng bụng và người Ukraine vẫn đang bền bỉ làm điều đó – nhưng rõ ràng là hiện nay chưa đạt được. Vì vậy tỉ lệ này đang quay lại với thời kỳ Bakhmut.

Nhưng hồi đó muốn chiếm được Bakhmut thì không chỉ có pháo binh đạt, mà tỉ lệ quân số giữa hai bên – người sống không khéo phải đạt đến 20:1 nghiêng về phía Nga, vì tỉ lệ hy sinh theo Malyar cũng đã đến 12:1, 13:1 rồi, tức là đạt mức chuẩn của cả cuộc chiến tranh. Còn tỉ lệ ở Avdiivka vừa qua có những ngày cá biệt còn cao hơn nhiều. Làm cái gì cũng thế, ai chẳng thích dễ dàng – nhưng chiến tranh thì chẳng hề như vậy.

Có một điểm rất xấu, vì xét về chiến lược hiện nay, nếu quân Nga đạt được không phải tỉ lệ 5:1 mà là 10:1 về pháo binh trên một vài khu vực, thì rất có thể, thậm chí là khả năng cao người Ukraine sẽ bị thua thiệt thêm về ĐẤT. Nhưng về lâu dài càng đánh to, nguồn lực của nước này càng bị hao tổn do bị kẹt trong học thuyết quân sự, buộc phải sử dụng nguồn lực với số lượng khổng lồ. Thực sự nếu chi phí một, hai thị trấn như Bakhmut, Avdiivka… cho chuyện này, thì rất đáng. Nếu đạt được như thế, thì nó sẽ góp phần quan trọng trong việc làm sụp đổ năng lực quân sự của Nga. Tiếc là điều này chưa chắc đã xảy ra – chúng mới chỉ đạt tỉ lệ 5:1. Đó là điểm xấu, thậm chí rất xấu.

- Mặt tốt :

Tốt – vì nó là 5, không phải là 12 về số lượng. Chúng ta đều hiểu rằng, để đạt được tỉ lệ áp đảo, bên tấn công bao giờ cũng phải tập trung pháo binh vào một khu vực nhỏ – điều này đúng với học thuyết quân sự của Xô-viết và Nga. Chẳng hạn, dễ thấy hiện nay chúng đang tấn công ở Chasiv Yar. Vì vậy chắc chắn pháo binh của chúng sẽ tập trung về đây, nhưng vẫn sử dụng bom lượn với số lượng lớn. Như vậy, tôi vẫn kiên trì với nhận xét của mình: tình thế đó là tuyệt vọng. Nói thẳng ra là không có pháo binh áp đảo, Nga sẽ không thể có được kết quả mong muốn.

Tốt – vì tính ra số khu vực chính mà bọn nguyên soái Ván ép này tổ chức tấn công, cũng chỉ khoảng 4 chỗ. Khi tôi quan sát trên bản đồ thì chúng tổ chức đúng nguyên tắc “đội hình phân tán hỏa lực tập trung”. Tức là trên mỗi khu vực chính như trong bản tin trên đây của Bộ Tổng tham mưu Ukraine, chúng bắn vào một số khu dân cư theo hướng rẽ quạt trong tầm pháo.

Theo kinh nghiệm viết review chiến sự của tôi trong hai năm qua, mật độ pháo binh này là không nhiều, nếu như không muốn nói là rất thấp. Như vậy nếu chúng tập trung hết vào một, hai khu vực để tăng mật độ, sẽ tạo ra cơ hội cho người Ukraine tiêu diệt pháo binh của chúng với số lượng lớn trong một thời gian ngắn. Ngược lại, nếu không làm như thế thì chúng sẽ không tấn công được, có cố cũng không đạt kết quả gì.

2. Phát biểu của tướng Christopher Cavoli diễn ra trong bối cảnh Chủ tịch Hạ viện Đảng Cộng hòa Mike Johnson từ chối kêu gọi bỏ phiếu về dự luật cung cấp thêm 60 tỉ USD cho Ukraine.

