Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Chưa cần phải đổi mới, tháo điểm nghẽn, bước vào kỷ nguyên mới vội. Cứ học sự giản dị, thực chất, nói "không" với bệnh hình thức, cờ quạt, hoa hoét, khẩu hiệu, cờ đèn kèn trống của người ta đây này.
Không phải cái gì của người khác cũng đáng học, cái gì của mình cũng xấu dở. Nhưng điều hay lẽ phải của bất cứ ai, bất cứ nơi nào đều đáng để cho mình làm theo.
Trong ảnh : Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc được cử làm Đại diện đặc biệt của nhà nước, chính phủ Việt Nam sang Mỹ làm việc về vụ thuế.
Ngày 04/04, Thanh tra Chính phủ đã công khai kết luận thanh tra dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Thanh tra chỉ rõ những vi phạm, khuyết điểm của bộ trưởng liên quan, đã có hành vi vi phạm trong nhiều khâu, từ phê duyệt chủ trương tuyển tư vấn nước ngoài đến buông lỏng để xảy ra nhiều sai phạm.
Thanh tra Chính phủ đánh giá hai dự án này đã bị bỏ không, dẫn đến lãng phí, có dấu hiệu thiệt hại ngân sách khoảng 1.253 tỉ đồng.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Y tế bồi thường thiệt hại ngân sách nhà nước hơn 354 tỉ đồng. Trong đó 80 tỉ đồng từ bốn gói thầu tư vấn do giá hợp đồng vượt định mức, 253,6 tỉ đồng chi phí phát sinh từ dừng thi công đến 31/12/2024.
Năm 2014 bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến dự lễ động thổ bệnh viện ở Hà Nam. Mới đây Thanh tra chính phủ kết luận dự án Bạch Mai 2, Việt Đức 2 có dấu hiệu vi phạm pháp luật, chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra đồng thời kiến nghị xử lý trách nhiệm bộ trưởng Y tế cùng thời kỳ.
Chiều 21-03, Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Hưng Yên cho biết vừa khởi tố nguyên phó chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên Nguyễn Bật Khách để điều tra vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Hưng Yên cho biết đơn vị này đang thụ lý, điều tra vụ án "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Công ty cổ phần đầu tư bất động sản và thương mại Thăng Long (xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, Hưng Yên).
Hôm nay thứ Tư (26.03.25), giữa tuần chứ không phải Chủ nhật, nhưng bàn trà vừa bị ngưng hơi lâu bởi mấy hôm rồi kẻ hèn bận bịu quá, trong khi bao điều cần nói ra, cực kỳ cấp thiết, nóng bỏng.
Công cuộc đổi mới lần này do ông Tô Lâm đứng đầu, chủ trì, cầm trịch đang thu hút cả những người thờ ơ thời cuộc nhất. Ông hàng xóm nhà tôi hôm nọ bảo giá như tay Tô Lâm (ông ấy xưng hô như thế bởi hơn ông Tô cả mười mấy tuổi) là nhân vật được lịch sử chọn lựa hồi nửa cuối thập niên 80 đầu thập niên 90 thì có lẽ nước ta, đám chúng ta đã khác, không tậm tọe, ậm ạch, nửa dơi nửa chuột như bây giờ.
Lãng phí thời gian của cả một dân tộc, của gần trăm triệu con người, phải nói thẳng ra đó là tội ác, chứ không phải thành công thành kiếc gì. Thói tự sướng diễn ra quá lâu, cần phải dẹp. Ông Tô Lâm đang làm cuộc dọn dẹp ấy.
Sau khi các bộ, ngành cơ bản đã tinh giản xong, số phận huyện chấm dứt và sáp nhập tỉnh chắc cũng chỉ còn chờ ngày biểu quyết, thì tôi quan tâm nhất đến chuyện sắp xếp các tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng!
Theo thông tin đã có, việc này phải xong trước 30/07. Tổ chức hay hội đoàn nào ra sao hồi sau sẽ rõ, nhưng chắc chắc không còn chuyện cồng kềnh, quá nhiều và nặng nề như trước!
Bộ máy khổng lồ này, có cái trải dài từ trung ương xuống tận huyện, xã ngốn không biết bao nhiêu ngân sách, nguồn lực, trụ sở, trang thiết bị...Nhiều hội có cũng được, mà chẳng thấy thì càng hoan hô!
Cho đến nay việc sáp nhập tỉnh thành là chắc chắn. Đảng ủy Chính phủ vừa thống nhất trình cấp có thẩm quyền phương án sáp nhập giảm 50 % đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm 60-70 % đơn vị cấp cơ sở so với hiện nay.
