Biển người biểu tình đòi dân chủ ở Hồng Kông ngày đầu năm dương lịch 01/01/2020.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Tối qua đông đảo người dân đã biểu tình tự phát với những chuỗi người
nắm tay nhau kéo dài nhiều cây số. Khi vừa bước qua những giây phút đầu
của năm mới 2020, họ cùng hô khẩu hiệu « Giải phóng Hồng Kông, cách mạng thời đại », và hát bài « Nguyện vinh quang quy Hương Cảng ». Cảnh sát dùng hơi cay và bắn đạn cao su vào đám đông để giải tỏa một số trục đường. Thông tín viên Stéphane Lagarde có bài phóng sự về đêm giao thừa ở Hồng Kông :
«
Những chiếc loa tái xuất, và những câu khẩu hiệu lại nở rộ trên những
bức tường ở Hồng Kông : hai con số 1 trên nền đen trắng với câu « Không
có việc từ bỏ cuộc chiến đấu ». Những áp-phích mời gọi xuống đường trong
ngày đầu năm 1 tháng Giêng – cuộc biểu tình đầu tiên của năm 2020.
Thông tín viên Paul Gogo ở Matxcơva dẫn lời một người dân tên Alexander cho biết : «
Xưa nay tôi chỉ biết đến một Năm Mới tuyết trắng, nhưng nay có những
loại thảm họa nào đó khiến chúng tôi không còn tuyết. Thật đáng buồn, vì
không có không gian tuyết đầy ma thuật, khó thể có được không khí lễ
hội ».
Người Nga mừng lễ Noël của Chính thống giáo vào tuần
lễ đầu tiên của tháng Giêng, nhưng đêm giao thừa dương lịch mới là thời
điểm ưa thích của các gia đình để tụ họp lại. Theo truyền thống, họ bật
ti vi vào nửa đêm để xem đồng hồ điện Kremlin đổ chuông.
Người biểu tình đập phá sứ quán Mỹ tại Bagdad, ngày 31/12/2019, sau vụ Hoa Kỳ oanh kích một cơ sở của Hezbollah ở Irak.
Đăng ngày:
Tổng thống Donald Trump ngay lập tức tố cáo Teheran đứng sau vụ này.
Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet cho biết thêm chi tiết :
Iran
sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về những sinh mạng đã bị cướp đi hay
những thiệt hại tại các cơ sở của chúng tôi. Họ sẽ trả một cái giá đắt.
Đây không phải là lời nhắc nhở, mà là đe dọa ». Tổng thống Donald Trump
cảnh cáo như trên sau ngày diễn ra các vụ đụng độ xung quanh tòa đại sứ
Mỹ ở Bagdad.
Thông tín viên Pascal Thibaut tại Berlin giải thích :
Một
cái bánh mì nhỏ giá 30 xu, một ly cà phê mang về giá 2 euro hay tờ nhật
báo... Kể từ hôm nay, các tiểu thương ở Đức bị buộc phải in ra phiếu
tính tiền cho mỗi mặt hàng được bán, theo đạo luật được thông qua cách
đây ba năm. Mục đích là chống trốn thuế, được Viện Thẩm kế ước tính lên
đến 10 tỉ euro.
(AFP) – Mỹ đòi Trung Quốc thả ngay lập tức một mục
sư
Hoa Kỳ hôm qua 31/12/2019 yêu cầu Trung
Quốc « trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện » cho mục sư Vương
Di (Wang Yi), bị kết án 9 năm tù cách đó một hôm vì tội danh « xúi giục
nổi dậy ». Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng đòi hỏi Bắc Kinh « chấm
dứt việc đàn áp người Thiên Chúa giáo và tín đồ của tất cả các tôn giáo khác ».
Bản án dành cho vị mục sư đã sáng lập « Giáo
hội Thu Vũ Thánh Ước » là án tù nặng nề nhất đối với một lãnh đạo tôn giáo,
và tội danh mà ông bị gán cho lâu nay chỉ dành cho các nhà đối lập chính trị.
Người biểu tình Hồng Kông tháo gỡ các trang trí Giáng Sinh và Năm Mới gần đồn cảnh sát Vượng Giác, ngày 31/12/2019.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Reuters dẫn thông tin từ mạng xã hội cho
biết người biểu tình được kêu gọi mang mặt nạ trong cuộc tập họp mang
tên « Không quên 2019 – Dấn tới 2020 ». Một số sự kiện khác như « Suck
the Eve » (Con đường đêm trừ tịch), « Shop with You » (Mua sắm với bạn)
dự kiến diễn ra tại quận Lan Quế Phường (Lan Kwai Fong) ở khu trung tâm
tài chính, gần cảng Victoria, và tại nhiều trung tâm mua sắm lớn.