Có ai đang chờ viện trợ mà lại hô hoán lên rằng: “Tôi có nhiều đạn lắm!” hay không nhỉ, quý vị?

Về vụ bắn vào nhà máy điện ở Kyiv hôm qua, tôi nghĩ câu chuyện vẫn như thế! Người ta đã phải đối mặt với chuyện này từ mùa đông 2022, chẳng nhẽ từ khi lắp lại tổ máy khác mà lại lắp khơi khơi cho ông bắn à? Hoặc hồi đó nhà máy đó chưa bị bắn thì cũng phải có biện pháp chứ ai lại để như thế.

Phải tôi tôi cất máy đi chỗ khác và chỗ đó để cái máy biến thế hỏng. Riêng dầu tỏa nhiệt của máy biến thế hỏng đảm bảo cháy tốt, cháy to, cho cả châu Âu lẫn thế giới sợ luôn. Và đây:

Hôm nay, Nghị viện Châu Âu (EP) quyết định dừng giải ngân ngân sách hoạt động, cũng như tài trợ cho 55 tổ chức của Liên minh Châu Âu (EU) cho đến chừng nào Hội đồng Châu Âu gửi hệ thống phòng không Patriot tới Ukraine. Guy Verhofstadter, thành viên Nghị viện Châu Âu, cựu Thủ tướng Bỉ, yêu cầu như trên, cho đến khi Hội đồng Châu Âu quyết định hỗ trợ Ukraine và tìm được 7 hệ thống Patriot mà Ukraine cần. Đề xuất này được 515 nghị sĩ châu Âu ủng hộ và 62 nghị sĩ phản đối.

Ông Guy cho biết: Châu Âu đã mở cửa với Ukraine, nhưng Hội đồng Châu Âu thậm chí không có đủ khả năng để quyết định gửi một số hệ thống chống tên lửa tới Ukraine trong tình hình cấp bách như vậy. Ông nhấn mạnh: “Thưa ngài Chủ tịch, ông Borrell nói với chúng tôi rằng ở châu Âu có tổng cộng 100 hệ thống Patriot. Người Ukraine họ chỉ yêu cầu 7 bộ để bảo vệ thành phố của họ. Chúng ta, những người châu Âu, chúng ta đã mời họ đến châu Âu, nhưng chúng ta không có khả năng bảo vệ họ. Điều này là không thể tưởng tượng được. Đã đủ chậm trễ, đủ biện pháp nửa vời. Đã đến lúc tháo găng tay và cuối cùng chiến đấu với bóng tối bằng tất cả sức lực của mình. Chúng ta phải và có thể tiêu diệt kẻ thù của châu Âu là Nga.” Nguồn: RFI

Ngoài ra, “đồng chí” Duda cũng tính toán chuyển hệ thống phòng không thời Liên Xô của Ba Lan cho Ukraine. Trong một diễn biến khác, để hiểu hơn về sự chuyển biến trong thái độ của Macron và một bộ phận không nhỏ người Pháp với cuộc chiến tranh ở Ukraine, quý vị có thể đọc bài này, rất hay.

3. Nhận xét và kết luận

3.1. Quay lại với điểm rất xấu tôi đã phân tích trên đây: Tôi đi đến với nó từ các nhận định (1) Người Ukraine đã rất tự tin vào năng lực chiến đấu của lực lượng vũ trang, khi đến nay họ tiến hành các trận đánh với hiệu quả cao và (2) Mất đất thì ai cũng tiếc, nhưng mỗi lần chiếm được đất, cái giá phải trả của Nga rất lớn. Ngoài nhân lực thì khí tài cũng là một vấn đề nghiêm trọng, vì nguyên tắc thì ai cũng thế, cứ phải đưa những thứ tốt nhất ra để mong có được một chiến thắng nhanh chóng, đỡ hao tổn do kéo dài. Vì vậy nếu bây giờ Nga có cố tấn công thêm một chiến dịch nữa, thì chỉ có tạo ra cơ hội cho người Ukraine đánh cho Nga trận tơi bời nữa.

