Hôm nay tôi không có ý định viết review về chiến sự, mà phải giải quyết mấy việc. Hôm trước có một anh bạn Facebook đặt hai vấn đề như thế này.
1. Vấn đề chiến tranh tiêu hao trong cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraine
Trải qua hơn hai năm chiến tranh, bây giờ chúng ta đã có thể khẳng định được cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraine là chiến tranh tiêu hao thấy rõ – cho cả hai bên. Đặc biệt gần đây chúng ta gặp rất nhiều thông tin về việc Ukraine bị thiếu đạn pháo.
Với logic này, rõ ràng chúng ta nhận thấy có một điều khá rõ, và cũng được nhiều nguồn bình luận quốc tế khẳng định: Nga dùng chiến thuật những làn sóng người để bào mòn năng lực chiến tranh của Ukraine, và có vẻ đến nay nó đã có kết quả.
Vậy tại sao bọn nguyên soái Ván ép lại có thể có được kết quả này? Theo nhận xét của một vài nhà quan sát phương Tây, là do mong muốn phản công thắng lợi trong chiến dịch mùa hè năm ngoái. Do vậy phía Ukraine tập trung xây dựng lực lượng, trong khi để cho bọn Nga có thời gian xây dựng hệ thống phòng ngự chiều sâu hiệu quả.
Sau khi chiến dịch phản công không có kết quả, người Ukraine phải đối mặt với một trận chiến – điều này theo nhận xét của cá nhân tôi thì không hẳn là ác liệt và mạnh mẽ. Ý là sức tấn công từ phía Nga, nó được thể hiện ở phạm vi của chiến sự: Tập trung ở thị trấn Avdiivka, một thị trấn nhỏ diện tích chỉ có hơn 30 ki-lô-mét vuông. Tuy thế, chiến thuật làn sóng người của Nga vẫn đủ để tiêu hao của Ukraine một lượng lớn nguồn lực, chủ yếu là đạn pháo và các thứ vũ khí như UAV hay drone.
Một trong những đặc trưng của chiến tranh tiêu hao là sự kéo dài về thời gian, thi gan xem bên nào có nhiều nguồn lực hơn. Với người Ukraine, sự trì hoãn hạ độ tuổi phục vụ trong quân ngũ từ 27 xuống 25 mãi chưa thực hiện được, cho thấy riêng khía cạnh quân số đã là một vấn đề chênh lệch rất lớn giữa hai bên rồi. Với bọn nguyên soái Ván ép, đơn giản cứ đưa quân ra trận bất chấp chất lượng huấn luyện. Chỉ có sang đến năm nay, các nguồn tin công khai đã thông báo một mong muốn mới của giới lãnh đạo quân sự Nga là xây dựng một lực lượng mới được huấn luyện đảm bảo hơn. Chúng ta không có căn cứ bác bỏ điều đó.
Về phía người Ukraine, thi hành chiến lược chiến tranh tiêu hao đã được thực hiện ngay từ những ngày đầu tiên sau 24/02/2022:
Tiêu diệt xe tăng Nga một cách hiệu quả trong giai đoạn đầu, khi quân Nga áp dụng lý thuyết tấn công thọc sâu bằng những mũi tấn công lớn bằng xe tăng, tốc độ cơ động cao. Để thực hiện chiến thuật này, người Ukraine đã áp dụng nhiều phương pháp, như tránh chỗ mạnh đánh chỗ yếu, sử dụng những thứ vũ khí chống tăng hiệu quả như Javelin… đồng thời khéo léo tập kích vào lực lượng hậu cần của các đơn vị xe tăng, làm cho chúng dần dần thiếu nhiên liệu và đạn dược. Đặc trưng của giai đoạn này là việc quân Nga bỏ lại rất nhiều xe tăng tốt, nguyên vẹn trên chiến trường.
Tận dụng yêu cầu đánh nhanh thắng nhanh của Nga, dùng những mũi tấn công thọc sâu bằng những lực lượng tinh nhuệ như quân dù, thủy quân lục chiến… nhưng thường không mang theo được nhiều vũ khí nặng, đạn dược cũng không nhiều. Người Ukraine áp dụng những phương pháp đa dạng, một mặt gây khó khăn cho lực lượng tấn công Nga, mặt khác tìm cách tấn công vào các hoạt động hậu cần và tiếp viện, làm cho các lực lượng tấn công ban đầu dần mất sức chiến đấu và dẫn đến việc bị tiêu diệt số lượng lớn, thậm chí xóa sổ phiên hiệu đơn vị.
