Phúc Lai - Vài gạch đầu dòng về cuộc xâm lược Ukraine của Nga Putox ngày 28/02/2024

 

1. Tin chiến sự từ bản tin của Bộ Tổng tham mưu Ukraine, đến 11 giờ trưa ngày 28/02 theo giờ Hà Nội.

- Trong khu vực chịu trách nhiệm của khu vực phòng thủ Khortytsia theo hướng Kupyansk, lực lượng phòng thủ đã đẩy lùi 13 đợt tấn công của địch tại các khu định cư Sinkivka và Tabaivka của tỉnh Kharkiv.

- Theo hướng Lyman, các chiến sĩ của chúng ta đã đẩy lùi 11 đợt tấn công của địch tại các khu định cư Terna và Rozdolivka của vùng Donetsk.

- Trên hướng Bakhmut, lực lượng phòng thủ đã đẩy lùi 11 cuộc tấn công của địch tại các khu định cư Ivanivske, Klishchiivka và Andriivka của vùng Donetsk.

- Trong khu vực chịu trách nhiệm của khu vực phòng thủ “Tavria” theo hướng Avdiivka, lực lượng phòng thủ của chúng ta đã đẩy lùi 25 đợt tấn công của địch tại các khu định cư Berdychi, Orlivka, Tonenke, Pervomaiske và Nevelske của vùng Donetsk.

- Trên hướng Novopavlivskyi, lực lượng phòng thủ tiếp tục cầm chân địch tại các khu vực Krasnohorivka, Georgiivka, Novomykhailivka và phía tây Pobeda của vùng Donetsk, nơi địch đã 29 lần cố gắng chọc thủng hàng phòng ngự của quân ta, nhưng đều bị đẩy lùi. Thêm 4 cuộc tấn công của kẻ thù ở các khu vực phía nam Vugledar, Staromayorsky và Urozhany của vùng Donetsk.

- Trên hướng Orihiv, lực lượng phòng thủ đã đẩy lùi 8 đợt tấn công của địch tại các khu định cư Malynivka và Robotine của vùng Zaporizhzhia.

- Trong khu vực chịu trách nhiệm của khu vực phòng thủ “Odesa” theo hướng Kherson, Lực lượng Phòng vệ sẽ tiếp tục giữ các vị trí và đẩy lùi các cuộc tấn công của lực lượng chiếm đóng. Mặc dù bị tổn thất đáng kể, địch vẫn không ngừng tìm cách đánh bật các đơn vị của ta ra khỏi vị trí. Như vậy, trong ngày qua địch đã tiến hành một cuộc tấn công bất thành vào các vị trí của quân ta ở tả ngạn sông Dnipro. Đồng thời, bộ đội ta tiếp tục tích cực gây tổn thất về nhân lực, trang bị cho quân chiếm đóng, làm địch kiệt sức trên toàn chiến tuyến.

- Trong ngày qua, máy bay của lực lượng phòng vệ đã tấn công 15 khu vực tập trung quân địch. Ngoài ra, các đơn vị của Lực lượng Không quân thuộc Lực lượng Vũ trang Ukraine đã tiêu diệt 2 máy bay ném bom chiến đấu Su-34 và 4 máy bay không người lái trinh sát.

- Các đơn vị của quân tên lửa đã làm hư hại 4 khu tập trung quân, vũ khí, khí tài, 2 phương tiện pháo binh, 1 phương tiện phòng không và 2 trạm radar của địch.

Bình loạn : Hôm nay tôi có đọc tin ở đâu đó (cũng ít quan tâm đến báo chí xứ phía Đông nước Lào) rằng Nga chiếm được làng Stepove, là chỗ chúng vẫn tấn công ròng rã mấy tháng trời. Tôi hơi ngạc nhiên một chút, vì thực tế thì Ukraine nên rút khỏi chỗ đó vì nó sát sườn mũi tấn công của quân Nga đã khiến quân Ukraine rút khỏi Avdiivka. Sau ngày 17/02, chắc chắn Nga phải nỗ lực để chiếm làng này, nếu không thì sẽ ở tình thế rất khó chịu. Từ hôm đó đến hôm nay đã hơn 10 ngày, mà không xử lý được làng này thì quân Nga trong Avdiivka sẽ bị “xử lý” rất ác, giống như trong bẫy chuột.