Còn về đất, xin quý vị xem bản đồ tôi kèm theo bài này: Phần màu vàng là những diện tích lãnh thổ người Ukraine đòi lại được sau khi chúng bị chiếm vào đầu cuộc xâm lược của Nga ngày 24/02/2022. Bản đồ này là tính đến đầu tháng 10/2023 – từ đó đến nay Nga chiếm thêm được mỗi Avdiivka là đáng kể.

Trong khi đó, cái giá phải trả của Nga là xe tăng 2.405 chiếc, xe bọc thép 4.671, pháo 4.927 cỗ, máy bay 32 chiếc, trực thăng 9 chiếc, tàu 6 chiếc, xe tải 6.389 và “kiện hàng 200” là 171.450 (nhân mạng), tính từ ngày 03/10/2023. Chúng ta cần nắm được một điều rằng, số lượng xe tăng chúng có thể sản xuất mới là nhỏ, mà buộc phải trông chờ vào lượng xe tăng tồn kho phục hồi được. Điều này cũng sẽ tương tự với pháo binh, nhưng sẽ có điểm hơi khác.

Trong khi xe tăng khó xin được của Trung Quốc hay Bắc Hàn, thì pháo có thể đòi lại một số từ thời Liên Xô trang bị cho ông Kim Chính Nhật, thế là hết. Bắc Hàn dù có thể sản xuất được thì đất nước này cũng quá nhỏ để đóng vai nhà sản xuất chính cung cấp cho Nga.  

Có một điều tôi cực kỳ mong muốn quý vị nắm chắc luôn hộ để chúng ta không bao giờ phải nhắc lại nữa: Putox và bọn nguyên soái Ván ép, không có mục tiêu chiến lược rõ ràng trong cuộc chiến này. Chẳng hạn như trước đây chúng có Izyum, mà từ đó có thể đánh bọc hậu Kramatorsk và Slovyansk, và Kupyansk để đảm bảo đường hậu cần ngắn nhất cho chiến trường Donbas.

Chính kết quả của chiến dịch mùa thu năm 2022 của người Ukraine, họ chiếm lại được phần lớn tỉnh Kharkiv đã làm cho, từ đó trở đi, chi phí chiến tranh của Putox và Ván ép tăng cao lên rất nhiều, đặc biệt là trận Bakhmut và cả Avdiivka vừa rồi cũng vậy. Xin quý vị xem bản đồ số 2, nguồn ISW từ tháng 5/2022. Xem lại nó và thấy, người Ukraine đã có những lúc khó khăn như thế nào.

Tình thế nào làm cho kế hoạch nếu có của Nga để chiếm Kramatorsk và Slovyansk chắc chắn sẽ tổn hao hơn rất nhiều lần và độ chắc ăn giảm đi rất nhiều. Vì không có mũi tấn công từ phía sau lưng hai thành phố đó, không tạo được thế gọng kìm mà buộc phải đánh vỗ mặt.

Chiến lược duy nhất hiện nay của Putox và bọn Ván ép, chỉ là bắn tên lửa (như tôi viết là cái đáng sợ nhất) và đang chứng minh với dư luận toàn thế giới bằng rất nhiều tin giả, và cả tin thật nhưng được đưa ra một cách rất chủ ý – rằng chúng đang thắng thế, thậm chí có nhiều dư luận cho rằng Ukraine đang trên đà thua chắc chắn.

3.2. Vấn đề vi trùng tư tưởng

Nhiều khi, thà như những thằng Dư luận viên chửi bới quý vị, hoặc những thằng thần kinh như Lee Yutong, Trạng sư Trạm biến áp chúng nó phân tích bằng những lý thuyết điên loạn, có khi còn dễ đấu tranh.