Trong một thông điệp video giao thừa, bà Lâm Trịnh
Nguyệt Nga (Carrie Lam) nói rằng hơn sáu tháng phản kháng đã gây ra
những buồn phiền, lo lắng, thất vọng và giận dữ. Trưởng đặc khu Hồng
Kông kêu gọi : « Hãy khởi đầu năm 2020 với một giải pháp mới, tái lập trật tự và hòa hợp trong xã hội. Chúng ta có thể cùng nhau bắt đầu lại ».
Kim Jong
Un phát biểu nhân phiên họp toàn thể lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương
Đảng Lao Động Triều Tiên. Ảnh do KCNA phổ biến ngày 30/12/2019.
Đăng ngày:
Tuyên bố trên đây được đưa ra hôm qua, trong phiên họp toàn thể của
đảng Lao Động Triều Tiên cầm quyền, vài tiếng đồng hồ trước khi Kim Jong
Un đọc bài diễn văn Năm Mới, trong đó ông có thể nói rõ hơn về « con
đường mới » một khi tối hậu thư hết hạn.
Theo KCNA, trong bài phát
biểu dài nhiều tiếng đồng hồ, nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên kêu gọi có
những biện pháp vực dậy nền kinh tế, và những « biện pháp đối phó về ngoại giao và quân sự, nhằm kiên quyết bảo vệ chủ quyền và an ninh ». Hội nghị đảng Lao Động, bắt đầu từ thứ Bảy 28/12, sẽ tiếp tục xem xét « một tài liệu quan trọng ».
Đại diện Ủy ban Châu Âu, Nga và Ukraina họp báo nhân đàm phán về khí đốt. Ảnh tại Berlin, Đức, ngày 19/12/2019.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Theo hợp đồng, Nga sẽ tiếp tục cung cấp khí đốt cho châu Âu ít nhất 5
năm nữa, qua hệ thống ống dẫn đi ngang qua lãnh thổ Ukraina. Sang năm,
tập đoàn Gazprom của Nga sẽ chuyển ít nhất 65 tỉ mét khối khí đốt, và
sau đó 40 tỉ mét khối từ 2021 đến 2025. Ukraina sẽ thu được tổng cộng
trên 7 tỉ đô la.
Trước đó hai bên đã ký một thỏa thuận khung hôm
20/12, sau nhiều tháng thương lượng với sự tham gia của Liên hiệp Châu
Âu. Tuy nhiên để đạt đến thỏa thuận chính thức, các cuộc đàm phán liên
tục diễn ra rất căng thẳng trong năm ngày vừa qua tại Vienna, gây lo
ngại đổ vỡ vào phút cuối khiến châu Âu đột ngột bị mất nguồn khí đốt từ
Nga.
Một chuyến tàu rời ga Pont Cardinet (Paris) ngày 30/12/2019.
(AFP) – Đình
công tại Pháp : Bài diễn văn chúc Tết của tổng thống Macron được chờ đợi
Tối
nay 31/12/2019 tổng thống Emmanuel Macron sẽ đọc lời chúc Tết dương lịch với
người dân Pháp trên truyền hình. Đây là bài diễn văn rất được chờ đợi trong bối
cảnh cuộc đình công chống cải cách chế độ hưu bổng đã kéo dài từ gần một tháng
qua, gây tê liệt giao thông công cộng, thương mại đình đốn.
Cuộc
xung đột chưa thấy có lối thoát, chính quyền và nghiệp đoàn đổ lỗi cho nhau, nhất
là nghiệp đoàn CGT khăng khăng giữ quan điểm. Theo AFP, mặc dù cuộc phản kháng
kéo dài, tổng thống Macron vẫn sẽ bảo vệ kế hoạch cải cách của mình trong bài
phát biểu đêm giao thừa, ngày thứ 27 của cuộc đình công.
Biểu tình ở Hồng Kông ngày 22/12/2019 ủng hộ người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, Trung Quốc.
(Frédéric Lemaître, LeMonde 30/12/2019)Hồng Kông, vụ lộ tài liệu mật Tân Cương, và sự đối đầu với Hoa Kỳ đã làm xấu đi
hình ảnh của Trung Quốc.
Những lá cờ được giơ lên hôm Chủ nhật 22/12/2019 ở Hồng Kông
trong một cuộc biểu tình ủng hộ người Duy Ngô Nhĩ, là một tổng kết không thể
nào hay hơn, về những khó khăn chồng chất mà các nhà lãnh đạo Trung Quốc phải
đối mặt vào cuối năm 2019.
Ngoài những băng-rôn đen cổ vũ cho sự độc lập của Hồng Kông
– vốn hầu như vắng mặt vào đầu phong trào phản kháng hồi tháng Sáu – người ta
còn trông thấy những lá cờ màu xanh của Đông Thổ (Turkestan, tên mà những người
muốn độc lập đặt cho Tân Cương), cờ Tây Tạng, cờ Đài Loan, kể cả cờ Mỹ và Úc,
thậm chí cờ Liên hiệp châu Âu.
