Tạ Duy Anh - Mỹ-Trung nện nhau và hành động của chúng ta

 

Ai ngờ khẩu hiệu của cụ Trường Chinh 80 năm trước, lại có sức sống dai đến thế. Hồi đó điều gì xảy ra, mọi người đều đã biết.

Giờ đến lượt Mỹ - Trung thay cho cặp Nhật - Pháp đánh nhau. Lần này may nhất là không có bom đạn, mà chỉ bằng các tuyên bố. Nhưng tính khốc liệt và khả năng tàn phá của nó thì không thua gì một cuộc đối đầu bằng tên lửa hành trình và tầu sân bay.

Một bạn tôi ở Canada bảo rằng, cũng nên có một cuộc so găng cho ngã ngũ, để lịch sử không còn phải băn khoăn, lưỡng lự khi chọn hướng đi. Trong khi đó nhiều người đang run sợ mình bị tai bay vạ gió, theo kiểu trâu bò húc nhau ruồi muỗi chết.

Tạ Duy Anh – Chỉ xin một cái ngoặc đơn

(Nhân đọc bài của nhà thơ Nguyễn Thành Phong về một sai sót địa lý, xin đưa lại bài viết đã đăng báo)

Mỗi lần đi qua một cây cầu, hầu như tất cả chúng ta đều tò mò muốn biết cây cầu đó bắc qua con sông nào ?

Không giấu gì, tôi cũng thuộc số những người đó.

Là bởi vì, môn địa lý, cả xưa và nay vốn chưa bao giờ được coi trọng (không hiểu vì sao ?). Khiến từ đứa trẻ mới rời ghế nhà trường, đến những người đầu hai thứ tóc, đều cảm thấy nhiều kiến thức về sông ngòi luôn cứ còn là một khoảng rỗng.

Tạ Duy Anh - Ảo tưởng đến chết

Báo vừa đưa tin, Pu tội phạm "Đề nghị Liên hợp quốc tạm thời quản lý Ukraina!"

Pu chắc chắn bị bệnh mất trí, cứ tưởng vẫn là tổng thống của một đại cường quốc, nói gì thế giới cũng răm rắp.

Bất cứ tên độc tài nào cũng ảo tưởng về mình đến lúc chết.

Tạ Duy Anh – Yêu thương nòi giống

Theo thông tin chính thức từ VTV1, với 5 triệu hộ kinh doanh và khoảng 1 triệu doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện tạo ra 41 triệu việc làm, đóng góp cho ngân sách 30 % và chiếm hơn 51 % GDP.

Nhưng nếu xét về khả năng tiếp cận cũng như tỉ lệ phân bổ nguồn lực, kinh tế tư nhân mới chỉ như vị thế của đứa con ngoài giá thú, thậm chí là con bị bỏ rơi.

Trong khi đó, từ cách đây hơn 10 năm, ông Nguyễn Trần Bạt đã dày công nghiên cứu để đi đến khẳng định, việc làm chứ không phải tăng trưởng quyết định sự bình yên của xã hội. Mà kinh tế tư nhân là khu vực tạo ra nhiều việc làm nhất, hiện chiếm tới 82 % tổng số việc làm của cả nước. (Giả sử số doanh nghiệp lên tới 2 triệu, thì con số trên còn hấp dẫn đến đâu).

Tạ Duy Anh - "Nhà văn" Hậu Pháo

 

Trong phần khai của mình, theo tường thuật lại của báo chí, Hậu Pháo kể khi đến gặp bà Thúy Lan, bà Lan bảo: "Chị có việc, chuẩn bị ngay cho chị 1 triệu Mỹ kim và (bà Lan) giơ một ngón trỏ bàn tay phải".

Thuật lại lời bà Lan, người nào có chút trí nhớ đều làm được. Với một lời khai nhận tội hối lộ, như thế là đủ rõ ràng.

Nhưng với đoạn mô tả bà Lan "giơ ngón tay trỏ", đặc biệt là chi tiết "bàn tay phải", thì Hậu Pháo thực sự có năng khiếu văn chương! Không chỉ tài quan sát, "nhà văn" Hậu Pháo còn chọn chi tiết cực kỳ đặc sắc.