Gần đây có càng ngày càng nhiều những tài khoản rất đáng ngờ tìm cách nhắn tin cho tôi, đưa ra những ý kiến, những thông tin theo dạng đã tồn tại hàng chục, hàng trăm năm qua. Người ta sẽ theo kiểu được Phan Tứ mô tả trong “Mẫn và tôi” – “Mình ủng hộ bên ta chứ, nhưng nó có máy hơi độc ép xuống địa đạo như bão…” Trong cuộc chiến này cũng vậy. Mình ủng hộ Ukraine chứ, nhưng nó có hàng nghìn khẩu pháo, cả nghìn cái xe tăng… chúng bắn ầm ầm và tiến như vũ bão…

Hồi đầu chiến tranh, khi tôi mới bắt đầu viết review chiến sự, thấy số lượng like bài của tôi tăng nhanh, có một cái bác là Thang Le trong Hội An, sinh ra xấu tính – bác ta chỉ trích tôi liên tục. Chẳng hạn, tôi viết khi cuộc chiến mới chỉ hai tuần: “Sẽ đến lúc quân Nga bỏ chạy” và bác ta đăng đàn viết công khai, đánh vào uy tín của tôi, nào là hóng hớt, nào là “Tôi không tin Nga sẽ bỏ chạy.” Thực tế như thế nào thì chúng ta đã quá rõ, không phải chỉ bỏ chạy, mà còn để lại số xe tăng đủ thành lập cho Ukraine 2 lữ đoàn mới cứng.

Chúng ta cần phải hết sức cảnh giác với những kiểu ủng hộ đó, chúng còn nguy hiểm hơn là bọn phản động chống phá. Tôi xin thẳng thắn liệt kê ra đây một số nhân vật cũng đình đám:

LXN. Ông này thích chạy theo giật gân câu khách, không đủ năng lực phân biệt tin thật tin giả, bập vào tin giả rất nhiều lần.

BC, gần đây biến thành Rùa gì đó. Ông nhõi này thích phân tích sư nọ tấn công chỗ nọ, lữ kia phòng thủ chỗ kia, dù tất cả chúng ta kể cả ông nhõi, chẳng ai có thông tin cụ thể và chính thức cả. Dạng phân tích theo kiểu Tam quốc diễn nghĩa.

KVC. Cụ này đi sang Ukraine và nhìn thấy một số mặt tiêu cực, về sinh ra tiêu cực theo và làm mất lòng luôn cả anh em bên đó. Các bài viết của cụ này không giải thích nổi tại sao sự việc nó tiêu cực như vậy, và phản ánh hóa ra lại càng có hại. Khi hỏi trực tiếp các anh em bên Ukraine, thì rõ là thày bói sờ voi, tưởng mô tả cái lá ra một khu rừng.

Không loại trừ có rất nhiều thành phần vẫn là dư luận viên, nhưng hoạt động tinh vi theo hướng gieo rắc vi trùng tư tưởng như trên.

3.3. Vậy còn gì để hy vọng cho chúng ta?

Tôi không nói cái gì tôi cũng đúng cả, nhưng riêng cuộc chiến này những xem xét của tôi có xuất phát điểm từ… xe tải, thậm chí thô thiển hơn là từ vòng bi và giấy chùi ass. Vòng bi, có thể mua của Trung Quốc, nhưng nó sẽ không thể bằng SKF và được lắp vào cái xe tăng vài triệu đến hơn chục triệu đô… Vòng bi chỉ là một ví dụ thôi, nó còn là hệ thống ngắm bắn, là kính quan sát… và cái xe tăng đem ra mặt trận chưa đánh nhau đã cháy phèo.

Một đất nước không làm chủ công nghệ, mà ở thời nay là thời của công nghệ chất lượng cao, yêu cầu cao… thì không thể thắng. Cứ cho nó mua vòng bi và kính ngắm Trung Quốc đi, tốc độ sụp đổ sức mạnh quân sự của nó càng nhanh và sự sụp đổ đó càng mạnh thôi, chẳng có gì nhiều đâu.

Nói thì khó tin, nhưng thiếu giấy chùi ass chính là tiền đề của bỏ chạy. Khi hậu môn của người lính lở loét và chảy máu mỗi khi đi ngoài, thì chẳng ai muốn đánh nhau cả.

