Affichage des articles dont le libellé est Thực dân. Afficher tous les articles
Affichage des articles dont le libellé est Thực dân. Afficher tous les articles

mardi 6 août 2024

Nguyễn Văn Tuấn - Toàn quyền Paul Doumer nhận xét về quan chức Việt

 

Một trong những nhân vật thực dân nổi tiếng ở Việt Nam là ông Paul Doumer (1857 - 1932). Ông được bổ nhiệm làm Toàn Quyền Đông Dương vào năm 1897. Tại chức được 5 năm, đến năm 1902 thì về Pháp và được đón tiếp như là một người hùng.

Trong thời gian ngắn ngủi 5 năm đó, ông đã làm rất nhiều để hiện đại hóa Việt Nam. Ông tiến hành xây dựng hàng loạt tòa nhà, cầu, đường trên khắp nước Việt Nam.

Nhiều công trình nổi tiếng có dấu ấn của ông. Chẳng hạn như cầu Long Biên (Hà Nội), Tràng Tiền (Huế), Bình Lợi (Sài Gòn) là những di sản của ông Paul Doumer. Các thiết chế giáo dục và khoa học như Viện Pasteur, Đại học Y Đông Dương, Nha Khí Tượng, Viện Viễn Đông Bác Cổ, vv... cũng được xây dựng dưới thời ông ấy. Điều kinh ngạc là ông ấy làm được những công trình đó chỉ trong 5 năm!

jeudi 29 février 2024

Dương Quốc Chính - Sự tiến hóa của chế độ thực dân

 

Cứ lần nào nhắc đến chuyện thực dân đô hộ...là anh em thiện lành, bò đỏ nhảy dựng lên chửi phản động, tự hào dân tộc dâng lên cuồn cuộn. Đọc thấy buồn cười. Đấy là do anh em không có góc nhìn đủ rộng mà thôi.

Khi có nghiên cứu liên ngành đủ rộng, không còn thuần túy lịch sử nữa, mà combo sử, địa, văn, kinh tế, chính trị, triết học thì phải thấy rằng chế độ thực dân nó là tất yếu lịch sử.

Thời tư bản hoang dã, người bóc lột người là chuyện đương nhiên, như động vật ăn thịt lẫn nhau trong chuỗi thức ăn. Anh em nhìn thực dân Anh, Pháp tàn sát, cai trị thổ dân phải thấy giống đàn sư tử truy đuổi hươu nai, linh dương, trâu rừng để ăn thịt. Loài người cũng là động vật ăn tạp và ăn nhiều thịt vậy thôi. Con khỏe mạnh hơn sẽ ăn thịt con già yếu. Quốc gia, dân tộc mạnh sẽ xâm lược, sáp nhập, tiêu diệt quốc gia yếu kém hơn.

mercredi 28 février 2024

Dương Quốc Chính - Thuộc địa this và thuộc địa that

 

Sau 20 năm hành tẩu giang hồ mạng, chăn bò vạn con như chốn không người, thì mình nhận thấy rằng sự thiếu hụt kiến thức lịch sử là điểm yếu nhất của trí thức Việt Nam nói riêng và dân Việt Nam nói chung. Đặc biệt là kiến thức lịch sử cận hiện đại NGOÀI SÁCH GIÁO KHOA.

Ở đây không/chưa bàn tới sách ngoài luồng, sách chế độ cũ, sách lậu, sách in ở nước ngoài. Mà chỉ nói tới sách chính thống phát hành chính thức ở Việt Nam, thậm chí sách chính do Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia ở Hà Nội và Nhà xuất bản Tổng hợp TP HCM (nó gần như Chính trị Quốc gia, nhưng của TP HCM).

Cho đến nay, người ta đã cho xuất bản rất nhiều đầu sách, đặc biệt là lịch sử về thời Pháp thuộc, thời đệ nhất Việt Nam Cộng Hòa (kiểu như âm thầm giải mật). Về thời đệ nhị Việt Nam Cộng Hòa (tổng thống Thiệu) thì có vẻ còn che giấu nhiều, có lẽ do xung đột trực tiếp và gần hơn?

vendredi 22 décembre 2023

Dương Quốc Chính - Địa danh xưa và nay

 

Bản đồ này là vào giai đoạn 50-54, giai đoạn mà chính phủ Quốc gia Việt Nam quản lý các đô thị Việt Nam, sách giáo khoa gọi là chính phủ Bảo Đại và thời gian này Hà Nội bị "địch tạm chiếm".