Các đường tiếp tế cho quân Nga trong Avdiivka từ Donetsk, còn khó khăn hơn cho quân Ukraine trước đây, từ phía tây, vì vậy mà bây giờ Nga chiếm được thị trấn này lại giống chúng bị nằm trong nồi hầm hơn là quân Ukraine trước đây suýt nằm trong đó. Đã xuất hiện trên mạng những hình ảnh quân Nga trong thị trấn này bị hành hạ bởi JDAM. 

2. Một số tin tức khác

• Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm thứ Hai 26/02 cho biết việc gửi quân phương Tây tới Ukraine không phải là “loại trừ” trong tương lai sau khi vấn đề này được tranh luận tại một cuộc họp của các nhà lãnh đạo châu Âu ở Paris, khi cuộc xâm lược toàn diện của Nga ngày càng khốc liệt sang năm thứ ba. Nhà lãnh đạo Pháp cho biết “Chúng tôi sẽ làm mọi thứ cần thiết để Nga không thể thắng trong cuộc chiến” sau cuộc gặp với hơn 20 nguyên thủ quốc gia, chính phủ châu Âu và các quan chức phương Tây khác. "Ngày nay không có sự đồng thuận nào về việc gửi quân đội đến thực địa một cách chính thức và được xác nhận. Nhưng xét về mặt động lực thì không thể loại trừ được điều gì”, ông Macron nói trong cuộc họp báo tại dinh tổng thống Elysee.

Bình loạn : Có đến ba bác đề nghị tôi bình luận về chuyện này – tôi trả lời: anh tài tử ấy chỉ chém thôi, nó thể hiện một… quyết tâm chính trị, có ý nghĩa thúc đẩy phương Tây và khẳng định thái độ của Pháp nói riêng và phương Tây nói chung. Vì cái anh Macron này cũng hay õng ẹo nên việc anh ta hơn lớn tiếng một chút, cũng chỉ nên tin một nửa thôi. Tuy nhiên, người đến đánh nhau trực tiếp không bao giờ có, thì có cái khác: Họ vừa cam kết 50 tỉ euro tài trợ cho Ukraine và EU đồng ý trích luôn 1,5 tỉ mua 800 nghìn viên đạn cho Ukraine. Đó, cái đó mới là chính.

• Về tin HIMARS tiêu diệt ba đại đội bộ binh cơ giới của Nga đang xếp hàng chào cờ gần Volnovakha. Cụ thể, ngày 20/02, quân đội Ukraine tấn công một sân tập gần làng Trudovskoye, huyện Volnovakha, vùng Donetsk. Kết quả của cuộc tấn công là ít nhất 65 quân chiếm đóng của Nga đã bị tống tiễn – BBC đã đưa tin và như vậy là chuyện có thật rồi.

Theo các nguồn tin đáng tin cậy, cuộc tấn công được thực hiện từ hệ thống tên lửa phóng loạt HIMARS. Vào thời điểm đó, các quân nhân của Lữ đoàn bộ binh cơ giới cận vệ 36 (đơn vị quân đội 06705, Transbaikal) đang xếp hàng. Binh lính của các đại đội 4, 5 và 6 đứng tại sân tập chờ sự xuất hiện của tư lệnh Tập đoàn quân 29 thuộc Quân khu miền Đông, Thiếu tướng Oleg Moiseev.

Một trong những người lính sống sót cho biết: “Các chỉ huy yêu cầu xếp hàng trên một bãi đất trống.” Cuộc tấn công bằng HIMARS cũng được phóng viên quân sự Nga Yegor Guzenko và nhà báo Ukraine Denis Kazansky đưa tin. Theo Guzenko, “Các binh sĩ của Lữ đoàn bộ binh cơ giới cận vệ 36 của Liên bang Nga (đơn vị quân đội 06705) từ Transbaikalia đã bị tiêu diệt, có đến 65 người chết” – Guzenko viết.

