Đỗ Duy Ngọc - Lại bàn về vaccin

Hiện nay tình trạng dịch virus Vũ Hán đã đến hồi căng thẳng, và ai cũng hiểu được rằng chỉ có tiêm chủng vaccine mới là biện pháp dập dịch hữu hiệu nhất. Kinh nghiệm ở Mỹ, các nước Châu Âu và Do Thái đã chứng minh điều đó.

Ở Việt Nam đang lúng túng ở khâu này cũng chỉ vì ngân sách. Và nước ta đang có tỉ lệ chích ngừa thấp nhất thế giới. Nếu cứ ngồi đợi đủ thuốc cho đến cuối năm 2024 thì dân tình phải sống làm sao?

Nên chăng nhà nước cho dân đăng ký theo mỗi hộ gia đình, theo tổ dân phố và phường xã để nắm nhu cầu số người cần tiêm chích. Nhà nước có bộ phận tổng hợp lại, xem xét số lượng vaccin các tổ chức thế giới viện trợ cho ta, tổng hợp các doanh nghiệp hỗ trợ. Cân đối xong, nhà nước ứng tiền mua vaccin về chích cho dân. Ngân sách thiếu không có nghĩa là không có đủ để ứng chi cho công việc cấp bách này.

Người được chích, ngoài những người đang ở tuyến đầu chống dịch được miễn phí, người dân còn lại phải trả lại tiền mua vaccin và các chi phí liên quan. Các hộ nghèo, vùng sâu vùng xa thì kêu gọi các tổ chức từ thiện hỗ trợ.

Nếu làm được như thế với tốc độ nhanh nhất, tin rằng dịch sẽ bị khống chế dễ dàng. Mỗi ngày xã hội bị giãn cách thiệt hại rất lớn. Các doanh nghiệp, các công ty bị ngừng trệ hoạt động sẽ thất thu con số không nhỏ.

Ví dụ Vietnam Airlines khi không có chuyến bay thời gian dài con số báo lỗ lên đến hàng ngàn tỉ. Thế thì hãng máy bay này chỉ cần đóng góp một khoản tiền vào việc mua vaccin, dịch bệnh sớm chấm dứt, con số lỗ sẽ giảm đi nhiều lần. Những công ty vừa và nhỏ, những hộ gia đình buôn bán cũng lâm vào tình trạng kiệt quệ và khủng hoảng nếu tình trạng này cứ mãi kéo dài.

Hai vấn đề cốt lõi được đặt ra ở chuyện mua và chích vaccin đại trà trong nhân dân, là làm sao có thể minh bạch giá thuốc, không tính chuyện kiếm lời, và tránh hiện tượng tham nhũng trong việc này.

Cá nhân nào vi phạm thì xử với án phạt thật nặng, hạn chế thấp nhất những bất minh. Tránh đầu cơ, trục lợi, dùng thuốc giả, nhà nước niêm yết giá tiêm chích rõ ràng. Hiện nay có tình trạng người vì nhiều lý do cần tiêm chủng thì bị hét giá trên trời, không thể chấp nhận được.

Thứ hai là bảo đảm phải mua thuốc chất lượng của những hãng đã được bảo đảm ít nguy cơ phản ứng, và tác dụng hữu hiệu nhất. Không nên mua thuốc của Trung Quốc, vì thế giới đã lên tiếng rất nhiều về chủng loại vaccin đấy. Đảm bảo được hai yêu cầu đó, nhân dân sẽ vui vẻ cùng góp tiền để được chích ngừa sớm nhất, dịch bệnh được đẩy lùi nhanh nhất, kinh tế phục hồi trong thời gian ngắn nhất.

Đồng thời khi được chích ngừa, lòng dân sẽ an, không hoang mang, xôn xao lo sợ như bây giờ khi nhìn thấy những con số thống kê người mắc bệnh hàng ngày, những khu phố, xóm làng bị phong tỏa, những F1, F2 càng lúc càng tăng cao. Xã hội sẽ sớm ổn định bình thường.

Dân ta tuy đa số còn nghèo, nhưng người ta sẵn sàng chi ra để bảo đảm được sức khoẻ và tiếp tục làm ăn sinh sống. Trong khó khăn, nhà nước đừng nên cứ mãi hô hào lo an toàn cho dân mà loanh quanh vì sợ mang tiếng việc thu phí, cái cần hợp lý thu thì phải thu, dân chẳng oán trách chi đâu. Đây là lúc cần thiết để nhân dân cùng với nhà nước góp tay chống dịch một cách thiết thực và hiệu quả nhất.

ĐỖDUY NGỌC 29.05.2021