Chú ý mấy địa danh mà rất nhiều người hiểu sai lịch sử.

1. Dinh Toàn quyền đã chuyển thành Biệt điện Quốc trưởng (Bảo Đại). Người Pháp đã trả dinh này cho chính phủ Quốc gia Việt Nam. Tuy nhiên ông Bảo Đại hiếm khi ở đây mà ở Đà Lạt là chính, ông và gia đình làm việc và sinh hoạt ở  dinh 1, 2 bây giờ.

mardi 19 décembre 2023

Dương Quốc Chính - Thực dân rất "vô trách nhiệm" !

 

Cầu Long Biên là biểu tượng của di sản thời thuộc địa, với mục đích khai thác.

Các di sản kiến trúc khác như dinh Toàn quyền, Nhà hát lớn...là biểu tượng về di sản kiến trúc chính trị, văn hóa.

Anh em bò đỏ vẫn cho rằng bọn thực dân xây dựng hạ tầng để bóc lột thuộc địa dễ dàng hơn chứ tốt đẹp gì đâu. Nhưng bóc lột cũng đi kèm với khai sáng, phát triển kinh tế, song song với quá trình bóc lột.

vendredi 20 octobre 2023

Dương Quốc Chính - Phim Đất rừng phương Nam lật sử ở đâu ?

 

Nói đi cũng phải nói lại, phim Đất rừng phương Nam cũng có lật sử đó, nhưng mà lật ở chỗ các phe khen hay chửi đều không ngờ tới hoặc không muốn nghĩ tới. Đó là phóng đại về sự tàn ác của chế độ thực dân.

Từ đầu đến cuối phim, khán giả thấy rằng xứ Nam Kỳ y chang như một vùng đất vô pháp vô thiên, như miền Tây hoang dã bên Mỹ, khi mà cứ thích là bắn giết. Lính thuộc địa và quan Tây đều hết sức tàn bạo, bắn giết người như ngóe không cần xử án.

Như chi tiết mẹ bé An, rõ ràng là dân thường đứng ôm con mà bị thằng lính ta giương súng điềm nhiên bắn thẳng chứ không phải đạn lạc.

mardi 10 octobre 2023

Dương Quốc Chính - Tư cách độc lập

 

Có một đặc điểm chung của hậu thuộc địa. Đó là khi thằng thực dân bị đánh đuổi hay tự rút, là thuộc địa thường rơi vào nội chiến, đa số dính độc tài.

Một số nước may mắn tự thoát độc tài và dân chủ hóa rồi giàu mạnh, đa số còn lại chìm trong độc tài, thủ dâm dân tộc và nghèo đói, hoặc xung đột tôn giáo, sắc tộc triền miên.

Thường thì chủ nghĩa cộng sản trỗi dậy ở các nước cựu thuộc địa này, chứ không thể phát triển ở các nước tư bản, thực dân cũ, dù lý thuyết cộng sản thì mọc ra từ Anh và Đức.

jeudi 17 août 2023

Nguyễn Thông - Lý sự... cùn (2)

Trường hợp thứ hai liên quan tới tút (status) của một “nhà” khác. Nói cho công bằng, đây là người hiểu biết khá rộng, nhiều kiến thức, tư liệu phong phú, đa dạng.

Nhiều tút của anh này giống như một kiểu Gu gồ (Google) cho người đọc thêm hiểu biết, còn sự chính xác tới đâu thì tùy nguồn. Nhưng tới cái tút vừa rồi lại có vấn đề, copy lại tài liệu đăng trên trang của một hội đoàn quốc doanh.

“Nhà” đưa ra nhiều dẫn chứng về sự cai trị của Pháp đối với các nước thuộc địa, nhân vụ đảo chính ở Niger. Cũng không rõ “nhà” ủng hộ hay lên án phe đảo chính - lực lượng quân sự vừa lật đổ và bắt giam vị tổng thống dân cử. “Nhà” chỉ lý luận và phân tích rằng bọn Pháp từ xưa tới nay chả tốt đẹp gì, ở bất cứ xứ thuộc địa nào.

lundi 10 avril 2023

Trần Trung Đạo - Nếu Việt Nam không có đảng cộng sản

 

Không ít người đến nay vẫn lấy làm tiếc vì chính phủ Mỹ đã bỏ lỡ cơ hội khi không đoái hoài gì đến những lá thư của Hồ Chí Minh gởi tổng thống (TT) Truman và Bộ Ngoại Giao Mỹ. Thật ra niềm hối tiếc này chỉ dựa vào những lá thư, mà không tìm hiểu nguyên nhân tại sao TT Truman không trả lời.