Bình loạn : Tôi thường ít quan tâm đến những tin trên mạng xã hội, trừ một số nhân vật đã được kiểm chứng về tính tin cậy, hoặc những nhân vật mà nhận định của họ là hợp lý, ngay cả kẻ địch, như thằng Igor Girkin “Strelkov.” Đồng thời những tin tống tiễn số lượng lớn như vậy, tôi cáng ít hào hứng. Nhưng một việc như thế này nếu là chuyện bịa, sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến uy tín của quân đội Ukraine.

Vì vậy nếu có điều kiện xác minh được những tin này, thì nên xác minh, chứ không nên nâng lên cái mục đích để hỉ hả cười cợt.

• Ngày hôm qua, nhân kỷ niệm ngày thày thuốc xứ phía Đông nước Lào, lực lượng phòng không không quân Ukraine “ăn” 2 con Sung-khui 34. Hôm 24/02 (trước đó 3 ngày), 1 con Sung-khui đã bị bắn hạ. Như vậy đến hôm nay số lượng máy bay bị hạ là 342 chiếc, ngày 01/01/2024 con số này còn là 329, như thế là gần 2 tháng, số lượng máy bay Nga bị hạ là 13 chiếc và đặc biệt nhất là 2 chiếc A-50.

Bình loạn : Hôm 24/02 Lực lượng Phòng không Ukraine đã bắn hạ thêm một máy bay ném bom chiến đấu Su-34 khác của Nga, theo xác nhận của Trung tướng Mykola O Meatchuk, Tư lệnh Lực lượng Không quân Ukraine. Ông Mykola O Meatchuk viết trên Telegram của mình: “Một máy bay ném bom chiến đấu Su-34 khác đang lao xuống đất ở hướng đông! Hôm qua, các phi công Nga đã tránh được tên lửa của chúng tôi, nhưng không phải lúc nào mọi chuyện cũng như vậy! Vì vậy, tôi khuyên những người chiếm đóng nên nói lời tạm biệt với những người thân yêu của họ trước mỗi lần xuất kích để đề phòng, bởi ai biết được lần này họ có gặp may mắn hay không.”

Dữ liệu chính thức từ Lực lượng Phòng không Không quân Ukraine cho biết đó là chiếc Sung-khui 34 thứ sáu bị bắn rơi chỉ trong tháng Hai. Ngoài ra, trong tháng này, một máy bay chiến đấu Su-35, một máy bay chiến đấu Su-35S và một máy bay điều khiển và cảnh báo sớm trên không A-50U đã bị hóa vàng thành công. Đến hôm qua thì thêm 2 cái nữa.

Có bác nhắn hỏi tôi: Nga khéo sắp hết máy bay Sung-khui đến nơi. Chưa, còn lâu!

Để tôi nhắc, nhỡ có bác nào quên: Cuối năm ngoái, tháng Mười hai 2023 chỉ trong 3 ngày Nga đã mất 4 chiếc Sung-khui 34. Các máy bay Sung-khui được cho là đang bay ở độ cao lớn, xếp hàng để ném bom lượn do vệ tinh dẫn đường vào bàn đạp vượt sông của quân Ukraine ở Krynky, trên bờ trái sông Dnipro. Ba trong số những chiếc đó bị bắn hạ gần như trong cùng lúc. Hai hôm sau thì chiếc thứ tư bị bắn hạ.

Tổng số Sung-khui 34 của Nga cho đến trước chiến tranh là 149 chiếc, và đến hết năm 2023 chúng đã mất 26 chiếc, tương đương 20 % số máy bay trên; và đến thời điểm gần hết tháng Hai 2024 thì con số trên đã tròm trèm trên 25 %. Theo bài báo của Forbes, nhà máy sản xuất máy bay Chkalov Aviation có trụ sở tại Novosibirsk hàng năm chỉ sản xuất một số ít Sung-khui 34 mới. Do vậy Nga không thể duy trì tỉ lệ tổn thất hiện tại, chứ đừng nói đến việc duy trì tỉ lệ tổn thất có thể cao hơn một khi các máy bay F-16 của Ukraine tham chiến trong thời gian tới. 

