Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Quang Vinh ơi, hơn bao giờ hết, con đường du học của cháu đang rộng mở thênh thang.
Nếu trước đây cháu chỉ mơ được suất học bổng từ chương trình trò chơi đó để đi Úc, giờ cháu nên nghĩ đến những trường xếp hạng tốt nhất thế giới.
Tiếng Anh, học lực của cháu là khỏi bàn cãi rồi. Giờ cháu nên làm gì? Dễ lắm. Cháu hãy viết một bài luận kể lại tất cả những gì mình đang trải qua, bắt đầu từ status trên trang Facebook ấy...
Mẹ tôi không biết chữ nên không bao giờ đọc sách. Đôi khi tôi tự hỏi, nếu mẹ được đi học ở tỉnh đến năm 16 tuổi như bố, liệu mẹ có ham đọc hay không?
Câu trả lời không chỉ nằm ở não người, còn phụ thuộc vào mọi khía cạnh trong cuộc sống của bà: thời gian, tiền bạc, công việc, bạn bè... và cả chế độ.
Như đa phần nông dân ở quê, dù không đọc sách nhưng mẹ tôi thuộc Kiều và nhiều ca dao, khi nói chuyện hay dùng tục ngữ để truyền tải ý nghĩ. Có lẽ bởi vốn từ của mẹ rất ít. Vốn từ ít bởi mẹ không (được) đọc sách.
Người đàn ông trong ảnh là Leopoldo López, sinh năm 1971, nhà cách mạng nổi tiếng của Venezuela.
Sinh ra trong một gia định quyền quý, học trường tư rồi đại học tại Mỹ, nhưng ông không ngồi yên hưởng thụ cuộc sống xa hoa. Trở về quê nhà, ông thành lập đảng chính trị đối lập với đảng Xã hội chủ nghĩa thống nhất Venezuela, rồi được người dân bầu làm thị trưởng. Rồi... tất nhiên, ông bị nhà cầm quyền đấu tố, bắt giam, thả, bắt giam lại, thả, quản thúc tại gia trong nhiều năm liền.
Cuối cùng, sau cuộc nổi dậy ở Venezuela năm 2019, nỗ lực lật đổ chính phủ không thành, ông chạy tới đại sứ quán Tây Ban Nha tị nạn và trốn khỏi quê hương. Theo lời kể của ông, cuộc trốn chạy giống một cuốn phim với những tình tiết mà người phương Tây không thể tưởng tượng nổi, nhưng với người Việt Nam như tôi thì chẳng có gì khó tin.
Không còn nghi ngờ gì, điều 331 Bộ luật Hình sự là điều luật nổi danh nhất trong hệ thống pháp luật nước ta hiện nay. Đã có nhiều ý kiến trên mạng đòi xóa bỏ điều luật này.
Đáp lại bằng các bài viết đăng tải trên báo chính thống, “người tuyên giáo” đưa ra lập luận: Nhiều quốc gia khác cũng quy định tội danh này, không chỉ mình Việt Nam. Và họ đưa ra ba dẫn chứng:
- Khoản 2 Ðiều 29 Tuyên ngôn Nhân quyền quốc tế năm 1948: "Trong khi hành xử những quyền tự do của mình, ai cũng phải chịu những giới hạn do luật pháp đặt ra ngõ hầu những quyền tự do của người khác cũng được thừa nhận và tôn trọng, những đòi hỏi chính đáng về đạo lý, trật tự công cộng và an lạc chung trong một xã hội dân chủ cũng được thỏa mãn".
Có rất nhiều đồn đoán về con người và công việc của Huy Đức. Lời đồn nào cũng đinh ninh tỏa ra từ khói và suy đoán nào cũng trưng tấm biển rút ra từ cốt lõi sự thật.
Anh A. thì thầm với tôi Huy Đức mang hàm đại tá, chị B. như đinh đóng cột rằng Huy Đức thuộc phe này phe kia, rằng tài sản lên tới vài trăm tỉ. Tôi nghe, nhìn, ngửi, rồi tôi nghĩ. Nghĩ một hồi, mặc cho câu hỏi Huy Đức thực ra là ai vẫn còn lơ lửng giữa hoài nghi, tôi gạt hết các giả định sang một bên, để đôi mắt chỉ còn nhìn thấy nhà báo Huy Đức, ngòi bút “khai dân trí” bằng lý trí số một Việt Nam hiện nay.
Theo quan sát của tôi, đa số người viết phản biện có tiếng (nhiều like) ở Việt Nam thường đi theo mấy hướng.
Tôi vừa xem tập 1 phim The Sympathizer (Cảm tình viên) dựa trên tiểu thuyết cùng tên của Viet Thanh Nguyen.
Ở đây tôi không bàn tới nghệ thuật của phim, quan điểm đúng sai của nhà làm phim. Chỉ là mấy băn khoăn muốn bày tỏ với những người có trọng trách giữ cổng nền văn học nghệ thuật tư tưởng của Việt Nam hiện nay.
