(Người Việt 04/02/2020) Trong ba tuần kể từ khi bệnh dịch virus
Corona phát hiện, giá dầu thô đã tụt xuống mất một phần năm, 20%. Nhu cầu dầu lửa
của Trung Quốc giảm bớt hai triệu thùng một ngày và nhu cầu cả thế giới giảm
theo.
Ngày Thứ Hai tuần này, giá sắt, thép trên
toàn thế giới đi xuống, đồng giảm giá 13%, chỉ vì kinh tế Trung Quốc khựng lại
với 56 triệu người bị cô lập hóa trong cơn bệnh dịch virus Corona.
Trước khi bệnh nổ ra, kinh tế Trung Quốc
đã trì trệ, bây giờ còn tệ hơn, và đang kéo theo cả thế giới! Nếu căn bệnh chỉ
tác hại bằng trận dịch SARS năm 2002, 2003, thì Tổng Sản Lượng Nội Địa lục địa
Trung Hoa sẽ giảm bớt khoảng 40 tỉ đồng nguyên, gần $6 tỉ, mất 1% GDP.
Nhưng trong 17 năm qua kinh tế nước Tàu
đã thay đổi, sản lượng đã tăng lên tám lần, từ $1.7 tỉ lên $14 tỉ, theo số liệu
của Ngân Hàng Thế Giới. Năm 2003, một người Trung Hoa tạo ra được bình quân
$1,500 hàng hóa, năm nay con số thành $9,000. Thời đó dân Tàu chiếm 5.3% tổng số
thương mại quốc tế; bây giờ đã lên 12.8%, hơn một phần tám các giao dịch toàn cầu.
Trong nội địa, dân Trung Quốc tiêu thụ nhiều hơn, và nợ nần cũng nhiều hơn.
Từ vai trò một nước bán quần áo, đồ chơi,
giày dép, bây giờ kinh tế Trung Quốc trở thành một trung tâm liên kết với kinh
tế toàn thế giới; với vai trò người bán cũng như là người mua trong “chuỗi tiếp
liệu toàn cầu.”
Các công ty quốc tế cần mua các bộ phận sản
xuất ở Trung Quốc, đồng thời cũng tùy thuộc các bạn hàng và người tiêu thụ ở nước
Tàu mua hàng của họ.
Khi Chuỗi Tiếp Liệu này bị đứt đoạn, thì ảnh
hưởng dây chuyền sẽ lan khắp thế giới. Dân Trung Quốc tiêu thụ một phần sáu số
hàng Apple bán ra, và 47%, gần một nửa số “chíp” của Qualcomm, trị giá $12 tỉ.
Các công ty dược phẩm mua 80% các nguyên liệu chủ yếu ở bên Tàu. Khách hàng của
Intel ở trong nước Tàu đóng góp 28% tổng số bán toàn thế giới của công ty, khoảng
$20 tỉ.
Các công ty McDonald’s, Ikea, Levi
Strauss và Starbucks đã tạm đóng cửa nhiều cửa hàng; Apple đã đóng 42 tiệm
trong lục địa. Ford, Toyota, Apple và Tesla đã cho các nhà máy ở nước Tàu ngưng
sản xuất. Năm ngoái, General Motors bán xe ở nước Tàu nhiều hơn ở Mỹ, năm nay
chính phủ Trung Cộng đang yêu cầu họ cho nhân viên nghỉ Tết thêm một tuần lễ! Các
công ty hàng không American, Delta, United, Lufthansa và British Airways, đã hủy
các chuyến bay sang Tàu.
Cả đến các rạp chiếu bóng cũng bị ảnh hưởng
nặng nề. Ngày Mùng Một Tết năm ngoái, các rạp thu được 1.45 tỉ đồng nguyên. Năm
nay chỉ kiếm được 1.81 triệu, hơn một phần ngàn chút đỉnh! Bảy cuốn phim mới
đáng lẽ được đem trình làng vào dịp Tết, nay đã hoãn lại, trong đó có một phim
do Củng Lợi đóng vai một huấn luyện viên đội bóng chuyền.