Hôm trước khi bình luận về chiếc A-50 thứ hai rơi, tôi đã nhận xét rằng đó là mốc quan trọng, vì thiếu nó – trong điều kiện các hệ thống radar mặt đất của Nga càng ngày càng bị diệt nhiều và vốn dĩ khả năng vươn xa hơn đường chân trời của nó hạn chế (công nghệ lạc hậu), thì dù là Sung-khui 34, 35 hay gì gì, kể cả Tu-22M cũng mù tịt hết. Vì vậy bắn được A-50 là việc hết sức hệ trọng.

Tuy nhiên với tình trạng Sung-khui bị hạ “đúng là rụng như sung” và điều mà họ, tức là những người lính phòng không Ukraine đang làm, là duy trì tỉ lệ bắn hạ cao đối với máy bay ném bom Nga, trong hoàn cảnh mà “bom lượn là gần như không hạ được, nó là mối đe dọa kinh khủng đối với quân Ukraine” – sĩ quan tình báo Anh đã nghỉ hưu Sergio Miller đã lên tiếng cảnh báo. Miller viết tiếp: “Lực lượng phòng không Ukraine không có câu trả lời nào trước những quả bom lượn được phóng từ nơi trú ẩn sâu trong không phận của Nga. Đây là một mối đe dọa nghiêm trọng.”

Bom lượn đã làm cho Avdiivka thất thủ. “Avdiivka là KAB,” – Egor Sugar, một người lính thuộc Lữ đoàn xung kích số 3 của quân đội Ukraine viết. “Có cảm giác rằng đây là số lượng bom trên không lớn nhất trên một mảnh đất như vậy trong suốt thời gian tồn tại của nhân loại.” Bom lượn đã phá hủy các cứ điểm đô thị mà quân Ukraine dựa vào để giữ Avdiivka.

Nhưng Lực lượng phòng không Ukraine đã dần dần chứng minh Sergio Miller không đúng. Với tỉ lệ bắn hạ cao như vậy, điều đầu tiên nó ảnh hưởng không phải là giảm số lượng máy bay của Nga – có giảm nhưng không giảm ngay thì chưa đem lại tác động thực tế, nhưng nó ảnh hưởng đến tâm lý phi công khi sợ chết nơm nớp. Từ đó, kết hợp với việc thiếu A-50 chúng sẽ ném bừa bom xuống mặt đất để chuồn cho nhanh. Ý vậy.

Để đáp trả, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố “tập kích thẳng hệ thống NASAM của Ukraine” và nổ vang trời trên báo chí xứ Phía Đông nước Lào (ảnh).

3. Bàn thêm về khả năng phục hồi lực lượng Sung-khui của Nga

Nga có thể chế tạo thêm khung máy bay và thậm chí, cả động cơ mà không gặp vấn đề gì nhiều. Nhưng điều chủ yếu khiến máy bay thế hệ thứ 4 trở nên khác biệt so với máy bay thế hệ thứ 3 là ở hệ thống điện tử hàng không tiên tiến và các thiết bị điện tử bên trong khác nữa. Phần lớn những gì Nga trang bị cho Sung-khui 34 và cả Sung-khui 35 đều dính đến linh kiện bán dẫn của phương Tây. Với các lệnh trừng phạt về công nghệ, không mua được những thứ đó một cách dễ dàng nữa. Chuyện này dẫn đến việc, máy giặt đang là mặt hàng trở nên cực kỳ quan trọng.

Hiện nay, Kazakhstan là một trong những nước nhập khẩu máy giặt lớn nhất thế giới. Chuẩn rồi! Sau đó, họ phá lấy linh kiện bán dẫn ra khỏi chúng và bán cho người Nga.

Trên Sung-khui 35 và cả 34 (cần kiểm tra lại) loại radar IRBIS-E tốt nhất của Nga được trang bị. Vấn đề là những linh kiện cần thiết để làm ra cái thứ IRBIS đó, không có trong máy giặt, và Trung Quốc thì chẳng giúp được gì trong việc này. Đó cũng là lý do khiến Trung Quốc thèm muốn Đài Loan, là thèm ngành công nghiệp bán dẫn của họ, vốn có thể sản xuất linh kiện bán dẫn vượt trội hơn bất cứ thứ gì Trung Quốc có thể sản xuất. Và IRBIS-E thì còn thiếu dài dài.