Tạ Duy Anh – Cùng là tội phạm

Duterte bị cáo buộc đã giết chết 6.000 người nghiện ma túy không qua xét xử, trong suốt nhiệm kỳ tổng thống dài 6 năm của ông ta.

Duterte cuối cùng đã bị giải đến Tòa Hình sự Quốc tế, chịu phán xét về tội ác chống lại loài người. Khi làm tổng thống, có thông tin chưa kiểm chứng là ông ta đích thân đẩy một quan chức tham nhũng khỏi máy bay trực thăng khi ở độ cao mấy trăm mét?

Duterte tất nhiên là kẻ phạm tội. Những người ông ra lệnh giết chết đều xứng đáng bị/được xét xử tại tòa án.

Tạ Duy Anh - Cười theo Thượng Đế

Có người nói, ảnh ba gã đàn ông dưới kia thực ra là "logo" của bản tuyên ngôn có tên "Trật tự thế giới mới", dù không được công bố chính thức.

Tôi đánh số thứ tự 1,2,3 theo chiều từ trái qua phải, cũng là chiều kim đồng hồ khi vòng tròn duỗi thẳng ra.

Số 1, tuổi chó, đại diện cho quốc gia giầu nhất thế giới, nhưng suốt ngày tìm cách vơ thêm tiền đến mức mụ mị cả người khiến nhiều phen nói trước quên sau.

Tạ Duy Anh - Xin Chúa tha cho họ

Một bạn, nhân nhạo báng tôi vì đã ủng hộ Tổng thống Zelenskyy, bèn đính kèm theo cái hình chụp comment, của một bạn nào đó mà tôi không biết.

Hóa ra tôi, vì mất "hủ gạo" (xin chép nguyên văn) của USAID, nên mới nổi xung lên như vậy!

USAID là cái quái quỷ gì, phải vừa mới đây, khi Elon Musk dùng tay vốc cạn "đầm lầy nước Mỹ", tôi mới biết.

Tạ Duy Anh – Nghĩ vặt

1- Báo chí đưa tin, Putin và bộ sậu HẢ HÊ khi Zelenskyy bị đánh hội đồng trong Phòng Bầu dục.

Một sự hạ nhục không thể thâm hơn, dành cho vị thế một cường quốc, chứ hay hớm gì mà hớn hở?

Bởi vì "hả hê" là trạng thái tâm lý của người yếu, lép vế về thân phận, thấy địch thủ hơn hẳn mình về sức mạnh bị kẻ khác hạ đo ván. Một mặt nó thỏa mãn sự căm thù nhiều khi khá chính đáng (của người từng bị kẻ mạnh kia bắt nạt ...). Nhưng mặt khác, nó để lộ ra sự tầm thường, đáng thương hại, của những kẻ tiểu nhân hạ tiện, quen ỷ mạnh trong hành xử nhưng luôn thất bại và biết rõ mình bị khinh bỉ.

Tạ Duy Anh – Nước nhỏ, lãnh đạo lớn

Tôi sẽ không bình luận về cuộc đấu khẩu giữa hai nhân vật to đầu nhất nước Mỹ, với tổng thống Zelensky. Xét cho cùng trừ họ ra, không ai biết chính xác nguyên nhân của sự đổ vỡ đó.

Nhưng tôi đoán, thông qua một loạt các sự kiện, (ví dụ việc Mỹ công khai đứng về phía Nga ở Liên Hiệp Quốc), có thể ông Zelensky đã biết nội dung của đàm phán Mỹ-Nga. Trong đó Ukraina phải đơn phương ngừng bắn, giữ nguyên hiện trạng lãnh thổ, không được vào NATO và chính Zelensky phải từ chức. Đây đều là các đòi hỏi của Nga. Nói trắng ra: Mỹ đồng ý với Nga, rằng Ukraina phải đầu hàng?

Nếu đúng như vậy và phần nhiều là đúng như vậy, thì Zelensky không ký là tuyệt đối chính xác.

Tạ Duy Anh - Tôi không kiến nghị

 

Xin nói trước những gì tôi sắp viết không phải là kiến nghị sửa luật. Tôi thừa kinh nghiệm để không chuốc họa từ những góp ý, dù chân thành đến đâu đi nữa. 

