Kiến nghị ký tên nhóm « Công dân hành động » đã thu thập được trên 2.500 chữ ký, « cực lực phản đối bản án bất công »
về sự kiện diễn ra vào rạng sáng 09/01/2020 tại thôn Hoành, xã Đồng
Tâm. Theo đó, hàng loạt vấn đề đã bị Hội đồng xét xử bỏ qua.
Trước
hết là tính chất pháp lý của thửa đất 59 hecta tranh chấp tại Đồng Sênh
chưa được làm rõ là đất nông nghiệp hay đất quốc phòng. Thứ hai, về tội
danh « chống người thi hành công vụ », cơ sở pháp lý nào để lực lượng công an tiến vào Đồng Tâm trong đêm, cấp nào ra quyết định và ai thi hành ?
Trong số 26 người bị khởi tố có các nhân vật nổi tiếng như Hoàng Chi
Phong (Joshua Wong), tỉ phú Lê Trí Anh (Jimmy Lai). La Quán Thông
(Nathan Law) bị xử khiếm diện vì đã đi lưu vong ngay trước khi luật an
ninh quốc gia do Bắc Kinh áp đặt lên Hồng Kông bắt đầu có hiệu lực ; một
người nữa là Trương Côn Dương (Sunny Cheung) vắng mặt, có lẽ cũng đã
trốn khỏi đặc khu.
Cảnh sát lần đầu tiên không cho phép tổ chức
tưởng niệm vụ đàn áp đẫm máu ngày 04/06/1989 trên quảng trường Thiên An
Môn, nêu ra quy định cấm tập hợp đông người vì virus corona. Tuy nhiên
khoảng mấy chục ngàn người vẫn thắp nến trong khắp thành phố để tưởng
nhớ các nạn nhân một cách ôn hòa.
Từ tháng Tám đến nay, lửa rừng tại các bang California, Oregon và
Washington đã thiêu rụi trên 1,6 triệu hecta, hàng ngàn căn nhà, làm 35
người thiệt mạng. Thống đốc Dân Chủ bang California, Gavin Newsom nhìn
nhận chính quyền địa phương đã thiếu sót trong quản lý rừng, nhưng nói
thêm là hiện tượng trái đất nóng lên đã khiến rừng làm mồi cho lửa.
Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki tường trình :
Tại Đức, nơi từng tiếp đón nhiều người nhập cư từ năm 2015, chính phủ
đang chịu áp lực khi nhiều tổ chức đòi hỏi tiếp nhận di dân từ trại
Moria. Thông tín viên Pascal Thibault từ Berlin cho biết thêm chi tiết:
« Một
thỏa thuận cần được tìm ra từ nay cho đến ngày mai - đảng Dân chủ Xã
hội đưa ra tối hậu thư cho bà Angela Merkel. Các đồng minh của thủ tướng
trong chính phủ liên minh đòi hỏi Berlin phải cam kết nhận một số đáng
kể di dân trên đảo Lesbos. Đối với đảng SPD, việc tiếp đón khoảng 100
trẻ vị thành niên theo như đề nghị của Pháp và Đức tuần trước là chưa
đủ.
Bên cạnh những vấn đề như dịch virus corona tăng mạnh, Hy Lạp mua
chiến đấu cơ Rafale của Pháp để đối phó với Thổ Nhĩ Kỳ, tình hình
Belarus, người tị nạn, tất cả các nhật báo Pháp đều tập trung cho chủ đề
chính là cuộc họp thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu – Trung Quốc hôm nay
14/09/2020.
Pháp không còn e dè trong việc chỉ trích Trung Quốc
Trước hết đối với các nước đầu tàu châu Âu, Le Monde nhận xét « Trước thượng đỉnh EU-Trung Quốc, Pháp tìm kiếm một giọng điệu đúng đắn trước Bắc Kinh ».
Trong mọi vụ án,
sự nghiêm minh của một bản án cụ thể thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật
nói chung. Nó có tính răn đe những cá nhân/tổ chức
có khả năng vi phạm đến quyền sở hữu tài sản, sức khoẻ, trí tuệ và danh dự của
các cá nhân/tổ chức khác.
Những ngày này
tôi đi tìm sự đồng tâm trong bản án Đồng Tâm liên quan đến mảnh đất Đồng Sênh.
Nhưng không thấy!
Luật sư của các
bị cáo đưa ra rất nhiều lập luận về sự thiếu logic của hồ sơ vụ án và các lập
luận ấy được người dân sử dụng khá nhiều để nói về bản án. Thậm chí có những
phản đối gay gắt đối với bản án Đồng Tâm.