Vấn đề là Nga không thể chế tạo thêm Sung-khui 35 theo kiểu “phục hồi T-62” ra cái thứ lộ cộ tân cổ giao duyên, máy bay là máy bay. Vì vậy cứ đà này thì có thể hết máy bay thật, vì nếu đem ráo cả ra đánh nhau thì các hướng phòng thủ khác của nước Nga sẽ không có máy bay án ngữ. 

4. Tương lai gần – năm 2024 của Nga Putox

Cuối năm ngoái đầu năm nay, chúng ta chứng kiến tình hình mất điện dẫn đến vỡ ống nước nóng, sau đó thì đóng băng trong các nhà ở của Nga. Từ bấy đến nay đã gần 2 tháng, chuyện tưởng đã vào dĩ vãng thì hôm qua tôi nhận được một tấm ảnh từ Omsk, một thành phố quan trọng ở Siberia, với hơn một triệu dân.

Thành phố này là một “trung tâm khu vực” lớn và là một thành phố quan trọng. Ấy thế mà mới tuần trước, thành phố đã bị mất điện nghiêm trọng, cùng với một số thành phố khác như Yekatrinburg (thành phố lớn thứ ba ở Nga) và thậm chí cả Sankt Peterburg. Mà cứ hễ mất điện thì hệ thống sưởi cũng lăn quay ra và chỉ cần vài giờ là đủ cho nước nóng nguội đi và đóng băng, sau đó thì chỉ có vỡ ống. Hóa ra tình hình vẫn diễn ra như vậy trên nhiều vùng rộng lớn của đất nước.

Theo quý vị, nếu một nước như Nga còn phải đối mặt với việc cắt điện ở các thành phố lớn, thì những khu vực chậm phát triển hơn như ở nông thôn sẽ như thế nào? Thật ra trong chiến tranh thì bao giờ ở nông thôn cũng dễ thở hơn ở thành phố. Như trong trường hợp này thì ở nông thôn Nga còn sưởi được bằng củi, chứ ở thành phố đốt có mà chết ngạt vì khói.

Quay lại với tấm ảnh thành phố Omsk – nó là thành phố tương đối thịnh vượng theo tiêu chuẩn của Nga, ấy thế mà hình ảnh lại cho thấy một hạ tầng thê thảm. Không nên bị đánh lừa – tôi có hàng chục tấm ảnh như vậy chụp vào mùa tuyết tan, khi đó những đám tuyết trộn với bụi đất, trông như những đống bùn khổng lồ, nhưng vẫn đi lại được. Tất nhiên sau đó tuyết cùng nước muối vẫn làm cho asphalt hỏng và cần được rải nhựa lại, nhưng hoàn toàn không thê thảm như mắt chúng ta nhìn thấy.

Nhưng nó vẫn có một phần sự thật. Trong nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ, Nga đã cắt giảm chi tiêu và bảo trì cơ sở hạ tầng, chỉ tập trung vào công việc khắc phục ở những nơi và khi cần thiết. Chính sách này có tác dụng trong một thời gian, để tiết kiệm ngân sách, đặc biệt nếu không có cái tên nào được thêm vào danh sách. Tuy nhiên về lâu dài, trò này lại tốn kém hơn so với bảo trì theo kiểu phòng ngừa, kiểu như bạn thấy dầu máy xe vẫn còn độ nhớt thì cố chạy thêm vài nghìn ki-lô-mét nhưng có ngày động cơ lăn ra vì bị lột biên.

Năm ngoái nước Nga đã trải qua một mùa đông ấm áp bất thường, làm cho Putox yên tâm đổ tiền đổ của cho phục hồi sản xuất quốc phòng, vì chắc mẩm biến đổi khí hậu (đã giúp cho châu Âu cai khí đốt Nga thành công) năm nay vẫn tiếp tục, vì vậy ở Nga cũng vẫn sẽ ấm. Tuy nhiên, năm nay nước Nga của Putox lại có một mùa đông “như bình thường” tức là rét sun vòi và cơ sở hạ tầng của đất nước, chỉ sau một năm bị lãng quên, đang trên bờ vực sụp đổ. Vậy là, như trong phim, mùa đông năm nay nước Nga phải đối mặt với hai cú sốc: (1) Chiến tranh, về cơ bản đã tiêu tốn ngân sách cho mọi thứ (2) Cộng thêm một “mùa đông bình thường”.

