Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Tại Houston, Mỹ, trả lời câu hỏi "Anh có phải người chống cộng không?", nhà văn Vũ Thư Hiên đáp:
- Không! Tôi là người dân chủ. Người dân chủ đấu tranh chống mọi hình thức độc tài. Mục tiêu của họ là xây dựng một xã hội đủ chỗ cho mọi người, kể cả những người cộng sản.
Nhà văn Vũ Thư Hiên là con trai của nhà cách mạng cộng sản Vũ Đình Huỳnh, thư ký riêng của cụ Hồ. Ông Hiên là nhà đấu tranh cho Dân chủ, phản biện bất bạo động, tiếc thay chỗ của ông là nhà tù và cuộc sống lưu vong.
Ở Sydney tôi có một câu chuyện hi hữu trong mùa dịch, về một người tị nạn gốc Nam Tư.
Anh ta là một phạm nhân, bị tuyên phạt tù 3 năm 8 tháng tù, vì trồng cần sa. Chẳng hiểu sao sau vài tuần ở tù, anh ta trốn thoát nhà tù, và chuyển về một vùng gần biển rất giàu có ở Sydney, sống cuộc đời như là một người thợ tạp vụ.
Khách hàng của anh ta là những gia đình giàu có. Anh sống êm đềm như thế cả 29 năm, không làm phiền ai, không ăn tiền trợ cấp của Nhà nước.
Hôm qua gặp gỡ nhóm bạn bè đã lâu không được gặp nhau từ khi Sài Gòn chớm dịch. Có người nhắc lâu rồi không đi chơi xa cùng nhau và gợi đến Đà Lạt. Và bỗng dưng nhớ vô cùng miền đất một thời mù sương đấy.
Tôi đến Đà Lạt lần đầu cách đây đã hơn 50 năm. Cuộc chạm mặt đầu tiên với thành phố đó làm tôi ngỡ ngàng. Hồi đó Đà Lạt còn đẹp lắm, không khác gì những thành phố nhỏ của nước Pháp.
Khi xe vừa mới lên đến đèo Prenn, một ngọn đèo trên quốc lộ 20 ở cửa ngõ phía nam thành phố với những đồi thông và những tảng đá xếp lớp bên đường đi, lòng tôi đã xao xuyến và tự nhủ có phải đây chính là thành phố thường hiện về trong những giấc mơ của tuổi mới lớn của mình.
Vụ án này đang hâm nóng lại sự chia rẽ ý thức hệ và chính trị rối rắm của nước Mỹ. Cánh tả nhìn anh bạn trẻ Kyle Rittenhouse là tội phạm nguy hiểm cần phải kết án nặng. Cánh hữu coi bị cáo Kyle Rittenhouse là anh hùng và phải được tha bổng.
Câu chuyện bắt đầu vào ngày 23 tháng 8 năm 2020 tại thành phố Kenosha, tiểu bang Wisconsin. Một thanh niên Mỹ đen tên Jacob Blake chống cự khi bị một tốp cảnh sát da trắng bắt. Cảnh sát dùng súng điện để chế ngự Jacob Blake nhưng không hiệu quả, và anh ta đi về xe mình mở cửa cúi người vào bên trong. Cảnh sát thấy Jacob Blake cầm dao lên nên khạc 7 viên kẹo đồng. Jacob Blake bị trọng thương và bán thân bất toại.
Thế là bạo loạn nổ lớn ở thành phố Kenosha. BLM, phe cấp tiến cùng những phần tử bất hảo thừa nước đục thả câu tràn ra đập phá các cơ sở kinh doanh và tấn công cảnh sát. Phe cánh hữu dùng mạng xã hội kêu gọi công dân Mỹ khắp nơi đến bảo vệ thành phố vì cảnh sát đã rút đi bỏ ngỏ thành phố. Nhiều thanh niên Mỹ mang súng đến tình nguyện trấn thủ bảo vệ các khu kinh doanh.