Trong suốt thời gian đó, kiên trì và cần mẫn sử dụng những hệ thống pháo ít ỏi nhưng tân kỳ hơn so với của Nga, để thực hiện nhiệm vụ tìm và diệt pháo Nga, có sự kết hợp với UAV – drone và radar phản pháo. Nhiệm vụ này được thực hiện không hẳn là có những kết quả cao đột biến, mà được thực hiện đều tay một cách cần mẫn, và trồng cây mãi cũng đến ngày hái quả. Từ khi nhận được HIMARS thì quá trình này còn là bào mòn năng lực về đạn pháo của Nga nữa, ngoài việc tấn công vào các sở chỉ huy và doanh trại.
Dần dần đưa ưu thế trên không về trực thăng vũ trang của Nga về bằng không – bằng nhiều biện pháp. Chẳng hạn đầu tiên là sử dụng các vũ khí phòng không vác vai, sau đó ứng dụng các hệ thống phòng không di động nhưng cỡ nhỏ nhận được từ phương tây. Thời điểm diễn ra trận phản công mùa hè năm 2023, cũng là thời điểm người Ukraine đưa số lượng pháo của Nga xuống con số thấp về số lượng, dẫn đến việc Nga phải sử dụng trực thăng vũ trang như những ụ pháo trên không để bù đắp. Điều này cũng dẫn đến việc chúng bị hỏng nhiều do khai thác quá mức, đồng thời bị bắn rơi cũng kha khá. Kết quả của quá trình này là bây giờ Nga sử dụng máy bay cánh cố định là chính, và để ném bom lượn.
Bản chất chiến tranh tiêu hao của người Ukraine trước quân đội Nga là gì, hay hỏi cách khác người Ukraine tận dụng điều này như thế nào?
- Điều đầu tiên chúng ta thấy rằng : Để đảm bảo mục tiêu chiến tranh theo chủ nghĩa tối đa, Nga phải duy trì một chiến tuyến rất dài, khu vực chiếm đóng lớn.
- Thứ hai, vì là bên đi tấn công, nên Nga phải duy trì một lực lượng đông đảo cả về nhân lực và khí tài.
- Thứ ba. Do buộc phải quay lại với học thuyết chiến tranh kiểu Xô-viết, Nga phải duy trì một lực lượng đông đảo cả về nhân lực và khí tài (trùng với kết quả trên đây, nhưng là hai yêu cầu khác nhau, không phải do tôi nhầm lẫn.)
Ba điều trên dẫn đến tình thế là mật độ quân Nga trên chiến trường cả về nhân lực lẫn khí tài rất cao. Có người hỏi tôi rằng những con số báo cáo của Bộ Tổng tham mưu Ukraine về thiệt hại họ gây ra cho quân Nga hàng ngày, liệu có đáng tin không? Tôi trả lời, cái gì cũng có sai số của nó, nhưng ở thời công nghệ phát triển hiện nay, đến một ngày Nga bắn bao nhiêu quả đạn pháo người ta còn có máy đếm được chính xác, thì số xe tăng bị bỏ xác trên chiến trường đâu có khó đếm! Với mật độ quân Nga như vậy thì con số đó không nhiều đâu.
Đây là báo cáo hai ngày qua:
10/04//2024
Xe tăng — 7132 (+22)
Xe chiến đấu bọc thép — 13667 (+47)
Hệ thống pháo binh — 11404 (+18)
MLRS - 1040 (+1)
Tác chiến phòng không - 753
Máy bay — 347
Máy bay trực thăng - 325
Máy bay không người lái — 9070 (+37)
Tên lửa hành trình — 2067 (+2)
Tàu (thuyền) - 26
Tàu ngầm - 1
Ô tô và xe bồn — 15248 (+67)
Thiết bị đặc biệt — 1876 (+8)
Quân nhân — tháng 4. 450080 người (+830)
09/04/2024
Xe tăng — 7110 (+23)
Xe chiến đấu bọc thép — 13620 (+45)
Hệ thống pháo binh — 11386 (+30)
MLRS — 1039
Tác chiến phòng không — 753 (+2)
Máy bay — 347
Máy bay trực thăng - 325
Máy bay không người lái — 9033 (+37)
Tên lửa hành trình - 2065
Tàu (thuyền) - 26
Tàu ngầm - 1
Ô tô và xe bồn — 15181 (+71)
Thiết bị đặc biệt — 1868 (+1)
Quân nhân — tháng 4. 449250 người (+850)
