1.
Thái tử Saudi Arabia, Mohammed bin Salman, người chắc chắn kế vị ngai vàng đã
từ chối lời mời tham dự Thượng đỉnh BRICS 2024 tại Nga từ Tổng thống Putin.
Saudi
Arabia chỉ cử Bộ trưởng Ngoại giao tham dự. Đồng thời, Thái tử còn đe dọa sẽ hạ
giá dầu xuống còn 50 đô la/thùng nhằm đối phó với việc Nga liên tục gia tăng sản
lượng dầu mà bất chấp các thỏa thuận.
Nếu
điều này xảy ra, Nga sẽ sụp đổ - theo các chuyên gia.
Kazakhstan
được cho là đã bán 81 máy bay quân sự thời Liên Xô, bao gồm MiG-27, MiG-29 và
Su-24, cho Hoa Kỳ thông qua các định chế ở nước ngoài.
Các
máy bay này đang ở tình trạng thải loại và không thể sử dụng
Sau
khi mua, chúng sẽ được Hoa Kỳ chuyển giao cho Kiev, để quân đội Ukraine tháo dỡ
lấy linh phụ kiện thay thế cho các máy bay chiến đấu của họ. Đây cũng là thứ mà
Nga thèm muốn, khi tình trạng thiếu hụt linh phụ kiện thay thế đang xảy ra
trong không quân Nga, đối với các loại máy bay cũ.
Cách đây hơn 30 năm, khối xô-viết sụp đổ như một lâu đài bằng giấy
trong sự vui mừng của mọi người. Không có giọt máu nào phải đổ ra, trừ
việc vợ chồng Ceaucescu bị xử tử ở Rumani. Ông Mikhail Gorbatchev từ
chối dùng vũ lực chống lại những tiến trình dân chủ đang diễn ra. Nhà
lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô có trái tim biết cảm thông, nhưng đó
không phải là trường hợp của các lãnh đạo Belarus và Kazakhstan ngày
nay. Để giữ ghế, họ không ngần ngại dùng đến những biện pháp thô bạo
nhất, nhất là đã yên tâm có sự hỗ trợ tích cực của nhà bảo trợ Vladimir
Putin.
Tranh
chấp chủ quyền Biển Đông đã có từ nhiều thập niên, nhưng chỉ mười năm
qua, khi Trung Quốc tham lam yêu sách hầu hết vùng biển này, tình hình
trở nên căng thẳng. Bắc Kinh chiếm bãi cạn Scarborough nằm trong vùng
đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines, sau đó đào đắp một cách quy mô
các rạn san hô ở Trường Sa tạo nên những đảo nhân tạo được quân sự hóa.
Năm
2022 khởi đầu bằng cuộc nổi dậy ở Kazakhstan, với việc Nga tức tốc triển khai
quân đến đất nước láng giềng để dẹp loạn. Gợi nhớ đến các lần đàn áp của Liên
Xô ở Hungary năm 1956 hay Mùa xuân Praha ở Tiệp Khắc năm 1968.
Việc
triển khai được tiến hành trong khuôn khổ Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể
(CSTO), tổ chức mà hầu như người ta chỉ nhớ tên khi nó được kích hoạt.
Quân
Nga đang bận dọa dẫm Ukrania vẫn phải triển khai thần tốc theo CSTO, vì
Kazakhstan quá quan trọng. Chứ như anh Armenia nhỏ yếu cũng là thành viên CSTO,
hồi bị Azerbaijan tẩn cho lên bờ xuống ruộng năm ngoái, mấy lần vời đến quân
CSTO nhưng chả ai đáp lời.
Tổng thống thừa cơ soán ngôi « cha già dân tộc » Kazakhstan ?