Khi ngồi trong
phòng xử án, vì đã quá quen thuộc với cách thức và ngôn từ lập luận của hệ
thống xét xử, tôi đọc cuốn sách về Martin Luther King, tựa đề Bước tới tự do. Ông viết về sự phản
kháng của người da đen chống lại sự bất công mà người da màu phải chịu trên xe
buýt, vào giữa thế kỷ trước.
Trên bất kỳ hành
trình nào, không chỉ có một vài con người khởi xướng, mà phải là có cả những
con người xung quanh, sẵn sàng thấu hiểu và mạnh mẽ hưởng ứng hành trình ấy.
Chỉ khi đó đôi chân họ mới bước được tới lãnh địa của tự do, cùng nhau.
Khi đến phần hình
phạt dành cho các bị cáo, tôi ngồi kiên nhẫn lắng nghe, nhắm khép đôi mắt và
kìm lại những hơi thở của mình. Kết thúc những tiếng vang đều đều của chủ toạ,
tôi đứng dậy và làm dấu thánh ngược: tay phải đặt lên trán, rồi ngực, vai phải
và cuối cùng là vai trái, nơi có trái tim của mình.
Tôi tin lời bà vợ
ông Kình nói về chồng, rằng trước khi chết, chồng bà vẫn một lòng tin vào đảng,
là sự thật.
Đó là "niềm
tin sắt đá" của những người có vài chục năm tuổi đảng, và vài chục năm bị
nhồi sọ. Họ tỉn rằng, có những cá nhân hủ hóa, sai lầm, nhưng đảng luôn luôn
đúng.
Ông Kình tin
rằng, ông làm lớn chuyện ra, "trung ương" vào cuộc thì ông sẽ được
đèn trời "anh minh, sáng suốt, công bằng" của đảng soi tới.
Vụ án Đồng Tâm dự
tính kéo dài trong 10 ngày nhưng chỉ trong 4 ngày là kết thúc. Trong 4 ngày này
người dân lần lượt thấy rõ mồn một một bản cáo trạng đầy rẫy chi tiết bịa đặt.
Chưa hết, tại tòa
án nhờ các luật sư liên tục cập nhật tình hình, nên hội đồng xét xử lộ rõ bộ
mặt chà đạp lên quy tình tố tụng, và thêm vào đó là những hành động côn đồ của
công an với các luật sư.
Nói thẳng ra đây
là một bản án bỏ túi, những mức án đã định trước khi tòa diễn ra.
Suy cho cùng, ba
nghìn người thực hiện lệnh bố ráp giữa đêm vào Đồng Tâm, theo tư duy của họ, là
bảo vệ sự tôn nghiêm thể chế bị xâm phạm tới mức cao nhất xuất phát từ xung đột
đất đai mà, vẫn theo quan điểm của họ, là đất nhà nước.
Suy cho cùng,
những người không hề đón đợi một cuộc tập kích thiên lệch về lực lượng, vũ khí
và võ bị nhưng không có lựa chọn khác, cũng xuất phát từ phản xạ đeo đuổi chân
lý rằng đất là của họ.
Một xung đột hoàn
toàn có thể được giải tỏa bằng một tòa án dân sự. Nhưng nó đã đi quá xa so với
tiên liệu của tất cả. Đích đến mà cá nhân tôi tin rằng chính những vị bồi thẩm
đoàn trong phiên tòa Đồng Tâm ngày hôm nay phải day dứt đến trọn đời.
Cụ Kình bị bọn
bằng tuổi con, tuổi cháu cụ gọi là thằng, là cường hào ác bá.
Cụ là đảng viên,
chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, Bí thư Đảng ủy xã từ khi chúng còn chưa sinh ra...
nhưng nhà cụ không bằng cái chuồng xí nhà chúng.
Dù cụ là quan
chức cấp thấp nhưng thử hỏi trên đất nước này, có vị quan chức cấp cao nào, dù
được truyền thông PR, lại được nhiều người dân yêu mến như yêu mến cụ?
Tôi đã nhiều lần
nói, rằng dân Đồng Tâm, mà đứng đầu là cụ Kình, một lòng tin tưởng vào đảng,
vào chính phủ. Thực tình thì đó là cảm nhận của tôi, khi tiếp xúc với cụ Kình
và người dân Đồng Tâm.
Hôm nay, đọc trên
BBC, thấy ông André Menras (Hồ Cương Quyết) kể về cuộc họp bàn giữ đất của tổ
Đồng Thuận, mới thấy ông ấy cũng có cảm nhận giống y như tôi. Hơn thế, ông đã
nói ra được, tại sao ông có cảm nhận như vậy.