2. Bây giờ chúng ta đến câu hỏi thứ hai: Có thực là hai bên đối đầu với nhau kiểu quy ước 1-1 không?
Thật ra câu hỏi này không cần phải trả lời. Chỉ cần tính diện tích mặt trận phải quản lý, của Nga cũng đã gấp đôi của Ukraine rồi – vì vậy quân số yêu cầu hai bên có cũng sẽ chênh lệch tương tự. Những yếu tố còn lại là học thuyết quân sự, và Nga dù đổ bê-tông để phòng ngự ở hầu hết các chỗ, nhưng vẫn phải tấn công ở những chỗ còn lại để duy trì động lực, lại làm tăng tỉ lệ quân số hai bên.
3. Kết luận
Từ việc giải quyết những câu hỏi trên cho phép chúng ta rút ra một số kết luận, chẳng hạn có sự thay đổi rất lớn về đặc điểm của các sự kiện trên chiến trường, dẫn đến sự khác nhau về kết quả.
Trong giai đoạn đầu của chiến tranh, lực lượng của Nga là mỏng và mong manh. Bị phân tán, không thể tập trung đông đảo khi chúng cố gắng tiến nhanh dọc theo các tuyến đường khác nhau và gặp bất lợi về yêu cầu tập trung hỏa lực, mặc dù vẫn có ưu thế tổng thể về hỏa lực, cụ thể là pháo binh. Người ta đánh giá lực lượng Nga tham gia giai đoạn đầu của “chiến dịch quân sự đặc biệt” vào khoảng 150.000 quân cầm súng trực tiếp trên tổng thể 210.000 đến 230.000 nhân lực.
Trong giai đoạn đầu này còn có một đặc điểm nữa, mà chút nữa có thể chúng ta phải nhắc lại: Trong số 150.000 quân trên đây có khoảng 1/3 là các đơn vị từ hai nước cộng hòa bù nhìn Donetsk và Luhansk, ngoài ra có nhiều đơn vị Vệ binh quốc gia Nga (RosGvardia) cũng phải tham chiến. Số còn lại là các đơn vị chủ lực của Nga.
Sau thất bại trên, Nga buộc phải nhận ra rằng, chúng không có cách nào khác ngoài thu hẹp phạm vi mục tiêu – quay ra giữ những chỗ đã chiếm được và tập trung nhiệm vụ chiếm nốt những vùng còn lại của hai tỉnh Donbas. Đến đây có thể tính: Nga chiếm được khoảng một nửa đến 60 % diện tích tỉnh Kharkiv, một diện tích tương đương của hai tỉnh Zaporizhia và Kherson, trong đó có thành phố Kherson là tỉnh lỵ.
Nhờ thu hẹp mục tiêu, Nga có điều kiện tập trung hỏa lực vào một khu vực nhỏ, ở đây là thành phố Sievierodonetsk. Nga lập được lợi thế về hỏa lực pháo binh, tỉ lệ đạt 12:1. Chúng bắn trung bình 20.000 quả đạn mỗi ngày trong khoảng thời gian bắt đầu đánh chiếm Sievierodonetsk kéo đến hết năm, và có thể đạt trung bình 15.000 quả trong suốt năm 2022.
Nhưng cũng trong mùa thu 2022, do Nga chỉ có một đội quân mỏng với các đơn vị hỗn hợp không gắn kết ở khu vực Kharkiv, phần lớn các đơn vị đó là tàn tích của Nhóm Lực lượng phía Tây, ở một số nơi có sức mạnh 25 %, với tinh thần thấp do đào ngũ rất nhiều. Lực lượng Ukraine đã tiến hành đột phá ở đây, dẫn đến quân Nga phải rút lui tạo điều kiện cho Ukraine giải phóng gần hết tỉnh Kharkiv.
Đây cũng là giai đoạn diễn ra quá trình tiêu hao, bào mòn sức mạnh quân đội Nga nhờ người Ukraine dùng những hệ thống pháo binh mới nhận được từ phương Tây, nhất là HIMARS. Nhờ quá trình này, khi diễn ra đỉnh điểm của trận đánh chiếm Bakhmut, từ tháng Ba đến tháng Năm năm 2023, tỉ lệ số lượng pháo binh giữa hai bên trong khu vực là 5:1, vẫn nghiêng về phía Nga.