Vậy là đã rõ, rõ từ các kết luận của Bộ Chính trị, chính phủ và quốc hội chỉ hợp thức hóa và thực hiện. Như vậy nhiều khả năng cả nước chỉ còn hơn 30 tỉnh thành.
Tui biết, có những dư luận khác nhau về chuyện này. Trên mạng xã hội nhiều bạn hài hước tự sáp nhập tỉnh này với tỉnh kia, đặt ra những cái tên rất vui, kiểu như tỉnh Lắk - Kon - Ku! Tất nhiên cũng có cán bộ này nọ không muốn sáp nhập nhưng không dám ho he, chỉ “nói thầm” với nhau với “tinh thần” cực kỳ cục bộ địa phương!
Việt Nam thống nhất từ 50 năm nay, đó là niềm “tự hào” của đảng, của chế độ.
Vậy mà chỉ riêng tỉnh Quảng Trị, có gần 62 ngàn hecta ô nhiễm bom chùm, thế nhưng vẫn chưa rà phá bom mìn xong. Nhờ sự tài trợ tài chính của chính phủ Mỹ, thông qua USAID, chính phủ Việt Nam mới chịu làm, nhưng cũng chỉ mới xong 38 ngàn hecta.
Giờ người Mỹ ra quyết định tạm dừng hoạt động USAID trong vòng 90 ngày, phía Việt Nam cũng “dỗi hờn”, ngưng dự án, còn nhấn mạnh khiến 1.000 ngàn công nhân phải tạm dừng việc, nói thẳng là thất nghiệp.
Năm 2017, lãnh đạo thành phố Hà Nội (anh Chung con) cho rằng, loa phường đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử. Do vậy cần đánh giá, rà soát, nếu thấy không hiệu quả thì mạnh dạn đề xuất bỏ đi.
Dân chúng hân hoan, kể từ nay mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng là không phải nghe loa phường.
Cũng năm đó theo chỉ thị của anh Chung con, Sở Thông tin Truyền thông đã lấy ý kiến người dân, có 3.149 bình chọn và trong đó có tới 89,65 % cho rằng không cần thiết phải duy trì hoạt động của loa phường.
1. KHÔNG BÀN LÙI
Việc sáp nhập các bộ ban ngành và giải thể các cơ quan đơn vị không cần thiết, là điều phải làm. Không bàn lùi. Chí ít thì cũng giảm được một bộ phận biên chế sử dụng nguồn tài chính và cơ sở vật chất của Nhà nước.
2. HAI VIỆC QUAN TRỌNG PHẢI GIẢI QUYẾT SAU SÁP NHẬP
Có hai việc nhãn tiền cấp thiết phải giải quyết sau sáp nhập:
Theo số liệu của Bộ Tài chính, tổng thu ngân sách nhà nước năm 2023 ước đạt 1,75 triệu tỉ đồng, còn chi ngân sách ước đạt 1,73 triệu tỉ đồng. Trong đó, chi thường xuyên lên tới 1,05 triệu tỉ đồng, chiếm khoảng 61 % tổng chi ngân sách.
Còn theo báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2022 (là kỳ ngân sách gần nhất được Quốc hội quyết toán), số thu ngân sách năm 2022 là hơn 1,82 triệu tỉ đồng. Trong khi đó, chi ngân sách là 1,75 triệu tỉ đồng.
Đáng chú ý, phần lớn số chi ngân sách cũng dành cho chi thường xuyên. Cụ thể, chi thường xuyên năm 2022 lên tới 1,03 triệu tỉ đồng, chiếm khoảng 59 % tổng chi ngân sách.
Trên báo Tin tức của Thông tấn xã Việt Nam hôm 13.01.2019, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trả lời phỏng vấn, nhấn mạnh rằng:
"Những "ông quan" nói một đằng, làm một nẻo, kêu gọi người khác tiết kiệm trong khi bản thân xa hoa, lãng phí, chi dùng bằng tài sản, công quỹ nhà nước, bằng tiền thuế của dân, cờ bạc, tiệc tùng vô độ… Thì chẳng những không làm gương được, mà còn làm mất uy tín của Đảng, mất niềm tin trong nhân dân" (trích nguyên văn).
Ông Trọng nói có đúng không? Đúng quá đi chứ, nếu xét về mặt lý luận. Một ông trùm lý luận chả nhẽ lại sai về... lý luận.
Vụ xe công lãng phí bấy lâu nay luôn gây xôn xao dư luận. Người dân bất bình bởi tất cả những thứ của công đều được mua sắm bằng tiền thuế do họ đóng góp, sử dụng lãng phí có khác gì chà đạp lên mồ hôi, công sức dân.