Sự việc bắt đầu từ hội nghị giữa TT Franklin Roosevelt, Thủ Tướng Winston Churchill và Thống Chế Tưởng Giới Thạch tại Cairo, Ai Cập, cuối tháng 11, 1943. Những vấn đề của Á Châu trong đó có Việt-Miên-Lào hay còn gọi là Đông Dương (Indo-China) được đem ra bàn.

Bản thân tổng thống Franklin D. Roosevelt vốn có cảm tình với các dân tộc bị trị. TT Roosevelt là người khẳng định việc tôn trọng quyền tự quyết dân tộc của các quốc gia như ông đã đề ra trong Hiến Chương Đại Tây Dương (Atlantic Charter) tháng Tám, 1941. Hiến chương gồm 6 điểm, trong đó các điều 2 và 3 tôn trọng quyền tự quyết của các dân tộc.

mercredi 21 décembre 2022

Quân Nga liên tục thua chạy, có thể coi Putin đã bại trận trước Ukraina ?


Đăng ngày:

Quân Nga liên tiếp bị đẩy lùi ở 3 vùng bị sáp nhập

Les Echos nói về « Thất bại mới của quân Nga tại Ukraina ». Nga lần lượt mất hết vị trí này đến vị trí khác tại vùng đất chiến lược Kherson và Donbass, chỉ trong vài ngày phải lùi hơn 20 kilomet. Nhưng Vladimir Putin nói rằng tình hình vẫn « ổn định ».

vendredi 24 juin 2022

Trần Trung Đạo - Mộ yêu nước, mộ thực dân

 

Năm ngoái một người bạn Facebook hỏi nhưng không nhớ là ai nên góp ý chung ở đây. Câu hỏi là tại sao có Tây Ban Nha trong Liên Quân Pháp-Y Pha Nho đánh Việt Nam rồi bỗng dưng biến mất khỏi chiến tranh thuộc địa?

Trước 1975,  chúng ta học về giai đoạn thực dân Pháp bắt đầu xâm chiếm Việt Nam có mặt của Tây Ban Nha và được gọi là liên quân Pháp-Y Pha Nho.

Tây Ban Nha không có ý định chiếm Việt Nam làm thuộc địa. Lúc đó Tây Ban Nha đã có thuộc địa ở Á Châu là Philippines. Ý định chiếm Việt Nam làm thuộc địa là của Pháp. Nhiều thế kỷ trước đó Tây Ban Nha đã có những dòng tu truyền đạo tại Việt Nam và Cambodia. Vào thời điểm 1850, cả Pháp lẫn Tây Ban Nha đều có các nhà truyền đạo bị triều đình nhà Nguyễn bắt giữ.

vendredi 3 septembre 2021

Các dự án « thực dân » của Trung Quốc bị tấn công ở Pakistan


Đăng ngày:

 

Mặc cho những tuyên bố ca ngợi tình hữu nghị không gì lay chuyển được giữa hai nước, vấn đề an ninh ở Pakistan là thách thức thực sự cho Bắc Kinh, trong bối cảnh vụ khủng bố ở phi trường Kabul gây lo lắng cho toàn khu vực.

Liên tục xảy ra những vụ tấn công vào người Trung Quốc

Vụ mới nhất nhắm vào người Trung Quốc xảy ra hôm 20/08 ở Gwadar, thuộc tỉnh Baloutchistan, nơi Bắc Kinh cho xây một cảng nước sâu khổng lồ. Đoàn xe ba chiếc chở công nhân Trung Quốc phụ trách xây xa lộ East-Bay - con đường chính vào cảng - trở về khu nhà nghỉ thì bị tấn công tự sát. Hai trẻ em chơi gần đó thiệt mạng, một người Trung Quốc bị thương. Quân giải phóng Baloutchistan, tổ chức đấu tranh đòi độc lập cho vùng này, lên tiếng nhận trách nhiệm.

dimanche 27 juin 2021

Nguyễn Văn Tuấn - Hóa ra Tàu chẳng phải biếu/tặng vaccin cho Việt Nam!


Theo tờ Hoàn Cầu Thời Báo [1], Chánh phủ Việt Nam có hứa với Tàu là sẽ dùng 500.000 liều vaccin họ (Tàu) tặng cho công dân họ ở Việt Nam càng sớm càng tốt (nguyên văn: "inoculate Chinese nationals in Vietnam as soon as possible").