Libération cho
biết tối hôm qua 05/01, tổng thống Kazakhstan, ông Kassym
Jomart-Tokaiev xuất hiện trên truyền hình, khẳng định sẽ cứng rắn với
người biểu tình nhưng cũng hứa sẽ cải cách. Đồng thời khẳng định từ nay
sẽ giữ luôn vai trò chủ tịch Hội đồng An ninh. Câu nói này đã gây sửng
sốt cho tất cả những ai biết về chính trường Kazakhstan.
Trang tuotiao.com có trụ sở tại Bắc Kinh gần đây đăng bài « Tại sao Kyrgyzstan không quay về với Trung Quốc sau khi giành được độc lập ? ».
Tờ báo nói rằng dưới thời Thành Cát Tư Hãn, Kyrgyzstan với diện tích
510.000 kilomet vuông hoàn toàn thuộc lãnh thổ Trung Quốc, nhưng sau đó
lại lọt vào tay đế quốc Nga.
Trang web này có 750 triệu độc giả, và là nền tảng di động phổ biến nhất Trung Quốc.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (P) tiếp tổng thống lâm thời Kazakhstan, Kassym-Jomart Tokayev tại điện Kremlin, ngày 03/04/2019.
Trong số báo đề ngày 28/03/2019, Le Monde
nhận định, đối với các nhà độc tài Trung Á thuộc khối Liên Xô cũ thì
không có việc từ chức. Họ « phục vụ nhân dân » cho đến phút cuối, qua
đời trong lúc vẫn đương chức. Có thể kể tổng thống Uzbekistan, ông Islam
Karimov hay tổng thống Turkmenistan, ông Saparmourad Niazov ; lên cầm
quyền từ thời Liên bang Xô viết còn tồn tại và trị vì mãi cho đến lúc chết.
« Cha già dân tộc » của Kazakhstan
Tổng
thống Noursoultan Nazarbaiev 78 tuổi của Kazakhstan cũng cùng thời với
hai đồng nhiệm đã quá cố trên. Ông Nazarbaiev giữ kỷ lục cầm quyền lâu
nhất trong số tổng thống một nước Liên Xô cũ nay vẫn đương nhiệm. Nhưng
ông đã gây chấn động khi loan báo từ chức hôm 19/03/2019, cho dù trên
thực tế, Nazarbaiev đã thận trọng chuẩn bị để duy trì quyền lực.
Ngay
hôm sau, Quốc hội Kazakhstan chỉ mất có 18 phút để thông qua việc đổi
tên thủ đô Astana thành Noursoultan, tức là họ của tổng thống. Một nhân
vật trung thành với ông Nazarbaiev, là Kassym-Jomart Tokaiev, chủ tịch
Thượng viện, lên làm tổng thống lâm thời. Còn con gái lớn của tổng thống
vừa từ nhiệm, bà Dariga Nazarbaieva lên thay chỗ ông Tokaiev, tức trở
thành nhân vật thứ hai trong chính phủ.
Orinbek Koksebek, 38 tuổi, người Kazakhstan, bị tống đi cải tạo 125 ngày.
(Brice Pedroletti, LeMonde 30/12/2018)Chế
độ Bắc Kinh lưu đày người Kazakhstan và người Duy Ngô Nhĩ trong những trại cải
tạo. Le Monde đã thu thập được lời chứng hiếm hoi của các cựu tù nhân.
Xếp hàng đôi, 500 tù nhân được quản giáo ra lệnh lên xe
buýt, đội nón trùm đầu. Đến cuối cuộc hành trình, họ phát hiện một trại cải tạo
mới, gần như tương tự với trại mà họ vừa rời đi.
« Có những tòa
nhà mới xây, và những tòa nhà khác còn dang dở. Phải có đến 3.000 người, trong
đó nhiều tù nhân người Kazakhstan như tôi – sinh ra ở Trung Quốc và người ta
bảo không nên đổi quốc tịch. Có những người bị bắt do đã sử dụng WhatsApp, người khác
thì do nói ‘Assalamu alaykum’(Cầu bình an cho bạn, bằng tiếng Ả Rập) ».