Dưới
đây là ý kiến của nhà khoa học chính trị hàng đầu Francis Fukuyama (Đại học
Stanford), tác giả nổi tiếng của "Sự
cáo chung của Lịch sử và con người cuối cùng" và nhiều tác phẩm khác.
Cuốn sách này mãi đến giờ vẫn bị cấm xuất bản tại VIệt Nam, trong khi một số
tác phẩm quan trọng của ông gần đây đã được đồng nghiệp của tôi là Nguyễn Khắc
Giang dịch và xuất bản.
Tôi
có quen biết Francis Fukuyama trong một chương trình ngắn ngày tại Stanford vài
năm về trước. Đọc bài báo này, tôi mới biết ông đang đi dạy ở vùng Ban-căng,
nơi rất gần khói lửa chiến tranh của Ukraine. Chương trình mà ông đang giảng
dạy thì tôi không lạ gì, vì bản thân tôi và ông đã từng trao đổi làm sao đưa nó
về dạy ở Việt Nam. Nhưng chúng tôi chưa tìm ra giải pháp hữu hiệu.
Sáng
nay (giờ ở Mỹ), tôi đọc được bài của ông qua trang Viet-Studies. Bài viết ngắn,
vội vàng (chỉ gồm 12 gạch đầu dòng), khiến tôi hiểu tâm trạng xúc động của ông
lúc này. Như thể thấy ông như đang nói chuyện với chúng tôi như mọi khi. Vì
thế, tôi ngồi xuống và dịch luôn, gửi lại cho trang Viet-Studies bản tiếng Việt
để chia sẻ cùng mọi người. Tôi xin dẫn lại nguyên văn dưới đây.