Tại sao Việt Nam, đầu tiên là không cấp phép in tiểu thuyết Cảm Tình Viên, sau đó là không cho phép đoàn làm phim được quay trong nước, cuối cùng là không cho phép tiếp sóng? Khi mà ngay từ tập 1, nội dung phim đã đầy những manh mối có lợi cho Cộng sản và bất lợi cho Cộng hòa cho Hoa Kỳ.
Bạn học của tôi, nhiều người là điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, vụ trưởng, cục trưởng này kia.
Đêm qua, tôi nhắn tin hỏi một bạn trong số họ về trường hợp tử tù Nguyễn Văn Chưởng, rằng tôi biết bạn rất giỏi nghiệp vụ, bạn nghĩ thế nào về bản án tử hình đang xôn xao? Người bạn đó trả lời tôi bằng một khuôn mặt mếu và một khuôn mặt có cái miệng bị bàn tay bịt kín.
Tôi thương người bạn học. Ăn cây nào rào cây ấy, bạn không dám mở miệng. Bạn nghĩ Nguyễn Văn Chưởng chết hay sống chẳng liên quan gì tới mình.
Tôi có đọc về vụ giám đốc Lê Thị Dung bị tòa xử 5 năm tù nhưng không quan tâm đến mức phải cất công tìm hiểu.
Nếu tự gán cho mình "nghĩa vụ" phải viết gì đó, tôi sẽ viết về vụ người bán bún Bùi Tuấn Lâm mới bị kết án 5 năm 6 tháng tù.
Vì sao?
Bà Dung là cô giáo nhưng cũng là giám đốc, người có chức có quyền, đứng trong hàng ngũ của Đảng như ông bác sĩ Tuấn tim. "Tổ chức" cần bảo vệ người của họ. Còn anh Lâm chỉ là dân đen, như tôi, như mấy chục triệu người Việt thấp cổ bé họng khác.
Nhân vật của Nguyễn Huy Thiệp bảo: "Sống dễ lắm! Cứ nhìn vào mắt trẻ con mà sống."
Tôi không biết các nhà lãnh đạo Việt Nam nhìn thấy gì trong mắt hai đứa con của kỹ sư Nguyễn Lân Thắng. Trong veo, họ có biết soi mình? Biết soi mình, họ thấy trong gương loài dã thú ngậm công lý giữa bộ răng nanh hung ác, hay bộ dạng thiên thần lầm rầm kinh đạo đức?
Đêm qua tôi mơ giấc kỳ lạ. Tôi là thẩm phán trong phiên tòa xử kỹ sư Thắng hôm nay. Chiều muộn, tiết âm lịch tháng Ba lành lạnh xám, tôi gõ búa tuyên bị cáo vô tội. Rồi tôi bước khỏi bục, cởi áo choàng, cởi luôn công danh sự nghiệp...
Tôi mới đọc Nguyễn Thị Từ Huy phỏng vấn nhà văn Vũ Thư Hiên. Bài phỏng vấn có đoạn:
"- Xin ông nói thêm về chủ trương cải cách ruộng đất, theo hiểu biết của ông?
Vũ Thư Hiên:
- Khi chủ trương cải cách ruộng đất được Trường Chinh đặt ra, ông Hồ có nói với cha tôi:
“Chuyện này tôi nghĩ mình chẳng cần làm ngay bây giờ, để kháng chiến xong mình làm cũng không muộn”.
Năm dương lịch 2021 kết thúc ở Việt Nam với một cái chết. Khác hàng trăm hàng ngàn người từ giã cõi đời mỗi ngày, thân thể nhỏ bé tím bầm của em không chỉ làm mẹ em đau ngất, mà chấn động rung lắc trái tim của triệu triệu người Việt.
Kẻ thủ ác rồi sẽ phải đền tội. Xót thương đến mấy, kêu gào đến đâu cũng không thể mang linh hồn em nhập vào thể xác, cũng không thể quay ngược thời gian để đến căn hộ đó, đập cửa xông vào giải cứu em.
Gió to tạo sóng lớn, động đất sinh sóng thần. Cái chết của em như một trận động đất mạnh. Động đất tính bằng phút, sóng thần chỉ vài giờ. Đất đã động nhiều cơn, sóng đã chồm nhiều lần, chúng ta rung một lúc lắc vài ngày rồi quên dần quên đi... Bài học nào, đấu tranh nào, nhắc nhở nào cho chúng ta cho ngày mai?
Ông Tuấn tim bị khởi tố, rất nhiều người giận - thương - tiếc. Nhưng có vẻ giận chỉ một chút, còn thương- tiếc trùng trùng dằng dặc.
Bà Đoan Trang nhà báo sắp bị đưa ra xét xử, không nhiều người (dám) bàn, trừ đơn vị hồng vệ binh được nhà nước trả lương để căm hờn và chửi rủa.