Tôi chỉ kể lại những gì đang diễn ra, có liên quan đến quy định về nồng độ cồn khi tham gia giao thông, để may ra có ai đó cùng nghĩ ngợi như mình. Tôi là người ủng hộ mạnh mẽ quy định đã lái xe thì cấm uống rượu, dù chỉ một chút. Nhưng hóa ra cuộc sống nảy sinh rất nhiều tình huống bi hài, từ quy định nồng độ cồn zero mà chính tôi đã cổ vũ.

Sau đây chỉ là hai trong số hàng trăm tình huống như vậy.

Tạ Duy Anh - Nói thẳng

Sáng nay một người Mỹ gốc Việt nhắn cho tôi từ sớm, bày tỏ nỗi thất vọng ê chề trước những gì Mr Trump đã nói và làm, khiến ông trở thành kẻ ĐẦU SAI của gã tội phạm chiến tranh. Tôi không bình luận, chỉ nhắn lại: Ông là người Mỹ, còn tôi là người Việt. Tôi chỉ biết chúc ông may mắn!

Tắt điện thoại rồi, bỗng thấy cần phải nói thẳng với Tổng thống của bạn tôi vài điều. (Thực ra là nói cho mình nghe, nhưng vẫn phải nói).

1- Thưa quý ông Trump, với tiềm lực vũ khí và số lượng quân nhân hạn chế, lại bị "trói" một tay thì ngay cả quân đội Mỹ tham chiến trong điều kiện đó, trong địa hình đó, với kẻ thù đó, may lắm cũng chỉ thành công bằng một nửa so với những gì Ukraina đã làm. Không có Zelenskyi thì giờ này cả Ukraina đi làm cu li cho tên phát xít Pudog.

Tạ Duy Anh – Kiểu Trump

Ông Trump được quá nửa người Mỹ chọn làm tổng thống, vì thế tôi chắc chắn tôn trọng ông, vì tôi tôn trọng nước Mỹ. Hơn nữa, nhiều người bạn rất yêu quý của tôi thần tượng ông Trump và tôi thì yêu quý họ.

Mr Trump chả là gì so với họ! Vả lại đúng sai, sau 2 đến 4 năm người Mỹ sẽ thấy để cổ vũ, ủng hộ tiếp hay sửa chữa sai lầm. Nước Mỹ được những bậc kỳ tài về chính trị, luật pháp thiết kế để luôn là một quốc gia vĩ đại.

Những ầm ĩ mà ông Trump đang tạo ra, hiệu quả nhất hóa ra lại là trong việc chia rẽ người Việt, những con dân của một quốc gia đang tập tọe vươn mình, mong "rũ bùn đứng dậy sáng lòa" chỉ trong một khóa bầu bán! Chửi nhau ghê răng quá, còn hơn cả đầu đường xó chợ, chỉ vì thích hay không thích ông Trump tận bên kia trái đất vốn không coi bất cứ ai ra gì.

Tạ Duy Anh - Sống với các cường quốc

Những ngày này, khi các cường quốc đang tìm cách chia chác lợi ích trên lưng các nước nhỏ, bỗng muốn nhớ lại vài luận điểm tôi trình bày trong chuyên luận Sống với Trung Quốc cách đây đúng 12 năm, trước khi Nga thôn tính Crimée một năm.

Chuyên luận đăng lần đầu, ba kỳ, trên trang Boxit Việt Nam, sau đó được hàng trăm trang blog và Facebook cá nhân đăng lại. Mặc dù không cấp phép cho in thành sách, nhưng trên báo Vietnamnet, ngày 17 tháng 2 năm 2013 lại có bài giới thiệu có tên "Suy ngẫm nhân ngày này", xin trích:

"Nhân ngày hôm nay, mong độc giả tham khảo bài viết của nhà văn Tạ Duy Anh: " Sống với Trung Quốc", để cùng nhau chia sẻ một cách nhìn về bản chất của mối bang giao Việt- Trung, của những cuộc tranh chấp trên Biển Đông hôm nay cùng với các dự báo cho tương lai về những hành động của Trung Quốc".