Lâu nay nhà cầm quyền xứ này luôn tự ý bày đặt ra những quy định và bắt mọi người phải thừa nhận, tuân theo. Họ lúc nào cũng cho rằng mình là đúng, kể cả cái sai cũng... đúng. Ai phản đối thì bị quy chụp vi phạm pháp luật.
Pháp luật trong tay họ trở thành thứ công cụ riêng để trấn áp những người không đồng tình, ủng hộ họ, vạch ra sai trái của họ. Ở xứ này, pháp luật không phải công lý, không phải để vì mọi người. Nó chỉ phục vụ cho thiểu số.
Một nước luôn phải lo đối phó với kẻ ngoại bang xâm lược, phải chuẩn bị đối phó chiến tranh có thể xảy ra bất cứ lúc nào bởi dã tâm của "bạn" lộ rất rõ, mà biện pháp cây tre chỉ mang tính nhất thời, phập phù. Thì việc tăng cường quân đội, trang bị vũ khí, chi phí tối đa cho quốc phòng để bảo vệ đất nước là cần thiết.
Để có tiền làm điều đó, đừng chỉ nghĩ đến chuyện tăng thêm các sắc thuế, tận thu nguồn lực từ dân chúng, doanh nghiệp, bán tài nguyên cạn kiệt... Mà còn phải giảm bớt triệt để những chi phí lãng phí, vô bổ, chặn đứng tình trạng tiền nghìn tỉ lọt vào túi bọn tham nhũng, tiêu xài hoang phí.
Điều cần làm ngay là siết lại chi phí cho bộ máy cầm quyền đang quá rườm rà, quá to nhưng ít hiệu quả.
Điều thứ nhì, rất quan trọng trong công cuộc “chống lãng phí” là dẹp bệnh hình thức. Không thấy ông Tô Lâm nhắc tới.
Dân và doanh nghiệp làm ra tiền, nhà nước bán tài nguyên ra tiền, đem giao tiền ấy vào tay mấy ông miệng nói tiết kiệm, tay vung phung phí, khác nào gửi trứng cho ác.
Ở một nước còn nghèo, ngân sách eo hẹp cạn kiệt, phần lớn dân chúng dạng thu nhập thấp như xứ ta, thì tiết kiệm được đồng nào hay đồng ấy. Quan chức nhà nước, bộ máy nhà nước phải làm gương tiết kiệm để trước hết không lãng phí ngân sách, thứ hai là để dân noi theo.
Tiếp nữa là Hội phụ nữ. Thế tôi lại hỏi các ông các bà, đàn ông có hội riêng không mà cứ phải lập riêng hội phụ nữ. Ra cái vẻ tôn trọng phụ nữ, đề cao phụ nữ.
Cứ để bình thường thì mới thực là tôn trọng, chứ đã ưu tiên, đặc cách, chẳng qua chỉ là sự bố thí, xót xa, thương hại, mủi lòng. Mà nó cũng chả làm được trò quái gì ngoài việc lâu lâu múa may nhận tiền 8.3 hoặc 20.10.
Hãy coi xem, khi bộ giáo dục ra cái dự thảo về sinh viên bán dâm, nó dám mở mồm lên tiếng được nửa nhời, thì tôi chớ kể. Khi cô gái ở chung cư tại thành phố Thuận An tỉnh Bình Dương bị nhà chức việc phá cửa phòng vào tận nhà túm điệu đi ngoáy mũi trong cơn dịch Covid, không hề thấy hội phụ nữ lên tiếng. Cho tới lúc này, nó vẫn câm nín chả bảo vệ gì được chị em đàn bà của nó. Để chỉ tốn cơm dân nuôi. Dẹp.
Lãng phí cái gì? Trước hết là lãng phí ngân sách.
Ngân sách không phải từ trên giời rơi xuống, không do đảng và nhà nước đẻ ra, mà là tiền (ngân), từ mồ hôi, nước mắt, máu của nhân dân tạo thành; là tiền thuế do dân và doanh nghiệp đóng góp; tiền bán tài nguyên đất nước. Lãng phí là có tội. Tội nặng.
Chỉ có điều, các vị hô hào chống lãng phí, cần phải biến lời nói thành việc làm, thành hành vi cụ thể. Đừng có mồm nói tiết kiệm, chống lãng phí, nhưng tay phung phí, coi máu mồ hôi nước mắt nhân dân như rác như bùn.
Đọc toàn bài “Chống lãng phí” của ông Tô Lâm, rà kính soi từng câu từng chữ, tôi không thấy ông ấy đề cập tới những thứ lãng phí đang diễn ra công khai, hằng ngày. Những lãng phí đã được luật hóa bằng nghị định này, chỉ thị nọ của đảng, nhà nước.