Theo nhiều nguồn phân tích, riêng trongThe Battle of Bakhmut, tỉ lệ thương vong hai bên là Nga 4, Ukraine 1. Theo thông báo của cô Malyar, lúc đó là thứ trưởng quốc phòng Ukraine thì tỉ lệ này là Ukraine 1, Nga 6,7. Nhưng, về phía Nga thì vẫn cho rằng mình thắng lợi trong cuộc chiến tiêu hao này, vì Prigozhin sử dụng lính là tù nhân kết án tử hình và chung thân, trong khi phía Ukraine là những người lính tốt nhất, tinh nhuệ nhất.
Năm 2023 là năm bản lề, đánh dấu sự đi xuống của chiến tranh tiêu hao phía Ukraine, nhưng không phải là do HIMARS bị gây nhiễu hay không còn tác dụng, mà là do kho dự trữ đạn dược của Nga giảm đi rất nhiều, làm cho chúng không còn duy trì được ưu thế về pháo binh nữa. Trong khi đó, công nghiệp quốc phòng của Nga không thể phục hồi kịp để sản xuất theo yêu cầu của tiền tuyến. Năm này là năm ghi nhận sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng máy bay không người lái của hai bên. Đến cuối năm 2023 và đầu năm 2024 còn có một yếu tố nữa, là sự phục hồi mạnh mẽ của… lực lượng bom lượn Nga với sự trở lại chói sáng của những chiếc Sung-khui và cũng bị bắn cháy đều tay, làm cho lực lượng phòng không Ukraine cũng chói sáng không kém.
Gần đây có những chỉ dấu cho thấy sự thay đổi về mặt chiến lược của Nga: Huy động thêm quân đưa đến giữ chiến tuyến, và tấn công được chỗ nào thì tấn công nhằm duy trì động lực chiến tranh. Chiến lược này sẽ dẫn đến một quá trình tiêu hao mới, nếu người Ukraine bị cuốn theo thì các nguồn lực lại tiếp tục suy giảm. Ở đây khi nói đến “nguồn lực” tôi muốn chỉ sức người và khí tài.
Để đối phó, cách tốt nhất với người Ukraine là tăng cường hệ thống phòng thủ tĩnh, tức là phải đầu tư một phần nguồn lực trong sức mạnh tổng hợp của đất nước vào các boong-ke, công sự kiên cố hóa, hàng rào cự mã chống tăng và các bãi mìn. Hệ thống này của Nga - hay phòng tuyến Surovikin năm ngoái đã làm hao tổn lớn nguồn lực của Ukraine mà kết quả không được bao lăm, là một ví dụ điển hình và sinh động. Vì vậy, quá trình xây dựng phòng tuyến của Ukraine bắt đầu năm ngoái và năm nay vẫn diễn ra, là một yêu cầu cấp bách.
Nhưng năm ngoái, khi bọn quân Nga ngồi sau các bãi mình và cự mã chống tăng, chúng không tấn công được bao nhiêu, thì bây giờ kế hoạch này cũng sẽ gây khó cho người Ukraine. Điều này chỉ phù hợp với cách đặt vấn đề là Ukraine vẫn là bên yếu hơn nhiều trong cuộc chiến. Đi theo kế hoạch này để đảm bảo không thua, nhưng muốn chiến thắng thì những hỗ trợ từ quốc tế sẽ phải khác.
Cuối năm nay, số lính Nga thiệt mạng có thể sẽ đạt con số trên 50 vạn, và khả năng rất cao nước này sẽ đẩy vào chiến tranh khoảng 10 % GDP (tối thiểu là 8 %). Đây cũng sẽ là một tiêu hao rất lớn và không biết Putox có chịu nổi đến thời điểm đó hay không.