Để nuôi chiến tranh, điện Kẩm-linh đã ra lệnh cắt giảm ngân sách trên diện rộng. Hệ thống các cơ quan thực thi pháp luật và bộ máy quân sự nhận được tài trợ tăng vọt trong khi mọi lĩnh vực khác bị cắt giảm tối thiểu 10 % trở lên, nhưng thường là cao hơn con số này nhiều. Do cuộc bầu cử tổng thống vào tháng Ba này, về nguyên tắc Putox sẽ phải chi thêm tiền để đảm bảo tình trạng sụp đổ không lộ rõ trong ba đến bốn tháng đầu năm, có nghĩa là chúng sẽ chi nhiều tiền hơn mức được phân bổ, dẫn đến có ít tiền hơn cho mùa hè và mùa đông tới.

Vì vậy việc hạ tầng của Nga trong mùa hè tới phải được sửa chữa, tình trạng không đủ tiền để thực hiện nhiệm vụ là không thể tránh khỏi. Đó là chưa nói đến khi đó sẽ phát sinh nhiều thiệt hại thứ cấp hơn và chi phí sửa chữa do đó tăng cao hơn nhiều lần – điều này tôi đã viết về “hao tổn gia tăng có gia tốc” từ hồi 2022. Lý thuyết đó, thứ vốn được vận hành theo thành ngữ “tiền vào nhà khó như gió vào nhà trống” mà tôi đã trình bày, đến nay đã được thực tế chứng minh là đúng.

Người dân Nga sẽ được hưởng nốt mùa đông này khi không có hệ thống sưởi ở nhiệt độ -25°C, sau đó họ nên cầu nguyện cho một mùa đông tiếp theo của 2024 – 2025 ấm bất thường. Nếu không thì chết rét hết.

Vậy đó, đó sẽ là lộ trình vào năm nay – 2024 mà nếu thời tiết lại nện cho một mùa đông lạnh nữa, thì chẳng cần làm gì người Ukraine cũng lật đổ được Putox. Nhìn tình cảnh này, thì năm nay quân đội Nga khó phục hồi được đủ mức để chiếm thêm được một vài thành phố lớn cỡ Kramatorsk, Slovyansk… thậm chí Kupyansk còn khó.

Hiện Putox đang rất tự tin rằng, Ukraine sẽ bị bỏ rơi, chủ yếu hắn nhằm vào khoản viện trợ 60 tỉ đô-la của Hoa Kỳ vẫn đang bị chặn ở Hạ viện nước này. Và sau đó, chắc chắn hắn tin rằng người Ukraine sẽ hàng, và hắn ngồi vào bàn đàm phán với người Mỹ “trên lưng nhân dân Ukraine.” Ơ, thế nếu người Mỹ cứ cho là sẽ bỏ rơi đi, nhưng cũng chẳng thèm đàm phán với hắn, và người Ukraine thì không còn cần khoản viện trợ đó nữa và bằng cách nào đó giải được bài toán, thì hắn tính sao? Đó là chưa nói đến yếu tố mùa đông năm tới sẽ lại lạnh cóng và vỡ ống thêm nữa.

• Tin thêm: Reuters hôm qua đưa tin từ Mục-tư-khoa: Nga đã công bố lệnh cấm xuất khẩu xăng trong sáu tháng kể từ ngày 1 tháng 3 để đảm bảo đủ nhiên liệu đáp ứng nhu cầu trong nước trước công việc bảo trì theo kế hoạch tại các nhà máy lọc dầu.

Bình loạn : Ha ha, hay chưa, cây xăng của thế giới vẫn thiếu xăng, nghĩa là vướng vấn đề về nhiên liệu, điều thú vị chưa từng thấy vẫn tiếp tục.

Tôi vẫn thích có một chuyển biến ở chiến trường miền Nam hoặc đâu đó Mariupol / Berdyansk sao cho cái hành lang trên đất liền nối với Crimea bị cắt đứt (không cần tiến đến bờ biển, đưa bờ biển vào tầm HIMARS là được). Còn cầu Kerch, nếu nó được xử lý vào tầm bầu cử thì vui lắm đó.

PHÚC LAI 28.02.2024