Trời ơi! Họ dùng y bác sĩ của mình cứu người của họ, vậy mà họ và báo chí Việt Nam nói là 'donate' (biếu).

Theo bản tin trên Bloomberg thì Việt Nam đã có chút chậm trễ thực hiện lời hứa, nên Đại sứ quán Tàu phàn nàn đến Chánh phủ Việt Nam [2]. Họ nói là Việt Nam đã thất bại, không giữ lời hứa. Trịch thượng ghê!

dimanche 2 août 2020

Vừa Hán hóa vừa thực dân, ‘giấc mộng Trung Hoa’ sẽ chỉ là giấc mộng ?

Một lính Trung Quốc trước pa-nô có hình Tập Cận Bình ở căn cứ hải quân trên đảo Ngang Thuyền Châu (Stonecutter), Hồng Kông. Ảnh chụp ngày 30/06/2019. © REUTERS/Tyrone Siu/File Photo
Đăng ngày:


Đại dịch corona là trọng tâm chính của các tuần san kỳ này, bên cạnh đó là mối đe dọa từ Trung Quốc. L’Express dành 30 trang báo cho việc « Tìm lại chỗ đứng », nói về cuộc chiến gay go trên lãnh vực kinh tế sau khi bị con virus từ Vũ Hán phá hoại. Trong đó nước Pháp có nhiều ưu thế, với điều kiện có chọn lựa đúng đắn, có lòng can đảm và phải tiến hành ngay lúc này. Le Point giải thích về mặt khoa học virus corona di chuyển trong không khí như thế nào, với hàng tựa « Những gì chúng ta đang hít thở thực sự ».Courrier International đặt vấn đề « Nếu chúng ta thay đổi cuộc sống » sau thời kỳ phong tỏa.

Bức màn sắt đã phủ xuống Hồng Kông 

Riêng tuần báo L’Obs có ảnh bìa đỏ chói với một con rồng màu đen đang cuộn mình, ẩn trong đó những khuôn mặt Donald Trump, cảnh sát và người biểu tình Hồng Kông, người Duy Ngô Nhĩ, Tập Cận Bình và những con virus corona…với hàng tựa lớn : « Trung Quốc, siêu cường tự do tung hoành ».

mardi 3 mars 2020

Tâm Chánh - Tự sự Đầm Dơi từ Đồng Nọc Nạn



Hơn ai hết, người thầy cảm nhận gánh nặng mình đã phiền lụy đến tập thể, đến xã hội. Phần lớn trí thức hiện diện trong đời sống thường nhật xung quanh chúng ta đều lặng lẽ chọn cho mình ứng xử đó. Chúng tôi là ngôi thứ nhất mỗi khi họ muốn diễn đạt về mình. Sức nặng của tập thể, của tổ chức nặng oằn mỗi cân nhắc ứng xử của họ. 

Tôi tin đến mức đau đớn khi đọc những gì người thầy ở Đầm Dơi trả lời báo Tuổi Trẻ. Những trí thức thường nhật trong cuộc sống của xứ sở chúng ta ai mà không cảm thấy mình nhỏ mọn, đơn lẻ, không phải từ bây giờ, mà như từ tiền kiếp, trong nền tảng văn hóa truyền thống. Mỗi chúng ta đều như nô thuộc với chính trị không phải từ bây giờ.

Những người thầy ngồi hội đồng kỷ luật, cả thầy hiệu trường, vẫn cố gắng để khéo léo tận tình với đồng nghiệp mình bị nạn. Mọi nổ lực của cái tập thể bề ngoài có vẻ quyền lực ấy, rất nhanh chóng để chuyện lớn hoá nhỏ, chuyện nhỏ hoá không, cốt còn giữ lại cho đồng nghiệp mình thân phận người thầy. Phần lớn “bọn” quản lý ấy, có cách vào vai ác mà cơ chế phân định bằng phủ dụ, giữ được cây lo gì không có rừng. 

jeudi 16 janvier 2020

Mai Bá Kiếm - « Sở hữu toàn dân » thua vạn lần « dân thuộc địa »


Kho xăng Nhà Bè, Saigon cũ.

Tôi xin kể chuyện quyền sở hữu đất của người dân cách đây 104 năm, tại Nhà Bè, dưới thời thuộc địa, để thấy thực dân Pháp có lòng “nhân bản” gấp vạn lần xã hội chủ nghĩa (XHCN). 