Đặc biệt, bài viết đứng tên ông Tô Lâm hoàn toàn không đả động gì tới bệnh hình thức mạn tính gây cực kỳ lãng phí đã thành thứ tệ nạn kinh khủng hết thuốc chữa ở xứ này. Cũng không chỉ ra sự duy trì quá nhiều tổ chức hội đoàn, ban bệ, cánh tay phải tay trái, cánh dài cánh ngắn rất vô tích sự ngốn ngân sách từ tiền thuế của dân.
Tới hôm 26.10, phát biểu tại Quốc hội với tư cách đại biểu quốc hội, Tổng bí thư Tô Lâm trăn trở: "Lãng phí xảy ra nhiều lắm. Tại sao mình lại vướng mình, làm khó mình đến vậy? Quy định làm sao mà để cuối cùng mình không thực hiện được? Nhà nước còn không làm được thì sao doanh nghiệp làm được?". Ông hàng xóm nhà tôi đọc xong cười bảo: Vẫn chung chung.
Ông Tô Lâm viết (hoặc ai viết giùm) khi nào thì tôi không rõ. Chỉ biết chiều 13.10.2024 báo chí quốc doanh đồng loạt đăng bài “Chống lãng phí” đứng tên ông, ở cương vị Tổng bí thư, Chủ tịch nước, hai vị trí cao vót trong "bộ tứ". Điều này có nghĩa đây là mệnh lệnh của quốc gia.
Kể từ khi ngồi ghế tổng bí thư, lúc kiêm luôn cả chủ tịch nước, ông Tô Lâm có những phát ngôn rất "đổi mới", xé rào, tích cực, phá vỡ vùng cấm, được hầu hết dư luận xã hội, dân chúng đồng tình, đánh giá cao. Nhiều người bảo đó là tư duy, tinh thần kiểu Gorbachov, hiếm xuất hiện ở xứ này gần thế kỷ nay.
Suốt bao năm, nếu người nói không phải quan chức đứng đầu sẽ bị xử lý "tội" vạ miệng, chịu lên bờ xuống ruộng, nát đám cỏ gà. Những Trần Độ, Trần Xuân Bách, Hồ Đức Việt... là ví dụ. Dân mà phát ngôn vậy có khi bị bắt, đi tù do tội "chống lại đảng, nhà nước", "lợi dụng quyền tự do, dân chủ".
Cách đây khoảng 30 năm ông Hồ Tế, bộ trưởng tài chính hồi đó đã từng nói trước diễn đàn quốc hội, ngân sách của ta phải nuôi đến ba bộ máy thì sức nào chịu được.
Ba bộ máy mà ông Hồ Tế nói đến là bộ máy đảng, bộ máy nhà nước và bộ máy đoàn thể của đảng.
Ba bộ máy ấy thì nặng nề và cồng kềnh lắm. Đảng thì có từ trung ương xuống đến tận thôn xóm, chính quyền thì cũng từ trung ương xuống tận thôn xóm. Bộ máy đoàn thể tưởng như để trang trí vui chơi nhưng cũng nặng nề kinh khủng. Liên đoàn lao động (có phần nào đoàn phí), đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội nông dân cũng có bộ máy điều hành ăn lương ngân sách từ trung ương xuống tận cơ sở.
1. Nhân lực tài năng
Viện Nghiên cứu Phát triển Phương Đông vừa có cuộc tọa đàm: Làm sao Nhà nước thu hút được nhân tài?
Đã có nhiều cuộc tọa đàm như thế ở các đại học, viện nghiên cứu, cơ quan đảng, mặt trận, chính quyền. Nhưng cuộc tọa đàm này khá đặc biệt, khi thành phần tham dự có không ít trí thức phản biện như giáo sư Nguyễn Đăng Hưng, phó giáo sư Mạc Văn Trang, nhà thơ Hoàng Hưng, chuyên gia kinh tế Nguyễn Thị Sơn, Lâm Minh Chánh và một số Facebooker tên tuổi.
Cuộc tọa đàm không ngờ lập tức có thống nhất cao, đó là: Đảng cầm quyền muốn thu hút được tài năng để phụng sự Đất nước thì trước hết đảng phải có cơ chế Dân chủ để cho những tài năng trong nội bộ đảng có được những vị trí lãnh đạo đảng. Các đảng cầm quyền ở các nước văn minh trên thế giới đều có quy trình tuyển chọn và cơ chế Dân chủ tuyển chọn thủ lĩnh đảng như vậy hết.