4. Các tin tức bổ sung thêm
4.1. Zelenskyy kêu gọi hỗ trợ toàn cầu để bảo vệ các thành phố Ukraine trước sự xâm lược của Nga
Tổng thống Zelenskyy nhấn mạnh ý định phá hoại của Nga ở Kharkiv và khu vực rộng lớn hơn, sự cần thiết phải có những nỗ lực phi thường để bảo vệ cộng đồng Ukraine. Ông ca ngợi khả năng phục hồi của Kharkiv và các thành phố khác trước sự xâm lược của Nga, kêu gọi các đối tác toàn cầu công nhận vai trò then chốt của lòng tin, ý chí chính trị và phòng không trong việc bảo vệ sinh mạng và giành chiến thắng trước nạn khủng bố Nga. Lời kêu gọi của Zelenskyy nhấn mạnh thời điểm quan trọng cho sự đoàn kết và hành động trước các mối đe dọa đang diễn ra đối với chủ quyền của Ukraine.
4.2. Thủ tướng Đức Scholz đang lừa đảo về quy mô viện trợ của Đức dành cho Ukraine
Đức đã cung cấp cho Ukraine ít vũ khí và kinh phí hơn những gì nước này tuyên bố: ít hơn hai phần ba so với tuyên bố của Thủ tướng Đức. Tờ Bild của Đức đã viết, trong đó đề cập đến Phó chủ tịch Quốc hội Liên bang Đức (Bundestag) Ingo Gädechens.
Chính phủ Đức cho biết Đức đã cung cấp viện trợ quân sự trị giá 28 tỉ euro cho Ukraine, nhưng dữ liệu cho thấy khoản tiền là nhỏ hơn nhiều. Gädechens nói rằng, “Trên thực tế, cho đến nay chỉ có 10,2 tỉ euro được chuyển đến Kyiv.” Tổng con số mà Thủ tướng Đức Scholz liên tục công bố và xin được nhận xét là “phóng đại”, là 21,7 tỉ và thực chất, nó bao gồm cả số tiền đã hứa cấp cho Ukraine đến năm 2028.
4.3. Máy bay không người lái Ukraine tấn công căn cứ quân sự Borisoglebsk
Căn cứ Huấn luyện Phi công Hàng không Quân sự Borisoglebsk ở vùng Voronezh được coi là trường “topgun của Nga.” Cuộc tấn công táo bạo cho thấy đã đến lúc Ukraine chiếu cố lực lượng hậu bị của không quân Nga.
4.4. Hôm qua, không quân Nga đã “vô tình” thả một quả bom nặng 1,5 tấn xuống thị trấn Yenakijeve thuộc vùng Donetsk. Bộ Quốc phòng Nga giải thích đó là “trục trặc kỹ thuật.”
Người Nga đang cố gắng ném bom thành phố Chasiv Yar nhưng trượt, và quẳng nó xuống một thị trấn khác của vùng Donetsk-Yenakijeve vốn nằm dưới sự kiểm soát của Nga từ năm 2014. Đây không phải lần đầu, mà nó đã diễn ra nhiều lần ở vùng Belgorod (chỉ có hơn chục trường hợp như vậy xảy ra chỉ trong vài tuần gần đây chứ mấy!) và thậm chí có vài lần bom rơi ở vùng Voronezh. Lần này, quả bom được quẳng xuống cách mục tiêu đến 45 ki-lô-mét theo đường chim bay, cho thấy tính hú họa cực kỳ cao của loại vũ khí được báo chí phía Đông nước Lào tung hô này.
Vài tuần qua, bọn phi công Nga thả hàng chục quả bom mỗi ngày xuống làng Chasiv Yar và cả thị xã Kramatorsk do Ukraine kiểm soát. Nếu như bọn Nguyên soái Ván ép hy vọng vào thứ “vũ khí tối thượng” này thì quả thực, đó cũng là một niềm hy vọng thổ tả khác của bọn chúng.
4.5. Trong một diễn biến khác, gói viện trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine vẫn bị thằng Mike Johnson giam cầm, thì Mỹ công bố bán phụ tùng hệ thống phòng không HAWK trị giá 138 triệu USD cho Ukraine.
Mỹ vừa thông báo và cho rằng Ukraine rất cần hỗ trợ kỹ thuật cho các hệ thống tên lửa này. “Ukraine cần khẩn trương tăng cường khả năng tự vệ trước các cuộc tấn công tên lửa của Nga và tiềm lực không quân của lực lượng Nga. Việc bảo trì và hỗ trợ hệ thống vũ khí HAWK sẽ tăng cường khả năng tự vệ của Ukraine”, Bộ Ngoại giao Ukraine nói.
PHÚC LAI 10.04.2024
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.