(Tác giả đánh số nhầm, thực ra đến 21 cái "nhất" hihi)
Xem một vòng bình
chọn các sự kiện thời sự năm 2019 của các báo thấy chán quá. Nói chung vẫn phải
có những sự kiện được cho là tươi sáng, đẹp đẽ của đất nước.
Báo về nông
nghiệp thì kiểu gì cũng có sự kiện là tái cơ cấu nông nghiệp thành công; chương
trình nông thôn mới rực rỡ. Báo về công nghiệp, thương mại thì thế nào cũng có
sự kiện về ký kết EVFTA mở ra tương lai tươi sáng cho Việt Nam. Báo ngành y tế
cũng phải có vài sự kiện thành công của ngành....
Để bớt sự nhàm
chán này, và cũng nhân dịp cuối năm, mỗ ra tay làm cái tổng hợp riêng, để hầu
độc giả review lại một năm đầy biến động, đủ thứ chuyện chua, cay, mặn, ngọt
...của năm 2019. Mong là được anh em đóng góp cho thêm phần sinh động:
Người chủ đồng
thời là quản trang không giới thiệu với anh Lưu Trọng Văn phần mộ của công hầu
khanh tướng, mà là mộ phần của một người đạp xích lô.
Nghĩa trang hoa viên Bình Dương và những người chủ dành những khoảnh đất đẹp
tặng cho những người mà họ thích, theo những tiêu chuẩn tri ân nào đó mang tính
cộng đồng, như nhà biên khảo Sơn Nam.
Di sản của người cần lao chính là những đồng tiền chân chính mà họ kiếm được
bằng sức lao động. Nhà báo Sơn Bình từ Tuổi Trẻ đã từng viết về người đạp xích
lô vua này.
Trong lúc chờ tới
giờ hạ huyệt của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý, gã và nhạc sĩ Văn Thành Nho café với
Mười, ông chủ đồng thời là người quản lý Hoa viên nghĩa trang Bình Dương.
Mười kể nghĩa
trang có hơn 30.000 ngôi mộ, trong đó có nhiễu ngôi mộ của những người rất
nghèo, vô gia cư.
Một bà cụ bán vé
số nói với bạn, ước gì được chết chỗ mát mẻ này. Tôi nghe được, bảo nhân viên
ghi chỗ cụ ở trọ. Khi cụ mất tôi đã rước cụ vô đây, xây cho cụ nơi nằm dưới
bóng cây và trồng hoa cho cụ ngắm.
Đồng chí Trần Long Ẩn, chủ tịch Liên hiệp
Văn học Nghệ thuật TP.HCM, trưởng ban tang lễ đọc điếu văn. Mỗi lần nhắc đến
tên nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý là kèm thêm Giải thưởng Hồ Chí Minh để khẳng định và
chằm chặp lôi kéo ông nhạc sĩ này là người của đảng, người của cách mạng.
Khi đồng chí Ẩn nói: Nhạc sĩ Nguyễn Văn
Tý nghe theo lời khuyên của N nhạc sĩ Lưu Hữu Phước "tránh xa tụi Nhân
văn ra ", và nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý đã chỉ say sưa sáng tác ca khúc ngợi
ca...Gã đang sụt sịt bỗng bật... cười.
Cười vì thương cho ông bạn Trần Long Ẩn một
thời chịu chơi với Dân lắm, giờ không hiểu nghễnh ngãng thế nào lại nói trật lất
chuyện của Dân vậy.
Cụ nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý vừa qua đời, thọ
94 tuổi. Trong đội ngũ sáng tác nhạc sau Cách mạng tháng 8 đứng về phía “cách mạng”
thì cụ là nhạc sĩ nổi tiếng, thậm chí thuộc hàng top 5, top 10 của nền nhạc
này.
Cụ Tý từng được giải thưởng Hồ Chí Minh của
chế độ năm 2001, còn được xét trao trước cả nhạc sĩ Phạm Tuyên, không cần phải
đặc cách, ưu tiên, xin xỏ gì.
Ngay cả giai thoại cụ có dính tới nhóm
Nhân văn Giai phẩm cũng không ảnh hưởng bao nhiêu tới việc xét giải, mà thực
ra, theo như tôi biết, cũng chả dính bao nhiêu. Bây giờ, trong mắt và suy nghĩ
của dân chúng, những văn nghệ sĩ Nhân văn Giai phẩm có thể được xem như những
anh hùng, những con người có khí tiết, tử tế, đáng kính trọng nhất của một thời
bi kịch văn nghệ.