Trước hết, nói về bối cảnh cho dễ hiểu. Sau khi chiếm trọn Nam kỳ, Pháp đặt chế độ thuộc Pháp, nên ban hành Dân luật Giản yếu vào năm 1883, với các nguyên tắc học lý giống Dân luật Pháp quốc (Civil code).

Sau đó, chiếm Bắc kỳ đặt chế độ bảo hộ, Pháp ban hành Dân luật Bắc kỳ năm 1931. Rồi, ký hòa ước với triều đình Huế để Trung kỳ tự trị, Pháp ban hành Dân luật Trung kỳ năm 1936. 

Trong đó, Dân luật Giản yếu công nhận xã hội dân sự và các quyền dân sự của người dân An Nam bị đô hộ, bao gồm quyền sở hữu đất.

lundi 13 janvier 2020

Trịnh Hữu Long - Có một khẩu hiệu trên quan tài



“Đế quốc chủ nghĩa Pháp dùng pháp luật đạo tặc, dùng võ lực dã man cướp đất của nông dân bản xứ, mỗi lần cho bọn địa chủ người Pháp, cho các công ty tài chính hàng ngàn, hàng vạn mẫu, để chúng lập đồn điền cao su, bông, vải, mía, lúa, v.v.”

Đó là những gì được ghi trong “Nghị quyết về nông dân vận động”, được Đại hội Đảng lần thứ II của đảng Cộng sản Đông Dương thông qua ngày 28/3/1935. [1]

Năm sau đó, có một người đàn ông ra đời ở một vùng quê Bắc Bộ.

mercredi 25 décembre 2019

Nguyễn Thông - Di sản thực dân và tôn giáo



Nhà thờ Đức Bà Saigon

Nhân mùa Giáng Sinh của đạo Thiên chúa Giê Su, mà hôm nay chính là lễ vọng Noel - Christmas, tôi chợt lẩn mẩn nghĩ điều này:

Người phương Tây, cụ thể là các đức cha (linh mục, giám mục) truyền đạo và người Pháp "thực dân". Khi tới Việt Nam không chỉ "bóc lột, khai thác thuộc địa, đặt ách cai trị tàn bạo" (như cách nói của người cộng sản) lên xứ này, mà còn để lại rất nhiều di sản quý báu, dùng bền tới tận bây giờ.

Đặc biệt đó là những công trình giao thông, nhà cửa, công sở. Những tài sản ấy, chẳng hạn hầm đường sắt Hải Vân, đường xe lửa xuyên Việt, cầu Long Biên, Phủ toàn quyền, Nhà hát lớn, nhà Bưu điện... không có bọn thực dân, tây mũi lõ thì chả biết dân ta giờ đây có thứ gì để mà hãnh diện.

jeudi 28 novembre 2019

Nguyễn Thông - Cha bố bọn thực dân


Nhà thờ Đức Bà ở Saigon, xây năm 1877.

Cần phạt ông nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân ở Huế. Phạt không phải bởi tội chê bai dè bỉu cụ Alexandre de Rhodes cha đẻ chữ quốc ngữ, mà bởi do vi phạm bản quyền.

Chả là ổng bảo "chữ quốc ngữ được tạo ra không nhằm phát triển dân tộc ta mà là công cụ để xâm lăng". 

Ý này không mới, thậm chí cũ xì, ông Xuân chỉ lặp lại thứ quan điểm đã được người cộng sản nhồi sọ cho bao nhiêu thế hệ. Nhẽ ra ông ấy phải nói rõ là trích dẫn từ đảng và nhà nước, bản quyền câu ấy thuộc về đảng và nhà nước.

mardi 30 octobre 2018

Trương Nhân Tuấn - Đảng đứng trên Nhà nước và pháp luật



Hôm kia, 27 tháng Mười, ông Hà Sĩ Phu (Nguyễn Xuân Tụ) có lời cám ơn ông Nguyên Ngọc và các đảng viên vừa bỏ đảng. Sẵn dịp ông phát biểu như sau: “ĐCSVN chứ không ai khác, chính là GIẶC NỘI XÂM! ĐCSVN đã cướp mất nước của nhân dân VN”.

Thật là đúng quá!

Khi đảng và đảng viên không bị ảnh hưởng bởi luật quốc gia, đảng đã trở thành một lực lượng chiếm đóng.