Ở thế giới tự do, việc tước đoạt nhân phẩm con người luôn bị cộng đồng phỉ nhổ
Không cần đến chính phủ ra tay mà đó là quyết định của công bằng
Ăn miếng thịt bò dát vàng trong khi dân chúng thiếu ăn cũng phải biết cúi đầu xấu hổ
Còn hiếp dâm vợ thuộc cấp của mình thì không chốn dung thân !
Vụ việc xảy ra ở Cô Tô huyện đảo liên quan tới viên tri huyện bị tố vi phạm 19 điều đảng viên không được làm (nói toẹt ra là trai gái ngoài luồng), tôi không biết rõ nên không có ý kiến.
Bản thân chưa đi Cô Tô bao giờ, không một lần gặp các đương sự, trong khi báo chí và dư luận tùm lum tà la, thì chả nên ý kiến ý cò gì.
Chỉ kể lại chuyện này. Hồi cuối thập niên 60, tôi có ông anh họ dạy học ở trường 10 + 3 tỉnh Thái Bình. Ổng kể trong trường xảy ra vụ hủ hóa, mà tội hủ hóa thời ấy nghiêm trọng lắm, có nhẽ chỉ sau tội bán nước.
Mùa dịch này có quá nhiều 'disinformation' và 'misinformation' về covid và vaccin. Hiện tượng này xảy ra ở hai phía chống vaccin và phù vaccin. Trong cái note này tôi điểm qua vài ngụy biện (fallacy) phổ biến: một chiều, nhị phân, cá trích đỏ, ignorance, ad hominem, và ecologic.
1. Ngụy biện một chiều
Mấy ngày nay, báo chí và cả quan chức y tế đưa tin rằng nhiều ca tử vong liên quan đến covid là những người đã tiêm đủ 2 liều vaccin. Nhiều người dựa vào đó mà suy luận rằng vaccin không có hiệu quả. Vì, theo lý luận của họ, nếu vaccin có hiệu quả thì tại sao nhiều người tiêm vaccin mà vẫn chết? Suy ra, không cần tiêm vaccin.
THỜI CHÚNG TÔI CÒN LÀ HỌC SINH, SINH VIÊN tại Sài Gòn, chúng tôi gọi tổng thống Thiệu là ông Thiệu hay bằng biệt danh (nickname) do báo chí đặt là “tông-tông” và gọi phu nhân ông là bà Thiệu. Bà Thiệu vừa thất lộc tại Hoa Kỳ hôm 15 tháng 10 năm 2021!
NHIỀU NGƯỜI LỚN TUỔI tôi quen biết đều có cùng nhận xét: bà Thiệu hiền, khiêm tốn, giản dị.
Giáo sư Mai Trần Ngọc Tiếng, thầy của tôi, trưởng khoa Sinh Lý Thực Vật trường Đại Học Khoa Học thập niên 1970, 1980… người nếu còn tại thế đã vào tuổi 104, cho biết hiền và khiêm tốn là hai tính cách tự nhiên có nơi bà Thiệu. Là đệ nhất phu nhân, bà Thiệu chủ trì các hoạt động từ thiện và cô Tiếng tham gia tích cực các hoạt động từ thiện đó.
Tuổi Trẻ đã kiếm được một thông tin cực hay về 17 người chết sau khi tiêm 2 mũi vaccin mà thành phố Hồ Chí Minh công bố.
Astra không có trường hợp tử vong. Pfizer ghi nhận 1 trường hợp. Vậy 16/17 trường hợp còn lại có thể loại suy 2 loại vaccin trên.
Còn lại Modena và Verocell (đều được WHO thông qua) mà thôi. Mà Moderna thì được FDA cấp phép còn Verocell thì chưa (hoặc không).
Báo Tuổi Trẻ khôn lỏi, nói lấp lửng về hiệu quả tiêm vaccin tại Việt Nam.
Cho rằng AstraZeneca Number 1 vì không ai mắc cúm Trung Cộng tử vong khi tiêm hai mũi. Pfizer cũng OK vì ghi nhận ít nhất một ca tử vong nhưng là do bệnh nền. Có một số trường hợp tử vong ở người đã tiêm vaccin loại khác và đủ mũi.