Tôi nhìn cuộc chiến này từ góc độ như thế. Có thể lúc đầu cách đây hai năm khi bắt đầu viết, người ta coi tôi là dở người nhưng hóa ra, những điều tôi viết không xa sự thật cho lắm. Còn hy vọng cho chúng ta, thì còn nguyên. Trên thực tế, người Ukraine chiếm lại Crimea còn dễ hơn chiếm lại Donbas.

Lần nào trong lịch sử, Crimea cũng không thể chống lại được quân tấn công từ đất liền. Kế hoạch chiến lược của quân đội Ukraine là cắt đường tới Crimea bằng đường bộ, phá hủy cây cầu Crimea, nối nó với đất liền Nga và chiếm lấy bán đảo này. Người Nga biết rõ lịch sử và đây là lý do tại sao họ xây dựng cây cầu vào đất liền. Một khi cây cầu Crimea bị phá hủy (và nó sẽ bị phá hủy), nó sẽ bị cắt đứt khỏi đất liền và nguồn cung cấp chỉ có thể đi vào qua hành lang đất liền đang rất hẹp.

Hôm qua có người hỏi tôi: tinh thần của người Ukraine liệu có lung lay không? Tôi trả lời: nếu lung lay thì người ta đã đầu hàng từ đầu, không phải chờ đến bây giờ. Chờ đấy mà người Cossack người ta đầu hàng. Vậy đây là thông tin mới nhất: theo cuộc thăm dò của Viện Cộng hòa Quốc tế tháng trước:

Có 94 % người Ukraine tin vào chiến thắng của Ukraine trong cuộc chiến chống quân xâm lược Nga.

Có 68 % số người được hỏi tin vào việc khôi phục toàn vẹn chủ quyền của nhà nước trong phạm vi biên giới năm 1991.

Hơn 5 % tin rằng Ukraine sẽ có thể đòi lại Crimea nhưng khó có thể đòi lại được Donbas.

Tổng cộng, 3 trong 4 người Ukraine tin rằng Ukraine sẽ có thể đòi lại được Crimea.

Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến tranh tổng lực vào tháng 2/2022 khi quân Nga xâm chiếm lãnh thổ Ukraine từ 9 hướng, niềm tin của người Ukraine vào khả năng giành lại Crimea hiện tại đã tăng mạnh. Trước đó, nhiều người Ukraine đã nghi ngờ điều đó có thể xảy ra. Việc Nga không thể phá vỡ sự phản kháng của Ukraine đã tiếp thêm sinh lực cho niềm tin của họ.

Tôi sẽ không bình luận gì thêm về những thông tin này.

3.4. Thông tin thêm nghe cho vui.

Hà Lan đã quyết định gửi “vàng Scythia” về cho Kyiv, đặt dấu chấm hết cho vụ kiện pháp lý giữa Nga và Ukraine kéo dài gần 10 năm qua. Cụ thể, Bảo tàng Khảo cổ học của Đại học Amsterdam đã chuyển các hiện vật của bộ sưu tập “Crimea – Vàng và Bí mật của Biển Đen” cho Bảo tàng Quốc gia Ukraine. Vào năm 2013, bốn bảo tàng ở Crimea đã gửi các hiện vật tới mấy cuộc triển lãm: đầu tiên tới Bonn và sau đó đến Amsterdam. Vào năm 2014, Nga sáp nhập Crimea và vẫn chưa rõ bộ sưu tập “vàng Scythian” sẽ được trả lại cho ai.

Quyền sở hữu đối với các hiện vật được gửi đi triển lãm đã được cả bảo tàng Crimea và Bộ Văn hóa Ukraina tuyên bố. Vào tháng Sáu năm 2023, Tòa án Tối cao Hà Lan cuối cùng đã quyết định chuyển các hiện vật này cho Ukraine. Giờ đây, “vàng Scythian” đang ở Kyiv.

Đây chỉ là một chiến thắng mang tính biểu tượng, nhưng đó vẫn là một chiến thắng.

PHÚC LAI 12.04.2024