Chuyến công du
Bắc Kinh tháng 9-1982 của Thủ tướng Anh Margaret Thatcher là một trong những
cột mốc quan trọng đưa đến việc Anh trao trả Hồng Kông cho Trung Quốc. Trong
chuyến đi này, khi hai bên còn thương thảo, Đặng Tiểu Bình đã dọa rằng nếu Anh
không chấp nhận điều kiện Bắc Kinh, Trung Quốc có thể chiếm Hồng Kông bằng vũ
lực.
Tại sao phải
trả Hồng Kông cho Trung Quốc?
Vương quốc Anh
sở hữu Hồng Kông bằng ba hiệp ước, liên quan ba vùng đất trên lãnh thổ Hồng
Kông: Hiệp ước Nam Kinh 1842; Hiệp ước Bắc Kinh 1860 và Hiệp định mở rộng lãnh
thổ Hồng Kông 1898.
“Nam Kinh Điều
Ước” nói
đến việc nhà Thanh chấp nhận nhượng vĩnh viễn (“thường viễn”) đảo Hồng Kông
(hòn đảo phía Nam Đặc khu Hồng Kông hiện tại) – như một “chiến lợi phẩm” đối
với Anh sau Cuộc Chiến Nha phiến lần thứ nhất; “Bắc Kinh Điều Ước” liên
quan việc nhà Thanh chấp nhận nhượng vĩnh viễn bán đảo Cửu Long (sau Cuộc Chiến
Nha phiến lần hai); và Hiệp định 1898 liên quan việc cho thuê khu Tân
Giới trong 99 năm (hết hạn ngày 30-6-1997).