Tuổi Trẻ xài chiêu dân gian :
Cách giựt tít báo kiểu này khiến một số bạn phản đối chích vaccin dẫn lại và nói: đó thấy chưa, có chích 2 mũi cũng chết, vậy chích làm gì?
Nhưng nếu bạn tin vào con số thống kê thì nên đọc phân tích.
Từ ngày 10 tháng 11, thành phố bắt đầu làm thống kê sơ bộ các ca tử vong vì cúm tàu. Hai ngày 10 và 11, có 81 ca chết, trong đó có 17 ca tiêm đủ 2 mũi và 26 ca đã tiêm 1 mũi.
Nhà tôi cách chùa làng Nôm độ mươi cây số nên đã xuống đó nhiều lần. Và nhất là hay dẫn bạn bè các nơi về thăm làng Nôm, một làng Kinh Bắc cổ duy nhất của cả vùng còn sót lại, còn phảng phất phong vị của làng quê Bắc Bộ xưa.
Tiện thể, cũng hay đưa khách sang thăm chùa Nôm. Nhưng tôi luôn dặn khách, sang vãn cảnh chùa cho biết thôi, lễ bái thì nên thoang thoáng...
Là bởi vì dân nơi khác không biết, chứ dân quanh vùng thừa biết các « sư » nơi đây bày những trò gì. Cách đây mấy chục năm, công an cũng đã từng hốt một ổ!
Tôi từng được dự nhiều tiệc gọi là liên hoan cuối năm, hoặc nhân một sự kiện nào đó của nhiều cơ quan.
Thật tình, nếu có người thân là nữ thì cũng nên cho họ nghỉ cho rồi vì sự luông tuồng, quá trớn khi rượu vào ở những buổi tiệc thân mật này.
Những nạn nhân im lặng, nữ nhân viên bị lệ thuộc về chức quyền và mối quan hệ thường bỏ qua sự xúc phạm, hoặc có khi còn hưởng ứng nó một cách nồng nhiệt. Một lề thói nguy hiểm cho văn minh công sở và nữ quyền, nhưng chẳng ai quan tâm và xem đó là chuyện…vui thôi mà.
Trong phần 1, tôi có nhắc tới nước Đức và bức tường Berlin, nó sụp đổ ngày 9.11.1989 cách nay 32 năm. Nước Đức thống nhất đoàn tụ một cách vĩ đại, xét dưới góc độ nhân văn chứ không phải góc nhìn chiến tranh.
Đem xương máu dân tộc, nhân dân nướng vào cuộc chiến tranh ý thức hệ tàn bạo, dưới danh nghĩa giải phóng, không có gì là vĩ đại cả, không có gì đáng ca ngợi cả (chuyện này sẽ nói sau trong một bài khác).
Lứa chúng tôi sinh ra giữa thập niên 50, khi miền Bắc chính thức xây dựng chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa xã hội, về lý thuyết rất đẹp, đẹp tốt hơn bất kỳ thể chế nào. Và nó cũng đẹp trong văn nghệ, thơ ca. Nó đẹp từ mồm những người lãnh đạo, từ báo chí, đài phát thanh. Nó chỉ không đẹp, thậm chí chứa đầy xấu xa tệ hại, xấu hơn tệ hơn so với xã hội trước nó, là ở thực tế. Giữa lý luận và hiện thực là vực sâu thăm thẳm. Những người sống ở miền Bắc từ thập niên 50 tới 80 biết rõ điều này.
Hôm 11.11.2021 vừa qua, một ông già thầm lặng từ giã cõi đời ở Mũi Hảo Vọng (Cape Town). Ít ai biết đến ông. Tôi thì luôn nhớ đến Frederik Willem de Klerk, cựu tổng thống Nam Phi 1989-1994.