Trích:
BBC: Dựa vào đâu ông nhận định rằng dân Đồng Tâm
hoàn toàn tin đảng CSVN?
Một cái tát cho
gã khi tòa án tuyên án tử hình cho hai con trai cụ Kình, và chung thân cho cháu
nội cụ Kình.
Như vậy cái thông
tin mà gã nghe được có sự can thiệp ở các cấp cao nhất đúng là khó lường như dự
báo, vì nó đã theo chiều hướng không ai muốn tin: chiều hướng xấu.
Ngay cả khi thẩm
phán hỏi, cho đến khi tôi thẩm vấn, những người được cho là chủ chốt trong Tổ
đồng thuận như ông Hiểu và ông Công, đều có cùng một khẳng định chắc nịch và
không suy suyển: cố gắng để giữ đất nông nghiệp (đồng Sênh) cho đến khi giải
quyết xong.
Và bà Nối, tại
lời nói sau cùng, cũng như bà Dung, vẫn quả quyết việc sống bám chặt vào đất,
nếu không giữ đất thì lấy gì mà sống.
Khi chủ tọa hỏi,
các bị cáo chuẩn bị lựu đạn làm gì? Ông Công nói, chỉ có mục đích để giữ đất,
sống chết phải giữ được đất.
Vụ án Đồng Tâm là
một vụ án tranh chấp đất đai gây chấn động dư luận, khi có tới bốn người đã
chết (một người dân Đồng Tâm và ba người thuộc lực lượng công an).
Quá trình điều
tra, truy tố và xét xử vụ án được dư luận xã hội trong và ngoài nước đặc biệt
quan tâm. Đây là một vụ án hết sức phức tạp, tuy nhiên trong quá trình xét xử,
hội đồng xét xử (HĐXX) đã nhiều lần bác bỏ rất nhiều kiến nghị của luật sư bào
chữa nhằm làm sáng tỏ bản chất vụ án và giúp việc xét xử đúng người, đúng tội,
tranh gây oan sai.
Vì vậy, để đảm
bảo việc tuân thủ pháp luật trong quá trình xét xử, HĐXX cần xem xét làm rõ một
số vấn đề trước khi tuyên án:
1. XÁC ĐỊNH VIỆC LỰC LƯỢNG CÔNG AN TẤN CÔNG VÀO NHÀ
CỤ LÊ ĐÌNH KÌNH CÓ ĐÚNG PHÁP LUẬT HAY KHÔNG:
Le Point tuần này bực tức trước tình trạng bạo lực tại Pháp, đặt câu hỏi « Quyền lực Nhà nước ở đâu ? » trong các lãnh vực tư pháp, cảnh sát, giáo dục… L’Express chú ý đến « Những ông vua của thế giới », đó là các tập đoàn công nghệ số GAFA. L’Obs dành chủ đề cho « Thế hệ Covid » - phải chăng đó là một thế hệ trẻ bị hy sinh ? Riêng Courrier International chạy hàng tựa lớn « Tập Cận Bình khóa chặt Trung Quốc » trên nền đỏ chói, với hình vẽ ông Tập quay lưng đá giò lái vào logo búa liềm.
Ở trang trong với hai màu đen và đỏ, cũng khuôn mặt Tập Cận Bình, phía sau là hàng quân đang vác súng, Courrier International
tố cáo : đàn áp Tân Cương, áp đặt luật an ninh quốc gia cho Hồng Kông,
đe dọa Đài Loan, bỏ tù bất kỳ tiếng nói phản biện nào trên toàn Trung
Quốc… Mức độ đàn áp của ông Tập lên cao chưa từng thấy, tại một đất nước
vốn đã độc tài, với sự lên ngôi của những kẻ chủ trương cứng rắn.
« Trung Hoa mộng » không dành cho các dân tộc thiểu số
Tôi
biết rất nhiều người quen của tôi đang theo dõi rất sát phiên tòa xử vụ án Đồng
Tâm. Vụ án thu hút nhiều tâm sự khiến người ta không còn đành lòng vui riêng,
không còn muốn giải trí hay làm một việc gì khác…
Cho
dù còn ba ngày nữa mới tuyên án, tôi nghĩ đã tạm đủ để có một cái nhìn và nhận
định một số khía cạnh của vụ án.
Câu hỏi không ít người nêu: Chúng ta cần làm gì? Chúng ta phải lên tiếng chứ?