Dễ hiểu vì sao ông Tuấn được dân giận dân thương dân tiếc. Bởi nghề nghiệp của ông trực tiếp tác động đến sức khỏe, thậm chí tính mạng con người. Những việc bà Trang làm từ xưa đến giờ, tác động của chúng lên dân chúng có vẻ mơ hồ.
Hôm 21 tháng 7, truyền thông đưa tin: người thân cận của tổng thống Hàn Quốc, thống đốc tỉnh Nam Gyeongsang là Kim Kyoung Soo phải vào tù vì "làm giả ý kiến trên mạng", hòng tạo ra lợi thế cho ứng viên Moon Jae In trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2017.
Cùng thời gian này, mạng xã hội Việt Nam xôn xao bàn tán về "vaccin ông ngoại". Sau mấy ngày, "vaccin ông ngoại" trở thành vở hài kịch lộng lẫy của chính quyền, mà cảnh cô hoa khôi nộp phạt mười mấy triệu đồng đã vội vàng khép lại tấm màn nhung dối trá. Màn khép lại, màu đỏ thẫm uy quyền hiện ra như ngáo ộp buộc dân ngậm miệng.
Bất cứ ai đang sống tại Việt Nam hay có một chút hiểu biết đúng đắn về Việt Nam đều biết "vaccin ông ngoại" là câu chuyện xảy ra hàng ngày khắp nơi trên dải đất hình chữ S, từ ông ngoại chủ tịch xã đến ông ngoại giáo sư, cho tới ông ngoại trung ương.
Mười lăm năm trước, lần đầu tiên tôi nghe quốc ca của nước Việt Nam Cộng Hòa tại đại học Berkeley, trong một đêm văn nghệ của sinh viên gốc Việt.
Khi bản nhạc vang lên, dù có chút bỡ ngỡ, tôi vẫn hiểu ngay đó là gì, bởi đã đọc không nhiều nhưng cũng không phải quá ít sách vở, tư liệu về lịch sử - chiến tranh Việt Nam. Những thứ sách giáo khoa phổ thông không đề cập, những thứ giáo trình đại học né tránh, những thứ báo chí chính thống vạch làn ranh đỏ. Chị T. thì ngây thơ nên ngơ ngác la lên : ơ, họ bỏ nhầm đĩa à, đây đâu phải quốc ca Việt Nam.
Hai mươi bảy năm trước, lần đầu tôi đến Saigon. Anh lễ tân khách sạn dễ thương thủ thỉ: "Ngoài bển mưa có nhiều như Sài gòn không em?" "Anh cũng tính lúc nào ra bển xem một chuyến cho biết mà má anh cấm".
Nhưng tôi tin thần linh, cùng những huyền hoặc.
Tôi nghĩ Nguyễn Huy Thiệp đã viết văn như thần viết. Truyện ông hay không phải do học tập cần cù rèn luyện. Thượng đế đã chọn ông.
Nơi tôi sống là một thị trấn nhỏ thuộc tiểu
bang Ohio, vốn được xem là một trong các tiểu bang chiến địa quyết định thắng
thua trong cuộc đua tổng thống. Trước bầu cử, người Mỹ thường cắm bảng hiệu đề
tên ứng viên mình ủng hộ trước cửa nhà. Những con đường sạch sẽ, đẹp đẽ nhất của
trị trấn rợp màu xanh dương với tên Biden nắn nót màu trắng.
Cử tri bang chiến địa Pennsylvania phân
hóa giữa hai lựa chọn
Ngày nào cũng dạo bộ hay lái xe quanh quanh, tôi chỉ thấy mỗi hai tấm bảng không xanh dương. Một dành cho ca sĩ Kanye West, một dành cho đương kim Tổng thống Trump. Ai đi qua cũng quay đầu nhìn lại hai tấm bảng này, như thể quái vật. Không dừng lại ở ngoái nhìn, tôi bí mật điều tra chủ nhân của chúng. Bên trong ngôi nhà khắc tên Kanye là cặp vợ chồng trẻ da màu, anh chồng đang theo học chương trình tiến sĩ hóa học tại Đại học Ohio. Và người dũng cảm chôn cọc tấm biển ủng hộ ông Trump giữa bạt ngàn biển xanh ủng hộ ông Biden là quản lý nhóm của một công ty bảo hiểm, có vợ dạy mẫu giáo.
Vì bờ biển ngay kia, chính quyền ngay kia, gia đình ngay kia, trách nhiệm ngay kia, tình thương ngay kia. Không phải giữa trùng khơi mênh mông, bốn bề chỉ là đường viền của chân trời hay hố đen vũ trụ.
Chắc người thân của họ đã nhủ thầm, bao nhiêu lực lượng ở đây, chắc chỉ vài giờ là kéo được chồng cha anh mình vào bờ. Ừ, thì gió to sóng lớn, nhưng phải có cách chứ. Đến Mỹ ngụy chúng ta còn đánh thắng được cơ mà.
 |
| Địa chỉ nhà cụ Lê Đình Kình đã có trên Google Maps! |
