Lê Xuân Nghĩa - Iran đã phạm sai lầm nghiêm trọng khi tấn công Israel

Việc Iran muốn giữ chút thể diện bằng cách phát động một cuộc tấn công ồ ạt bằng tên lửa và UAV vào Israel, chỉ là cách hành xử của kẻ ở vị thế kém cỏi và nội tại quốc gia đang gặp quá nhiều vấn đề nghiêm trọng. Cái giá phải trả cho cái danh hão đó quá lớn, cả về chính trị, kinh tế và quân sự.

Theo nguyên tắc, việc một quốc gia chủ động phát động một cuộc tấn công phủ đầu vào quốc gia khác phải đảm bảo đạt được hai, ít nhất một trong hai yêu cầu. Đó là:

- Khẳng định được vị thế sức mạnh quân sự vượt trội của mình, nhằm khiến đối phương không dám và không thể đối đầu với mình trong tương lai.

- Tạo được vị thế và khẳng định vai trò quyền lực chính trị của mình trước đối phương và các đối thủ tiềm tàng khác.

Tuy nhiên, cuộc tấn công vừa qua của Iran vào Israel đã thất bại hoàn toàn với cả hai yêu cầu đó. Nó đã bộc lộ sự thật sự yếu kém về vũ khí, khí tài, hàm lượng khoa học kỹ thuật của vũ khí, cũng như khả năng tác chiến của quân đội. Cho dù Iran cố gắng bao biện rằng đó chỉ mang tính “răn đe” và chưa thể hiện hết sức mạnh của mình, nhưng điều đó không làm cho sự thật thay đổi.

Đồng thời, thất bại nghiêm trọng nhất và đi ngược lại mọi toan tính của Bộ thống soái Iran là thể hiện vai trò quyền lực nước lớn của mình ở khu vực. Bên cạnh đó là lôi kéo các quốc gia có “vết đen” lịch sử với Israel về phía mình, chia rẽ những quốc gia từng thù địch với Israel trong khu vực đang có ý định thiết lập quan hệ với Israel, nhằm cô lập Israel.

Chưa hết, Iran còn muốn kiểm chứng phản ứng của Mỹ, Anh, Pháp trước những cam kết đối với Israel, và kiểm chứng giúp luôn cho Triều Tiên, Nga và Trung Quốc - Đồng minh trục. Và rồi Iran phải cay đắng chứng kiến sự thật phũ phàng khi cuộc tấn công do Iran phát động xảy ra.

Ở đó, mọi toan tính và mong muốn của Iran đã sụp đổ khi Jordan và Ả Rập Saudi, hai quốc gia từng thâm thù với Israel đã tham gia đánh chặn cùng Israel trên không phận của mình, với lý lẽ đảm bảo an ninh không phận, và cấp phép cho không quân Israel sử dụng không phận của họ.

Trước khi xảy ra cuộc tấn công, Iran luôn tìm mọi cách ngăn chặn và phá vỡ mọi chỉ dấu làm ấm lên trong quan hệ giữa Ả rập Xê út - Israel, giữa Jordan - Israel. Và bây giờ, lần đầu tiên Israel và Jordan, Ả rập Xê út hợp tác quân sự, sát cánh bên nhau chiến đấu chống lại các mục tiêu từ phía Iran. Trong khi lịch sử chưa xa, Jordan và Israel đã xảy ra chiến tranh vào năm 1967 (và một lần nữa ở mức độ nhẹ hơn vào năm 1973).

Khi cuộc tấn công kết thúc, Bộ Ngoại giao Jordan triệu đại sứ Iran để khẳng định với họ rằng “Mọi thứ gây ra mối đe dọa cho Jordan và an ninh của người dân Jordan, chúng tôi sẽ đối đầu bằng tất cả năng lực và khả năng của mình.”

Cùng đó, Mỹ, Anh và Pháp không khoanh tay đứng nhìn, và họ đã chứng minh một cách rõ ràng nhất đối với những cam kết của mình dành cho Israel, khi cùng nhau truy sát các mục tiêu do Iran phóng đến.

Đến đây có lẽ chúng ta đã hiểu, khi Iran thất bại, tức có nghĩa Iran đã tự tay nâng uy tín, vị thế và vai trò cả về chính trị, quân sự và sự cam kết cho Israel và đồng minh.

Một sai lầm nghiêm trọng mà Iran không thể cứu vãn hay sửa chữa.

LÊ XUÂN NGHĨA 15.04.2024