Cù Mai Công - "Ngôn ngữ thơ" hoang thai vô đề Văn học trò

 

Bài thơ ấy có đoạn:

"Mặt trời thì tròn mặt trăng viên mãn

Mặt biển thủy triều phồng lên hoang thai

Đẻ ra ngữ ngôn lang thang cuối trời"

Tôi bỗng nhớ một bài thơ về "con hoang thời đại" ở miền Nam trước 1975. Đó là bài thơ được dạy ở Trường đại học Vạn Hạnh (nay là khuôn viên chi nhánh Trường đại học Sư phạm TPHCM) trước 1975, của nhà thơ Hà Thượng Nhân (ghi lại theo trí nhớ, có thể sai sót vài chỗ), Bắc 54 Thanh Hóa.

CHIÊU NIỆM QUÁI THƠ

Hãy về đây

Những bài thơ

Một chữ,

Hai chữ,

Mười lăm chữ

Chúng mày chửa khai sinh

Đã vội gì khai tử.

Cha chúng mày

Đọc sách Tây

Khoái dữ

Một ý giắt ngang tai,

Một ý cài dưới khố

Là thơ tự do

Của thời đại Cộng hòa.

Vượt trên ý nghĩa thông thường

Mẹo vần lạc hậu

Vượt trên tất cả

Trơ còn rỗng không.

Hãy về đây

Những bài thơ

Con hoang thời đại

Cha chúng mày trót dại

Đẻ chúng mày thiếu tháng, thiếu năm

Dù bện tơ dệt lụa chúng mày nằm,

Dù mặc áo trăm màu sặc sỡ

Kỳ dị, quái gở

Đời nhìn phút chốc quên ngay.

Bấm đốt ngón tay

Thương chúng mày trẻ dại

Muốn hú vía dựng chúng mày sống lại

Đọc bài thơ chiêu niệm chúng mày nghe.

Bảo là vè

Hay ký sự

Gì cũng được miễn chúng mày biết chữ

Biết lòng ta thương nhớ chúng mày

Như thương nhớ bàn tay ăn mày.

Mưa rơi ngoài ngõ

Lầy.

P/s: Nhà thơ Hà Thượng Nhân từng là giám khảo thơ Giải Văn học Nghệ thuật toàn quốc ở miền Nam trước 1975. Ông cũng là trung tá đồng hóa (không qua trường, lớp sĩ quan). Tên thật trong Quân lực Việt Nam Cộng hòa của ông là Phạm Xuân Ninh do thầy ông là Phạm Xuân Độ nhận làm nghĩa tử đặt năm 1945. Còn tên cha mẹ đặt là Hoàng Sĩ Trinh. Sau này, ông lấy bút hiệu Hà Thượng Nhân là để kỷ niệm về nơi chôn nhau cắt rốn của mình: làng Hà Thượng, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa.

Ông ở L5 cư xá sĩ quan Chí Hòa (nay là cư xá Bắc Hải), là anh em cọc chèo với trung tá Đặng Sĩ Vĩnh ở ngõ Con Mắt (nay là hẻm 766 Cách Mạng Tháng Tám, cách nhà cũ của nhà thơ - họa sĩ Đỗ Trung Quân vài bước chân). Chiều 30-4-1975, cả gia đình trung tá Đặng Sĩ Vĩnh tự sát chín người, ông là người lo khâm liệm, chôn cất ở nghĩa địa đô Thành Chí Hòa (nay là công viên Lê Thị Riêng).

CÙ MAI CÔNG 23.07.2024