John Bolton là người sau cùng sẵn sàng nói những ý kiến trái ngược
với ý ông chủ. (Hình: Chip Somodevilla/Getty Images)
|
(Người Việt 10/09/2019) Ông John Bolton có “ba tội” đáng bị cất
chức. Một: Làm việc cho ông chủ mà không chiều ý chủ, cứ nhất định giữ ý kiến của
mình. Hai: Khi ông chủ làm theo điều mình đề nghị thì lại không nhường cho ông
làm chủ nhân của ý kiến hay ho đó, mà để báo chí nói ồn lên rằng chính mình là
tác giả. Ba: John Bolton làm việc cho Tổng Thống Donald Trump. Nếu làm việc cho
một ông chủ khác thì chắc cũng không mất chức cố vấn An Ninh Quốc Gia tại Tòa Bạch
Ốc.
John Bolton đã nổi tiếng “diều hâu” gần
40 năm nay, từ khi ông làm việc cho các chính quyền Ronald Reagan, George H.W.
Bush (bố), rồi làm đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc thời Tổng Thống George W. Bush
(con). Đúng là một tay diều hâu: Bolton chủ trương nước Mỹ nên dùng sức mạnh của
mình, quân sự và kinh tế, khắp thế giới. Và không cần biết đến những chữ như
“thỏa hiệp,” hay “nhân nhượng.”
Muốn Iran ngưng làm bom nguyên tử? Bom
Iran, đó là giải pháp duy nhất. Còn Bắc Hàn đã có bom nguyên tử rồi thì sao?
Đánh phủ đầu trước, không cho nó kịp trở tay. Nicolás Maduro, tổng thống xứ
Venezuela, đàn áp dân đói khổ? Đến tận nơi lôi cổ hắn ta xuống, dân chúng
Venezuela sẽ tự lo những chuyện tiếp theo. Đối với bất cứ vấn đề ngoại giao nào
Mỹ đang phải đối phó, John Bolton đều có một câu trả lời dứt khoát, rất cứng rắn.
Bởi vậy khi ông Donald Trump mời ông John
Bolton làm vị cố vấn an ninh thứ ba, phe diều hâu trong đảng Cộng Hòa hoan
nghênh nhiệt liệt; ông lại là một người dân sự sau hai ông tướng, Michael Flynn
và H.R. McMaster.
Một vị tổng thống diều hâu với một cố vấn
an ninh quốc gia cũng diều hâu; đúng là duyên tiền định! Và Bolton là vị cố vấn
đã trụ được lâu nhất với ông Tổng Thống Trump: 19 tháng!
Nhưng ông tổng thống và ông cố vấn khác hẳn
nhau. Bolton nói diều hâu và muốn hành động cũng phải diều hâu. Trump nói diều
hâu nhưng hành động thì… còn tùy.
Nếu là người biết lấy “đạo thờ ông chủ”
làm châm ngôn chính trị, thì Bolton có thể đã “nhân nhượng,” chìu theo ý kiến
ông Trump. Nhưng Bolton thì không. Khi Bắc Hàn bắn thử mấy hỏa tiễn đầu năm
nay, Bolton nhanh miệng lên án ngay, rằng đây là một vụ vi phạm nghị quyết của
Liên Hiệp Quốc! Ngay sau đó, ông chủ Trump phải nói lại, rằng ông không bận tâm
về chuyện một nước thử hỏa tiễn! Bolton bèn im lặng không nói gì nữa.
Nhưng John Bolton không thể đứng nhìn cảnh
Donald Trump bay từ Nhật qua gặp Kim Jong Un trên đất của Bắc Hàn, một cuộc gặp
gỡ chẳng đưa tới kết quả nào cả ngoài một cơ hội cho hai vị lãnh tụ biểu diễn
chụp hình và lên ti vi. Cho nên Bolton kiếm cớ bay qua thăm Mông Cổ, làm như có
chuyện khẩn cấp hơn nhiều!
Bolton đề nghị rút ra khỏi thỏa ước
nguyên tử với Iran là đúng ý của Donald Trump. Bất cứ thỏa ước nào do ông tổng
thống đời trước ký thì ông Trump đều thấy là sai hết. Nhưng đến lúc ông Trump lại
ngỏ ý muốn gặp lãnh tụ xứ Iran, như đã gặp Kim Jong Un, thì Bolton không thể chấp
nhận được!
Các vụ bất đồng ý kiến này diễn ra ở hậu
trường, là chuyện bình thường, đời nào cũng có những cố vấn nóng hơn hay lạnh
hơn ông tổng thống của mình.
Nhưng đến vụ Tổng Thống Trump tính mời
các lãnh tụ Taliban sang Mỹ gặp ở Trại David thì những mối bất đồng không thể
giữ kín được nữa.
Taliban là chế độ thủ cựu, cực đoan nhất
trong thế giới Hồi Giáo nắm quyền tại Afghanistan từ năm 1996. Nhóm Taliban cuồng
tín này dung dưỡng lãnh tụ Osama bin Laden, cho xây dựng tổ chức Al Qaeda trong
hàng chục năm. Al Qeada đã chuẩn bị, tổ chức, huấn luyện và thực hiện cuộc khủng
bố ngày 11 Tháng Chín, 2001, giết ba ngàn người Mỹ.