Các công ty quốc tế ngày nay phụ thuộc
vào “chuỗi tiếp liệu toàn cầu,” phụ thuộc nhiều hơn là chính họ biết. Một công
ty sản xuất ở Mỹ hay Mexico phải mua một số bộ phận từ Châu Âu chẳng hạn. Họ có
thể nghĩ rằng bệnh dịch ở bên Tàu không ảnh hưởng gì tới họ, Nhưng khi các nhà
máy ở bên Tàu đóng cửa, lúc đó mới biết rằng các nhà cung cấp bộ phận ở Châu Âu
cũng phải mua một số hàng từ nước Tàu qua để ráp vào thành món hàng họ bán! Các
nhà máy dệt ở Bangladesh hay Thổ Nhĩ Kỳ cũng có thể không ngờ rằng họ tùy thuộc
vào một số nhà sản xuất bông, sợi ở bên Tàu. Nhiều khi món hàng do nước Tàu
cung cấp chỉ là một bộ phận nhỏ để ráp vào một bộ phận lớn hơn, rồi đem ghép với
các món khác sản xuất từ ba, bốn nước nữa. Nhưng bỗng nhiên thiếu một bộ phận
nhỏ nào đó cũng làm xáo trộn cả chuỗi dây chuyền tiếp liệu!
Năm 2011, trận tsunami tàn phá bờ biển Nhật
đã cho nhiều công ty quốc tế một bài học cay đắng. Họ không ngờ chỉ thiếu một bộ
phận nhỏ là cả guồng máy sản xuất phải tạm ngưng. Và họ cũng không ngờ chỉ có một
nhà sản xuất cung cấp bộ phận đó, nhà máy nằm trong vùng đón bão và tsunami!
Ngược lại, khi kinh tế nước Tàu chậm lụt
vì bệnh dịch thì nhiều nhà máy ở đó cũng ngưng không mua các chip điện tử của
Đài Loan hay Nam Hàn. Không mua đồng từ Chile hoặc Canada, và không đặt mua
thêm máy móc của Mỹ, Đức hay Ý.
Hiện chưa thể đoán cơn bệnh dịch virus
Corona có kéo dài hơn thời gian tám tháng của cơn bệnh dịch SARS trước đây
không. Các bác sĩ ở Trung Quốc và ở Mỹ mới khám phá ra loài virus mới này có cả
trong phân của các bệnh nhân, tức là có thể truyền theo nhiều đường khác ngoài
đường hô hấp.
Cơn bệnh dịch càng kéo dài thì chính phủ
Trung Cộng càng phải quay trở về với các biện pháp kích thích kinh tế cũ mà họ
đang muốn bỏ để canh tân từ cơ cấu. Họ đã bắt đầu bơm thêm tiền qua các ngân
hàng thương mại của nhà nước, cho giảm bớt số dự trữ tiền mặt, cắt lãi suất. Họ
khuyến khích chính quyền các địa phương vay tiền để xây cất nhiều hơn. Họ sẽ thổi
căng phồng thêm trái bom nợ và sẽ gây ra một cơn sốt địa ốc mới; cả hai thứ
đang đe dọa nền kinh tế nước Tàu!
Bệnh dịch virus Corona cho thấy không một
quốc gia nào trên thế giới có thể tự cô lập, tách ra khỏi kinh tế toàn cầu.
Không quốc gia nào có thể nghĩ rằng cái gì xấu diễn ra ở nước khác cứ mặc kệ
cho họ chịu, mình vẫn bình chân như vại! Đó là một ảo tưởng. Con virus bé li ti
đã phá vỡ cái ảo tưởng đó.
Chúng ta đang sống trong một thế giới bao
nhiêu thứ đang di chuyển, không ngừng, không kể ngày đêm! Trong đó có hàng hóa,
có nông sản, khoáng sản, có con người, ý kiến, tư tưởng, và dữ liệu được điện tử
hóa.
Con virus từ Vũ Hán đã bắt cả loài người
ý thức rằng chúng ta đang sống dưới một cái lều chật hẹp ai cũng có thể đụng
vào người khác! Một người đau có thể làm nhiều người đau!
Vì thế, không thể chấp nhận các chế độ độc
tài! Một chế độ kìm kẹp, bưng bít, dối trá, với dân khiến cho cơn bệnh dịch trễ
mất mấy tuần lễ mới được kiểm soát. Cả thế giới sẽ cùng gánh chịu hậu quả của
chính sách lạc hậu này!
Bây giờ không phải chỉ lo mua khẩu trang
bịt miệng mà còn phải nhớ rửa tay luôn luôn! Rửa ngay sau khi bắt tay một người
quen. Càng cần rửa sau khi bắt tay một người lạ – người từ bất cứ nước nào chớ
không phải riêng người Trung Quốc.
NGÔ NHÂN DỤNG
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.