Khép lại phiên tòa xử AVG. Cuối cùng thì
ông Son vẫn phải chịu án chung thân, thay cho án tử, sau khi gia đình đã chịu nộp
3 triệu tiền Trump. Trong câu chuyện này, ông Son đi sai cờ rất nhiều, và mức
án cao nhất trong những người cùng ra tòa chứng minh điều đó.
Dĩ nhiên, nước đầu tiên là ông chỉ đạo
mua AVG với giá trên trời và tin rằng, chỉ có thắng chứ không có ngày hôm nay -
một nước cờ quá tự tin!
Khi vụ việc vỡ ra, ông vẫn tự tin rằng
ông đã xin ý kiến lãnh đạo các bộ ngành và cả Thủ tướng, ông lại có những cái ô
rất to che chở, nên nếu "trạng chết chúa cũng băng hà". Vì thế, ông
không thành khẩn và không chịu nộp tiền ra ngay để thoát tội. Sự tự tin này thực
sự là một sai lầm tiếp theo. Ông không nghĩ đến việc cái ô cũ kỹ sẽ bị mục nát.
Nhiều người mà ông xin ý kiến chả bị sao!
Năm 2019 đã qua, như thường lệ, những gì
gây ấn tượng nhất cho người Việt sẽ được nhắc lại. Đặc biệt là nhắc lại khi đó
là vấn đề không chỉ hôm nay mà của cả ngày mai. Dưới đây là 10 sự kiện hay vấn
đề tạo nên dư luận, và cũng tạo nên một thái độ của người Việt về đất nước, con
người và cả chế độ cầm quyền, được tạm liệt kê. Thứ tự các sự kiện không có
tính bình chọn cao thấp, chỉ là tuần tự gợi nhớ.
1. Vấn đề Trung Quốc
Trung Quốc vẫn là ý nghĩa then chốt trong
nhiều sự tranh luận, phản ứng của người Việt với nhau, người Việt với nhà cầm
quyền. Đầu tiên phải nói đến Bãi Tư Chính và cuộc xâm lấn của Bắc Kinh vào chủ
quyền của Việt Nam, căng thẳng suốt trong nhiều tháng. Không chỉ vậy, dư âm của
Luật Đặc Khu vẫn nhìn thấy thông qua các đạo luật riêng lẻ về sự ưu tiên của
người Trung Quốc ở Vân Phong.
Hậu quả của Trung Quốc về các dự án dang
dở và tốn kém, các nhà máy nhiệt điện và Formosa đang đầu độc người dân Việt
Nam ngày đêm nhưng lại được sự yểm trợ của nhà cầm quyền, là điều gây không ngớt
sự chỉ trích.
Người đi sắm đồ từ Hoa lục chạy trốn người biểu tình ở trung tâm thương mại trong khu Thượng Thủy ngày 28/12/2019.REUTERS/Lucy Nicholson
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Tối qua, cảnh sát lại ập vào một trung tâm thương mại gần biên giới
Hoa lục, có ít nhất 15 người bị bắt giữ. Người biểu tình đòi dân chủ
muốn tố cáo khách du lịch từ Trung Quốc sang gom hàng vì ở Hồng Kông giá
rẻ hơn và bảo đảm chất lượng hơn. Từ Hồng Kông, thông tín viên Stéphane Lagarde tường thuật:
Rõ
ràng những người khách từ Hoa lục là đích nhắm của hình thức phản kháng
mới được gọi là « shopping ». Những lời kêu gọi trên các ứng dụng tin
nhắn mã hóa đề nghị người đấu tranh dân chủ « đi mua sắm » tại nhà ga
Thượng Thủy (Sheung Shui). Đây là trạm xe điện ngầm cuối cùng của Hồng
Kông trước khi đến Thâm Quyến, thành phố đóng vai trò tủ kính trưng bày
cho chủ nghĩa tư bản đỏ của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Hoàng Chi Phong, nhà hoạt động dân chủ trẻ tuổi sau khi bị bắt vì tổ chức biểu tình tại Hồng Kông ngày 30/08/2019. Đây cũng là một trong những bức ảnh tiêu biểu của năm 2019 được Reuters chọn.
Đăng ngày:
Tên của nhà hoạt động chính trị Hoàng Chi Phong được nêu ra bên cạnh
các nhà lãnh đạo thế giới như Donald Trump, Tập Cận Bình, Emmanuel
Macron, Vladimir Putin, Barack Obama… Trong mục « chính trị » còn có
Mohamed Bouazizi, người bán hàng rong tự thiêu năm 2010 làm bùng nổ Mùa
Xuân Ả Rập ; giải Nobel hòa bình trẻ tuổi Malala Yousafzai, nhân viên
tình báo Mỹ Edward Snowden…
Về kinh tế và công nghệ có các tỉ phú
Bernard Arnaud (Pháp), nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos (Mỹ), Mã Vân, Nhậm
Chính Phi (Trung Quốc)…
