Mai Quốc Ấn - Bản chất nào của vụ cháy Rạng Đông?

Vụ cháy Công ty Bóng đèn Phích nước Rạng Đông ở Hà Nội tối 28/08/2019. Ảnh báo Giao Thông.

Rạng Đông đã cháy trụi nhưng mầm họa của thủy ngân phản ứng nhiệt sinh thì còn đó. 21 năm làm báo và 11 năm viết lĩnh vực môi trường khiến tôi nhìn thấy vài điều mà nếu không nói ra thì đó là tội ác !

-Thứ nhất, cho đến giờ vẫn chưa khởi tố vụ cháy Rạng Đông ! Đây là một thảm họa cấp quốc gia với số lượng thủy ngân lỏng từ 15,1-27,2 kg được công bố. Toàn bộ những thông tin mà cty Rạng Đông cung cấp đều là dối trá. 

Tôi phải nhắc lại đây là một thảm họa cấp quốc gia bởi nhìn vào số lượng thủy ngân cháy qua phản ứng nhiệt sinh của Rạng Đông và quy chuẩn quốc gia về mức nhiễm độc thủy ngân 0,3 microgram/m3 nước sẽ thấy nó chênh lệch lớn dường nào. Nếu quá dốt hóa học để biết 1 kg thủy ngân tương đương bao nhiêu microgram thủy ngân thì có thể search Google. 

-Một thảm họa cấp quốc gia khiến Bộ Tư lệnh Hóa học (một binh chủng riêng của Bộ Quốc phòng) phải vào cuộc xử lý độ nhưng “được” ông Chủ tịch UBND Hà Nội tuyên bố thành phố và quận Thanh Xuân đã phản ứng kịp thời, dân không bức xúc gì. 

Cực kỳ khó hiểu khi ông Chung vốn xuất thân là cán bộ điều tra chỉ tuyên bố di dời Rạng Đông khỏi khu dân cư sau cả tuần vụ cháy xảy ra và nói những điều không đúng sự thật như vậy. Nhiều người dân quanh Rạng Đông, nhất là những người đã nhiễm độc thủy ngân sau xét nghiệm, sẵn sàng phản bác ý kiến đó của ông Chung.

-Khu đất Rạng Đông (nếu di dời) có thể sẽ làm chung cư 50 tầng. Nếu điều này xảy ra thì chính quyền thủ đô tự xé bỏ quyết định 1495/2014 của họ. Nhà máy Rạng Đông từng xin di dời để xây chung cư. 

Nhìn vào mật độ dân cư ở quận Thanh Xuân tính đến năm 2018 là 18.990 người/km² và tính số người “chồng” vào chung cư dự kiến ấy thì phân khu đô thị dự kiến có dân số khoảng 33.950 người vào 2025. Quá kinh khủng nếu biết cả quận Thanh Xuân hiện mới có một công viên hồ điều hòa Nhân Chính. Tính cả dân số quận này là khoảng 285.400 người thì bình quân không gian công viên Nhân Chính cho cư dân cỡ khoảng 0,46mm²/người- một mật độ vô cùng tàn ác. Xin nhấn mạnh: Vô cùng tàn ác ! 

-Tôi nhìn ra được có một cuộc giải cứu truyền thông quanh vụ Rạng Đông. Các chi tiết về việc thông tin về Rạng Đông dối trá bị gỡ khá nhiều, mà chí ít là trên trang web của Tổng Cục Môi trường đã được phát hiện ra. 

Ngay cả những thông cáo báo chí của Rạng Đông thì chỉ lừa được những kẻ ngu xuẩn (rất đông) chứ con số tròn trĩnh về thiệt hại hay chất (thủy ngân) tạo bóng đèn mà Rạng Đông tung ra không thể loè được dân chuyên môn. Nhưng khốn nạn nhất là thay đổi bản chất sự việc, gồm hai phần:

+Phần của nick clone và bọn mạt hạng lộ mặt: Chúng khẳng định cháy Rạng Đông không độc hại. Ai trái ý chúng đều là... phản động. Tôi cũng bị chúng gọi là phản động và chí ít tôi xác định được một người đang công tác tại Hà Nội. Chỉ là không đưa hình ảnh và cơ quan công tác ra đây vì yếu tố người thân và hoàn cảnh gia đình của kẻ đó. Cũng không mong muốn có một cuộc trả thù nào của người dân bị nhiễm độc.

+Bài viết trên báo hay FB mang màu sắc chuyên gia cho rằng Rạng Đông đã an toàn. Nguyên tắc vật chất không tự sinh ra, không tự mất đi mà chỉ chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác bị bỏ qua. Hãy lần nữa so sánh mức 0,3 microgram thủy ngân (trong 1m3) bé thế nào so với 15,1-27,2 kg thủy ngân phát tán qua phản ứng nhiệt sinh. Tại sao tôi nhấn mạnh về phản ứng nhiệt sinh? Vì nó làm tính chất độc của thủy ngân phát tán cao nhất.

Và có một điều cần biết thêm là thủy ngân độc kinh khủng, khó tiêu hủy kinh khủng, kéo dài cũng kinh khủng về hậu quả. Có rất ít các cảnh báo về nhiễm độc thủy ngân kịp thời sau khi xảy ra vụ cháy và càng ít hơn là cảnh báo phơi nhiễm thủy ngân trong khi nó tồn tại trong môi trường, trong chuỗi thức ăn chừng 20 năm không phân hủy.

Bạn ở xa nó không có nghĩa bạn không bị ảnh hưởng bởi nó. Người, động vật, cây cối khi nhiễm thủy ngân sẽ truyền lại qua ăn uống hay sinh sản. Hãy nghĩ thật kỹ điều này. Nghĩ thật kỹ vào, kể cả các chính trị gia đang ở thủ đô !

MAI QUỐC ẤN13.09.2019

(Những từ in đậm trong bài được tác giả viết chữ in hoa trong nguyên bản)