Tạ Duy Anh - Thơ Goethe và đám người ngồi trên xe Lexus

Thi hào người Đức, cách nay hơn 200 năm có một câu thơ thế này (qua bản dịch):

"Những cuộc đời, ngay đến chó cũng không mong".

Mấy chục năm mải sinh nhai, tôi chưa thực hiện được mong muốn tìm hiểu xem Goethe ám chỉ loại người nào trong xã hội khi viết câu thơ ấy.

Tạ Duy Anh - Tai họa của chuẩn mực

Nhân mạng xã hội đang chế giễu màn xưng "em" của ông Bộ trưởng Bộ Giáo dục khi hứa với lãnh đạo Quốc hội, xin kể lại một chuyện.

Hôm đó, cách đây đã gần 40 năm, là phiên tôi phải trực điện thoại "chiến đấu". Một lần có chuông reo, tôi vội nhấc máy và trả lời theo quy định: “Tôi là nhân viên quân lực tiểu đoàn Bảy nghe đây”. Thì ông Thêm, làm công tác cán bộ ở Trung Đoàn, vốn là người quen biết, gầm lên từ đầu dây bên kia: “Nghe cái ***, mày là Tạ Duy Anh, nhà văn nhà báo mà nói năng thế à”.

Và ông Thêm lập tức dập máy.

Tạ Duy Anh - Đừng vội tin

Từ hôm qua đến nay, một vài trang báo nước ngoài và mạng xã hội Việt đưa nội dung cái gọi là "Bản kế hoạch hòa bình" nhằm chấm dứt chiến tranh Nga xâm lược Ukraina, của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Theo đó, Ukraina  phải đầu hàng Nga, nhượng những phần đất Nga đã sáp nhập và loại bỏ tổng thống Zelenskyi?

C*t nhé! Thế giới này dù rất suy đồi, cũng chưa đến mức bị phóng hỏa thiêu cháy bởi vẫn còn không chỉ một, mà hàng tỉ người công chính.

Tạ Duy Anh - Ngày Tết, nói chuyện cây

Tôi là người đi nước ngoài không nhiều. Nhưng tôi là người thích quan sát, nhất là khi đến mỗi vùng đất lạ. Một trong những việc mà tôi thích làm nhất tại mỗi nơi mình đến là đi xem cây.

So với những nơi tôi qua, chưa thấy nơi nào ít cây hơn thủ đô vì hòa bình của chúng ta, nơi từng được ca ngợi là rợp bóng cây xanh và gieo vào suy nghĩ của không ít người rằng Hà Nội nhiều cây nhất thế giới!

Nhưng Hà Nội là thành phố chặt nhiều cây thì không có gì phải tranh cãi. Chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, hàng ngàn cây xà cừ cổ thụ bị đốn hạ hoàn toàn xứng đáng là một kỷ lục.

Tạ Duy Anh - Cỗ tăm

Năm ấy tôi ăn tết ở quê nên mẹ sai tôi đi chúc tết một gia đình họ hàng ở làng Vàng (một làng thuộc Hà Tây cũ, gần xã Đồng Tâm nổi tiếng). Mẹ bảo tôi: “Anh là nhà văn nên may ra biết cách mà đối đáp các cụ.” Tôi cũng hãi các cụ chữ nghĩa ở quê lắm nhưng mẹ đã sai thì không thể từ chối.

Đến nơi gia chủ đã chờ sẵn, trịnh trọng chào hỏi, mọi người ai cũng cười nói niềm nở.

Rồi mời ngay lên mâm.

Làng Vàng có lệ: Đã là đàn ông thì lớn bé già trẻ không phân biệt, đều có thể ngồi cùng và nhất định phải ngồi riêng. Thế là tôi đành lên mâm với các cụ.

Tạ Duy Anh - Năm mới ngẫm một chút

 

Lần đi thăm Đài Loan đầu năm 2024, tôi để ý người Đài Loan luôn ghi nhớ và nhắc mình, nhắc người khác hàng ngày cái khẩu hiệu sau:

Biết ơn, hối cải, từ bi, bao dung.

Nó không phải là hình thức để khoe mẽ, biểu diễn đạo đức, mà là một nhu cầu của lương tâm, nhằm chống lại sự sao nhãng làm điều tốt, vì muôn vàn lý do.