Việc chấm dứt chủ nghĩa Apartheid, chuyển sang một chế độ dân chủ ở Nam Phi năm 1994 là cuộc cách mạng duy nhất không có đổ máu ở thế giới thứ ba từ trước đến nay. Tôi đã viết nhiều về Nelson Mandela, người được toàn dân Nam Phi, cả đen lẫn trắng, coi là người cha của dân tộc.
Nhưng nếu không có ông De Klerk thì điều đó đã không xảy ra. Vị tổng thống da trắng đang cầm quyền trước đó đã quyết định trả tự do cho Nelson Mandela, công nhận Đại hội dân tộc Phi ANC của kẻ thù như một chính đảng, chấp nhận bầu cử tự do để dân chủ hóa đất nước.
Chuyện này hơi lạ, là hành vi sai trái của các nhân vật có chức quyền thường bị che giấu, vòng vo, úp mở rồi dần dần mới công khai, hoặc là bị cho “chìm xuồng".
Vụ Lê Hùng Sơn cưỡng hiếp một nữ nhân viên lại được điều tra tức tốc ngay trong đêm và bùng nổ thông tin trên báo chí rất nhanh, rồi Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh vội ra quyết định đình chỉ công tác để xử lý.
Qua vụ này nảy ra vài suy nghĩ.
Anh bạn nhà thơ gửi cho tôi đường link để đọc một bài có tựa đề là THƯ TỐ GIÁC, của một đồng nghiệp (và tôi cũng mới biết anh còn là đồng môn), gửi tới các cơ quan quyền lực cao nhất. Tôi không thuộc đối tượng bị tác giả nhắm tới trực tiếp.
Lời trong thư cũng khá lủng củng, hừng hực tinh thần tố cáo tội phạm, vì thế thông thường tôi chỉ đọc lướt để biết mà không quan tâm. Nhưng vì trong thư tác giả liệt kê 4 tác phẩm bị coi là sách đen, thì có tới 2 tác phẩm của tôi là Mối chúa và Đất mồ côi làm bằng chứng cho lý do khiến anh phải viết thư tố giác. Vì thế mà tôi thấy cần có vài lời.
Bạn đồng môn thân mến!
(Vincent Jauvert, L’Obs 11/11/2021) Tại Thái Bình Dương, Trung Quốc và Hoa Kỳ lao vào một cuộc đua dữ dội về vũ khí dưới đáy biển. Đó là khía cạnh ít được biết đến nhất của địa chính trị ngày nay, và điểm nhấn là Đài Loan.
Thứ Bảy 02/10, ở đâu đó trên Biển Đông. Một con quái vật nặng 9.000 tấn bỗng trỗi lên từ đáy biển. Đó là một « Sói biển », « Seawolf » theo thuật ngữ của Hải quân Mỹ, một trong những tàu săn ngầm lớn nhất của Hoa Kỳ. Siêu nhanh và im lặng, tàu ngầm chạy bằng nguyên tử lực mang tên « USS Connecticut » khởi đầu sự nghiệp dưới những lớp băng Bắc Cực, nơi theo dõi các tàu ngầm xô-viết thời Liên Xô cũ. Giờ đây chiếc tàu với 110 thủy thủ đoàn và 40 ngư lôi tại Biển Đông, vùng biển nóng gần Thái Bình Dương, truy lùng kẻ thù mới số 1 của Hoa Kỳ : tàu ngầm Trung Quốc.
Bỗng dưng còi cảnh báo vang rền : « USS Connecticut » vừa bị một vật nào đó tông mạnh vào. Vụ va chạm mãnh liệt đến nỗi 11 thủy thủ bị thương. Để đánh giá thiệt hại và chăm sóc các quân nhân, chỉ huy trưởng ra lệnh rút thật nhanh về đảo Guam, căn cứ Mỹ gần nhất nằm bên Thái Bình Dương và biển Philippines. Và giữ bí mật về tai nạn, cho đến khi chiếc tàu ngầm được đưa về một địa điểm an toàn. Bởi vì nếu lộ ra quá sớm, vụ này có thể trở nên trầm trọng – một sự tuyên chiến giữa Bắc Kinh và Washington.
