Lưu Trọng Văn - Ngày 17 tháng Hai cùng với một trung tướng Campuchia

Gã phượt từ Phnom Pênh đến Shihanoukville với Sophan, một trung tướng Campuchia. Vị trung tướng từng là sư trưởng một sư đoàn nhiều năm đánh nhau với Khơmer Đỏ tại vùng Siêm Riệp, Biển Hồ.

- Ngày 17.2 ông nhớ là ngày gì không? Gã hỏi.

- Ngày Trung Quốc xâm lược Việt Nam vì tức giận Việt Nam đánh bọn Pol Pot cứu Dân tộc Khmer khỏi diệt chủng. Pol Pot và Trung Quốc giết chết ba triệu người Campuchia đó, nếu không có bộ đội Việt Nam thì dân tộc tôi còn ai?

Trầm ngâm một lúc ông nói: Việt Nam hy sinh quá nhiều cho Campuchia, đến tận bây giờ nhiều lãnh thổ của Việt Nam vẫn bị Trung Quốc chiếm.

Gã hỏi: Ngày 17.2.1979 ấy ông đang ở đâu?

Tôi nhận ra Pol Pot là ai và đằng sau Pol Pot là ai từ rất sớm nên tôi bỏ bọn chúng chạy qua Việt Nam trước cả Hun Sen. Pol Pot trả thù tôi bằng cách giết chết bố, mẹ và toàn bộ anh em của tôi. Giết hết không còn một ai. Khi nghe tin Trung Quốc đánh Việt Nam vì Việt Nam giải phóng Campuchia khỏi Pol Pot tôi tức giận lắm. Tôi càng thương người Việt Nam. Tôi càng khinh ghét những kẻ nào bội bạc với người Việt Nam.

Ông Sophan là trung tướng 20 năm nhưng sống rất trong sạch ở quê nhà. Ở tuổi 71 ông về hưu xe ô tô ông tự lái cũ rích, áo thun lính ông mặc tuột chỉ vai. Ông cùng gã ăn cơm vỉa hè. Nhìn những ai đó giàu có bất chính ông nói: Năm sư trưởng trước đều hy sinh. Tôi là sư trưởng thứ sáu, may mắn còn sống đến giờ. Tôi thà sống nghèo chứ dứt khoát không phản bội bạn bè đồng đội người Khmer, cũng như người Việt Nam đã cùng tôi chiến đấu hy sinh chống bọn Khmer Đỏ cứu Dân tộc của tôi.

Ông cùng gã lang thang Phnom Penh, Shihanoukville. Trớ trêu thay giờ đây khắp nơi nổi bật những bảng hiệu chữ Trung Quốc, hiếm hoi lắm mới thấy một dòng chữ Việt. Ông chỉ im lặng trước thay đổi của thời thế. Đột nhiên ông kể: Khi tôi đang làm lãnh đạo một cục của Bộ Quốc phòng, tôi nhận 250 xe chở quân do Trung Quốc viện trợ, chỉ có 5 xe chạy được. Ông cười chua chát: Họ đổ rác đó mà.

LƯU TRỌNG VĂN 17.02.2024