George W. Bush đưa quân tới Afghanistan để
lật đổ chế độ Taliban, lập một chính quyền mới do dân chúng bầu lên, bây giờ vị
tổng thống thứ nhì, ông Ashraf Ghani sắp mãn nhiệm kỳ đầu và đang chuẩn bị cuộc
bầu cử mới.
Qua hai đời tổng thống Bush và Obama,
không ai nói chuyện với Taliban. Đầu năm 2018, Tổng Thống Ashraf Ghani đã đề
nghị nói chuyện trực tiếp với Taliban. Nhưng họ từ chối. Họ chỉ nói chuyện trực
tiếp với Mỹ!
Mỹ đã nhượng bộ. Trong mười tháng qua, đặc
sứ của chính phủ Donald Trump chính thức họp bàn với các đại diện của Taliban ở
Qatar, một quốc gia Ả Rập vùng Vịnh. Và tuần trước, ông đặc sứ Zalmay Khalilzad
báo tin hai bên đã sẵn sàng “ký kết một thỏa thuận trên nguyên tắc.”
Trong suốt thời gian đó, chính phủ
Afghanistan ở thủ đô Kabul, được Mỹ bảo vệ, không hề được tham dự hoặc đóng góp
ý kiến nào cả!
Zalmay Khalilzad và phe Taliban đã thỏa
hiệp những gì?
Mỹ sẽ rút ngay 5,000 quân trong vòng năm
tháng, rồi rút hết 8,000 quân còn lại trong 16 tháng.
Taliban sẽ “chấp thuận nói chuyện” với
chính phủ Ashraf Ghani và hứa sẽ không bao giờ cho các nhóm khủng bố cực đoan
tá túc trong nước Afghanistan nữa.
Khi nghe nói về những “thỏa thuận trên
nguyên tắc” của Taliban trên đây, chúng ta phải nhớ đến Hiệp Định Paris chấm dứt
chiến tranh Việt Nam!
Cộng Sản Bắc Việt cũng hứa hẹn sau khi
quân Mỹ rút đi họ cũng sẽ rút hết quân về Bắc, sẽ không viện trợ cho Cộng Sản
miền Nam nữa, sẽ lập chính phủ hòa bình.
Nhưng ba năm sau, quân Cộng Sản đã chiếm
hết miền Nam, nước Mỹ ngoảnh mặt đi !
Nhóm Taliban hứa sau này sẽ không để các
nhóm khủng bố cực đoan ở trong nước Afghanistan, nhưng làm cách nào bảo đảm họ
sẽ làm theo lời hứa? Ngay bây giờ các tàn quân của ISIS (chạy từ Syria và Iraq
qua) cũng bắt đầu hoạt động rồi! Trong suốt thời gian hai bên đàm phán bí mật ở
Qatar, bọn Taliban vẫn tiếp tục khủng bố, giết mấy ngàn người Afghan và 15 người
Mỹ.
Chắc ông Khalilzad và Tổng Thống Trump thỏa
mãn về các “thỏa hiệp nguyên tắc” này nên ông Trump mới dự tính mời đại diện
nhóm Taliban qua Mỹ gặp ông để ký kết. Vào ngày chót, ông còn mời thêm cả Tổng
Thống Ghani tới Camp David nữa.
Đáng lẽ thì họ gặp nhau vào ngày 9 Tháng
Chín.
Ngày 9 Tháng Chín vừa qua, tại ngay thủ
đô Kabul, quân Taliban làm lễ ăn mừng cái chết trước đây 18 năm của Ahmad Shah
Masoud, một lãnh tụ quân thiểu số người Tajik ở Afghanistan. Masoud đã cương
quyết cản đường không cho nhóm Taliban thi hành chính sách độc tài thủ cựu, ông
ta được các nước Mỹ và Âu Châu ủng hộ. Quân Taliban đã nhờ tay ám sát lành nghề
bin Laden, sai quân Al Qaeda ôm bom tự sát giết Masoud, đúng hai ngày trước khi
đám quân quyết tử Al Qeada khác tấn công New York và Washington năm 2001.
Gặp Taliban hai ngày trước 11 Tháng Chín,
khi cả nước Mỹ để tang, thì hơi quá đáng! Cuối cùng ông Donald Trump nghĩ lại.
Trong một thông điệp “tuýt,” ông Trump tiết lộ hai điều bí mật: Một, ông đã bí
mật mời Taliban tới Camp David. Hai, ông đã hủy bỏ lời mời đó, không cần hỏi ý
kiến ai cả.
Điều tai hại cho ông John Bolton là các bản
tin trên báo chí và truyền hình đều kể rằng John Bolton cực lực phản đối việc mời
đại diện của Taliban đến ngồi ngang hàng với hai vị tổng thống Mỹ và
Afghanistan! Các báo, đài, đều công nhận rằng, cuối cùng Tổng Thống Trump đã biết
nghe lời ông cố vấn.
Đối với các vị tổng thống khác thì chuyện
này không sao. Nhưng đối với Tổng Thống Donald Trump thì khác. John Bolton phải
ra đi.
John Bolton là người sau cùng sẵn sàng
nói những ý kiến trái ngược với ý ông chủ. Từ nay trở đi, các cố vấn Tòa Bạch Ốc
và các vị bộ trưởng sẽ không còn dại dột như thế nữa. Họ sẽ biết giữ im lặng và
chỉ nghe ý kiến ông tổng thống thôi.
NGÔ NHÂN DỤNG
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.