Huy Nguyễn - Siêu bão Milton : Hãy chạy khỏi Florida !

Bà con người Việt ở Florida lưu ý siêu bão Milton đang ở vịnh Mexico, đi theo hướng Đông Bắc và sẽ tiếp cận bờ biển phía Tây Florida vào khoảng tối ngày 09/10 (giờ Mỹ), đi qua Orlando sang bờ Tây Florida trong ngày 10/10.

Vận tốc gió khi tiếp cận bờ khoảng 205 km/h, giật 250 km/h, kèm theo đó là lượng mưa hoàn lưu rất lớn.

Với vận tốc gió lớn hơn 205 km/h kèm mưa lớn thì chắc chắn nhà bay nóc, vỡ cửa kính, đổ tường. Ai ở các ngôi nhà biệt thự hai tầng kiểu lắp ghép bằng khung thép, cửa kính và ván ép, lợp mái tôn thì sơ tán ngay kẻo muộn. Bão vào trong đêm không biết xoay sở kiểu gì đâu.

Siêu bão Milton vừa mới phá kỷ lục của siêu bão Yagi về thời gian mạnh lên từ bão nhiệt đới thành siêu bão chỉ vẻn vẹn 8 tiếng đồng hồ. Thời điểm có gió đều mạnh nhất vào sáng sớm nay là 285 km/h, giật 345 km/h, trở thành cơn bão mạnh nhất hành tinh trong năm 2024 tính đến thời điểm này.

Cách đây ít ngày khi trả lời đài NHK của Nhật Bản về nguyên nhân vì sao quá trình hình thành siêu bão rất nhanh, tôi đã nhấn mạnh rằng nền nhiệt bề mặt biển đang cao bất thường là một trong những yếu tố khiến các cơn bão thường mạnh lên thành siêu bão rất nhanh. Điều này sẽ tiếp tục tiếp diễn vì nền nhiệt bề mặt biển hiện nay vẫn còn rất cao (từ 29- 30⁰C) ở khu vực xích đạo và cận xích đạo, thậm chí xa xích đạo về các vĩ tuyến cao phía Bắc.

Tuần cuối tháng Chín vừa qua, siêu bão Helene quét qua Florida và Georgia đã làm 230 người thiệt mạng và thiệt hại kinh tế ước tính 47 tỉ USD.

Khi bão đi vào Florida tôi có viết một status ngắn là "Những ai ở vùng tâm bão đi qua mà không kịp sơ tán thì có lẽ đang phải trải qua một đêm kinh hoàng". Thực tế thiệt hại về nhân mạng lên tới 230 người là lớn với một cơn bão được dự báo sớm.

Với cơn bão này cũng vậy. Rất nhiều nhà cửa ở Florida được xây dựng bằng phương pháp lắp ghép và nhiều vách tường bằng gỗ. Loại nhà này không chịu nổi sức gió 205 km/h, giật 270 km/h. Chỉ có chạy mới thoát được cơn bão này. Hãy chạy khỏi Florida trước chiều ngày 09/10.

Ở Mỹ khi sơ tán phải đi rất xa

Xem cách người Mỹ đưa tin về siêu bão Milton. Họ mô hình hóa về mực nước tăng do bão gây ra ở vùng Tempa với mực nước ngập trong thành phố có thể lên đến 9 feet (2,7 met). Mực nước này không phải là sóng ven bờ biển, mà là dự báo mực nước ngập cao nhất có thể dâng trong phố nơi tâm bão đi qua.

Với mực nước này thì tầng 1 các căn nhà sẽ bị ngập. Nếu nhà có hai tầng mà tầng trên lợp bằng tôn hoặc tấm lợp bằng giấy dầu pha cát (đa số nhà biệt thự 2 tầng của Mỹ dùng loại vật liệu này) thì sẽ bị gió thổi bay mất. Người ở trong nhà sẽ đối diện nguy hiểm khi tầng 1 bị ngập và tầng 2 không còn nóc. Nhiều nạn nhân của các siêu bão ở Mỹ thường ở trong các căn nhà như vậy.

Tuy vậy việc sơ tán bão ở Mỹ khó khăn hơn ở Việt Nam nhiều. Người Việt mình ở một ngôi làng ven biển cũng sẽ có vài chục căn nhà xây bê tông cốt thép cao 2- 3 tầng và người dân tới tránh trú chung với nhau. Gió thổi bay ngói tầng 3 vẫn còn tầng 2 nên trú ở đó an toàn. Ở các thành phố thì nhiều nhà cao tầng hơn. Đa số các trường học và nhà văn hóa xã ở ven biển đã được kiên cố hóa thành nơi tránh trú bão nên việc sơ tán tập trung chỉ cần đi quãng ngắn.

Ở Mỹ thì khác, việc tự sơ tán phải chạy xa hàng trăm kilomet nên dẫn đến tắc đường. Bởi vậy chính quyền thường khuyến cáo người dân sơ tán càng sớm càng tốt.

HUY NGUYỄN 08.10.2024